RODZAJE EGZEKUCJI:
– orzeczenia sądowe i niektórych innych organów. Do tej grupy należą przede wszystkim orzeczenia sądowe prawomocne lub natychmiast wykonalne, nakazy zapłaty wydane w postępowaniu nakazowym i upominawczym przez państwowe biuro notarialne, wyroki sądów polubownych.
– ugody zawarte w trakcie postępowania sądowego, ugody zawarte przed sądami polubownymi
– inne akty podlegające wykonaniu w trybie egzekucji sądowej.
JAKIE SPRAWY REGULUJE PRAWO PRACY
Podstawowym źródłem prawa pracy jest kodeks z 1974 r. kodeks pracy. Reguluje w sposób kompleksowy wszystkie podstawowe zagadnienia związane z pracowniczymi stosunkami pracy zasady prawa pracy, formy nawiązania stosunek pracy i jego rozwiązanie, wynagrodzenia za pracę, obowiązki pracowników i obowiązki zakładu pracy, odpowiedzialność materialną pracowników, zasady ustalania czasu pracy, urlopy pracownicze, zatrudnienie młodocianych i ich ochronę oraz ochronę kobiet, bezpieczeństwo i higienę pracy, wreszcie rozstrzyganie sporów między pracownikami i zakładami pracy.
W JAKI SPOSÓB POWSTAJE STOSUNEK PRACY MIĘDZY PRACOWNIKIEM A PRACODAWCĄ
Nawiązanie stosunku pracy między pracownikiem i zakładem pracy powodują:
- Umowa
- Powołanie
- Wybór
- Mianowanie
- Spółdzielcza umowa o pracę
Podstawową formą stosunek pracy jest umowa o pracę. Dotyczące umowa o pracę przepisy stosowane są w dość szerokim zakresie także do stosunek pracy wynikających z mianowania, wyboru i innych źródeł.
W drodze powołania nawiązuje się stosunek pracy z niektórymi pracownikami służby państwowej – w wojsku, służbie zdrowia. Osoby na te stanowiska powołuje właściwy organ. Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie odwołany ze stanowiska.
Na podstawie wyboru nawiązuje się stosunek pracy wówczas, gdy z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze prac.
W drodze mianowania powstaje stosunek pracy niektórych kategorii pracowników państwowych.
Spółdzielcza umowa o pracę jest źródłem stosunku pracy między spółdzielnią pracy a jej członkami.
NA JAKICH ZASADACH NASTĘPUJE ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ
Umowa o pracę ulega rozwiązaniu w następujących przypadkach:
– na mocy porozumienia stron
– wskutek wypowiedzenia przez jedną ze stron
– w razie rozwiązania umowy bez wypowiedzenia
– z upływem czasu, na który umowa była zawarta
– z dniem ukończenia pracy, dla której wykonana umowa była zawarta.
Na sprzedawcy ciąży szczególny rodzaj odpowiedzialności wobec kupującego. Jest to odpowiedzialność za jakość i stan prawne sprzedanej rzeczy. Kodeks cywilny nazywa to rękojmią za wady fizyczne i prawne rzeczy. Odpowiedzialność z tytuły rękojmia jest instytucją ustawową stanowiącą automatyczną konsekwencję umowy sprzedaży, jeżeli strony nie umieściły w umowie specjalnych postanowień. Stronom można wyłączyć, ograniczać lub rozszerzyć. Sprzedawca ponosi odpowiedzialność bez względu na swoją winę i bez względu na to, czy o wadze rzeczy wiedział.
Nazywana przez ustawę gwarancją jakości, jest drugą obok rękojmi instytucją prawną chroniącą interesy nabywcy rzeczy dotkniętej wadami. Od dana stosowana jest w handlu, zwłaszcza w sprzedaży maszyn i urządzeń, samochodów, komputerów, zegarków, kamer video, sprzętu domowego itp. W odróżnieniu od rękojmi gwarancja nie jest instytucja ustawową, kiedy to uprawnienia kupującego wynikają z przepisów, lecz umową. Sprzedana rzecz jest objęta gwarancją, gdy kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny, wystawiony bądź przez samego sprzedawcę, bądź przez producenta, zapewniający o dobrej jakości rzeczy.
cO RÓŻNI UMOWĘ o Dzieło od UMOWY Zlecenia.
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.
Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuję się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Charakterystyczną cechą umowy zlecenia jest to, że przyjmujące zlecenie zobowiązuję się do dokonania jakiejś czynności lub usługi z dołożeniem należytej staranności, natomiast przedmiotem umowy o dzieło może być tylko taki rezultat pracy i umiejętności przyjmującego zamówienie, niezależnie od dalszego działania twórcy.
Umowa zlecenia może być odpłatna lub nieodpłatna, zlecenie jest nieodpłatne, jeżeli strony wyraźnie tak się wmówiły lub, jeżeli wynika to z okoliczności np.: matka prosi sąsiadkę o nadzór nad dziećmi w czasie jej nieobecności, za co nie ma zwyczaju brać wynagrodzenia. Natomiast umowa o dzieło jest zawsze odpłatna.
CZYM RÓŻNI SIĘ UMOWA Najmu OD UMOWY DZIERŻAWY
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuję się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuję się oddać rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuję się płacić umówiony czynsz. Przedmiotem umowy dzierżawy mogą być rzeczy indywidualne oznaczone, tak samo jak przy najmie, lecz przepisy o dzierżawie stosuje się odpowiednio także na dzierżawy praw. Największa różnica polega na tym, że najemna może rzeczy użytkować, natomiast dzierżawca może rzeczy użytkować tzn. używać oraz pobierać z rzeczy pożytki. W umowie dzierżawy czynsz jest płatny z dołu w terminie zwyczajowo przyjętym, a w braku odpowiedniego zwyczaju półrocznie z dołu. W umowie najmu czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju np.: najemca w zamian za wynajęcie roweru zobowiązuje się kupić do niego nowe opony.
CO RÓŻNI UMOWĘ POŻYCZKI OD UMOWY UŻYCZENIA
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuję się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, albo rzeczy gatunkowo oznaczonych, a biorący zobowiązuję się zwrócić taką samą ilość pieniędzy, albo rzeczy tego samego gatunku i jakości.
Przez umowę użyczenia używający zobowiązuję się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. W umowie pożyczki pożyczone rzeczy lub pieniądze przechodzą na własność pożyczkobiorcy. Natomiast w umowie użyczenia biorący rzecz w używanie obowiązany jest zwrócić tę samą rzecz w nie pogorszonym stanie.
Pożyczka może być odpłatna lub nieodpłatna użyczenie zawsze jest bezpłatne.
Przedmiotem pożyczki mogą być jedynie pieniądze lub inne rzeczy gatunkowo oznaczone, natomiast przedmiotem użyczenia może być każda rzecz indywidualnie oznaczona, ruchoma lub nie ruchoma.
Prawo własności pożyczonych rzeczy przechodzi na biorącego pożyczkę, który po pewnym czasie przenosi na dającego pożyczkę prawo własności takiej samej ilości takich samych rzeczy, natomiast w umowie użyczenia, własność pozostaje przez cały czas przy użyczającym, a biorący rzecz w użyczenie jest jedynie posiadaczem zależnym otrzymanej od kontrahenta rzeczy.
Przez umowę przechowania przechodawca zobowiązuję się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie.
Przez umowę hotelową hotel zobowiązuję się dać gościowi używanie pokoju lub miejsca w hotelu oraz spełniać ewentualnie dodatkowe usługi i świadczenia, a także czuwać nad wniesionymi przez gościa rzeczami w zamian za umówioną zapłatę.
Przechowanie jest umową realną, natomiast umową hotelową jest to umową mieszaną łączącą w sobie składniki: najmu, przechowania, umowy zlecenia i umowy o dzieło.
Poręczenie jest umową, w której poręczyciel zobowiązuję się wobec wierzyciela do wykonania zobowiązuję dłużnika w przypadku gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.
Poręczenie ma na celu zabezpieczenie cudzej wierzytelności w związku z tym jest umową wtórną w stosunku do istniejącego między wierzycielem i dłużnikiem stosunku zobowiązaniowego. W poręczeniu mamy do czynienia z zazębiającymi się interesami trzech osób: wierzyciela, dłużnika i poręczyciela. Poręczenie dotyczy najczęściej długu, który już istnieje albo równocześnie powstaje. Umową poręczenia dochodzi do skutku między poręczycielem i wierzycielem. W umowie poręczyciel oświadcza, że wykona zobowiązanie, gdyby dłużnik tego nie zrobił. Gdy dług główny już istnieje, poręczyciel odpowiada za ten dług. Gdy natomiast poręczenie dotyczy długu przyszłego lub warunkowego, konieczne jest kwotowe określenie górnej granicy odpowiedzialności poręczyciela, w przeciwnym razie poręczenie jest nieważne.
Prawo spadkowe odgrywa w stosunkach międzyludzkich bardzo istotną rolę. Wiąże ono majątkowo członków rodziny i osoby bliskie, powoduje wzrost zamożności kolejnych pokoleń stwarza majątkowe podstawy podejmowania działalności gospodarczej lub innej przez ludzi młodych, którzy dziedziczyli majątek. Ma także znaczenie dla niektórych innych osób fizycznych prawnych w tym wierzycieli zmarłego.
Weksel to sporządzony w przewidzianej prawem formie dokument zobowiązujący wystawcę lub wskazaną przez niego osobę do bezwzględnego zapłacenia w oznaczonym czasie i do rąk określonej osoby wymienionej w tym dokumencie kwoty pieniężnej.
Czek jest papierem wartościowym zawierającym skierowane do banku polecenia wypłacenia okazicielowi lub określonej imiennie osobie podanej w nim kwoty pieniężnej z rachunku wystawcy.
W naszych warunkach społeczno – gospodarczych weksle nie mają tego znaczenia, co w stosunkach kapitalistycznych. W obrocie wewnątrz krajowym występują w postaci weksli własnych, podczas gdy weksle trasowane znajdują zastosowania niemal wyłącznie w obrocie międzynarodowym.
Mimo utraty znaczenia, jakie ma w gospodarczych warunkach państw kapitalistycznych, czek znajduje zastosowanie także w polskich stosunkach.
Dziedziczenie ustawowe, jeżeli spadkobierca nie zostawił testament, dziedziczenie następuje według reguł podziału majątku między spadkobierców, zawartych w prawie spadkowym. Mamy wtedy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym. Dziedziczenie to zachodzi także, gdy testament okazał się nieważny, gdy wszyscy powołania w testament odrzucili spadek, gdy spadkobiercy zostali uznani za niegodnych. Dziedziczenie to może zachodzić także, co do części spadku, np.: gdy spadkodawca objął testamentem jedynie część swojego majątku.
Dziedziczenie testamentowe, jeżeli spadkobierca pozostawi testament, dziedziczenie następuje zgodnie z jego treścią, zarówno, co do osób jak i przypadającego im majątku. Sporządzić testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Testament może zawierać rozporządzenie tylko jednego spadkodawcy. Testament może być sporządzony tylko osobiście, nie można się, więc posłużyć pełnomocnikiem Testament może być w każdej chwili odwołany. Odwołanie testamentu może nastąpić zarówno przez jego zniszczenie lub pozbawienie cech, od których zależy jego ważność, jak i sporządzenie nowego.
Do dowodów w procesie cywilnym zaliczamy:
- dowód dokumentów dokumenty dzielą się na urzędowe i prywatne. Urzędowe to dokumenty sporządzone w przepisanej formie przez organy państwowe i niektóre organizacje. Dokumenty prywatne stanowią jedynie dowód na to, że zawarte w nich świadczenie pochodzi od osoby, która dokument podpisała.
- dowód z zeznań świadków złożenie zeznań przez świadka jest obowiązkiem każdej osoby wezwanej przez sąd w tym charakterze. Obowiązek ten może być wymuszony przez nałożenie grzywny pozbawienie wolności i przymusowe doprowadzenie świadka do sądu.
- dowód opinii biegłych stosuje się, gdy do rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są specjalne wiadomości z określonej dziedziny wiedzy.
- dowód z oględzin przeprowadzony przez sąd często z udziałem biegłych polega na bezpośrednim zbadaniu osoby, przedmiotu pomieszczenia miejsca.
- dowód z przesłuchania stron ma charakter pomocniczy stosowany jest, bowiem tylko wówczas, gdy za pomocą innych dowodów nie da się sprawy wyjaśnić w stopniu wystarczającym dla wydania orzeczenia.
- Inne środki dowodowe to dowód z grupowego badania krwi, filmu, taśm dźwiękowych.
Kodeks cywilny odróżnia pięć rodzajów ograniczonych praw rzeczowych:
- użytkowanie
- zastaw
- służebność
- spółdzielcze prawo od lokalu
- hipoteka.
CO RÓŻNI HIPOTEKĘ OD ZASTAWU
Różnica między hipoteką a zastawem polega przede wszystkim na tym, że zastaw może obciążać tylko rzecz ruchomą, a hipoteka może być ustanowiona jedynie na nieruchomości. Obciążenie nieruchomości hipoteką dokonuje się w umowie zawartej w formie aktu notarialnego, oraz przez odpowiedni wpis w księdze wieczystej. Zamiast umowy podstawą wpisu może być orzeczenie sądu. Natomiast zastaw może być ustanowiony przez zawarcie odpowiedniej umowy między stronami lub powstaje w określonych okolicznościach z mocy samej ustawy (zastaw ustawowy).
Księgi wieczyste są instytucją prawa rzeczowego. Odgrywającą bardzo istotną rolę przy określeniu stanu prawnego nieruchomości, a przede wszystkim stosunków związanych z własnością nieruchomości. Stanowią one rodzaj urzędowego dokumentu, w którym ujawnia się właściciela nieruchomości, ograniczone prawa rzeczowe i inne prawa obciążające nieruchomości prawa przysługujące każdorazowo właścicielowi nieruchomości, umowy sprzedaży i inne czynności prawne, których przedmiotem była dana nieruchomość.
Księga wieczysta zawiera cztery działy:
a) dział I poświęcony wpisom
– charakteryzującym nieruchomość pod względem faktycznym jej położenie z powołaniem się na plan, rodzaj zabudowy
– zawierającym prawa rzeczowe ustanowione na korzyść danej nieruchomości
b) dział II w ten dział wpisuje się właściciela nieruchomości
c) dział III poświęcony jest wpisom praw rzeczowych obciążających nieruchomość z wyjątkiem hipoteki
d) dział IV zawiera wpisy hipotetyczne. Do każdej księgi wieczystej dołączony jest zbiór dokumentów, które stanowią podstawę wpisów (np.: notarialna umowa sprzedaży nieruchomości).
CO RÓŻNI POSIADANIE OD DZIERŻENIA
Posiadanie polega na sprawowaniu rzeczywistego władztwa nad rzeczą.
Dzierżenia polega na sprawowaniu władztwa nad rzeczą, ale w odróżnieniu od posiadania nie jest władaniem we własnym interesie, lecz w interesie posiadacza. Dzierżenie i posiadanie pozostają w ścisłym związku, przy czym dzierżenie jest podporządkowane posiadaniu. W większości przypadków między stronami zachodzi tego rodzaju stosunek prawny, że dzierżyciel powinien się stosować do wskazówek posiadacza, odnoszących się do rzeczy.
JAKI STOSUNEK PRAWNY NAZYWAMY ZOBOWIĄZANIEM I W WYNIKU, JAKICH ZDARZEŃ PRAWNYCH POWSTAJĄ ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązaniem nazywamy stosunek prawny, w którym jedna ze stron może domagać się od drugiej strony określonego zachowania, czyli świadczenia.
Jak wszelkie stosunki prawne, zobowiązanie powstają w wyniku zdarzeń prawych. Źródłami zobowiązań są następujące rodzaje zdarzeń prawnych:
- czynności prawne stanowią w obrocie cywilnym najczęstsze i najważniejsze źródło stosunków zobowiązaniowych
- czynności niedozwolone w wyniku, których powstaje szkoda, naruszenie czyjegoś prawa podmiotowego powodują powstanie stosunku zobowiązaniowego między sprawcą lub inną osobą odpowiedzialną, a tym, komu wyrządzono szkodę
- akty administracyjne, czyli jednostronne indywidualne decyzje organów administracji państwowej stanowią specjalne źródło zobowiązań.
NA CZYM POLEGA ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA ORAZ JAKIE SĄ JEJ RODZAJE
Odpowiedzialność cywilna charakteryzuje się tym, że ma postać wyłącznie majątkową owe konsekwencje mogą dotknąć tylko mienie osoby odpowiedzialniej. Odpowiedzialność cywilna przyjmuje przeważnie postać obowiązku naprawienia szkody. Bez szkody nie ma odpowiedzialności cywilnej.
Rodzaje odpowiedzialności cywilnej:
- odpowiedzialność umowna powstaje wówczas, gdy przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy kontrahent poniósł szkodę
- odpowiedzialność pozaumowna powstaje przy wszystkich innych przypadkach wyrządzenia szkoda, gdy strony nie były do momentu powstania szkody związane stosunkiem prawnym
JAK PRAWO CYWILNE OKREŚLA SIŁĘ WYŻSZĄ
Siła wyższa jest każde zdarzenie zewnętrzne występujące z takim natężeniem, że jego szkodliwym skutkom nie da się zapobiec zwyczajnie używanymi środkami.
. JAKIE RODZAJE UMÓW WYRÓŻNIA PRAWO ZOBOWIĄZANIOWE
Wśród umów zobowiązaniowych wyróżnia się:
- umowa nazwana to każda umowa uregulowana w kodeksie cywilnym. Niektóre umowy nazwane unormowane są w przepisach pozakodeksowych. Chodzi tu o ukształtowane historycznie typy umów, często się powtarzające jak: sprzedaż, najm, zlecenie, umowa o dzieło.
- umowa nienazwana występuje wtedy, gdy treść umowy zawartej przez strony nie odpowiada żadnej z umów nazwanych ani nie zawiera elementów różnych umów nazwanych.
- umowa mieszana dochodzi do skutku, gdy strony tak ukształtują jej treść, że składa się ona z elementów różnych umów nazwanych.
W JAKI SPOSÓB WYGASAJĄ ZOBOWIĄ ZANIA
Zobowiązanie gaśnie, wtedy, gdy zostaje osiągnięty cel, dla którego powstało. Celem tym jest zaspokojenie roszczeń wierzyciela. Dlatego naturalnym i najczęściej zachodzącym powodem zgaśnięcia zobowiązania jest jego wykonanie, polegające na spełnieniu przez dłużnika wszystkich tych świadczeń, do jakich był zobowiązany.
Poza wykonaniem zobowiązania gasną także z innych przyczyn można tu wymienić:
- świadczenie w miejsce wykonania,
- potrącenie,
- odnowienie,
- złożenie do depozytu sądowego,
- zwolnienie z długu.
CO NAZYWAMY UMOWĄ SPRZEDAŻY
Sprzedawca zobowiązuje się do przeniesienia na kupującego własność rzeczy i wydania mu jej, natomiast kupujący zobowiązuje się ją odebrać i zapłacić sprzedawcy uzgodnioną cenę.
Na sprzedawcy ciąży szczególny rodzaj odpowiedzialności ściśle związany z rękojmią za wady fizyczne i prawne rzeczy.
Obok rękojmi między producentem (sprzedawcą), może być zawarta dodatkowa umowa dotycząca wad fizycznych, którą nazywamy gwarancją.
Spory pomiędzy kupującym a sprzedającym mogą rozstrzygać polubowne sądy konsumenckie.
Szczególne rodzaje sprzedaży:
- sprzedaż na raty
- sprzedaż z zastrzeżeniem własności rzeczy sprzedanej
- sprzedaż na próbę albo z zastrzeżeniem zbadania rzeczy przez kupującego
- sprzedaż z prawem odkupu
- prawo pierwokupu
CO NAZYWAMY PRAWEM PODMIOTOWYM
Prawem podmiotowym jest przyznana i zabezpieczona przez normy prawa cywilnego oraz wynikająca z stosunku prawnego możność postępowania w określony sposób.
Podział prawa podmiotowego:
Prawa podmiotowe bezwzględne są to prawa podmiotowe skuteczne przeciwko każdej osobie. Prawo podmiotowe przysługujące tylko względem oznaczonej osoby jest prawem podmiotowym względnym
CO TO JEST OSOBA FIZYCZNA I JAKIE POSIADA ZDOLNOŚCI
Osobą prawną jest człowiek. Każdy człowiek od momentu urodzenia, aż do śmierci posiada zdolność prawną, czyli możliwość występowania podmiotu w stosunkach cywilno – prawnych.
Od zdolności prawnej, należy odróżnić zdolność do czynności prawnej, czyli możliwość nabywania praw i zaciągania zobowiązań za pomocą czynności prawnych.
Wyróżniamy:
- pełna zdolność do czynności prawnych, dotyczy osób, które uzyskały pełnoletność
...
gosicka