1 Kazimierz Brodziki Wiesｳaw Sielanka krakowska I Z ｿonｹ Stanisｳaw wychodzi z komory, Wnosi do izby dwa pieni・ne wory, Czterysta zｳotych uｳoｿyｳ na ｳawie I tak powiada: "Zgarniej to, Wiesｳawie! Jed・do Krakowa, a za te talary Kup mi dwa konie i wybierz do pary. Syn m jedyny na wojnie zabity, Mnie schyla niemoc i wiek nieuｿyty, Nie mam z chudobｹ poufa・si・komu, Ty prawｹ r麑ｹ jeste・w moim domu, A skoro pomr・ ty・rodziny gｳowa. Je徑i, daj Boｿe! cka si・uchowa - Ma lat dwana彡ie, nieskｹpo urody - Moｿesz jej czeka・ same・jeszcze mｳody". "Tak jest, dla ciebie - Bronisｳawa powie Strzeg・tej cki jakby oka w gｳowie. A c droｿszego mie・moｿesz od matki? Jedne・to moje przed grobem dostatki". Bronika matk・obj・a za szyj・ I wstyd rumiany na jej piersi kryje, Lecz pusty u徇iech zwraca na Wiesｳawa. A dalij smutna rzekｳa Bronisｳawa: "Miaｳam ja drugｹ, lito彡iwy Boｿe! Oko si・za niｹ przepｳaka・ nie moｿe; Zaledwie piｹty kwitnｹｳ owoc sadu, Gdy mi znikn・a jako cie・bez 徑adu. Juｿ to dwunastym li彡iem wiatr pomiata, Jak my徑i matki zatruwa jej strata. Gdy Moskwa polskie dobijaｳa plemi・ W pustkach wsie staｳy a odｳogiem ziemie; Oknych las i wiosek poｿary Gniewu Boｿego zwiastowaｳy kary; Z wiatrem, co strzechy i konary waliｳ, Do nas wr przybyｳ i wiosk・zapaliｳ. Dzie・to byｳ sｹdu; - 徨 pｳaczu i gwaru, W徨 ciemnej nocy, wichr i poｿaru, Razem rolnicy ku obronie bieｿｹ, Razem si・wojsko ci從ie za grabieｿｹ; W tej walce z dymem znikｳa nasza strzecha; Wtedy mi cka, jedyna pociecha, Znikｳa bez 徑adu. Przez dｳugie ja czasy Chodziｳam za niｹ na wioski i lasy; Ale jak kamie・do Wisｳy rzucony Znikn・a wiecznie, gｳuche wszystkie strony, Co dzie・do kｳos przychodzｹ oracze, A ja dzieci鹹ia nigdy nie zobacz・ Na 忤iat szeroki prno rzuca・oko, 詣iat nie pocieszy i niebo wysoko. Niech wola Boska b鹽zie, Boska chwaｳa. Ciebiem ja za nie, synu! wychowaｳa, Bo gdzie sierota przyj黎a pod strzech・ Tam z niebem bliｿszy B zsyｳa pociech・ Moｿe teｿ moje utracone dzieci・ Podobnie k鹽y・na szerokim 忤iecie Lito懈 znalazｳo; ｿyje gdzie u matki Pomi鹽zy wｳasne policzone dziatki. W takiej ja my徑i, po ojc twych stracie, Ciebie maｳego wychowaｳam w chacie. Lito懈 za lito懈. - Niebieska opieka Tajnie nagradza uczynki czｳowieka. A je徑i ziemia strawiｳa jej ko彡i, Swobodna dusza w krainach przyszｳo彡i Igra wesoｳo przy niebieskiej matce I ｳask・nieba zwabia naszej chatce". Tu Bronisｳawa zalaｳa si・ｳzami. Rade ｳzy pｳynｹ za matki my徑ami; Pｳakaｳa zaraz i cka przy boku, Lecz ｳzy, m黌kiemu nieprzystojne oku, Kryjｹc Stanisｳaw, karci smutek ｿony: "Jaki los w niebie komu naznaczony, Prno si・troska・ B siedzｹc wysoko Nad caｳym 忤iatem opatrzne ma oko, Wszakci On ojcem na wieki i wsz鹽zie, Co pod Nim byｳo, pod Nim jest i b鹽zie; Lepsze nad smutek ufanie poboｿne. Id・ Wiesｳawowi przygotuj nadroｿne. Ty wyjd・o 忤icie, a chro・si・przygody, Bo zawsze wiele ufa sobie mｳody; Przynie・twej przyszｳej podarunek z drogi!" Wiesｳaw obojgu kornie 彡isnｹｳ nogi I wyszedｳ z chaty przenikniony caｳy, ｯe takich ojc niebiosa mu daｳy. II Juｿ wonny wiecz u徇iechaｳ si・ziemi, Gdy wracaｳ Wiesｳaw z koi kupionemi. Z przydroｿnej wioski rozlega si・granie, Sｳycha・wesoｳe plｹsy i 徘iewanie. Parskajｹc konie bieｿｹ po go彡ieu, Wida・dziewoje przy rucianym wieu, Bijｹ druｿbowie w podkki ze stali, A gdy w鹽rowca mile powitali, Tak rzekｳ starosta, zarzｹdca wesela: "Dobrze to w kaｿdym zyska・przyjaciela! Witajcieｿ do nas, wy z proszowskiej ziemi! Nie chciejcie gardzi・dary ubogiemi, Poｿyjcie z nami, czym tu gospodarzy Wdzi鹹zna prac rola i dobry B darzy. Napatrzycie si・krakowskim dziewojom, Wymy徑nym taom i przecudnym strojom, Wreszcie i w tany sunｹ・nie zaszkodzi, Bo cho・strudzeni, widz・ ｿe彡ie mｳodzi". Na to Halina przyst麪uje mｳoda, W caｳym weselu najpierwsza uroda, Wstydzi si・ wstydzi, jednak przed nim staje, Ciasto z koszyka i owoc podaje: "Obcy w鹽rowcze! juｿci przyjｹ・trzeba Naszych owoc i naszego chleba!" A przy tym u徇iech jakowy・uroczy Zwriｳ na siebie w鹽rownika oczy; I zwriｳ tyle, ｿe odtｹd jedynie Okiem i duszｹ zostaｳ przy Halinie. Wchodzi do izby na wesoｳe tany Z kubkiem od druｿb Wiesｳaw powitany; Potem starosta, zarzｹdca wesela, W te sｳowa druｿbom porady udziela: "Juｿci pierwszetwo zostawcie obcemu, Niech idzie w tany, niech teｿ po swojemu Skrzypkom zanuci, dziewoj・wybierze; Bo z obcym trzeba uczciwie i szczerze". I wybraｳ druhn・ ktej wdzi麑 uroczy Zwriｳ na siebie w鹽rownika oczy; Na prz wychodzi, przed muzykｹ staje, Halina w plｹsach r麑・mu podaje; Za nim si・w koｳo mｳodziey zebrali, Nucｹ i bijｹ w podkki ze stali. Wiesｳaw si・za pas ujｹｳ r麑ｹ prawｹ, Zagasiｳ wszystkich powaｿnｹ postawｹ. W skrzypce i basy sypnｹｳ grosza hojnie, Ojcom za stoｳem skｳoniｳ si・przystojnie. Halina plｹsa z minｹ uroczystｹ, W oburｹcz szat・ujｹwszy kwiecistｹ, On tupnｹｳ, gｳow・nachyliｳ ku ziemi I zaczｹｳ nuci・sｳowy takowemi: "Niechｿe ja lepiej nie ｿyj・ Dziewcz・ skarby moje, Je徑i kiedy oczka czyje Milsze mi nad twoje. Patrzajｿe mi prosto w oczy, Bo widzi B w niebie, ｯe mi ledwo nie wyskoczy Serduszko do ciebie!" Bierze Halin・i tak wokoｳo, Przodkujｹc druｿbom, tazy wesoｳo; A gdy ku skrzypkom znowu powri, Staje i w plｹsach tak dalej nuci: "Czemuｿ ja w proszowskiej ziemi Maｳe zaznaｳ dzieci・ Byｳbym mi鹽zy krakowskiem! Najszcz龕liwszy w 忤iecie. Krew, nie woda lud殞i wｳada, Bo kt sercem rzｹdzi? Czｳowiek pragnie i ukｳada, A wszystko B sｹdzi". Halina w plｹsach przed nim ucieka, On w r鹹e pleszcｹc goni z daleka, A gdy dogoni, z uj黎ｹ wri, Staje i w plｹsach tak dalej nuci: "Nie uciekaj, ptaszku luby! Moje sto tysi鹹y! Dogoni・ja mojej zguby I nie puszcz・wi鹹ej! Krｹｿy sｳowik w szumnym lesie, Gaｳｹzek si・czepia, Aｿ dognany pika niesie, Gniazdeczko ulepiｹ". Sam teraz w plｹsach przed druhnｹ stroni, A ona za nim poskocznie goni, I dogoniony, gdy znowu wri, Staje i w plｹsach tak przed niｹ nuci: "Gospodarzu! nie dasz wiary, Jak konie opｳac・ Wydaｳem ja twe talary, Moje serce strac・ - Grajcie skrzypki! bo si・smuc・ W opｳakanym stanie, Z konikami ja powr・ Serce si・zostanie". Dｳo・mu podaｳa, a on wokoｳo Przodkujｹc druｿbom tazy wesoｳo, A gdy do nowej piosenki stanie, Skrzypek drzymiｹcy zakozyｳ granie. Na to Halina, zapｳoniona caｳa, Mi鹽zy te彡ine za st uciekaｳa; Wiesｳaw staro彡ie i matkom si・kｳania, Sｳycha・wokoｳo pokｹtne szemrania. Dｳugo si・Wiesｳaw go彡innie weseliｳ, Juｿ si・teｿ dzionek nad gami bieliｳ, Poｿegnaｳ wszystkich w zasmuconym stanie, Wciｹｿ majｹc w uszach i 徘iewy, i granie, W sercu niepok, a my徑i jedynie Krｹｿｹ niewolne przy pi麑nej Halinie. III Pospieszaｳ Wiesｳaw i lasem, i polem, Ale si・osta・nie moｿe przed bem, Bo gdy ch・ jedna raz serce osi鹽zie, Daremny namysｳ i rozsｹdek b鹽zie. Przeto co my徑aｳ, co czyni・przystaｳo, Stanowi wyzna・otwarcie i 徇iaｳo. Oczekiwany wjechaｳ do podwka. Wybiegi Stanisｳaw i matka, i cka; Gｳaszczｹ koniki i wiｹｿｹ u pｳotu, Cieszｹ si・wszyscy z pr鹽kiego powrotu, Z tanio彡i kupna i z konik radzi; Sam je Stanisｳaw do stajni prowadzi...
aniona