Opis czytania globalnego

Należy mieć świadomość, że czytanie jest jedną z najważniejszych funkcji w życiu, ponieważ praktycznie cała nauka opiera się na tej umiejętności. Jest to z pewnością jeden

z ważnych czynników, który zadecydował o wyborze w naszej szkole standardu: „Uczniowie potrafią czytać ze zrozumieniem”.

Nauczyciele placówki w Czaplach starają się systematycznie wzbogacać swój warsztat pracy, stosować nowe (bądź wcześniej sprawdzone) efektywne metody i formy nauczania zmierzające do opanowania i usprawniania umiejętności czytania.

Opiszę jedną z wdrożonych przeze mnie metod – czytanie globalne.

Przed trzema laty rozpoczęłam pracę z dzieckiem z zespołem Downa. Po kilku miesiącach nauki umiejętności komunikowania się z uczniem postanowiłam podjąć próbę nauki czytania globalnego.

Pracę dydaktyczną oparłam na książce: „Jak nauczyć małe dziecko czytać”. Autorami są: Glenn i Janet Doman.

Nauka czytania globalnego składa się z 5 etapów:

1. Etap pierwszy – pojedyncze słowa.
2. Etap drugi – wyrażenia dwuwyrazowe.
3. Etap trzeci – proste zdania.
4. Etap czwarty – rozbudowane zdania.
5. Etap piąty – książki.

Podstawą czytania globalnego jest zasada, zgodnie, z którą rozpoczyna się od rzeczy znanych

i konkretnych oraz podąża do nowych i nieznanych, a na końcu do tego co abstrakcyjne.

Dzienny program:

Całodzienny materiał:                   5 zestawów

Jedna sesja:                                               1 zestaw (5 słów) pokazywanych raz

Częstotliwość:                                               3 x dziennie każdy zestaw

Intensywność:                                               8cm, czerwone słowa

Czas trwania:                                               5 sekund

Nowe słowa:                                               5 dziennie (1 w każdym zestawie)

Wycofywanie słowa:                                 5 dziennie (1 w każdym zestawie)

Okres używania każdego słowa: 3 x dziennie przez 5 dni

Zasada:                                                Zawsze kończ zanim dziecko chce skończyć.

Słownictwo:

·         części ciała

·         słownictwo domowe (sprzęty w domu, pożywienie, zwierzęta itp.)

·         czynności

Etap pierwszy

W oparciu o podaną powyżej tematykę wprowadza się pojedyncze słowa.

Etap drugi

W drugim etapie wprowadzane są kolory. Po opanowaniu słów obejmujących ich nazwy dziecko poznaje wyrażenia dwuwyrazowe.

Np.:

Następnie wprowadzane są przeciwieństwa w parach:

Wyrażenia dwuwyrazowe

Etap trzeci

1.Proste zdania 

2.Używając kart z pojedynczymi słowami układa się wraz z dzieckiem 3 do 5 zdań.

3. Używając kart o wymiarach 10 cm x 60 cm wykonuje się zestaw pięciu zdań. Litery teraz mają wysokość 5 cm zamiast 8 cm.

4. Wykonanie książeczki z prostych zdań. Każde zdanie powinno zawierać ilustrację. Książeczka powinna mieć wymiary 20 cm x 45 cm z czerwonymi literami o wysokości 5 cm. Zapisana strona poprzedza obrazek i jest oddzielona od ilustracji.

                                                                                                  I                                         45 cm                            I

Etap czwarty (Rozbudowane zdania)

Postępujemy podobnie jak w etapie trzecim. Teraz zamiast wybierać spośród 5 rzeczowników i 5 przymiotników (czasownik był ten sam), dodajemy dodatkowe czasowniki.

Następnie wprowadzamy przyimki (w, na, do, za itd.) Pokazujemy je w dwuwyrazowych połączeniach, a dopiero później włączamy w rozbudowane zdania.

Wykonujemy książeczki.

W miarę dokładania wyrazów trzeba zmniejszać wielkość liter (3,5 cm). W dalszym ciągu bawimy się z dziećmi w układanie zdań, wykorzystując posiadane zbiory wyrazów.

W końcowej części tego etapu:

-          zmniejszamy wielkość liter;

-          zwiększamy liczbę słów;

-          zmieniamy kolor na czarny (zapewnia lepszy kontrast).

Etap piąty

Dziecko jest gotowe do czytania prawdziwej i odpowiedniej dla niego książki.

W pracy indywidualnej z uczniem, u którego stwierdzono upośledzenie w stopniu znacznym stosowałam uproszczoną, opisaną powyżej, metodę nauki czytania. Ze względu na ubogi zasób słownictwa ucznia, brak możliwości systematycznej pracy (3, często 2 spotkania w tygodniu) i pracy logopedy dziecko bezbłędnie opanowało czytanie 26 wyrazów. Zaczęło czytać proste zdania. Bazowałam tylko na słowach, które uczeń poprawnie wymawiał.

Uważam, że uwzględniając powyższe uwarunkowania można uznać, iż podjęte działania zakończyły się sukcesem.

Powyższą metodę chcę zastosować w tym roku szkolnym w pracy z uczniami

w ramach zespołu wyrównawczego z elementami ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych.

Zachęcam wszystkich tych, których metoda czytania globalnego zainteresowała,

do przeczytania książki i dokładnego zapoznania się z ciekawym sposobem nauki czytania.

Opracowała: Danuta Jankowska