Ewangelia według świętego Tomasza 2.pdf

EWANGELIA WG TOMASZA

Ewangelia wg Tomasza

W 1945 roku dwóch arabskich wieśniaków odkryło w Nag Hammadi (ok. 450 km na

południe od Kairu) kolekcje 12 oprawionych w skórę papirusowych kodeksów. Zawierają

52 gnostyckie pisma przetłumaczone z greckiego na koptyjski. Pochodzą one z 350-400

r. n.e. Odkryciu towarzyszyło wiele intryg, włącznie z morderstwem, czarnorynkowymi

machlojkami i zniknięciem niektórych ze zwojów.

Pisma z Nag Hammadi rzuciły wiele światła na mistyczne nauki, które przeniknęły

niektóre segmenty chrześcijaństwa w II i III wieku w dużej mierze na fali ruchu

monastycznego (pustelniczo-klasztornego), który uformował chrześcijańską wersje

mistycyzmu, jakiemu hołdowali gnostycy. Znamienne, ze to samo Nag Hammadi, w

którym odkryto bibliotekę gnostyków było kolebka monastycyzmu.

W Nag Hammadi znaleziono kilka ksiąg, które nosiły chrześcijańskie tytuły np. Ewangelia

Tomasza, Ewangelia Filipa, czy Dzieje Piotra i Dwunastu Apostołów. Powstały one sto lub

więcej lat po Ewangeliach. Nazywa się je pseudoepigrafami, gdyż ich autorzy przybrali

imiona apostołów, aby łatwiej dotrzeć ze swoim gnostyckim przesalaniem do chrześcijan,

którzy nie akceptowali jako natchnione pism, które nie wyszły spod ręki apostołów.

Najbardziej znana księga z Nag Hammadi jest Ewangelia wg Tomasza, która przetrwała w

koptyjskiej kopii z IV wieku. Pomimo, ze jej autor podszywa się pod apostola Tomasza,

faktycznie powstała ona dopiero w połowie II wieku n.e. Jej autor przytacza 114

wypowiedzi, które przypisuje Jezusowi. Czy rzeczywiście wyszły one od Jezusa?

Ze względu na to, ze trzecia cześć tych cytatów pochodzi z nowotestamentowych

Ewangelii, niektórzy gotowi są ja zaakceptować, jako autentyczna Ewangelie, tym

bardziej, ze jedna trzecia zawartych w niej wypowiedzi nie zaprzecza słowom Jezusa,

choć wyczuwa się w nich wpływ gnostycki. Reszta cytatów nie ma prawie niczego

wspólnego z Jezusem, jakiego znamy z Nowego Testamentu.

Niektóre z tych wypowiedzi zawierają sprzeczne z Pismem Świętym idee, na przykład

popularyzujące panteizm: "Rozłup drewno; Ja tam jestem. Podnieś kamień, a znajdziesz

mnie tam". Ewangelia wg Tomasza kończy się słowami: "Niech Maria odejdzie od nas, bo

kobiety nie są godne życia". Jej autor wkłada w usta Jezusa także takie

antyfeministyczne słowa: "Zaprawdę poprowadzę ja i uczynię mężczyzną, aby i ona

mogła stać się żywym duchem, podobnie jak wy mężowie. Albowiem każda kobieta, która

czyni siebie mężczyzną wejdzie do królestwa niebiańskiego".

Powyższe wypowiedzi są sprzeczne ze stosunkiem Jezusa do kobiet, natomiast zbieżne ze

zrozumieniem niektórych gnostyków. Ewangelia wg Tomasza, choć odkryta dopiero w

1945 roku znana była ze wzmianek w pismach wczesnochrześcijańskich pisarzy, którzy

przestrzegali przed zawartymi w tej okultystycznej "ewangelii". Odkrycie jej w 1945 roku

pozwoliło nam zrozumieć dlaczego.

Takie pisma, jak Ewangelia wg Tomasza nie zostały wykluczone z kanonu Nowego

Testamentu przez Kościół. Wyeliminowały się same. Kościół wczesnochrześcijański nie

wybierał dokumentów, które miały wejść w kanon Nowego Testamentu; jedynie

zatwierdził te, które miały autorytet wśród pokoleń chrześcijan.

Czasem spotykam się z pobożnym życzeniem sympatyków New Age, ze Kościół wyłączył

z kanonu Nowego Testamentu pisma gnostyckie, a zachował te, które mu pasowały. Ale

to tak, jakby uważać, że potrzeba oświadczenia ministra sztuki, ze Michał Anioł czy

Rembrandt to wielcy malarze! Faktycznie, ich dzieła zapewniły im w oczach pokoleń taka

reputacje. Podobnie było z księgami, które weszły w kanon Nowego Testamentu. W

czasie soborów zatwierdzono jedynie te księgi, które od wielu pokoleń cieszyły się opinia

natchnionych.

Księgi nowotestamentowe maja za sobą wsparcie tysięcy wczesnych manuskryptów oraz

liczne odkrycia archeologiczne. Natomiast takie "ewangelie", jak Ewangelia Wodnika,

Ewangelia wg Tomasza, Księga Mormona nie maja za sobą żadnej z tych rzeczy, toteż ich

EWANGELIA WG TOMASZA

roszczenia należy potraktować sceptycznie, szczególnie tam, gdzie stoją w sprzeczności

ze świadectwem Nowego Testamentu. W sprawach duchowych w dalszym ciągu najlepiej

obrać zasadę takich reformatorów, jak William Tyndale - Sola Scriptura (Tylko Biblia).

Apostoł Piotr napisał: "Nie za wymyślonymi bowiem mitami postępowaliśmy wtedy, gdy

daliśmy wam poznać moc i przyjście Pana naszego Jezusa Chrystusa, ale nauczaliśmy

jako naoczni świadkowie Jego wielkości" (2P. 1:16). "To wam oznajmiamy, co było od

początku, cośmy usłyszeli o Słowie życia, co ujrzeliśmy własnymi oczami, na co

patrzyliśmy i czego dotykały nasze ręce" (1J. 1:1).

Ewangelia według świętego Tomasza

Ewangelia Tomasza to w istocie luźne zapiski. Jest to jednak jedyne źródło zapisywane na

bieżąco. Wszystkie inne ewangelie (a oprócz znanych obecnie 4 było ich jeszcze

kilkanaście, często spisywanych przez osoby luźno lub wcale nie związane z Jezusem)

powstały wiele (nawet dziesiątki) lat po ukrzyżowaniu. Jest to także jedyne źródło nie

skażone zapędami wczesnych papieży. Wszystkie inne - kanoniczne - teksty nowego

testamentu zostały przeredagowane przez zespół redakcyjny powołany przez papieża

Sykstusa około roku 530. Ocenia się, że z ich pierwotnej treści pozostało nie więcej niż

30% !!! Wykreślono lub przeredagowano wszystko, co nie pasowało do ówczesnej wizji

Zbawiciela. W ten sposób bardzo bogaty zbiór ewangelii okrojono do 4, a ze Starego

testamentu zniknęło kilka ksiąg (w tym arcyciekawa Księga Henocha). Nawet jednak po

tych wszystkich zabiegach badacze piśmiennictwa wczesnochrześcijańskiego są zgodni co

do tego, iż czterej ewangeliści musieli znać i korzystać z notatek Tomasza. Raczej nie

trudno się z tym zgodzić, jeśli wiadomo, że w momencie spisywania wszyscy byli już w

dość podeszłym wieku i pamięć z pewnością nie pozwalała już na szczegółowe

przypomnienie sobie wypowiedzi Jezusa. Tutaj nieocenionym źródłem okazuje się właśnie

twórczość Tomasza. Z drugiej strony pozwólmy sobie zauważyć, ile z relacji tychże

ewangelistów musiało być swobodną interpretacją zamazanych wspomnień ?

Z notatek Tomasza wyłania się nieco inny obraz, niż z wyidealizowanych ewangelii

Nowego Testamentu. Wreszcie mamy tutaj postać żywego człowieka. Obdarzonego

olbrzymią wiedzą, talentem i ogromnym darem, ale jednak prawdziwie ludzkiego,

namacalnego. Jeśli o mnie chodzi, to łatwiej identyfikować mi się właśnie z tym

Chrystusem, a nie papierową, wyidealizowaną postacią rodem z kiczowatej powieści, jaką

pokazuje nam się w kanonicznych tekstach.

Polecam ten króciutki tekst pod uwagę wszystkim poszukującym prawdziwej wiedzy o

początkach chrześcijaństwa i jego założycielu (choć po prawdzie założycielem

chrześcijaństwa był święty Paweł, ale to już temat na inny artykuł).

Ewangelia według Tomasza.

Tłumaczenie powstało w Zakładzie Egiptologii Uniwersytetu Warszawskiego z

koptyjskiego oryginału: Evangelium nach Thomas. Wyd. A.Guillaumont, H.Ch.Puech,

G.Quispel, W.Till, Yassah abd al. Masih. Leiden 1959. Publikowane w: Apokryfy Nowego

Testamentu t.1 red. M.Starowiejski. TN KUL Lublin 1986. Str.123-133

EWANGELIA WG TOMASZA

To są tajemne słowa, które wypowiedział Jezus żywy,

a zapisał je Didymus Juda Tomasz.

1. I rzekł: "Kto odnajdzie znaczenie tych słów, nie zakosztuje śmierci".

2. Rzekł Jezus: "Niech ten, który szuka, nie ustaje w poszukiwaniu aż znajdzie. I gdy

znajdzie, zadrży, a jeśli zadrży, będzie się dziwił i będzie panował nad Pełnią".

3. Rzekł Jezus: "Gdy wasi przywódcy powiedzą wam: 'to królestwo jest w niebie,

wtedy ptaki niebieskie będą pierwsze przed wami'. Gdy powiedzą wam, że ono jest

w morzu, wtedy ryby będą pierwsze przed wami. Ale królestwo jest tym, co jest w

was i tym, co jest poza wami. Skoro poznacie samych siebie, wtedy będziecie

poznani i będziecie wiedzieć, że jesteście synami Ojca żywego. Jeśli zaś nie

poznacie siebie, wtedy istniejecie w nędzy i sami jesteście nędzą".

4. Rzekł Jezus: "Starzec w swych dniach nie będzie się wahał pytać małego,

siedmiodniowego chłopca o miejsce życia i będzie żył. Wielu pierwszych będzie

ostatnimi i staną się jednością".

5. Rzekł Jezus: "Poznaj to, co jest przed twoim obliczem, a to, co ukryte przed tobą,

wyjawi się tobie. Nie ma bowiem niczego ukrytego, co nie zostanie odkryte".

6. Zapytali Go uczniowie Jego: "Czy chcesz, abyśmy pościli? W jaki sposób mamy

modlić się, dawać jałmużnę i przestrzegać przepisów odnośnie do jedzenia?" Rzekł

Jezus: "Nie kłamcie, nie czyńcie tego, czego nienawidzicie - wszystko jest jawne w

obecności nieba. Nie ma bowiem niczego ukrytego, co nie zostanie odkryte i

niczego tajnego, co nie może być ujawnione".

7. Rzekł Jezus: "Szczęśliwy lew, którego zje człowiek. I lew stanie się człowiekiem.

Przeklęty człowiek, którego zje lew. I człowiek stanie się lwem".

8. I rzekł: "Człowiek jest podobny do rozumnego rybaka. Ten, gdy wrzucił swą sieć do

morza, wyciągnął ją z morza pełną małych ryb. Wśród nich rozumny rybak znalazł

dużą, ładną rybę. Wyrzucił wszystkie małe ryby do morza, a bez trudu wybrał dużą

rybę. Kto ma uszy do słuchania, niech słucha".

9. Rzekł Jezus: "Oto wyszedł siewca, napełnił swą rękę i rzucił. Kilka (ziaren) padło na

drogę, Przyleciały ptaki i zebrały je. Inne padły na skałę i nie wypuściły korzenia w

głąb ziemi, nie wydały kłosów ku niebu. Inne padły między ciernie, a te przydusiły

je i robak je zjadł. A inne padły na ziemię dobrą. I wydała ona piękny owoc ku

niebu, przyniosła sześćdziesiąt miar i sto dwadzieścia miar".

10. Rzekł Jezus: "Przyniosłem ogień na świat i oto podtrzymuję go, aż zapłonie".

11. Rzekł Jezus: "Oto niebo przeminie i tamto, które jest nad nim przeminie i zmarli nie

ożyją, a żywi nie będą umierać. W dniach, w których zjedliście coś śmiertelnego,

uczynicie to żywym. Jeśli będziecie istnieć w światłości, co uczynicie? W dniu, w

którym jesteście jednym, staliście się dwoma. Jeśli zaś staliście się dwoma, co

uczynicie?"

12. Spytali uczniowie Jezusa: "Wiemy, że odejdziesz od nas; kto będzie naszym

przełożonym?" Rzekł im Jezus: "Dokąd poszliście, pójdziecie do Jakuba

Sprawiedliwego; niebo i ziemia powstały z jego powodu".

EWANGELIA WG TOMASZA

13. Rzekł Jezus uczniom swoim: "Porównajcie i powiedzcie mi, kogo przypominam?"

Powiedział Mu Szymon Piotr: "Jesteś podobny do sprawiedliwego anioła". Powiedział

Mu Mateusz: "Jesteś podobny do człowieka, który miłuje wiedzę i jest rozumny".

