bankowosc centralna az.pdf

Narodowy Bank Polski dzi´kuje P.T. Autorom za udost´pnienie

ich opracowaƒ do niniejszej publikacji, a tak˝e za prac´ w∏o˝onà

w ich aktualizacj´.

Redakcja naukowa:

prof. dr hab. Ryszard Kokoszczyƒski

prof. dr hab. Bogus∏aw Pietrzak

Projekt graficzny:

Jacek Kotela

Sk∏ad, druk:

Drukarnia NBP

Wyda∏:

Narodowy Bank Polski

Departament Komunikacji Spo∏ecznej

00-919 Warszawa, ul. Âwi´tokrzyska 11/21

tel. 022 653 23 35, faks 022 653 13 21

www.nbp.pl, www.nbportal.pl

Narodowy Bank Polski

Spis treÊci

Wprowadzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

Grzegorz Wójtowicz

Bank centralny w gospodarce rynkowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

Cecylia Leszczyƒska

Polska bankowoÊç centralna 1828–1989

Bank Polski, Polska Krajowa Kasa Po˝yczkowa, Bank Polski SA,

Narodowy Bank Polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27

Magdalena Kowalak

JakoÊciowe aspekty polityki wspó∏czesnego banku centralnego . . .65

Wies∏awa Przybylska-KapuÊciƒska

Strategia bezpoÊredniego celu inflacyjnego

w nowych krajach cz∏onkowskich Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . .97

Grzegorz Wójtowicz

Narodowy Bank Polski w okresie transformacji . . . . . . . . . . . . . . . .125

Ryszard Wierzba

Europejski Bank Centralny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149

Leokadia Or´ziak

Bank Anglii jako bank centralny Wielkiej Brytanii. . . . . . . . . . . . . .177

Leokadia Or´ziak

System Rezerwy Federalnej jako bank centralny Stanów

Zjednoczonych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209

Leokadia Or´ziak

Bank centralny Japonii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239

Marian ˚ukowski, Helena ˚ukowska

BankowoÊç centralna w Rosji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265

Katarzyna Królak-Wyszyƒska

Zarzàdzanie wiedzà w bankach centralnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293

Narodowy Bank Polski

Wprowadzenie

BankowoÊç centralna jest dla Narodowego Banku Polskiego – z oczywistych

powodów – szczególnie interesujàcym obszarem tematycznym. Dlatego proble-

matyka ta pojawiała si´ ju˝ wczeÊniej w materiałach edukacyjnych publikowa-

nych przez „Bank i Kredyt”. Jednak dopiero w 2006 r. udało nam si´ przygotowaç

całoroczny cykl publikacji poÊwi´cony zarówno przypomnieniu – wzbogacone-

mu o fakty nieznane dotàd opinii publicznej – tradycji polskiej bankowoÊci cen-

tralnej, jak i pokazaniu nowych dla niej zjawisk. Te ostatnie przedstawiamy

zarówno w przekroju podmiotowym, pokazujàc współczesny obraz najwa˝niej-

szych banków centralnych, jak i przedmiotowym, wskazujàc na nowe tendencje

w strategii polityki pieni´˝nej, instytucjonalnym kształcie banków centralnych

oraz ich wewn´trznym funkcjonowaniu.

Tradycyjnie ju˝ teksty zamieszczone w tej ksià˝ce nie sà wiernymi kopiami

materiałów publikowanych w kolejnych numerach „Banku i Kredytu”. Na

poczàtku 2007 r. wielu autorów uzupełniło swoje wczeÊniejsze rozwa˝ania oraz

uaktualniło ich warstw´ faktograficznà i statystycznà.

Ksià˝ka BankowoÊç centralna od A do Z składa si´ wi´c ostatecznie z jedenastu roz-

działów. W pierwszym z nich Grzegorz Wójtowicz pisze, czym był i czym jest obec-

nie bank centralny w gospodarce rynkowej. Rozdział ten ma charakter przeglàdowy

i pokrótce omawia praktycznie wszystkie wàtki, przedstawione szczegółowo w nas-

t´pnych rozdziałach ksià˝ki. Kolejny, drugi rozdział poÊwi´cony jest historii polskiej

bankowoÊci centralnej. Cecylia Leszczyƒska pokazuje w nim, ˝e procesy prowadzàce

do powstania Banku Polskiego, pierwszego polskiego banku centralnego, rozpocz´ły

si´ wczeÊniej, ni˝ dotàd myÊlano, bo ju˝ w latach 60. XVIII w. Instytucjonalna histo-

ria polskiej bankowoÊci centralnej rozpocz´ła si´ jednak dopiero ponad pół wieku

póêniej i ponadto była kilkakrotnie przerywana wskutek rozmaitych wydarzeƒ

historycznych. Rozdział ten doprowadza histori´ polskich banków centralnych do

kresu minionej epoki, gdy˝ współczesnej historii Narodowego Banku Polskiego

poÊwi´cony jest osobny rozdział, zawarty w cz´Êci „podmiotowej”.

Nast´pne dwa rozdziały dotyczà aktualnych problemów współczesnej bankowoÊci

centralnej. W pierwszym z nich, b´dàcym trzecim rozdziałem ksià˝ki, Magdale-

na Kowalak przedstawia cztery problemy podstawowe dla instytucjonalnego

kształtu nowoczesnego banku centralnego. Niezale˝noÊç banku centralnego

nieodłàcznie wià˝e si´ z jego demokratycznà odpowiedzialnoÊcià ( accountabili-

ty ), a przejrzystoÊç i wiarygodnoÊç powinny byç nieodłàcznymi cechami jego

Narodowy Bank Polski

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: