ROZDZIAŁ VI
Pomoc międzypaństwowa w egzekucji administracyjnej
Pomoc międzypaństwowa w egzekucji administracyjnej może polegać na: udzieleniu informacji; powiadomieniu zainteresowanej osoby o piśmie, orzeczeniu lub innym dokumencie jej dotyczącym; prowadzeniu egzekucji lub dokonaniu zabezpieczenia należności pieniężnych.
Egzekucji podlegają wymienione w art. 2 par. 1 pkt 2a ustawy o postępowaniu egzekucyjnemu w administracji należności z tytułu: zwrotów, interwencji i innych środków będących częścią systemu całkowitego lub częściowego finansowania Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji dla Rolnictwa, łącznie z sumami, które mają być pobrane w związku z tymi działami; danin, premii, kwot dodatkowych lub wyrównawczych i innych obowiązków nakładanych w handlu prowadzonym z państwami należącymi do Unii Europejskiej w zakresie wspólnej polityki rolnej, a także wpłat i innych obowiązków przewidzianych w systemie organizacji rynków cukru państw – członków Unii Europejskiej.; ceł ustalonych według stawek wspólnych obowiązujących państwa – członków Unii Europejskiej oraz ceł i innych obowiązków przewidzianych w handlu z państwami należącymi do Unii Europejskiej; podatku od towaru i usług; naruszenia zasad ruchu wewnętrznego wewnątrz Unii Europejskiej towarów wysyłanych z jednego państwa członkowskiego do czasowego użytku w jednym lub kilku państwach członkowskich; Odsetek i kosztów dodatkowych, związanych z zaspokojeniem należności, o którym mowa wyżej.
W rozdziale 7 znalazły się przepisy p udzieleniu pomocy obcemu państwu lub korzystania z jego pomocy w sprawach dotyczących egzekucji należności wymienionych wyżej, jeżeli ratyfikowana umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej. Źródłem obowiązku udzielenia pomocy obcemu państwu lub możliwości skorzystania z jego pomocy jest ratyfikowana umowa międzynarodowa lub prawo obcego państwa.
Świadczenia pomocy (korzystania z niej) odbywa się w ramach Unii Europejskiej, ale może dotyczyć też innych państw. Organem wnioskującym i wykonującym pomoc jest Minister Finansów. Finansów tym, że jego rola polega na pośredniczeniu między polskimi wierzycielami (organami egzekucyjnymi) i obcym państwem, badaniu strony prawnej wniosków polskich wierzycieli występujących o zagraniczną pomoc oraz nadzorowaniu pomocy polskich organów na rzecz zagranicy. Organem bezpośrednio wykonującym wnioski obcego państwa jest naczelnik urzędu skarbowego.
Pomoc udzielana jest przy uwzględnieniu obowiązującej w stosunkach międzynarodowych zasady wzajemności. W rezultacie Minister Finansów nie ma obowiązku udzielenia pomocy obcemu państwu, które odmawia mu udzielenia podobnej pomocy. Minister Finansów występuje o udzielenie pomocy z urzędu, na wniosek wierzyciela lub organu egzekucyjnego.
Zasadą jest, że państwa nie obciążają się wzajemnie kosztami udzielanej pomocy. Chyba, że niezgodne z przepisami wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodowało obce państwo bądź dochodzenie należności na jego wniosek stwarza szczególne problemy, znaczące koszty lub wiąże się z zorganizowaną przestępczością.
Wniosek o udzielenie informacji kierowany do obcego państwa może dotyczyć: zobowiązanego, osoby posiadającej mienie zobowiązanego. Otrzymany wniosek o udzielenie pomocy, z którym występuje obce państwo, Minister Finansów przesyła niezwłocznie właściwemu organowi egzekucyjnemu do wykonania. Odpowiedź obcemu państwu udziela Minister Finansów.
Minister może wystąpić do obcego państwa z wnioskiem o wszczęcie egzekucji, jeżeli należność nie jest przedmiotem postępowania przed organami w Polsce albo gdy postępowanie egzekucyjne prowadzone w Polsce nie doprowadziło do całkowitego wykonania obowiązku i zaspokojenia wierzyciela. Jeżeli wniosek o wszczęcie egzekucji zostanie skierowane przez obce państwo to Minister Finansów sprawdza taki wniosek i na jego podstawie wystawia tytuł wykonawczy, następnie kieruje wniosek do właściwego organu egzekucyjnego w celu wykonania. We wniosku o wszczęcie egzekucji wskazuje się również Ministra Finansów jako podmiot, któremu przysługują prawa wierzyciela. W przypadku wątpliwości co do wniosku o wszczęcie egzekucji, Minister Finansów zawiadamia niezwłocznie państwo obce o tych wątpliwościach. Minister Finansów może odmówić skierowania wniosku o wszczęcie egzekucji do wykonania, jeżeli egzekucja stwarzałaby poważne trudności ekonomiczne lub społeczne w Polsce lub gdy obce państwo nie wyczerpało wszystkich możliwości wyegzekwowania zobowiązania na swoim terytorium. Obce państwo jest informowane o niemożności wyegzekwowania należności oraz o wynikach postępowania egzekucyjnego, najpóźniej po upływie dwunastu miesięcy od dnia potwierdzenia przyjęcia wniosku o wszczęcie egzekucji.
Pobiera się koszty egzekucyjne (od zobowiązanego lub wierzyciela) przy egzekucji prowadzonej na wniosek polskiego wierzyciela. W egzekucji na wniosek obcego państwa mogą wystąpić przypadki, że organ egzekucyjny nie będzie mógł pobrać kosztów (bądź ich części) w ogóle. W takiej sytuacji nieściągnięte wydatki będą finansowane z budżetu, natomiast opłaty (jeśli nie pokryje ich obce państwo) będą umarzane. 1
Trudno obecnie oszacować koszty nowej regulacji, są one bowiem uzależnione od skali pomocy w relacji Polska – państwa Unii Europejskiej. Zakłada się, że rocznie wyniosą one 100 tys. zł. Wpływy szacuje się natomiast na 350 tys. zł.
1. M. Domagalski, Pomoc międzypaństwowa w egzekucji administracyjnej, Rzeczpospolita, 2003.09.11.
85
beata7922