Powiedział Mu Tomasz: "Nauczycielu, moje usta nie ujmą zupełnie tego, aby

powiedzieć, do kogo jesteś podobny". Rzekł Jezus: "Ja nie jestem twoim

nauczycielem, ponieważ wypiłeś i napoiłeś się ze źródła kipiącego, które ja

odmierzyłem". I wziął go i odwrócił się, i powiedział mu trzy słowa. Gdy zaś Tomasz

przyszedł do swych przyjaciół, zapytali go: "Co ci Jezus powiedział?" Rzekł im

Tomasz: "Jeśli wam powiem jedno ze słów, które mi powiedział, podniesiecie

kamienie, aby rzucić we mnie, a ogień wyjdzie z kamieni, aby was spalić".

14. Rzekł im Jezus: "Jeśli pościcie, tworzycie sobie grzechy, a jeśli się modlicie,

będziecie skazani. Jeśli dajecie jałmużnę, wyrządzicie krzywdę swoim duchom. Jeśli

wychodzicie do jakiejkolwiek prowincji, i jeśli wędrujecie po wioskach, i jeśli was

przyjmują, to jedzcie, co przed wami położą, uzdrawiajcie chorych, którzy są wśród

nich. Bowiem to, co wejdzie do waszych ust, nie zanieczyści was, ale to, co

wychodzi z waszych ust, jest tym, co was zanieczyści".

15. Rzekł Jezus: "Jeśli ujrzycie takiego, którego nie zrodziła kobieta, padnijcie na wasze

twarze, uczcijcie go - ten jest waszym ojcem".

16. Rzekł Jezus: "Ludzie może myślą, że przyszedłem, aby przynieść pokój na świat, a

nie wiedzą, że przyszedłem, aby przynieść rozdarcia, ogień, miecz, walkę. Gdy

bowiem pięciu będzie w domu, trzech powstanie przeciw dwom, a dwu przeciwko

trzem, ojciec przeciw synowi, a syn przeciwko ojcu. I staną się wobec siebie

samotni".

17. Rzekł Jezus: "Dam wam to, czego oko nie widziało i czego ucho nie słyszało, i czego

ręka nie dotknęła, i co nie weszło do serca człowieka".

18. Rzekli uczniowie do Jezusa: "Powiedz nam, w jaki sposób nastanie nasz koniec?"

Odrzekł Jezus: "Odkryliście już początek, aby poszukać końca; tam bowiem, gdzie

jest początek, tam będzie i koniec. Błogosławiony, kto stanie na początku - pozna

koniec i nie zakosztuje śmierci".

19. Rzekł Jezus: "Błogosławiony ten, który istniał zanim się stał. Gdy będziecie moimi

uczniami i będziecie słuchać słów moich, te kamienie będą wam służyły. Pięć drzew

bowiem macie w raju. Nie poruszają się latem ani zimą, a liście ich nie spadają. Kto

je pozna, ten nie zakosztuje śmierci".

20. Rzekli uczniowie do Jezusa: "Powiedz nam, do czego podobne jest królestwo

niebieskie?" Rzekł im: "Podobne jest do ziarna gorczycy, najmniejszego ze

wszystkich nasion. Jeśli padnie na ziemię, którą się uprawia, wydaje w górę

ogromną gałąź, aby stać się osłoną dla ptaków niebieskich".

21. Rzekła Mariham do Jezusa: "Do kogo podobni są twoi uczniowie?" Odrzekł:

"Podobni są do małych dzieci przebywających na polu, które do nich nie należy.

Jeśli przyjdą właściciele tego pola, powiedzą: 'Zostawcie nam nasze pola!' Oni staną

nadzy przed nimi, aby im je zostawili, aby dali swe pole". "Dlatego mówię: "Jeśli

pan domu wie, że przychodzi złodziej, będzie czuwał aż on przyjdzie i nie pozwoli

mu, aby podkopał się do wnętrza jego domu, jego królestwa, aby zabrać jego

rzeczy. Wy zaś czuwajcie od początku świata. Opaszcie się razem, silnie w

biodrach, aby rozbójnicy nie znaleźli drogi, aby wejść do was, gdyż znajdą oni

korzyść, której wy oczekujecie. Niech wśród was zjawi się rozumny człowiek, aby,

gdy owoc dojrzeje, przyszedł szybko i mając sierp w ręku ściął go. Kto ma uszy do

słuchania, niech słucha".

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: