Termometr maksymalny-służy do pomiaru najwyższej temperatury powietrza jaka wystąpiła od poprzedniej obserwacji. Wypełniony jest rtęcią, zakres od -35 do 50, dokładność odczytu 0,1. Umieszczony jest w pozycji lekko przechylonej w statywie wewnątrz klatki meteorologicznej. Takie ułożenie termometru zabezpiecza przed swobodnym przesuwaniem się słupka rtęci przy ewentualnych wstrząsach.
Termometr minimalny-Służy do pomiaru najniższej temperatury powietrza jaka wystąpiła po poprzedniej obserwacji. Termometr ten nie jest wypełniony rtęcią tylko alkoholem etylowym, umieszczony jest poziomo na statywie wewnątrz klatki meteorologicznej. Wewnątrz szerokiej kapilary termometru znajduje się szklany pręcik mogący się swobodnie przesuwać wewnątrz cieczy. Przy wzroście temperatury ciecz zwiększa objętość i przepływa miedzy pręcikiem a ścianami kapilary, natomiast podczas spadku ciecz kurczy się i siły napięcia powierzchniowego powodują że pręcik przesuwa się w kierunku receptora. Prawy, bardziej oddalony od receptora koniec pręcika na który działają siły powierzchniowe wskazują temperaturę najniższą.
Heliograf-służy do pomiaru usłonecznienia rzeczywistego czyli liczby godzin w ciągu dnia podczas których do powierzchni Ziemi docierają promienie słoneczne. Zasadniczą częścią przyrządu jest szklana kula spełniająca rolę soczewki skupiającej promienie słoneczne. Promienie skupiane przez soczewkę wypalają ślady w impregnowanym pasku papieru umocowanym w rowkach metalowego kołnierza osłaniającego kulę, który znajduj się w odległości ogniskowej soczewki.
Ewaporometr GGI- służy do pomiarów rzeczywistych strat wody na parowanie z powierzchni jezior stawów i rzek. Komplet składa się z blaszanego zbiornika o powierzchni 3000 cm kwadratowych i głębokości 65 cm oraz deszczomierza o takiej samej powierzchni, umieszczonych na tratwie w niedalekiej odległości od brzegu.
Wiatromierz Wilda- pozwala na określenie kierunku i chwilowej prędkości wiatru w chwili obserwacji o wartościach od 1m/s, do wielkości nie większych niż 20m/s. Dolną część przyrządu stanowi pionowy nieruchomy trzon, na którym obraca się część górna reagująca na zmiany kierunku i prędkości wiatru.
Termometr kolankowy- jest to termometr rtęciowy służący do pomiarów temperatury gleby na głębokościach 5,10,20,50 cm. Część termometru ze skalą termometryczną znajduje się nad powierzchnią gleby i jest nachylona do niej pod kątem od 45-60 co ułatwia odczyt pomiaru. Pozostała część wraz z receptorem umieszczona jest na stałe w pionowym otworze. Zakres pomiaru od -35 do 50.
Lizymetr glebowy-służy do pomiarów parowania terenowego w warunkach stałych lub zmiennych stanów płytko zalegającej wody gruntowej. Szczelny zbiornik blaszany o określonej powierzchni umieszcza się w gruncie i na dno wsypuje się trochę żwiru. Do ściany bocznej mocuje się rurę spełniającą rolę studzienki kontrolnej oraz rurkę do dolewania i odprowadzania wody. Po napełnieniu glebą nalewa się wodę do zadanego poziomu, który określa położenie wskaźnika poruszanego przez pływak. Woda pobierana przez korzenie roślin wyparowuje powodując obniżenie poziomu w studzience kontrolnej.
Totalizator opadowy-służy do pomiaru wysokości opadu w terenach trudno dostępnych, przede wszystkim w obszarach górskich. Umożliwia on akumulację wody opadowej przez długi czas. Opad w postaci ciekłej lub stałej dostaje się do zbiornika przez twór wlotowy o powierzchni przekroju 200 cm^2. U dołu zbiornika znajduje się otwór spustowy przez, który wypuszczamy do zbiornika litrowego i do menzurki od deszczomierza Hellmanna nagromadzoną wodę.
Aneroid- Przyrząd barometryczny, deformacyjny. Działa na zasadzie równoważenia siły ciśnienia siłą sprężystości materiału. Składa się z hermetycznej blaszanej puszki(Vidiego- składającej się dwóch współśrodkowo pofalowanych krążków). Pofalowane powierzchnie puszki zbliżają się do siebie przy wzroście ciśnienia, a oddalają gdy to maleje. Przesunięcie przekazywane jest na system dźwigni, a następnie na wskazówkę, która porusza się po wycechowanej skali.(dokładność 1hPa).
Termometr stacyjny-służy do pomiaru chwilowej (aktualnej) temperatury powietrza. Wypełniony jest rtęcią, zakres od -38 do 50°C, dokładność odczytu 0,1°C. Umieszczony jest pionowo z lewej strony statywu znajdującego się w klatce meteorologicznej. Odczytywany jest w każdym terminie obserwacyjnym. Z prawej strony statywu umieszcza się drugi termometr zwykły, z receptorem owiniętym batystem, służącym do pomiaru wilgotności powietrza.
Ewaporometr Wilda-służy do pomiaru parowania wskaźnikowego, które jest jednym z rodzajów parowania wolnej powierzchni wodnej. Wypełniony wodą blaszany zbiornik o powierzchni umieszczony jest na uchylnej wadze, której skala wycechowana w mm pozwala na określenie ubytku masy spowodowanego zmniejszeniem grubości warstwy wody. Ewaporometr ustawiony jest na trawniku w ogródku meteorologicznym pod daszkiem żaluzjowym tak aby powierzchnia parująca znajdowała się na wysokości 50 cm nad powierzchnią terenu.
Mgła radiacyjna- powstaje przy bezchmurnej pogodzie w okresach doby, kiedy bilans promieniowania jest ujemny i od ochłodzonej powierzchni czynnej oziębia się powietrze. Mgły tego rodzaju mają przeważnie niewielki zasięg pionowy(najwyżej do 200m).
Mgła adwekcyjna-spowodowana jest napływem cieplejszych mas powietrza ponad ochłodzoną powierzchni terenu. Obejmują znacznie większe obszary od mgieł radiacyjnych i mogą osiągać wysokość do 800m.
Mechanizm powstawania wiatru górskiego-ochłodzone w skutek wypromieniowania efektywnego powietrze przylegające do zbocza zaczyna-jako cięższe-spływać grawitacyjnie w dół, a następnie dalej ze spadkiem doliny. Taki rodzaj lokalnego ruchu powietrza nosi nazwę wiatru górskiego.
Mechanizm powstawania wiatru dolinowego-w ciągu dnia powietrze nagrzewając się od strony zboczy zaczyna-jako lżejsze-przemieszczać się do góry lub też od ujścia doliny o pewnym spadku wzdłuż jej osi podłużnej. Taki rodzaj lokalnego ruchu powietrza nosi nazwę wiatru dolinowego.
Wiatr halny-powstaje wówczas gdy poruszająca się masa atmosferyczna spotyka przeszkodę w postaci masywu górskiego. Podstawa masy unosi się do góry w postaci prądu orograficznego. Następuje wówczas adiabatyczne oziębienie i strata części wody dzięki powstaniu opadu po stronie dorzecznej.
Promieniowanie całkowite-jest to całkowita suma energii słonecznej dochodzącej do płaszczyzny poziomej pow. Ziemi T=S+D pomiary wykonuje się za pomocą solarymetru. Przychód energii rozpoczyna się wraz ze wschodem słońca a kończy wraz z zachodem słońca Najniższe pomiary występują w styczniu a największe w lipcu. Największe ilości energii słonecznej otrzymują obszary wschodniej i częściowo centralnej części Polski. Największy przychód energii występuje pomiędzy godzinami 11:30 a 12:30.
Rodzaje wiatrów wstępujących-pod wpływem promieniowania słonecznego powietrze stykające się z powierzchnią zboczy może zostać silnie ogrzane. Powstaje różnica temperatury w stosunku do powietrza w wyższych warstwach. Tworzy się wówczas ruch powietrza po zboczy do góry. Bryza wstępująca powstaje po wschodzie słońca, osiąga maksimum w południe i ustaje o zachodzie.(wiatr dolinowy)
Zstępujące-w nocy przypowierzchniowa warstwa powietrza ulega ochłodzeniu, rośnie gęstość powietrza, które spływa po zboczu. Bryza zstępująca powstaje po zachodzie słońca i wieje dość regularnie przez całą noc.(wiatr górski)
Temperatura- jest wielkością stałą wprost proporcjonalną do średniej energii kinetycznej ruchów cząstek danego ciała. Pomiar temperatury jest możliwy w wyniku przepływu ciepła pomiędzy przyrządem pomiarowym i miernikiem.
Wielkość całkowitego bilansu promieniowania określonej powierzchni wynika z rachunku przychodu energii słonecznej w postaci promieniowania całkowitego i długofalowego promieniowania atmosfery orz strat promieniowania spowodowanych przez odbijanie części promieniowania słonecznego i wypromieniowania długofalowego
Pionowy rozkład temperatury powietrza-podczas dnia, gdy powietrze nagrzewa się od powierzchni gleby, jego temperatura zmniejsza się wraz ze wzrostem wysokości(typ insolacyjny). W nocy powierzchnia podłoża wypromieniowując ciepło do atmosfery silnie się ochładza. Temperatura powietrza przy glebie osiąga swoje minimum, natomiast w miarę oddalania się od powierzchni temperatura powietrza rośnie(typ radiacyjny). Około godziny przed wschodem i zachodem słońca gdy wartość całkowitego bilansu równa się 0 nie ma zróżnicowania pionowego rozkładu temp.(izotermia).
Bilans cieplny gleby- Zgodnie z prawem zachowania energii, w określonym czasie z powierzchni Ziemi uchodzi do góry i do dołu łącznie tyle ciepła, ile ta powierzchnia otrzymuje od góry i z dołu. Suma algebraiczna wszystkich przychodów i rozchodów równa się zeru.
Prognoza pogody-dla większości użytkowników istotne znaczenie ma stan pogody za kilka godzin albo w następnym dniu. Na lokalną pogodę ma wpływ np. zróżnicowanie form terenu, od którego zależy temperatura powietrza, jego wilgotność, występowanie wiatrów lokalnych jak również mgieł i opadów.
Dobowy i roczny przebieg niedosytu wilgotności-w ciągu całej doby niedosyt wilgotności jest największy podczas wczesnego popołudnia natomiast najmniejsze wartości osiąga w nocy. W ciągu całego roku najwyższe wartośći niedosytu wilgotności występują w czerwcu i lipcu natomiast najniższe w grudniu i styczniu.
Agroklimat Polski- Polska została podzielona na regiony klimatyczne ze względu na zróżnicowanie średnich wieloletnich różnych elementów meteorologicznych między sąsiednimi stacjami meteorologicznymi. Wg E.Romera występuje 7 regionów klimatycznych: klimat bałtycki; klimat pojezierny; klimat Krainy Wielkich Dolin; klimat wyżyn środkowych; klimat podgórskich nizin i kotlin; klimat górski i podgórski; klimat zaciszy górskich
Klimatyczny bilans wodny-klimatyczny bilans wodny jest to różnica pomiędzy przychodem w postaci opadów, a stratą w postaci parowania (P-E0)
Pomiar temperatury gleby- Pomiary temperatury gleby wykonuje się w obserwatoriach IMGW, wyższych uczelni i instytutów naukowych oraz stacjach klimatologicznych IMGW. Na poletkach o wymiarach 2x4m bez pokrywy roślinnej rozmieszcza się czujniki termometryczne. Pomiary standardowe obejmują pomiary na głębokościach 5,10,20,30 cm zazwyczaj za pomocą termometru kolankowego.
Sposoby ograniczenia parowania z gleby- zabiegi agrotechniczne przerywają większość przestworów, którymi może wydostawać się para wodna i powodują zmniejszenie parowania gleby. Podobne działanie wywiera warstwa namułu pozostała po nawodnieniu zalewowym.
Pomiary ciśnienia atmosferycznego- Pomiary ciśnienia atmosferycznego wykonuje się za pomocą barometru rtęciowego. Rura szklana o długości ok. 90 cm, zaślepiona na jednej krawędzi, zostaje w położeniu pionowym całkowicie napełniona rtęcią. Po prowizorycznym zamknięciu rury na drugiej krawędzi obraca się ją o 180 stopni, umieszcza w naczyniu z rtęcią i uwalnia dolną krawędź pod powierzchnią. Poziom menisku obniża się wówczas do wysokości ok. 75 cm, zaś ponad nim wewnątrz rury powstaje próżnia. Ciśnienie atmosfery równoważy słup rtęci w rurze.
Cele i zadania meteorologii- meteorologia bada stany atmosfery i zachodzące w niej zmiany, przeprowadzając próby modelowania ich przyczyn. Podstawę tych badań stanowią pomiary elementów meteorologicznych, takich jak ciśnienie barometryczne, temperatura i wilgotność powietrza, opady.
Opad niżu barometrycznego-obejmują duże obszary i zwłaszcza na nizinach są dość równomiernie rozmieszczone. Zarówno sumy roczne, jak i półrocza letniego wskazują na określoną prawidłowość
Usłonecznienie- usłonecznienie rzeczywiste czyli liczby godzin w ciągu dnia podczas których do powierzchni Ziemi docierają promienie słoneczne. Jest ono uzależnione głównie od zachmurzenia. Usłonecznienie mierzy się za pomocą heliografu (str.36)
Wilgotnością powietrza- nazywamy zawartość pary wodnej w atmosferze. Drobiny wody w postaci gazowej występują pomiędzy drobinami azotu, tlenu, pyłów itp. Zawartość pary wodnej mierzy się za pomocą higroskopowego związku chemicznego i barometru.
Przejściowość klimatu Polski- położenie geograficzne pomiędzy 49 i 54 szerokością geograficzną pn. oraz 14 i 24 długością geograficzną wsch., brak wyżyn o przebiegu południkowym oraz sąsiedztwo Bałtyku- sprzyjają bardzo silnemu oddziaływaniu podstawowych czynników klimatotwórczych. Niewielkie odległości od mórz i oceanów powodują występowanie na obszarze Polski zarówno cech klimatu morskiego jak i kontynentalnego.
Parowanie- w hydrologii parowanie określa się jako straty w bilansie wodnym. Wielkość parowania wyrażamy wysokością warstwy wody w mm, która przeszła do atmosfery. Wielkość parowania powierzchni wody mierzy się za pomocą ewaporometrów. Zasada pomiaru polega na określeniu ubytku ze zbiornika napełnionego wodą.
Cele agrometeorologii-podstawowym zadaniem agrometeorologii jest badanie związków pomiędzy oddziaływaniem czynników meteorologicznych a wzrostem, rozwojem oraz plonowaniem roślin uprawnych. Bada wpływ pogody i klimatu na rolnictwo.
Przebieg miesięcznych temperatur i przestrzenny rozkład średnich temperatur w Polsce: Bez względu na położenie stacji zaznacza się roczny rytm okresowych zmian- najcieplejszym miesiącem w Polsce jest lipiec a najzimniejszym styczeń. Izotermy stycznia wskazują na występowanie w Polsce temperatur wyższych od -1,0 °C (okolice zlewu Szczecińskiego) oraz niższych od -5,0 °C (północno wschodnie obszary kraju i góry). Natomiast w lipcu zróżnicowanie temperatur powietrza jest znacznie mniejsze, od 18,5 °C na znacznej części obszaru Polski do 16,5 °C na wybrzeżu Bałtyku i obszarach górskich.
Parowanie terenowe- Pojęcie parowania terenowego obejmuje sumę całkowitej ilości wody, która przeszła z powierzchni lądowej do atmosfery. Wyróżniamy parowanie gleby bez pokrywy roślinnej, parowanie roślin(transpirację), parowanie z opadów i osadów wody, która zatrzymała się na fragmentach roślin i przedmiotów (intercepcję), parowanie wolnej powierzchni wodnej.
Szybkość ogrzewania gleby- Intensywność nagrzewania oraz szybkość utraty ciepła gleby mają związek z barwą oraz wilgotnością tej gleby. Ciepło może dostarczać słońce, procesy biologiczne i powietrze.
Pogoda po przejściu frontu ciepłego- pojawiają się chmury Cirrostratus i Altostratus, z którego rozpoczynają się niewielkie opady, na końcu Nimbostratus-długotrwałe opady o małym natężeniu. Następuje wówczas wzrost wilgotności powietrza i prędkości wiatru, a całkowite zachmurzenie zmniejsza dobowe amplitudy temperatury powietrza i usłonecznienia.
Pogoda po przejściu frontu chłodnego- powstają chmury Cumulonimbus, z którymi związane są burze, przelotne opady o dużym natężeniu i grad. Towarzyszą im silne i porywiste wiatry.
Osady atmosferyczne na powierzchni terenu-osady atmosferyczne powstają wówczas, gdy powierzchnia ochłodzi się co najmniej do punktu rosy przylegającej do niej warstwy powietrza.(rosa, szron, szadź, gołoledź) rosa-powstaje w temperaturze powyżej zera; szron powstaje w podobnych warunkach co rosa lecz w temperaturze poniżej zera na przedmiotach wystarczająco silnie ochłodzonych; szadź jest osadem powstającym wskutek zamarzania kropelek przechłodzonej mgły na powierzchniach przedmiotów i gruncie; gołoledź jest gładkim, zwartym i na ogół przezroczystym osadem lodu, który powstaje w skutek zamarzania przechłodzonych kropel deszczu.
Zmienność temperatury okresowe- Duża rola przychodu energii słonecznej związana z kątem padania promieni słonecznych oraz długością dnia i nocy ma wpływ na dobowe przebiegi oraz średnie wartości temperatury. Zmiany takiego rodzaju nazywamy okresowymi.
Zmienność temperatury nieokresowe-adwekcje ciepłych lub chłodnych mas powietrza oraz zaburzenia w przeciętnym przebiegu bilansu całkowitego promieniowania, spowodowane zmianami zachmurzenia oraz opadami, są głównymi przyczynami, odmiennego od przeciętnych, przebiegów temperatury powietrza. Zamiany wywołane takimi czynnikami nazywamy nieokresowymi.
Prognostyki pogody bez deszczu-zanikanie chmur kłębiastych; słaby wiatr lub cisza, znaczny spadek temperatury wieczorem; pogorszenie przewodnictwa dźwięków; po deszczowym dniu pod chmurami zachodzie pasmo czystego nieba.
Prognostyk pogody deszczowej-pokrywanie nieba chmurami, które coraz bardziej ciemnieją; wzrasta prędkość wiatru; silniejsze przewodzenie dźwięków, ciemnogranatowa barwa nieba; krwistoczerwona barwa tarczy słonecznej i pozorne powiększenie jej średnicy, zahamowanie spadku temperatury bądź jej wzrost wieczorem.
Promieniowanie rozproszone- określamy je jako promieniowanie słoneczne dochodzące nie od tarczy słonecznej, lecz od całego nieboskłonu. Natężenie promieniowania rozproszonego mierzymy za pomocą piranometru, którego czujnik ustawiony jest w płaszczyźnie poziomej i osłonięty przed promieniowaniem bezpośrednim. Wyniki pomiarów podajemy w takich samych jednostkach, jak promieniowanie bezpośrednie. Energia promieniowania rozproszonego odpowiada ok. 50% całkowitego przychodu.
Powstawanie opadów- po osiągnięciu punktu rosy rozpoczyna się w atmosferze proces skraplania pary wodnej na jądrach kondensacji. Woda jest 750 razy cięższa od powietrza więc istnienie chmury nierozłącznie wiąże się z działaniem prądu wstępującego, którego siła skierowana jest przeciwnie do siły ciężkości. Każda cząsteczka spadająca początkowo z pewnym przyspieszeniem, może osiągnąć taką prędkość, przy jakiej siła oporu równoważy siłę przyciągania i od tego momentu kropla opada z jednakową prędkością.
Opady atmosferyczne dla roku i półrocza- najwyższe sumy opadów występują w lipcu a następnie w czerwcu i sierpniu, najniższe podczas stycznia i lutego. W półroczu letnim suma opadów stanowi 60-70% opadów rocznych. Najniższe wartości występują w części centralnej gdyż znaczna suchość powietrz utrudnia powstawanie deszczowych chmur. Wyższe sumy opadów w Polsce północnej związane są z mniejszymi niedosytami. Z największymi opadami mamy do czynienia w górach.
Dlaczego natężenie promieniowania słonecznego spada przechodząc przez atmosferę-na powierzchni drobin gazów i domieszek następuje przemiana energii promieniowania w ciepło i część energii pochłania atmosfera. Na skutek tego zjawiska dochodzi do powierzchni Ziemi znacznie mniej energii w porównaniu z wielkością stałej słonecznej.
Klimat kontynentalny- duże amplitudy roczne temperatur, niskie sumy opadów rocznych, występowanie najwyższych sum opadów w okresie VI-VIII a najniższych w zimie; wysokie niedosyty w okresie IV-IX; Klimat ten kształtuje występujące często wyżowe kompleksy pogody. Str. 231
Warunki kondensacji pary wodnej na powierzchni terenu –zachodzi na skutek ruchów powietrza wewnątrz profilu. Z reguły w atmosferze glebowej wilgotność powietrza jest bliska stanu nasycenia. Dzięki różnicom temperatur poszczególnych warstw następuje kondensacja na powierzchniach stałych cząstek, jeżeli temperatura jest równą bądź niższa od punktu rosy.
...w powietrzu-mgła jest zawiesiną bardzo małych kropelek wody w powietrzu, które powstały wskutek ochładzania przygruntowej warstwy atmosfery. Ze względu na przyczyny ochładzania dzielimy mgły na radiacyjne i adwekcyjne
Konwekcja - proces przenoszenia ciepła wynikający z ruchu materii, np. rozgrzanego powietrza, wody, piasku itp. Konwekcja jest najwydajniejszym sposobem przekazywania ciepła, ale jednocześnie silnie zależną od substancji i warunków w jakich zachodzi. Konwekcja w atmosferze i wodzie ma duże znaczenie w kształtowaniu klimatu i pogody na Ziemi.
Adwekcja-Termin adwekcja oznacza przenoszenie jakiejś wielkości fizycznej z jednego obszaru na inny. Meteorolodzy najbardziej zainteresowani są adwekcją temperatury i wilgotności powietrza. Siła adwekcji zależy od prędkości wiatru oraz od kąta jaki tworzy tor ruchu wiatru z izolinią.
Przyczyny powstawania burz i opadów lokalnych-Burza jest rezultatem silnych procesów konwekcyjnych, które wiążą się z unoszeniem powietrza i gwałtownym uwalnianiem ciepła kondensacji na dość ograniczonym obszarze. Opady lokalne związane są z ruchem pionowym powietrza wymuszanym przez przepływ nad górami.
Klatka meteorologiczna służy do właściwego pomiary temperatury powietrza. Drewniane klatki stosowane w Polsce mają wymiary 48x48x75cm. Klatka pomalowana jest białą olejną farbą, która odbija znaczną część promieni słonecznych i zmniejszają jej nagrzewanie. Ścianki klatki zbudowane są podwójnych żaluzji. Dno klatki stanowią 3 deski z których środkowa znajduje się o kilka centymetrów wyżej od bocznych. Dach klatki składa się z dwóch warstw. Przód klatki stanowią dwu skrzydłowe drzwiczki również o budowie żaluzjowej, skierowane na północ.
Zjawiska zakłócające przechodzenie promieni słonecznych przez atmosferę-podczas przechodzenia przez atmosferę promienie słoneczne ulegają zjawiskom pochłaniania i rozproszenia. Na powierzchni drobin gazów i domieszek następuje przemiana energii promieni słonecznych w ciepło i część tej energii pochłania atmosfera. Na skutek tego zjawiska dociera do powierzchni Ziemi znacznie mniej promieni słonecznych w porównaniu ze stałą słoneczną. W miarę przechodzenia przez atmosferę promienie, które nie uległy pochłanianiu są załamywane, odbijane i uginane na przeszkodach o średnicy nie większej od 120 mm przez co zmienia się ich kierunek padania.
Rodzaje prądów wstępujących- 1Konwekcyjne-nad obszarami silnie nagrzanymi( z powodu mniejszego albedo) powietrze w warstwie przygruntowej staje się coraz cieplejsze (zmniejsza się jego ciężar objętościowy) unosi się do góry w postaci prądu wstępującego. 2Orograficzne-powstaje gdy poruszająca się masa napotka na swojej drodze przeszkodę np. w postaci masywu górskiego, podstawa masy unosi się do góry, następuje adiabatyczne oziębienie i strata części wody po powstaniu opadów po stronie dorzecznej. 3Turbulencyjny-spowodowany serią zaburzeń orograficznych, powstają wtedy wiry o dużym zasięgu pionowym 3.frontu chłodnego-powstaje, wówczas gdy poruszająca się masa zimna spotyka na swojej drodze masę cieplejszą, masa zimna wypiera cieplejsze powietrze do góry.
Wiatry lokalne-1Bryza morska i lądowa-przy małym zachmurzeniu powietrza morze ogrzewa się znacznie słabiej od lądu w ciągu dnia. Podczas dnia ląd jest w stosunku do morza ośrodkiem ciepła i następuje ruch poziomu znad morza w kierunku lądu. W nocy ląd ochładza się znacznie szybciej od morza na skutek promieniowania długofalowego powstaje wtedy wiatr od lądu w kierunku morza. (wiatr halny, dolinny i górski-szukać na początku ściągi!!!)
Pomiary promieniowania bezpośredniego- P.B.- jest to ilość energii słonecznej dochodzącej po liniach prostych o tarczy słonecznej. Pomiary wykonuje się za pomocą aktynometru. Powierzchnia wlotu rury jest równa średnicy tarczy słonecznej widzianej z Ziemi. Na dnie rury znajduje się czujnik którego powierzchnia umieszczona jest prostopadle do osi. Obserwator celuje przyrządem w tarcze słoneczną. Na powierzchni czujnika promienie zamienione zostają w prąd elektryczny . Wyniki pomiarów promieniowanie bezpośredniego podaje się w watach na lub .
Południkowy rozkład izoterm stycznia- Polska leży w klimacie przejściowym dlatego też na zachodnią cześć kraju wpływ mają masy powietrza morskiego( które przynoszą ocieplenie zimą) a na obszary zachodnie masy powietrza kontynentalnego, które powodują niską temperaturę powietrza. Temperatura powietrza zmniejsza się z zachodu na wschód.
Właściwości fizyczne mas atmosferycznych-tereny na których powstają masy atmosferyczne noszą nazwę obszarów źródłowych tych mas. Arktyczno- morskie-zalegają nad Grenlandią; zimne powietrze o małej wilgotności. Arktyczno-kontynentalne- strefy otaczające biegun północny ponad terenami stale przykrytymi śniegiem; bardzo niska temp. Powietrza. Polarno-morskie- tworzy się podczas długotrwałego zalegania Masy powietrza nad Oceanem Atlantyckim; zawierają duże ilości pary wodnej. Polarno kontynentalne. Tworzą się nad tą samą strefą co polarno-morskie nad Europejską częścią Rosji i Ukrainy. Zwrotnikowo-morskie- tworzy się na wysokości 30° szerokości geo. nad powierzchniami ciepłych wód oceanicznych; ciepłe, ogromne ilości pary wodnej. Zwrotnikowo-kontynentalne- tworzą się nad piaszczystymi pustyniami Iranu, Turcji; ciepłe i suche.
Pomiary Zachmurzenia-polegają na wizualnej ocenie ile dziesiętnych części powierzchni nieba pokryłyby wszystkie chmury widoczne. Wynik wpisuje się do dziennika wg skali od 1 do 10. Zachmurzenie możemy również przedstawić na podstawie średnich wieloletnich. Średnie zachmurzenie w Polsce to 60-70%.
Składowe bilansu promieniowania-bilans promieniowania krótkofalowego oraz długofalowego. Wielkość tego bilansu wynika z przychodu energii słonecznej w postaci promieniowania całkowitego oraz długofalowego promieniowania atmosfery oraz strat spowodowanych przez odbijanie części promieniowania od powierzchni bądź w atmosferze oraz wypromieniowania długofalowego powierzchni.
...
szczygii91