TC5.pdf
(
99 KB
)
Pobierz
(Microsoft Word - \346w5.DOC)
WICZENIE nr 5
KODERY, DEKODERY,
MULTIPLEKSERY,
DEMULTIPLEKSERY
Politechnika Cz
stochowska
3.1. Cel
wiczenia:
Celem wiczenia jest zapoznanie si z enkoderami, dekoderami, transkoderami,
multiplekserami, demultiplekserami - ich działaniem i zastosowaniem.
3.2. Wprowadzenie teoretyczne:
3.2.1. Enkodery.
Enkoderami s nazywane układy słuce do przetworzenia kodu „1 z
n
”
podanego na wejcie układu w okrelony dwójkowy kod wyjciowy. Enkodery s
stosowane głównie do wprowadzania informacji w postaci liczb dziesitnych (np. z
przełczników 10-pozycyjnych obrotowych lub klawiszowych) do systemów cyfrowych.
Na wyjciu enkodera pojawia si stan odpowiadajcy „numerowi” wyrónionego
wejcia, przedstawiony w danym kodzie dwójkowym. Przykładem scalonego kodera
moe by układ 74147. Słuy on do zamiany kodu "1 z 10" (z negacj) na kod BCD
(te
z negacj
). Oznacza to,
e wszystkie wej
cia układu s
w stanie logicznym 1.
Wyró
nienie jednego z nich oznacza podanie na to wej
cie stanu logicznego 0.
Podobnie rzecz si
ma z kodem wyj
ciowym - na wyj
ciu otrzymamy zanegowane
słowo w kodzie BCD (po wyró
nieniu wej
cia 3 na wyj
ciu otrzymamy kod: 1100 -
zanegowan
3 - 0011). Poni
ej przedstawiono oznaczenie symboliczne oraz tablic
przej
kodera 74147.
1
Zakodowana
Wejcia
Wyjcia
2
A
B
liczba
1 2 3 4 5 6 7 8 9 D C B A
3
0
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
4
UCY74147
1
0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0
5
C
D
2
1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1
6
3
1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0
7
4
1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1
8
9
5
1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0
6
1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 1
7
1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 0 0
8
1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1
9
1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0
3.2.2.
Dekodery.
Dekodery s układami słucymi do zamiany kodów wejciowych na kod „1 z
n
”. Oznaczenie „1 z
n
” oznacza, e w słowie wyjciowym z dekodera składajcym si z
n
bitów tylko jeden bit przyjmie warto 0. Przykładem dekodera jest układ
UCY7442N. Jest to dekoder kodu BCD na kod dziesitny. Na wejcia układu (A, B, C,
D) podajemy słowo reprezentujce cyfr dziesitn w kodzie BCD. Wyjcie układu
stanowi 10 linii (0
¸
- 2 -
9). Na linii o numerze równym wartoci słowa wejciowego pojawi
si poziom logiczny 0 (w wyniku negacji na wyjciu), na pozostałych natomiast
panowa bd logiczne 1. Gdy bity słowa wejciowego tworz kombinacj zabronion
Politechnika Cz
stochowska
na wszystkich wyj
ciach wyst
puje stan 1. Poni
ej przedstawiono oznaczenie
symboliczne oraz tablic
działania dekodera kodu BCD na kod dziesi
tny UCY7442N.
0
Zakodowana
Wej
cia Wyj
cia
liczba D C B A 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 0 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1
2 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1
3 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1
4 0 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1
5 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1
6 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1
7 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1
8 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1
9 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0
1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Kombinacje 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
zabronione 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
A
2
3
B
C
D
UCY7442N
4
5
6
7
8
9
1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
3.2.3.
Transkodery.
Układy realizujce zamian jednego kodu dwójkowego na inny kod, lecz nie na
kod „1 z
n
”, nazywamy transkoderami. Transkodery budowane mog by przez łczenie
wyj odpowiedniego dekodera z wejciami kodera. Przykładem moe by tutaj
transkoder kodu BCD na kod siedmiosegmentowy. Kod siedmniosegmentowy jest
specjalnym kodem słucym do bezporedniego sterowania wywietlaczem
siedmiosegmentowym. Układem zawierajcym transkoder kodu BCD na kod
siedmiosegmentowy jest przykładowo UCY7447N. Posiada on cztery wejcia (A, B, C,
D), na które podajemy słowo kodowe oraz siedem wyj do sterowania poszczególnymi
segmentami wywietlacza. Ponadto układ posiada wejcia RBI i BI słuce do
wygaszania zer nieznaczcych oraz wejcie testowe LT uaktywniajce wszystkie
segmenty wywietlacza. Poniej przedstawiono symbol transkodera UCY7447N, tablic
działania, oznaczenia segmentów oraz cyfry i znaki moliwe do otrzymania na
wywietlaczu.
LT
A
a
b
B
c
d
UCY7447N
C
e
D
f
g
LI
RBI
- 3 -
Politechnika Cz
stochowska
a
Liczba
Wejcia
Wyjcia
D C B A a b c d e f g
f
b
0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
g
1
0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1
2
0 0 1 0 0 0 1 0 0 1 0
e
c
3
0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0
4
0 1 0 0 1 0 0 1 1 0 0
5
0 1 0 1 0 1 0 0 1 0 0
d
6
0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 0
7
0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1
8
1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
9
1 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0
10
1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 0
11
1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 0
12
1 1 0 0 1 0 1 1 1 0 0
13
1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 0
14
1 1 1 0 1 1 1 0 0 0 0
0
1
2
3
4
5
6
7
15
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
8
9
10
11
12
13
14
15
3.2.4. Multipleksery.
Multiplekser jest układem umoliwiajcym przełczanie (komutacj) sygnałów
cyfrowych. Posiada on kilka wej informacyjnych, jedno wyjcie, wejcia adresowe
(sterujce) oraz wejcie strobujce. Multiplekser słuy do wybrania jednego okrelonego
sygnału wej
ciowego i przeł
czenia go do wyj
cia. Sterowanie multiplekserem polega
na podaniu na wej
cia steruj
ce numeru (w kodzie BCD) wej
cia, które ma by
poł
czone z wyj
ciem. Wej
cie strobuj
ce słu
y do zablokowania pracy multipleksera.
W postaci układów scalonych dost
np. UCY74150N, 74151N, 74153N, 74157N.
Rozpatrzmy przykładowo układ UCY74150N. Układ ma 16 wej
pne s
danych
(D0¸D15), 4 wej
cia adresowe (A¸D), wej
cie strobuj
ce (S) i wyj
cie (W).
Blokowanie układu nast
puje po podaniu poziomu 1 na wej
cie strobuj
ce S. Podanie
na wej
cie strobuj
ce poziomu 0 powoduje działanie układu zgodnie z podan
poni
ej
tabel.
- 4 -
Politechnika Cz
stochowska
S
Wejcia
Wyjcie
Adresowe
Strobujce
D0
D
C
B
A
S
W
X
X
X
X
1
1
D1
0
0
0
0
0
D2
D0
D3
0
0
0
1
0
D1
D4
0
0
1
0
0
D5
D2
D6
0
0
1
1
0
D3
D7
W
UCY74150N
0
1
0
0
0
D8
D9
D10
D11
D12
D13
D14
D15
D4
0
1
0
1
0
D5
0
1
1
0
0
D6
0
1
1
1
0
D7
1
0
0
0
0
D8
1
0
0
1
0
D9
1
0
1
0
0
D10
D
C
B
A
1
0
1
1
0
D11
1
1
0
0
0
D12
1
1
0
1
0
D13
1
1
1
0
0
D14
1
1
1
1
0
D15
3.2.5. Demultipleksery.
Demultiplekser pełni funkcj odwrotn do multipleksera, a mianowicie realizuje
funkcj przełczenia sygnału z jednego wejcia na okrelone jedno z wielu wyj.
Podobnie jak multiplekser posiada wejcia sterujce, wejcie strobujce, jedno wejcie,
a kilka wyj. W postaci układów scalonych dostpne s np. układy UCY74154N,
74155N. Poniej przedstawiono oznaczenie symboliczne oraz tablic działania
demultipleksera UCY74154N. Na wyjciu wybranym przez słowo adresowe pojawia si
stan 0 tylko wtedy, gdy na obu wejciach G1 i G2 panuje stan 0. Wejcia G1 i G2
mona połczy w jedno i traktowa jako wejcie informacyjne lub jedno z nich stanowi
wej
cie informacyjne, drugie za
wej
cie strobuj
ce. Doprowadzenie do wej
cia
strobuj
cego poziomu logicznego 1 powoduje zablokowanie multipleksera. Je
eli do
wej
cia strobuj
cego podamy stan logiczny 0 to układ działa według podanej poni
ej
tabeli.
- 5 -
Plik z chomika:
jarekz90
Inne pliki z tego folderu:
TC1.pdf
(56 KB)
TC2.pdf
(59 KB)
TC3.pdf
(72 KB)
TC4.pdf
(106 KB)
TC5.pdf
(99 KB)
Inne foldery tego chomika:
Cyfrowka
Technika Cyfrowa
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin