Lucy Maud Montgomery - Emilka 3 - Emilka na falach życia.rtf

Te słowa wpisała Emilia Byrd Starr do swego dziennika w dniu, w którym wróciła do domu, do Srebrnego Nowiu, ukończywszy Wyższą Szkołę w Shrewsbury. Za sobą miała lata szkolne, a przed sobą - nieśmiertelność.

Było to symbolem. Ciotka Elżbieta, pozwalając Emilce na zwykłą herbatę (stale, nie w drodze wyjątkowej łaski!) uznała ją tym samym za dorosłą. Niektóre osoby uważały Emilkę za dorosłą panienkę już od dłuższego czasu, na przykład kuzyn Andrzej Murray i przyjaciel Perry Miller, którzy kolejno oświadczyli się o jej rękę i jednocześnie niemal dostali kosza. Dowiedziawszy się o tym, ciotka Elżbieta zrozumiała, że nie miałoby celu dawanie Emilce rumianku. Ale mimo wszystko Emilka nie miała nadziei, żeby kiedykolwiek wolno jej było nosić jedwabne pończochy. Jedwabna halka "ujdzie" od biedy, gdyż jest ukryta, niewidzialna: wprawdzie szeleści zalotnie... Ale jedwabne pończochy są stanowczo niemoralne.

Tak więc Emilka (o której szeptali jej znajomi nieznajomym, iż "ona pisze") została uznana za jedną z "pań na Srebrnym Nowiu", gdzie nic się nie zmieniło od dnia jej przybycia, czyli od lat siedmiu; gdzie płaskorzeźby na starym kredensie były zawsze te same, a dziwny cień, rzucany na ścianę przez figurynkę etiopską, padał w tymże miejscu, w którym zauważyła go dziewczynka z najwyższą rozkoszą. Stary to był dom, i dlatego cichy, mądry i nieco tajemniczy. A także nieco surowy, lecz niemniej miły. Większość mieszkańców Czarnowody i Shrewsbury sądziła, że jest to nudne miejsce dla młodej dziewczyny, że nieopatrznie postąpiła Emilka, odrzucając propozycję panny Royal w sprawie posady w czasopiśmie nowojorskim. Wzgardzić taką sposobnością zostania "kimś"! Ale Emilka, która miała bardzo jasny pogląd na to, czym być zamierza, nie uważała bynajmniej trybu życia w Srebrnym Nowiu za nudny, ani nie rezygnowała ze wspinania się na upragnione szczyty dlatego tylko, że pozostała w tym cichym zakątku.

Należała z woli Bożej do Starego a Szlachetnego Zakonu Poetów. Gdyby się była urodziła o tysiąc lat wcześniej, czarowałaby słuchaczy, siedząc pośrodku gromadki, zebranej przy ognisku i wpatrzonej w jej natchnioną twarz. W dzisiejszych czasach zmuszona była docierać do swego audytorium pośrednio.

Ale tematy opowieści są zawsze te same bez względu na stulecie i na okolicę. Narodziny, zgony, małżeństwa, skandale - oto są jedynie naprawdę ciekawe zdarzenia na świecie. Tak więc z mocnym postanowieniem w duszy przystąpiła Emilka do walki o sławę i fortunę... i o coś jeszcze, o co było najtrudniej. Ale pisanie nie było dla Emilii Byrd Starr środkiem do zdobycia walorów światowych ani wieńca laurowego. Było to coś, co ona czynić musiała. Zjawisko... pomysł... wszystko to, co było bardzo piękne, lub wybitnie brzydkie... dręczyło ją, dopóki się nie "wypisała". Z natury była obdarzona zmysłem humoru i poczuciem dramatycznym: komizm i tragizm życia przemawiały do niej z równą mocą i domagały się wcielenia za pomocą pióra. Cały świat nieziszczonych, a nieśmiertelnych marzeń, ukryty za kurtyną rzeczywistości, wzywał ją, żądny upostaciowienia i interpretacji..., wzywał ją wielkim głosem, któremu nie mogła, nie śmiała się oprzeć.

Pełna była młodzieńczej radości z samego faktu istnienia. Życie pociągało ją, dawało jej znaki zachęcające i figlarne. Wiedziała, że czeka ją ciężka walka. Wiedziała, że będzie ciągle obrażać uczucia sąsiadów z Czarnowody, którzy chcieliby, żeby pisywała dla nich nekrologi i pomawiali ją o "pozowanie"; wiedziała, że niejeden jej utwór zostanie odrzucony, skrytykowany; wiedziała, że nadejdą dni niemocy, podczas których nie będzie mogła pisać, kiedy daremne byłoby wszelkie usiłowanie w tym kierunku; dni, podczas których niemoc ta doprowadzi ją do takiego napięcia nerwów, że za przykładem Marii Bashkirtseff wyrzuci za okno, wraz z gradem przekleństw, zegar ze swego pokoju. W te dni wszystko, co przedsięweźmie, będzie miernotą i banalnością: w te dni chwiać się będzie jej wiara w życie, w którym według niej jest tyleż poezji co prozy; w te dni, echo owych "przypadkowych poszeptów" bogów, w które wsłuchana była od dzieciństwa tak pilnie, to echo będzie ją tylko drażnić swym żądaniem nieosiągalnej doskonałości i uroku, będącego poza obrębem twórczych możliwości śmiertelnika.

Wiedziała, że ciotka Elżbieta toleruje, ale nie pochwala do dziś dnia jej manii gryzmolenia. Podczas ostatnich dwóch lat pobytu w Wyższej Szkole Emilka, ku zdumieniu ciotki Elżbiety, zarobiła sporo pieniędzy swymi wierszami i nowelkami. Stąd owa tolerancja. Ale żaden z Murrayów, żadna z Murayówien, nie czynili nigdy niczego podobnego. A przy tym był fakt, którego zasadniczo nie lubiła panna Elżbieta Murray, fakt wyróżniania się czymś spośród otoczenia. Ciotka Elżbieta niechętnie patrzyła na ów odrębny świat Emilki, tak inny niż świat Srebrnego Nowiu i Czarnowody, na to królestwo bezkresne i gwiazdami usiane, w którym dziewczę zamykało się nagle, do którego nawet najbardziej stanowcza i najbardziej podejrzliwa z ciotek nie miała dostępu! Przypuszczam, że gdyby oczy Emilki tak często nie spoglądały tęsknie i smutno na otaczający świat, gdyby w nich było mniej utajonego marzenia, ciotka Elżbieta odnosiłaby się życzliwiej do jej aspiracji. Nikt z was, nawet samowystarczalni Murrayowie ze Srebrnego Nowiu, nie lubi stać za drzwiami, które się przed nim nigdy nie otworzą.

2

Ci z was, którzy już towarzyszyli Emilce w jej zabawach w Srebrnym Nowiu i studiach w Shrewsbury * znają jej wygląd zewnętrzny. Tym, którzy witają ją teraz jako osobę obcą postaram się zaprezentować jej sylwetkę jako panienki w siedemnastej wiośnie życia. Szła wśród klombów, na których złociły się chryzantemy, w ów jesienny dzień nad brzegiem morza. Było to czarowne ustronie, ów ogród w Srebrnym Nowiu. Zaciszne, pełne bogatych, ciepłych barw i cudnych, cienistych alejek. Unosiły się tu zapachy róż i goździków, roje pszczół, skarga wichru, dolatywały poszepty zatoki Atlantyku; z sąsiedztwa dochodziły westchnienia świerków z gaiku Wysokiego Jana. Emilka kochała każdy kwiatek, każdą piędź ziemi i każdy dźwięk w tym ogrodzie, każde piękne, sędziwe drzewo, a zwłaszcza jej umiłowane, zaprzyjaźnione z nią Trzy Księżniczki Lombardzkie, oraz wielką sosnę pośrodku ogrodu, srebrzystą topolę i młodego świerczka w kąciku, kokietującego swawolne wietrzyki. Kochała również grupę białych brzóz w gaiku Wysokiego Jana.

Patrz: "Emilka ze Srebrnego Nowiu" i "Emilka dojrzewa".

Emilka cieszyła się stale, że mieszka wśród tylu starych, prastarych drzew, zasadzonych i wypielęgnowanych rękami ludzi dawno zmarłych, przepojonych radością lub smutkiem, które kolejno przewijały się przez te istnienia.

Smukła, dziewicza postać. Włosy jak czarny jedwab. Szare oczy, podkrążone, pod którymi fioletowe cienie pogłębiały się, ilekroć Emilka czuwała o niedozwolonej, całkiem nie_Elżbietańskiej porze, pisząc nowelkę, albo opracowując plan nowego utworu. Usta miała purpurowe, z Murrayowskimi dołeczkami w kącikach. Uszy były spiczaste. Przypominały szekspirowskiego Puka. Może te uszy właśnie i te kąciki ust nasuwały niektórym porównanie z kociakiem. Prześliczną miała linię szyi i podbródka. Uśmiech jej był przedziwnie ujmujący, powoli rozkwitający, znienacka promieniejący radością istnienia. A nogi były "skandalicznie ładne", jak je oceniła już dawno stara ciotka Nancy z Książego Stawu. Policzki delikatnie zaróżowione, z łatwością stawały się szkarłatne. Byle co wywoływało na tej twarzyczce krwawy rumieniec: powiew wiatru od morza, nagłe odsłonięcie się przed jej wzrokiem błękitnych wzgórz na horyzoncie, czerwone maki na polu lub białe żagle na zatoce w cudny, wiosenny poranek, czy też przy srebrnych blaskach księżyca lub wreszcie biały kwiatuszek w starym ogrodzie, albo cichy szept w gaiku Wysokiego Jana.

Czy była ładna? Nie umiem powiedzieć. Nigdy nie wymieniano Emilki w szeregu piękności czarnowodzkich. Ale kto raz jeden spoojrzał na jej twarzyczkę, ten nie zapomniał jej już nigdy. Nikt nie powiedziałby, spotkawszy Emilkę po raz drugi: "Hm... dziwnie znajomą wydaje mi się pani..." Całe zastępy ślicznych kobiet gasły przy niej. Żadna nie przypominała jej indywidualności. Była żywa, pociągająca i czysta zarazem, jak woda. Myśli niosły ją, jak silny podmuch wiatru. Wzruszenie wstrząsało nią, jak burza krzewem różanym. Była jedną z tych żywotnych istot, o których powiadamy, gdy umarły, że to chyba niemożliwe, aby one żyć przestały. Na tle swego praktycznego, rozsądnego otoczenia rzucała blask, jak brylant. Wiele osób ją lubiło i równie dużo jej nie lubiło. Ale nikt nie był w stosunku do niej obojętny.

Razu pewnego, kiedy Emilka była bardzo maleńka i mieszkała wraz ze swym ojcem w starym domku w Borze Majowym, gdzie umarł Douglas Starr, wyszła z domu, aby przyjrzeć się tęczy. Biegła przez wilgotne pola i pagórki, pełna nadziei i wyczekiwania. Ale gdy tak biegła, zaczął padać deszcz, a cudna tęcza bladła... nikła... aż znikła... Emilka stała sama pośród obcej doliny, niepewna, w którą stronę się zwrócić. Usta jej zadrżały, oczy napełniły się łzami. Aż wtem podniosła główkę i uśmiechnęła się pogodnie do opustoszałego nieba.

- Zjawią się inne tęcze - rzekła.

3

Zmieniło się życie w Srebrnym Nowiu. Musiała się przystosować do tych zmian. Nieodłączne od nich było pewne osamotnienie. Ilza Burnley, nieodstępna towarzyszka siedmiu lat wiernej przyjaźni, wyjechała do Szkoły Literatury i Deklamacji w Montrealu. Oba podlotki rozstały się wśród łez, ślubując sobie wzajemnie dozgonną przyjaźń. Nie spotkają się już nigdy w tych samych warunkach. Bo kiedy przyjaciele, najbliżsi bodaj, rozłączą się na czas dłuższy, zawsze daje się odczuć za ponownym spotkaniem pewną obcość, pewne oddalenie. Jedno z dwojga uważa stale, że to drugie nie jest takie samo. Jest to całkiem naturalne i nieuniknione. Człowiek zawsze posuwa się naprzód, lub się cofa, nie stoi w miejscu. Ale któż z nas zdoła się oprzeć uczuciu przykrego rozczarowania stwierdzając, że nasz przyjaciel nie jest już i nie może nigdy więcej stać się takim, jakim był ongi; któż z nas nie zmartwi się, jeśli nawet ta zmiana jest postępem? Emilka przeczuwała to dziwną intuicją, która zastępuje doświadczenie, czuła, że żegna na zawsze Ilzę ze Srebrnego Nowiu i ze Shrewsbury.

Perry Miller, dawniejszy "najemnik" ze Srebrnego Nowiu, odznaczony medalem Wyższej Szkoły w Shwresbury, odrzucony, lecz nie dający za wygraną konkurent Emilki, przedmiot wiecznego gniewu Ilzy, wyjechał również. Perry studiował teraz prawo w Charlottetown, gdzie jednocześnie pracował w kancelarii adwokackiej. Dla Perry'ego nie istniały tęcze ani mityczne kopalnie złota. Wiedział, czego chce i zmierzał do tego wytrwale. Ludzie zaczynali wierzyć, że on cel osiągnie. Boć nie większa przestrzeń dzieliła kancelarię pana Abla od Sądu Najwyższego i Ministerium, niż ta, która dzieli ową kancelarię od chałupy ciotki Tomaszowej i jej bosonogiego siostrzeńca.

Do typu poszukiwacza tęcz zbliżał się raczej Tadzio Kent. I on wyjeżdżał niebawem do Szkoły Rysunków w Montrealu. I on wiedział, wiedział od szeregu lat, ile rozkoszy, uniesień, ile rozpaczy i trwogi pociąga za sobą to dążenie do tęczy.

- Nawet jeżeli jej nigdy nie znajdziemy - rzekł do Emilki, gdy przechadzali się o cudownym zmierzchu, w ogrodzie Srebrnego Nowiu pod fioletowym niebem, w ostatni wieczór przed jego wyjazdem - jest coś w samym poszukiwaniu, co więcej jest bodaj warte, niż znalezienie.

- Ale znajdziemy ją - odrzekła Emilka, podnosząc oczy ku gwieździe, błyszczącej nad wierzchołkiem jednej z Trzech Księżniczek.

Użycie przez Tadzia liczby mnogiej "my" napełniło jej serce radosnym przeczuciem. Emilka była zawsze bardzo uczciwa w stosunku do siebie samej i nie zamykała oczu na fakt, że Tadzio Kent był jej bliższy, niż ktokolwiek na świecie. A ona, czy go obchodzi? Trochę? Bardzo? Czy wcale?

Nie włożyła kapelusza, lecz wpięła we włosy kokardę z żółtego jedwabiu. Długo rozmyślała nad wyborem sukni, aż w końcu zdecydowała się na różową, jedwabną. Zdawało jej się, że wygląda bardzo ładnie, ale co za różnica, skoro Tadzio tego nie zauważył? Był do niej tak przyzwyczajony, że uważał to za rzecz normalną. Wywołało to u niej pewien bunt. Dean Priest byłby już to spostrzegł i byłby jej z pewnością powiedział jakiś miły, subtelny komplemencik.

- Nie wiem - odpowiedział Tadzio, spoglądając ponuro na topazookiego kota Emilki, Pierwiosnka, kręcącego się jak bąk w pogoni za własnym ogonem. - Nie wiem. Teraz, kiedy wyfruwam naprawdę w szeroki świat, czuję się... głupio. Może nigdy nie zdołam zdziałać niczego, o czym warto by było mówić. Pewne zdolności do rysunku... cóż to wielkiego? Zwłaszcza dla człowieka, który budzi się nagle z biciem serca o trzeciej w nocy?...

- O, znam to uczucie - przyznała Emilka. - Zeszłej nocy przeżuwałam godzinami pomysł noweli i doszłam do rozpaczliwego wniosku, że nigdy nie zdołam jej napisać... że nie warto się wysilać... że nigdy niczego nie zdziałam. Poszłam więc do łóżka i oblałam poduszkę łzami. Obudziłam się o trzeciej godzinie i nawet płakać już nie mogłam. Łzy wydawały mi się równie daremne, jak śmiech, jak ambicja. Byłam istnym bankrutem w stosunku do nadziei i do wiary w przyszłość. Aż wreszcie wstałam o świcie i zaczęłam pisać nową opowieść. Nie należy dać się opanowywać tym nocnym nastrojom.

- Na nieszczęście, co noc jest godzina trzecia - odrzekł Tadzio. - A o tej nieżyczliwej godzinie zawsze jestem przeświadczony, iż zbyt wiele pragniemy wszyscy, że nie osiągniemy niczego. A dwóch rzeczy pragnę jak szaleniec; jedną z nich jest oczywiście wydoskonalenie się w sztuce. Chcę zostać wielkim artystą. Nie uważałem się nigdy za tchórza, Emilko, ale teraz się boję. A jeżeli nie sprostam zadaniu? Będą mnie wyśmiewać. Matka powie, że z góry o tym wiedziała. Ona z nienawiścią odnosi się do mego wyjazdu, wiesz? Pojechać i nie dać rady!... Lepiej byłoby nie jechać.

- Nie, to nie byłoby lepiej - zaprzeczyła Emilka gorąco, zachodząc w głowę w tejże chwili, jakiej drugiej rzeczy Tadzio pragnie "jak szaleniec". - Nie powinieneś się bać... W owej nocnej rozmowie, którą prowadził ze mną ojciec na tydzień, przed śmiercią, powiedział, żebym się nie bała niczego w życiu. Czy to nie Emerson mówi: "Czyń zawsze to, czego się boisz"?

- Założyłbym się, że Emerson powiedział to, gdy już przestał bać się czegokolwiek, gdy już się uporał z wieloma trudnościami. Łatwo być odważnym, gdy się już zdjęło uprząż.

- Wiesz, że ja wierzę w ciebie, Tadziu - rzekła Emilka łagodnie.

- Tak, wiem. Ty i pan Carpenter. Jedynie wy dwoje wierzycie we mnie. Nawet Ilza jest zdania, że Perry ma większe szanse przywiezienia do domu pieczonych gołąbków.

- Ale ty nie szukasz pieczonych gołąbków. Ty gonisz za tęczą złocistą.

- A jeżeli jej nie znajdę, jeśli ciebie rozczaruję... to będzie najgorsze...

- Zwyciężysz, Tadziu. Spójrz na tę gwiazdę, która błyszczy w tej chwili nad najmłodszą Księżniczką. Zawsze ją kochałam. Jest to moja najgoręcej umiłowana gwiazda. Czy pamiętasz, jak przed laty, kiedy siedzieliśmy wszyscy dokoła ogniska, a kuzyn Jimmy gotował ziemniaki dla świń, snułeś cudne opowiadania o tej gwieździe i o żywocie, jaki tam, na niej wiodłeś, zanim przybyłeś na ziemię? Na tej gwieździe nie było godziny trzeciej w nocy.

- Jakimi szczęśliwymi, beztroskimi dzieciakami byliśmy wtedy - rzekł Tadzio zmęczonym głosem dojrzałego mężczyzny, przygnębionego ciężarem istnienia i wspominającego z rozkoszą pogodne lata dziecięce.

- Przyrzeknij mi - rzekła Emilka - że kiedykolwiek ujrzysz tę gwiazdę, będziesz pamiętać, iż wierzę w ciebie, mocno!

- A ty czy mi przyrzekniesz, że ilekroć spojrzysz na tę gwiazdę, pomyślisz o mnie? - spytał TAdzio. - Albo jeszcze inaczej: przyrzeknijmy sobie nawzajem, że ilekroć spojrzymy na tę gwiazdę oboje, pomyślimy o sobie wzajemnie... zawsze. Gdziekolwiek będziemy do końca naszego życia.

- Przyrzekam - rzekła Emilka z bijącym sercem. Cudownie było patrzeć tak Tadziowi prosto w oczy.

Romantyczny pakt. Co on oznaczał? Emilka nie wiedziała. Rozumiała tylko, że Tadzio odjeżdża, że życie staje się nagle zimne i puste, że wiatr znad zatoki, szemrzący wśród drzew w gaiku Wysokiego Jana szepcze coś bardzo żałosnego, że lato odeszło, że nadeszła jesień. I że owa złota kula, zakończenie tęczy, znajduje się gdzieś, het! na szczycie niedostępnego, bardzo odległego wzgórza.

Dlaczego ona powiedziała to o gwieździe? Dlaczego zapach żywiczny, zmierzch i odblask zachodzącego słońca doprowadzają ludzi do mówienia głupstw?

Rozdział II

1

Srebrny Nów,

18 listopada 19...

"Dziś nadszedł numer grudniowy "Lasu i Ogrodu" z moim wierszem pod tytułem "Lecą liście z drzewa". Uważam to za rzecz godną wzmianki, gdyż poświęcili memu utworowi oddzielną stronicę, a przy tym jest to pierwszy mój wiersz ilustrowany." Po raz pierwszy spotyka mnie podobny zaszczyt. Sam w sobie wiersz jest dość marny, jak mi się zdaje. Pan Carpenter syknął tylko parę razy, gdy mu go czytałam i nie chciał go komentować. Pan Carpenter nigdy "nie psuje pochwałami", ale umie zdruzgotać niemą naganą. Ale mój poemat wyglądał tak uroczyście na tym poczesnym miejscu, że powierzchowny czytelnik mógł go wziąć za utwór wartościowy. Niech będzie błogosławiony ten zacny wydawca, któremu przyszło na myśl kazać go zaopatrzyć w ilustracje. Podniósł mnie na duchu niemało.

Ale same ilustracje nie podobały mi się. Artysta nie odczuł moich intencji. Tadzio stokroć lepiej wywiązałby się z tego zadania.

Tadzio uczy się świetnie w Szkole Rysunków. A nasza gwiazda świeci stale. Ciekawa jestem, czy on doprawdy myśli o mnie codziennie, patrząc na nią. A może nie widzi jej co wieczór? Może ją zaćmiewają elektryczne latarnie Montrealu? Sądząc z listów, widuje często Ilzę. Jak im musi być dobrze obojgu, że są razem i że każde z nich ma bratnią duszę w tym wielkim, obcym mieście, wśród obcych ludzi.

2

26 listopada 19...

Dzisiaj było śliczne popołudnie listopadowe, ciepłe jak w lecie, a jednak opromienione urokiem jesieni. Siedziałam długo na cmentarzu, nad jeziorem i czytałam. Ciotka Elżbieta uważa, że jest to najbardziej ponure miejsce w okolicy, że dziwactwem jest tam czytać, a ciotka Laura twierdzi, że we mnie jest pewien rys chorobliwy. Nie widzę w tym nic chorobliwego. Jest to piękne ustronie, dokąd wiatr przynosi wszystkie słodkie zapachy z pól poprzez Czarnowodę. Tak tam jest cicho i spokojnie wśród tych starych grobów dokoła mnie! Mężczyźni i kobiety, należący do mojej rodziny, spoczywają tam pod ziemią. Mężczyźni i kobiety, którzy w życiu zwyciężali, którzy doznawali porażek, a których zwycięstwa i porażki stopiły się obecnie w jedno. Tam nie czuję się nigdy bardzo pełna zapału, ani bardzo przygnębiona. Kocham te stare płyty przysypane czerwonym piaskiem, a zwłaszcza tę poświęconą Marii Murray z napisem: "Tu pozostanę", napisem, w którym mąż jej wyraził cały jad, jaki się w nim nagromadził za jej życia. Jego grób znajduje się na prawo. Pewna jestem, że przebaczyli sobie wzajemnie od wielu lat. A może przychodzą czasami nocą, kiedy księżyc nie świeci i śmieją się razem, patrząc na ten napis? Napis zaciera się zresztą powoli, bo wyrastają na grobie trawy i chwasty, które kuzyn Jimmy pleni, o ile tylko może nadążyć. Z czasem trawa pokryje zupełnie napis, tak że pozostanie tylko zielono_srebrzysto_czerwony kontur dawnej płyty grobowej.

30 grudnia 19...

Dzisiaj zdarzyło się coś miłego. Czuję się rozradowana. "Madison's" przyjął moją nowelę: "Błąd w akcie oskarżenia"!!! Tak, to zasługuje na kilka wykrzykników. Gdyby nie wzgląd na pana Carpentera, napisałabym to kursywą. Kursywą! Nie, wypisałabym wszystkie te wyrazy wielkimi literami. Do "Madison" bardzo trudno jest się dostać. Czyż ja tego nie wiem! Czyż nie usiłowałam kilkakrotnie, a za każdym razem spotykałam się z odpowiedzią: "żałujemy niewymownie...". Aż wreszcie otworzyły się przede mną i te wrota. Dostać się do "Madison", to znaczy przebyć już pewną część drogi ku wyżynom, ku szczytowi równemu Alpom. Drogi wydawca był tak uprzejmy i dodał, że jest to śliczna opowieść.

Przemiły człowiek!

Przysłał mi czek na 50 dolarów. Będę mogła wkrótce zwrócić ciotce Ruth i wujowi Wallace'owi koszty mego pobytu w Shrewsbury. Ciotka Elżbieta popatrzyła na czek podejrzliwie, jak zwykle, ale po raz pierwszy nie wyraziła przypuszczenia, że bank zapewne nie wypłaci tej sumy ani nawet nie wątpiła, czy jest pokrycie. Piękne oczy ciotki Laury świeciły dumą. Jest ona z epoki wiktoriańskiej, toteż oczy jej błyszczą naprawdę. Edwardowskie oczy rzucają iskry, ale nigdy nie błyszczą, nie rzucają promieni. A ja lubię te rozpromienione oczy, zwłaszcza gdy przyczyną jest mój sukces.

Kuzyn Jimmy mówi, że "Madison" równa się wszystkim innym czasopismom jankeskim razem wziętym. Przynajmniej według niego.

Ciekawa jestem, czy Deanowi będzie się podobać "Błąd w akcie oskarżenia". I czy się do tego przyzna. On nigdy niczego nie chwali. To znaczy niczego, co ja piszę. A ja tak pragnę wymóc na nim pochwałę. Czuję, że jego uznanie jest jedynym, które się liczy naprawdę, oprócz uznania pana Carpentera, które też jest wartościowe.

Dziwny jest ten Dean. Posiada tajemnicę odmładzania się. Jest po prostu coraz młodszy. Przed kilku laty uważałam go za starszego pana. Teraz wydaje mi się tylko panem w wieku dojrzałym. Jeżeli tak dalej pójdzie, to niebawem wyda mi się młodzieńcem. Przypuszczam, że przyczyną jest moje dojrzewanie. Zrównaliśmy się prawie. Ciotka Elżbieta w dalszym ciągu nie lubi naszej zażyłości. Ciotka Elżbieta żywi antypatię do każdego Priesta. A ja nie wiem, co bym robiła bez przyjaźni Deana. Jest to dla mnie rdzeń życia.

15 stycznia 19...

Dzisiejszy dzień był burzliwy. Spędziłam bezsenną noc po czterech zwrotach z M$s$s. Były to nowele, które wydawały mi się szczególnie dobre. Zgodnie z przepowiednią panny Royal, czułam, że postąpiłam idiotycznie, nie jadąc z nią do Nowego Jorku, nie korzystając ze sposobności. Och, nie dziwię się, że dzieci zawsze płaczą, budząc się w nocy! Tak często odczuwam wtedy potrzebę łez, ja także! Wszystko mi ciąży, a żaden obłok nie jest przecięty srebrną linijką. Byłam smutna i podekscytowana przez cały poranek i wypatrywałam listonosza, jako jedynej ucieczki od beznadziejności. Gdy zbliża się godzina poczty, tyle jest w nas wyczekiwania i niepewności! Co mi ona przyniesie? List od Tadzia?... Tadzio pisuje najcudowniejsze listy. Miłą, cienką kopertę z czekiem wewnątrz? Grubą kopertę ze zwrotem jakiegoś rękopisu? Jedne z przedziwnych bazgrot Ilzy? Nic podobnego. Otrzymałam list pełen irytacji od kuzynki Beulah Grant z Gęsiego Stawu. Wydaje jej się, że umieściłam ją w mej noweli: "Głupcy", którą wydrukowało niedawno czasopismo nader rozpowszechnione po wsiach i folwarkach. Napisała do mnie list z gorzkimi wyrzutami. List ten przyszedł dzisiaj. Sądzi, że "mogłam oszczędzić starą przyjaciółkę, która zawsze dobrze mi życzyła." Nie jest przyzwyczajona do "ośmieszania jej osoby w czasopismach" i wyprasza sobie na przyszłość "podobnego używania jej osoby do ostrzenia mego rzekomego dowcipu". Niektóre szczegóły w tym liście sprawiły mi przykrość, inne wyprowadziły mnie z równowagi. Nigdy nie myślałam o niej ani razu nawet nie przyszła mi do głowy kuzynka Beulah podczas pisania tej noweli. Charakter "ciotki Katarzyny" jest wysnuty z fantazji. A gdybym nawet myślała o kuzynce Beulah, z pewnością nie umieściłabym jej w noweli. Jest zbyt głupia i banalna. Nie jest bynajmniej podobna do ciotki Katarzyny, która, pochlebiam sobie, jest bardzo żywą, dowcipną, pełną humoru starszą damą.

Ale kuzynka Beulah napisała również do ciotki Elżbiety, więc doszło znów do sceny familijnej. Ciotka Elżbieta nie wierzy, że jestem bez winy, oświadcza, że ciotka Katarzyna jest wiernym obrazem kuzynki Beulah, prosi mnie więc uprzejmie (uprzejme prośby ciotki Elżbiety są rzeczą okropną), abym w przyszłych moich utworach nie umieszczała karykatur moich krewnych.

- Nie jest to - dodała ciotka Elżbieta w swój najwynioślejszy sposób - coś, co mogłaby czynić Murrayówna: zarabiać pieniądze kosztem ułomności swych przyjaciół.

I znów sprawdziła się jedna z przepowiedni panny Royal. Czyżby się nie myliła pod żadnym względem? Jeżeli tak...

Ale najgorsze moje utrapienie pochodzi od kuzyna Jimmy'ego. Chichotał, czytając "Głupców".

- Mniejsza o starą Beulah, kurczątko - szepnął. - To jest pyszne. Naturalnie, że ona posłużyła ci za wzór przy szkicowaniu postaci ciotki Katarzyny. Poznałem, że to ona od początku stronicy, od razu! Poznałem ją po nosie.

Na nieszczęście napisałam, że ciotka Katarzyna ma "długi, zakrzywiony nos". A nie da się zaprzeczyć, że kuzynka Beulah ma nos długi i zakrzywiony! Takie zewnętrzne podobieństwo wystarcza ogółowi czytelników. Na próżno dowodziłam z całą energią, że ani pomyślałam o kuzynce Beulah. Kuzyn Jimmy kiwał tylko głową i chichotał.

- Nie przyznawaj się do tego, rzecz jasna. Zatrzymaj to przy sobie.

Najsmutniejsze ze wszystkiego jest istotne podobieństwo ciotki Katarzyny do kuzynki Beulah. A zatem nie udało mi się stworzyć postaci, jaką sobie wyobraziłam.

Niemniej czuję się znacznie lepiej, niż gdy te zwierzenia pisać zaczęłam. Był we mnie bunt, i zawziętość, i zniechęcenie, słowem byłam bardzo biedna.

Oto jest główny pożytek dziennika; tak mi się zdaje.

3

...

Plik z chomika:

megazynek

Lucy Maud Montgomery - Emilka 3 - Emilka na falach życia.rtf

Rozdział I

1

2

3

Rozdział II

1

2

3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: