PRZEDSZKOLE GMINNE
W
SIANOWIE
ANNĘ THIEL
NA ROK SZKOLNY 2005/2006
CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU:
Ø Zminimalizowanie negatywnych przeżyć dziecka związanych z rozstawanie z najbliższymi.
Ø Zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa w środowisku przedszkolnym, wspomaganie go w procesie przystosowania do życia przedszkolnego.
Ø Wyrobienie u rodziców świadomości prawa i obowiązku aktywnego kreowania sytuacji wychowawczo-edukacyjnych we współpracy z personelem przedszkola, przygotowanie ich do udzielania dziecku wsparcia psychicznego i pomocy w procesie przystosowania oraz obniżenie lęku rodziców, związanego z koniecznością oddania dziecka pod opiekę personelowi przedszkola.
ZADANIA:
Ø Stworzenie sytuacji sprzyjających poznawaniu przez dziecko placówki i personelu przedszkola, uczenie nawiązywania bliskiego i serdecznego kontaktu z innymi.
Ø Organizowanie warunków i sytuacji wspomagających adaptację dzieci w grupie i w przedszkolu, zapewnienie opieki i wspomaganie rozwoju dziecka w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa.
Ø Łagodzenie trudności adaptacyjnych i zaspokajanie potrzeby bezpieczeństwa, uczenie sposobów radzenia sobie z własnymi emocjami, właściwego reagowania na przejawy emocji innych oraz kontrolowania zachowań.
Ø Wymiana(nauczyciel –rodzic, rodzic – nauczyciel) informacji o dziecku. zacieśnianie więzi: dziecko – rodzina – przedszkole, wzmacnianie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta.
ETAPY ADAPTACJI:
Ø REORIENTACJA PSYCHOLOGICZNA – uczenie się nowych wzorów i stosowanie ich w praktyce,
Ø TOLERANCJA - szacunek dla cudzych poglądów, upodobań, wierzeń,
Ø ASYMILACJA – całkowite przystosowanie się jednostki lub grupy do istniejących warunków.
MODELE ZACHOWAŃADAPTACYJNYCH U DZIECI:
Ø PEŁNA ADAPTACJA (dobry przedszkolak) – dziecko względnie łatwo przystosowuje się do przedszkola, bez sprzeciwu wykonuje polecenia nauczyciela, chętnie uczestniczy we wszystkich organizowanych przez niego formach pracy, dobrze działa w grupie rówieśniczej, łatwo nawiązuje kontakty, jest rozmowne i inicjuje niektóre zabawy, cechuje je duży poziom samoobsługi, obserwuje się u niego reakcje zadowolenia z przebywania w przedszkolu.
Ø CZĘŚCIOWA ADAPTACJA (samotny przedszkolak) – dziecko, które we wczesnym okresie adaptacyjnym jest nieśmiałe, milczące i przestraszone, nie nawiązuje z nikim kontaktów, działa jakby poza grupa rówieśniczą, trzyma się w pobliżu nauczyciela, nie nawiązuje z nim jednak kontaktu werbalnego, jest opanowane i dosyć samodzielne. Gdy minie początkowa nieśmiałość, chętnie uczestniczy w zabawach i zajęciach prowadzonych przez nauczyciela, podejmuje zabawy równoległe - w pobliżu kolegów. Początkowy brak akceptacji przechodzi w stan zadowolenia z uczęszczania do przedszkola.
Ø PRZEJŚCIOWA NIEADAPTACJA (chwiejny przedszkolak) – dziecko o wyjątkowej wrażliwości, które w pierwszych dniach pobytu w przedszkolu płacze i pyta o mamę, zdarzają się u niego torsje lub inne zaburzenia fizjologiczne, uczestniczy jednak w formach prowadzonych i inspirowanych przez nauczyciela, uczestniczy w zabawach indywidualnych bądź z kolegami. Już po kilku dniach uczęszczania do przedszkola okazuje zadowolenie, reakcja płaczu powraca na krótko po długiej nieobecności w przedszkolu.
Ø BRAK ADAPTACJI SPOŁECZNEJ (agresywny przedszkolak) – dziecko, które niezbyt chętnie wykonuje polecenia nauczyciela, przeważnie cechuje je nadpobudliwość psychoruchowa. Podczas zajęć i zabaw wykonuje wiele zbędnych czynności (wiercenie się, zaczepianie kolegów), nie jest dobrym kolegą, gdyż pragnie podporządkować sobie innych, często popada w konflikty, które rozwiązuje najczęściej przemocą fizyczną. Dziecko jest jednak zadowolone z siebie, nie zauważ się u niego lęku ani poczucia winy.
Ø BRAK ADAPTACJI EMOCJONALNEJ ( smutny przedszkolak) – dziecko uczestniczy w różnych formach aktywności organizowanych i inspirowanych przez nauczyciela, lecz nie jest to aktywność wysokiego stopnia. Wypełnia polecenia nauczyciela, ale nie zauważ się u niego zadowolenia z wykonywanej czynności. Mimo podejmowanych początkowo samotnie zabaw, w grupie rówieśniczej działa prawidłowo. Jest na ogół dobrym kolegą, choć na początku pobytu w przedszkolu jest smutne.
Ø Zaspokajanie potrzeb emocjonalnych i biologicznych polega na:
- jednoczesnym kontakcie z dorosłymi i innymi dziećmi,
- orientacji w środowisku materialnym przedszkola,
- nabywanie przynależności do grupy,
- zmianie rytmu i trybu życia,
- zmianie sytuacji rodzinnej ( praca matki).
Ø W adaptacji chodzi o to, aby środowisko edukacyjne stworzyło jak najlepsze warunki do wykorzystania przez dziecko wszystkich swoich szans rozwojowych w atmosferze stymulującej je do pokonania różnorodnych trudności, a cechy tych ostatnich były na miarę jego możliwości.
Ø Dla prac adaptacyjnych ważne są pierwsze doznania i przeżycia emocjonalne dzieci wyniesione z pobytu w przedszkolu.
Ø Przystosowanie należy do podstawowych mechanizmów regulujących stosunki człowieka ze środowiskiem.
Ø Proces przygotowania się dzieci do przedszkola może sprawić korzystne zmiany w rozwoju pod warunkiem, że będzie przebiegał na miarę możliwości dziecka, bo nie każde jest dojrzałe i gotowe aby temu procesowi samodzielnie sprostać.
Ø Przekroczenie progu przedszkola to moment rozpoczęcia życia w dwóch środowiskach: rodzinie i przedszkolu
W celu poznania środowiska rodzinnego należy zdobyć następujące informacje:
Ø Typ rodziny.
Ø Kto najczęściej zajmuje się dzieckiem.
Ø Ile jest dzieci w rodzinie.
Ø Stosunki między rodzeństwem, rozpiętość wieku.
Ø Wyposażenie domu w środki kulturalnego oddziaływania, np.: książki literatura dla dzieci, magnetofon, komputer, telewizor (treść i czas oglądanych programów czy gier komputerowych).
Ø Aktywność dziecka w domu (dominujące rodzaje czynności, spędzanie czasu, obowiązki w domu, warunki do zabawy).
Ø Atmosfera psychologiczna w rodzinie (sposób egzekwowania od dziecka poleceń, nagrody i kary, inne).
Ø Warunki mieszkaniowe.
ŹRÓDŁA INFORMACJI O DZIECKU:
v Ankieta imienna dla rodziców,
v Rozmowy z dzieckiem,
v Rozmowy indywidualne z rodzicami - wywiad
v Obserwacja zachowań rodziców w kontaktach z dziećmi podczas przyprowadzania i odbierania dzieci, przy okazji wspólnych zabaw, uroczystości oraz sposób komunikowania się z dzieckiem,
v Stopień zaangażowania rodziców i uczestnictwo w proponowanych formach kontaktów,
v Obserwacja zabaw dzieci,
v Wygląd dziecka,
v Analiza prac plastycznych,
v Wizyta w domu rodzinnym dziecka.
OBSZARY POZNAWANIA DZIECKA:
Ø Formy aktywności (umysłowej, ruchowej, plastycznej, muzycznej, badawczej)
Ø Zainteresowania, zdolności intelektualne, artystyczne, samodzielność, inicjatywa, pomysłowość w działaniu
Ø Reakcja na sukcesy i porażki, przestrzeganie norm, zwyczajów
Ø Wytrwałość w działaniu, niezależność, zachowania w sytuacjach nowych i trudnych
Ø Kultura życia codziennego dotycząca nawyków i przyzwyczajeń higienicznych
Ø Umiejętność nawiązywania kontaktów, mowy dziecka i jej poprawności jako środka komunikowania się
Ø Nieprawidłowości rozwojowe ( braki środowiskowe i rozwojowe)
SPOSOBY „OSWAJANIA”DZIECKA Z PRZEDSZKOLEM:
Ø Zapraszanie do przedszkola po kilkoro dzieci dziennie w czerwcu i w okresie wakacyjnym.
Ø Wyznaczenie dzieciom różnych terminów na rozpoczęcie przedszkola we wrześniu.
Ø Zapoznawanie z przedszkolem w grupach zróżnicowanych wiekowo (ważną rolę odgrywają dzieci, które już w poprzednich latach uczęszczały do przedszkola, są one dla maluchów dobrym przykładem i wsparciem).
Ø W odniesieniu do nowych przedszkolaków należy zrezygnować z nadmiernej dyscypliny i wszelkich przymusów, trzeba natomiast zostawić im dużo czasu na swobodną zabawę i proponować tylko te zajęcia, które dziecko lubi.
Ø Zapraszanie na wspólne zabawy z rodzicami.
Ø Zwiedzanie przedszkola – zapoznanie dziecka z otoczeniem przedszkola, budynkiem, wyposażeniem.
Ø Zorganizowanie zacisznych kącików z kilkoma poduszkami, w których dziecko może się schronić i odpocząć.
Ø Przygotowanie dziecka do odpoczynku (leżakowanie):
- można pozwolić dziecku przynosić z domu ulubionego misia, z którym może się położyć,
- gdy dziecko nie ma ochoty na przebieranie się do odpoczynku nie zmuszamy go do przebierania się w piżamę, a tylko przykrywany je kocem,
- zamiast nakazu spania zachęcamy je do odpoczynku i siedzenia na leżaku.
SPOTKANIA ADAPTACYJNE
Przygotowanie dziecka do rozstania z rodzicami, do pobytu w przedszkolu to zadanie bardzo ważne i jednocześnie trudne. Wymaga wielu przemyślanych poczynań personelu przedszkola oraz dużego zaangażowania ze strony rodziców. Jest to doskonały moment do podjęcia współpracy pedagogów z rodzicami. Włączenie najbliższych w poznanie przez dziecko nowego środowiska wychowawczego ułatwi mu nawiązanie kontaktu z nauczycielką, rówieśnikami, poznanie otoczenia materialnego, funkcji sprzętów, pomieszczeń w warunkach komfortu psychicznego. Realizując program adaptacyjny, organizując spotkania adaptacyjne w formie wspólnych zabaw, pragniemy tworzyć takie warunki, aby start w usamodzielnienie się przebiegał łagodnie, aby dziecko chciało tu być i czuło się bezpiecznie.
FORMY REALIZACJI
SPOTKANIE PIERWSZE: INFORMACYJNO – ADAPTACYJNE
Przygotowanie nowo przyjętych dzieci i ich rodziców do rozpoczęcia nowego roku w przedszkolu zaczynamy zaraz po wywieszeniu list
Spotkanie zapoznawcze.
Rodzice pojawiają się w przedszkolu razem z dziećmi. Przedmiotem spotkania jest zaprezentowanie pomieszczeń przedszkola, rozkładu dnia oraz wstępnych informacji dotyczących przygotowania dziecka do przedszkola. W tym czasie dzieci bawią się przy udziale nauczycielki, która próbuje nawiązać kontakt z nimi. Rozmowę w formie dialogu prowadzi dyrektor przy wsparciu nauczycielek. Przygotowujemy dla rodziców „listę problemów do poruszenia” (załącznik nr 1).
SPOTKANIE DRUGIE W SALI PRZYSZŁYCH WYCHOWANKÓW.
I.
II.
Powitanie. Zaproszenie do zabawy w kącikach zainteresowań. Zabawa zespołowa z nauczycielką, następnie dzieci zwiedzają szatnię, wybierają sobie znaczek w szafce ubraniowej, otrzymują taki sam emblemat na tasiemce lub do przypięcia. Rodzice w wybranych przez dzieci szafkach wieszają woreczki z kapciami, ubranka. Dzieci zmieniają po raz pierwszy obuwie na kapcie pod okiem rodziców, wracają do sali. Przedstawienie kukiełkowe przygotowane przez nauczycielki oddziału (ok. 10 min). Krótka rozmowa dotycząca wrażeń dzieci z pobytu w przedszkolu. Pożegnanie.
III.
Powitanie dzieci w szatni. Poproszenie o zmianę obuwia. W sali zapraszamy dzieci do stolików, prezentujemy im gry, układanki, klocki stolikowe. Możemy zorganizować zabawę ruchową z piłkami lub woreczkami, pozwalamy dzieciom na swobodny ruch. Rodzice bawią się wspólnie z dziećmi pod kierunkiem nauczycielki. Po zabawie zapraszamy dzieci do poznania innych pomieszczeń przedszkola. Powrót do sali i pożegnanie.
IV.
Powitanie dzieci w szatni, zmiana obuwia. W sali zajęć zapraszamy dzieci do stolików, przy których układają, malują, rysują. Wykonanie emblematu grupy. Rodzice wspólnie z dziećmi wykonują pracę pod kierunkiem nauczycielki. Wspólnie zawieszamy emblemat obok drzwi do sali. Zapraszamy dzieci do stołu na posiłek (napój, ciasteczka). Po posiłku zapraszamy do zabaw dowolnych. Pożegnanie.
V.
Powitanie dzieci w sali. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Następnie zapraszamy dzieci do wspólnej zabawy z nauczycielką i wyjścia do ogrodu przedszkolnego. Zwiedzamy ogród, oglądamy sprzęt. Dzieci mogą się pobawić w piaskownicy lub sprzętem sportowym ( np. piłki) na trawie. Powrót do sali i spożywanie poczęstunku przygotowanego przez woźną. Pożegnanie.
...
gocha11