WYKROCZENIA ŚCIGANE PRZEŻ INSPEKTORA PRACY.pdf

(212 KB) Pobierz
untitled
OPINIE
Rozdział 1/4.A.
1/4.A. Wykroczenia œcigane przez inspektora pracy
1/4.A. Wykroczenia œcigane przez inspektora pracy
Spis treœci
2. Wykroczenia przeciwko prawom pracownika
2.1. Artyku³ 281 Kodeksu pracy ............... 3
2.2. Wyjaœnienia wykroczeñ wymienionych
w artykule 281 Kp ...................... 4
2.3. Artyku³ 282 § 1 Kodeksu pracy ............ 7
2.4. Wyjaœnienia wykroczeñ wymienionych
w artykule 282§1Kp ................... 7
2.5. Artyku³ 282 § 2 Kodeksu pracy ............ 8
2.6. Artyku³ 283 § 1 Kodeksu pracy ............ 9
2.7. Artyku³ 283 § 2 Kodeksu pracy ............ 10
2.8. Wyjaœnienia wykroczeñ wymienionych
w art. 283§2Kp ....................... 10
3. Wykroczenia okreœlone w ustawie o promocji
3.1. Artyku³ 119 ustawy o promocji zatrudnienia... 13
3.2. Artyku³ 120 ustawy o promocji zatrudnienia... 14
3.3. Artyku³ 121 ustawy o promocji zatrudnienia... 14
3.4. Wyjaœnienia wykroczeñ wymienionych
w artykule 121 ustawy o promocji
zatrudnienia... ......................... 15
3.5. Artyku³ 122 ustawy o promocji zatrudnienia... 16
3.6. Artyku³ 123 ustawy o promocji zatrudnienia... 17
4.1. Artyku³ 22 ustawy o spo³ecznej inspekcji pracy . 17
4.2. Artyku³ 12a ustawy o zak³adowym funduszu
œwiadczeñ socjalnych .................... 18
4.3. Artyku³y 92, 93, 94 ustawy o pracy na morskich
statkach handlowych .................... 18
4.4. Artyku³ 27 ustawy o zatrudnianiu pracowników
tymczasowych ......................... 19
4.5. Artyku³ 39 ustawy o europejskich radach
zak³adowych ........................... 20
4.6. Artyku³ 19 ustawy o informowaniu pracowników
i przeprowadzaniu z nimi konsultacji ......... 21
4.7. Artyku³ 133 ustawy o europejskim zgrupowaniu
interesów gospodarczych i spó³ce europejskiej 21
4.8. Artyku³ 111 ustawy o spó³dzielni europejskiej . 21
8. Strony, obroñcy i pe³nomocnicy w postêpowaniu
8.1. Oskar¿yciel publiczny .................... 26
8.2. Pokrzywdzony, oskar¿yciel posi³kowy
i pe³nomocnicy ......................... 26
8.3. Obwiniony i jego obroñca ................ 27
październik 2008
1
Rozdzia³ 1/4.A.
Micha³ Abramowski
1. Pañstwowa Inspekcja Pracy
paŸdziernik 2008
OPINIE
1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/4.A.
9.
Przedawnienia ............................. 28
10.
Odwo³anie ................................ 28
11.
Kasacja ................................... 28
1. Wprowadzenie
Jak okreœlono w artyku³ach:
17 § 2 ustawy z 24.8.2001 r. Kodeksu postêpowania w sprawach o wykroczenia
(Dz.U. Nr 106, poz. 1148, ze zm.) oraz
10 ust. 1 pkt 15 ustawy z 13.4.2007 r. o Pañstwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89,
poz. 589),
inspektor pracy œciga wykroczenia:
przeciwko prawom pracownika okreœlone w ustawie z 26.6.1974 r. – Kodeks
pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.),
okreœlone w art. 119 – 123 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i insty-
tucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.), a tak¿e
inne wykroczenia, gdy ustawa tak stanowi.
Inspektor pracy bierze udzia³ w tych sprawach w charakterze oskar¿yciela pu-
blicznego.
Definicja
Wykroczeniem jest czyn :
bezprawny – tj. taki, który jest zabroniony przez ustawê (np. Kodeks pracy),
zagro¿ony kar¹ grzywny w momencie jego pope³nienia,
spo³ecznie szkodliwy,
zawiniony w momencie jego pope³nienia.
Czyn bêd¹cy wykroczeniem mo¿e mieæ formê konkretnego dzia³ania sprawcy, lub
zaniechania . Z tym drugim przypadkiem mamy do czynienia, jeœli dana osoba nie
wykonuje ci¹¿¹cych na niej obowi¹zków.
Wykroczenie uwa¿a siê za pope³nione w miejscu, gdzie:
sprawca dzia³a³,
PRZYKŁAD
Przyk³adem mo¿e byæ dopuszczenie pracownika do pracy bez uprzedniego przeszkolenia wstêpnego
w dziedzinie bhp.
zaniecha³ dzia³ania, do którego by³ zobowi¹zany,
PRZYKŁAD
Przyk³adem mo¿e byæ niewykonanie decyzji nakazowej podlegaj¹cej wykonaniu.
skutek nast¹pi³ lub mia³ nast¹piæ.
PRZYKŁAD
Sytuacja taka bêdzie mia³a miejsce, jeœli na budowie prowadzonej poza siedzib¹ przedsiêbiorstwa,
pracodawca nie zapewni³ ustêpu dla pracowników.
2
październik 2008
88695632.002.png
1/4.A. Wykroczenia ścigane przez inspektora pracy
OPINIE
Rozdział 1/4.A.
Za pope³nienie czynu zabronionego odpowiada konkretna osoba fizyczna, czyli
ten, kto pope³ni dane wykroczenie na:
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak równie¿
polskim statku wodnym lub powietrznym.
Osoba
odpowiedzialna
Nieœwiadomoœæ tego, ¿e czyn jest zagro¿ony kar¹ nie wy³¹cza odpowiedzial-
noœci, chyba ¿e nieœwiadomoœæ by³a usprawiedliwiona.
Usprawiedliwieniem nieœwiadomoœci pope³nienia czynu mo¿e byæ sytuacja, gdy pracodawca pope³ni³
czyn tu¿ po powrocie z zagranicy lub odosobnienia (np. w skutek ciê¿kiej choroby), a w czasie jego
nieobecnoœci w kraju dosz³o do takiej zmiany stanu prawnego, ¿e czyn z dozwolonego sta³ siê wy-
kroczeniem.
PRZYKŁAD
Nie wszystkie nieprawid³owoœci w przestrzeganiu prawa nosz¹ znamiona wykro-
czenia. Wykroczenia œcigane przez inspektora pracy okreœlone s¹ w przepisach
sankcyjnych zawartych w artyku³ach:
281 – 283 ustawy z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94,
ze zm.),
119 – 123 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy (tj. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.),
22 ustawy z 24.6.1983 r. o spo³ecznej inspekcji pracy (Dz.U. Nr 35, poz. 163,
ze zm.),
12a ustawy z 4.3.1994 r. o zak³adowym funduszu œwiadczeñ socjalnych
(tj. Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, ze zm.),
92 – 94 ustawy z 23.5.1991 r. o pracy na morskich statkach handlowych (Dz.U.
Nr 61, poz. 258, ze zm.),
27 ustawy z 9.7.2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz.U.
Nr 166, poz. 1608, ze zm.),
39 ustawy z 5.4.2002 r. o europejskich radach zak³adowych (Dz.U. Nr 62,
poz. 556, ze zm.),
19 ustawy z 7.4.2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi
konsultacji (Dz.U. Nr 79, poz. 550),
133 ustawy z 4.3.2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych
i spó³ce europejskiej (Dz.U. Nr 62, poz. 551, ze zm.),
111 ustawy z 22.7.2006 r. o spó³dzielni europejskiej (Dz.U. Nr 149, poz. 1077).
2. Wykroczenia przeciwko prawom pracownika
okreœlone w Kodeksie pracy
2.1. Artyku³ 281 Kodeksu pracy
Kto, bêd¹c pracodawc¹ lub dzia³aj¹c w jego imieniu:
1) zawiera umowê cywilnoprawn¹ w warunkach, w których zgodnie z art. 22 § 1 (Kp)
powinna byæ zawarta umowa o pracê,
2) nie potwierdza na piœmie, zawartej z pracownikiem umowy o pracê,
3) wypowiada lub rozwi¹zuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naru-
szaj¹c w sposób ra¿¹cy przepisy prawa pracy,
październik 2008
3
88695632.003.png
OPINIE
1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/4.A.
4) stosuje wobec pracowników inne kary ni¿ przewidziane w przepisach prawa pracy
o odpowiedzialnoœci porz¹dkowej pracowników,
5) narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników zwi¹za-
nych z rodzicielstwem i zatrudnianiu m³odocianych,
6) nie prowadzi dokumentacji w sprawach zwi¹zanych ze stosunkiem pracy oraz akt
osobowych pracowników,
7) pozostawia dokumentacjê w sprawach zwi¹zanych ze stosunkiem pracy oraz akta
osobowe pracowników w warunkach gro¿¹cych uszkodzeniem lub zniszczeniem
– podlega karze grzywny od 1000 z³ do 30 000 z³.
2.2. Wyjaœnienia wykroczeñ wymienionych w artykule 281 Kp
Osoba
odpowiedzialna
Odpowiedzialnoœæ za wykroczenia okreœlone w art. 281 Kp ponosi pracodawca lub
osoba dzia³aj¹ca w jego imieniu. Poniewa¿ odpowiedzialnoœæ za wykroczenie
spoczywa na konkretnej osobie fizycznej , bêdzie to:
pracodawca bêd¹cy osob¹ fizyczn¹,
ka¿da inna osoba wykonuj¹ca czynnoœci za pracodawcê,
osoba, której pracodawca udzieli³ pe³nomocnictw do za³atwiania konkretnych
spraw w jego imieniu.
PRZYKŁAD
Pe³nomocnictwo do za³atwienia konkretnych spraw mo¿e byæ zawarte w:
zakresie obowi¹zków s³u¿bowych,
statucie organizacji,
regulaminie organizacyjnym, itp.
Punkt 1)
Praca
w warunkach
stosunku pracy
Je¿eli praca , któr¹ wykonuje osoba na rzecz innego podmiotu (zleceniodawcy)
cechuje siê :
dobrowolnoœci¹ jej wykonywania,
osobistym œwiadczeniem tej pracy w sposób ci¹g³y,
wyznaczonym miejscem i czasem jej wykonywania przez zleceniodawcê,
podporz¹dkowaniem (osoba wykonuj¹ca pracê podporz¹dkowana jest co do
sposobu wykonywania pracy osobie zlecaj¹cej – praca wykonywana jest pod
kierownictwem),
odp³atnoœci¹,
ponoszeniem ryzyka ekonomicznego, technicznego i osobowego przez zlece-
niodawcê,
to istniej¹ podstawy do uznania tej pracy za wykonywan¹ w warunkach stosunku
pracy (umowy o pracê). Nie ma tu znaczenia fakt, ¿e na wykonanie tej pracy zosta³a
zawarta inna umowa, np. umowa zlecenie.
O rodzaju umowy decyduj¹ przede wszystkim warunki wykonywania pracy,
a nie jej nazwa.
Je¿eli zatem inspektor pracy ustali, ¿e pracodawca powierzy³ pracê osobie fizycznej
na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. na podstawie wzmiankowanej ju¿
umowy zlecenia), a praca ta wykonywana jest ww. warunkach stosunku pracy, to
wszczyna postêpowanie wykroczeniowe przeciwko temu pracodawcy. Ponadto
4
październik 2008
88695632.004.png
1/4.A. Wykroczenia ścigane przez inspektora pracy
OPINIE
Rozdział 1/4.A.
wnosi powództwo do s¹du o ustalenie stosunku pracy, czyli o zawarcie umowy
o pracê w miejsce zawartej wczeœniej umowy cywilnoprawnej.
Punkt 2)
Dotyczy sytuacji, gdy umowa o pracê zosta³a zawarta w innej formie ni¿ na piœmie
(np. ustnie). Potwierdzenie na piœmie zawartej wczeœniej umowy o pracê nale¿y
rozumieæ jako faktyczne sporz¹dzenie umowy pisemnej (potwierdzaj¹cej), która
winna zawieraæ w szczególnoœci:
strony umowy,
rodzaj umowy,
warunki zatrudnienia.
Potwierdzenie powinno nast¹piæ najpóŸniej w dniu rozpoczêcia pracy .
Forma umowy
Punkt 3)
Naruszenie prawa mo¿e byæ uznane przez inspektora pracy jako ra¿¹ce w przy-
padku, gdy:
dosz³o do naruszenia zakazu wypowiadania (np. w okresie 4 lat przed osi¹g-
niêciem wieku emerytalnego przez pracownika, w czasie urlopu pracownika),
oœwiadczenie woli strony stosunku pracy nie mia³o formy pisemnej,
w oœwiadczeniu woli pracodawca nie poda³ przyczyny wypowiedzenia umo-
wy zawartej na czas nieokreœlony lub rozwi¹zania umowy o pracê bez wypo-
wiedzenia,
zaniechano obowi¹zku konsultacji ze zwi¹zkiem zawodowym w sprawie wy-
powiedzenia lub rozwi¹zania stosunku pracy z pracownikiem (oczywiœcie
tylko w sytuacji, gdy na terenie zak³adu dzia³a³a w tym czasie organizacja
zwi¹zku zawodowego).
Wykroczenie bêdzie mieæ równie¿ miejsce, gdy dojdzie do ra¿¹cego naruszenia
prawa przy wypowiedzeniu lub rozwi¹zaniu stosunku pracy zawartego na pod-
stawie:
mianowania,
powo³ania,
wyboru lub
spó³dzielczej umowy o pracê.
Rażące
naruszenie
prawa
Punkt 4)
Wykroczeniem bêdzie stosowanie przez pracodawcê kar w stosunku do pracowni-
ka za jego przewinienia pracownicze nieprzewidzianych w przepisach Rozdzia³u
VI Dzia³u IV Kodeksu pracy.
Kary dla
pracownika
Znamiona wykroczenia bêdzie wyczerpywaæ na³o¿enie przez pracodawcê na pracownika kary w po-
staci nieodp³atnej, dodatkowej pracy za naruszenie porz¹dku pracy.
PRZYKŁAD
październik 2008
5
88695632.005.png 88695632.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin