Prawo cywilne
29.09.2007 r.
Prawo cywilne jest gałęzią systemu prawa, reguluje stosunki cywilno – prawne między osobami fizycznym, osobami prawnymi i ułomnymi osobami prawnymi.
Według kryterium przedmiotowego stosunek cywilno – prawny jest stosunkiem społecznym o doniosłości majątkowej między podmiotami i związanymi z nimi także stosunkami niemajątkowymi (np. dobra osobiste)
Według kryterium metody regulacji stosunki cywilno prawne regulowane są metodą wyrażającą się kształtowaniem sytuacji cywilno – prawnej podmiotów na zasadzie równorzędności.
Skarb Państwa w stosunkach cywilno prawnych to państwo uczestniczące w tym stosunku.
Stosunek cywilno prawny w obrocie towarowym i pieniężnym to obrót między autonomicznymi podmiotami.
Prawo cywilne zawiera wiele norm dyspozytywnych tzn. względnie obowiązujących.
Zasady prawa cywilnego:
1) zasada uznania i ochrony podmiotowości każdego człowieka – w równej mierze każdy człowiek (osoba fizyczna) ma zdolność prawną od momentu narodzin aż do śmierci, zdolność prawna nie może być pomniejszona, człowiek nie może być jej pozbawiony – nie podlega żadnym ograniczeniom
2) zasada ochrony każdego typu prawa własności bez względu na jego podmiot (właściciela)
3) zasada istnienia praw podmiotowych o zagwarantowanej przez prawo przedmiotowej treści.
Prawo podmiotowe – z niego wynika wiązka uprawnień np. własność – prawo użytkowania, posiadania, dysponowania. Jest sferą możności postępowania w określony sposób zagwarantowaną przez przepisy prawa.
Prawo przedmiotowe - jest to zbiór przepisów regulujących treść prawa podmiotowego.
4) zasada autonomii woli stron w tym zasada swobody umów art.3531 kc
5) zasada ochrony dobrej wiary – występuje gdy przepis ustawy wyraźnie na to pozwala gdy brak jest domniemania dobrej woli – art. 169 kc
6) zasada nadużywania praw podmiotowych – art. 5 kc – legitymacja aksjologiczna dla norm prawnych- ma za zadanie chronić gdy postępowanie w zgodzie z literą prawa uderza w wartości chronione np. zasady współżycia społecznego.
7) Zasada pełnej cywilnej odpowiedzialności za długi – jej celem jest kompensacja nie karanie.
Dłużnik odpowiada ze swe zobowiązania całym swoim majątkiem teraźniejszym i przyszłym aż do zaspokojenia wierzytelności, długi są dziedziczne.
8) zasada odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę – pełna kompensacja szkody, źródłami odpowiedzialności są delikty art. 415 kc i odpowiedzialność kontraktowa art. 471 kc i dalsze (odszkodowanie za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie umowy)
9) zasada odpowiedzialności za szkodę niemajątkową przy kontraktach.
10) Zasada ochrony dobra dziecka
11) Zasada dziedziczenia – nie istnieją spadki bezdziedziczne, istnieją jedynie spadki nie objęte
12) Zasada ochrony praw na dobrach niematerialnych np. praw autorskich
13) Zasada jedności prawa cywilnego – w kwestii nie uregulowanej innymi kodeksami sięgamy do kc.
14) Zasada ochrony cywilnych praw podmiotowych przez sądy powszechne –samopomoc jest dopuszczalna przez prawo tylko w wyjątkowych i ściśle określonych sytuacjach.
Systematyka prawa cywilnego
Część ogólna
Prawo rzeczowe-przepisy dotyczące własności i innych praw rzeczowych, których katalog jest zamknięty.
Prawo zobowiązań
Prawo spadkowe-sukcesja majątku po śmierci osoby fizycznej
Prawo rodzinne
Prawo handlowe01.01.1965. wszedł w życie kodeks cywilny 01.01.1965. wszedł w życie kodeks rodzinny i opiekuńczy
System pandektowy kodeksu cywilnego.1.10.1990. wyrzucono (usunięto) warstwę socjalistyczną ,następne ulepszenie K.C. miało miejsce w 2007 roku.
gosicka