Temat: Obwodowy układ nerwowy – budowa i funkcje.

Układ obwodowy obejmuje nerwy czaszkowe i nerwy rdzeniowe. Zaliczamy tu także zwoje nerwowe. Nerwy czaszkowe zaczynają się w mózgu (włókna ruchowe), albo w zwojach nerwów czaszkowych (włókna czuciowe).

Nerwy rdzeniowe zaczynają się zaczynają się albo w rdzeniu kręgowym, albo w zwojach rdzeniowych.

Są to nerwy somatyczne, utrzymujące łączność ustroju ze światem zewnętrznymi kierujące ruchami mięśni szkieletowych.  

Nerwy czaszkowe występują w liczbie 12 par i można je podzielić na 3 grupy:

a. czuciowe

·         nerwy węchowe

·         nerw wzrokowy

·         nerw przedsionkowo - ślimakowy (równowagi i słuchu)

b. ruchowe

·         nerw bloczkowy

·         nerw odwodzący

·         nerw dodatkowy

·         nerw podjęzykowy

c. mieszane

·         nerw trójdzielny

·         nerw twarzowy

·         nerw językowo - gardłowy

·         nerw błędny

·         nerw okoruchowy

NERW TWARZOWY

Unerwia mięśnie wyrazowe (mimiczne twarzy). Jego gałązki czuciowe odchodzą do kubków smakowych języka, a włókna wydzielnicze (przywspółczulne) do ślinianek podjęzykowych i podszczękowych.

NERW TRÓJDZIELNY

Zawiera włókna czuciowe i ruchowe. Dzieli się on na trzy gałęzie: nerw oczny, nerw  szczękowy i nerw żuchwowy. Unerwia ruchowo mięśnie, które biorą udział w żuciu. Jego włókna czuciowe rozgałęziają się w skórze głowy, oponach mózgowych, błonach śluzowych jamy nosowej, jamy ustnej, oczodołów.

Gałęzie nerwu trójdzielnego

Nerwy rdzeniowe

Nerw rdzeniowy powstaje w wyniku połączenia korzenia brzusznego odchodzącego od rdzenia nerwowego, z korzeniem grzbietowym, zaczynającym się w zwoju rdzeniowym. Wspólny pień nerwu rdzeniowego dzieli się na gałąź brzuszną, gałąź grzbietową, gałąź oponową oraz gałąź łączącą.

Nerwów rdzeniowych jest 31 par:

-          8 szyjnych

-          12 piersiowych

-          5 lędźwiowych

-          5 krzyżowych

-          1 guziczny

Gałęzie oponowe wchodzą przez otwory międzykręgowe do kanału kręgowego i docierają do opony twardej rdzenia, naczyń krwionośnych i okostnej kręgów.

Gałęzie łączące stanowią połączenie nerwów rdzeniowych ze zwojami pnia współczulnego.

Gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych unerwiają skórę okolicy grzbietowej oraz mięśnie głębokie grzbietu. Każda gałąź grzbietowa dzieli się na gałąź boczną i przyśrodkową. Rozmieszczenie gałęzi grzbietowych powtarza się w całym tułowiu.

Z ważniejszych nerwów odchodzących od gałęzi grzbietowych warto wymienić: nerw potyliczny większy, nerwy górne i środkowe pośladków.

Gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych unerwiają skórę i mięśnie przedniej i bocznej strony szyi oraz tułowia, skórę i mięśnie kończyn oraz mięśnie powierzchowne grzbietu. W odróżnieniu od gałęzi grzbietowych te gałęzie łączą się ze sobą, tworząc sploty:

-          szyjny, ramienny, lędźwiowy, krzyżowy.  

1