chem bud wyklad I JM.pdf
(
5368 KB
)
Pobierz
Microsoft PowerPoint - chem bud wyklad I JM.ppt
Kurs:
ChemiaBudowlana
Studiapierwszegostopnia,Budownictwo,IIrok
30hwykładów,15hćwiczeń laboratoryjnych
drinŜ.MagdalenaJanus
(wykłady+zajęcialaboratoryjnezczteremagrupami)
ZachodniopomorskiUniwersytetTechnologicznyw
Szczecinie
Wydział BudownictwaiArchitektury,KatedraInŜynierii
Sanitarnej
Al.Piastów50,pokój254
Tel.(091)4494977,email:mjanus@zut.edu.pl
drinŜ.JacekMazur
(zajęcialaboratoryjnezczteremagrupami)
ZachodniopomorskiUniwersytetTechnologicznyw
Szczecinie
Wydział BudownictwaiArchitektury,KatedraInŜynierii
Sanitarnej
Al.Piastów50,pokój260
Tel.(091)44945 92,email:jacek.mazur@zut.edu.pl
Wydział TechnologiiiInŜynieriiChemicznej,Instytut
TechnologiiChemicznejNieorganicznejiInŜynierii
Środowiska
Pułaskiego10,„StaraChemia”,pokój251
tel.(091)4494326,email:mjanus@zut.edu.pl
www.mazur.zut.edu.pl
(informacjedotyczącećwiczeń laboratoryjnych)
11:32
1
11:32
2
3
4
semestrzim0910.pdf
5
6
7
8
Kształceniewzakresiechemii
Standardykształcenia
LITERATURA
•
Budowaiwłaściwościgazów,cieczyiciał stałych
• Siłyspójnościtworzywjednorodnychiniejednorodnych.
• Podstawytermodynamikiikinetykichemicznej
• Fizykochemiawody
• Układykoloidalne– otrzymywanie,właściwości,trwałość.
• Podział izastosowanieemulsji
• Zjawiskapowierzchniowe– ichznaczeniewbudownictwie
• Reakcjechemicznezeszczególnymuwzględnieniem
reakcjihydratacjiihydrolizy
• Chemiamineralnychmateriałówbudowlanychze
szczególnymuwzględnieniemmateriałówwiąŜących
• Chemiatworzywsztucznychitworzywbitumicznych
• Procesykorozjitworzywcementowych
• Chemiametali– procesykorozji
L.Jones,P.Atkins,Chemiaogólna,PWN,Warszawa,2006
L.Czarnecki,T.Broniewski,O.Henning,Chemiaw
budownictwie,Arkady,Warszawa,1996
G.Rosiek,D.Wala,B.Werner,Ćwiczeniazchemiidla
studentówWydziałuBudownictwa,OficynaWydawnicza
PolitechnikiWrocławskiej,Wrocław,2003
Materiałypomocniczedoćwiczeń laboratoryjnych
11:32
9
11:32
10
Lp. Temat
W1
Wstęp.Podstawychemii.Budowaatomu.Układokresowypierwiastków.
W2
Podstawoweobliczeniastechiometryczne.Omówieniećwiczenia:Oznaczanie
zawartościwapnaczynnegowwapniebudowlanym.
W3
Budowaiwłaściwościgazów,cieczyiciał stałych.Wiązaniachemiczne.
W4
Fizykochemiawody.Parametrywodyzarobowej.Omówieniećwiczenia:Ocena
przydatnościwodyzarobowej dobetonu.
W5
Podstawytermodynamikiikinetykichemicznej.
W6
Podział izastosowanieemulsji.Agresywność wody.Omówieniećwiczenia:
Klasyfikacjaagresywnościwodygruntowej.
W7
Układykoloidalne– otrzymywanie,właściwości,trwałość.
W8
Systematykamateriałówbudowlanych.Sposobymodyfikowaniamateriałów
budowlanych.
W9
MateriaływiąŜące.
W10
Hydratacjaihydroliza.
W11
Chemiametali– procesykorozji.
W12
Korozjamateriałówbudowlanych.Korozjabetonu.Omówieniećwiczenia:Ocena
podatnościbetonunakorozjekwasową.
W13
Tworzywasztucznewbudownictwie.
W14
Budowaatomu
Cząstka
elementarna
symbol Masa
[u]
Ładune
k[e]
Liczba
cząstekw
atomie
Proton
P 1,007≈
1
+1
Z
Neutron n 1,009≈
1
0
AZ
elektron e 1/1840 1
Z
Z– liczbaatomowa;A– liczbamasowa
Układykrystalograficzne,grupyprzestrzenne,podział kryształów,budowawewnętrzna
krzemianówiglinokrzemian.
A
X
40
Ca
Bezpiecznestosowaniemateriałówbudowlanychorazpostępowaniezmateriałami
budowlanymi;selekcjaiutylizacjaodpadówmateriałowychwbudownictwie.
20
Z
W15
11
11:32
12
OrbityelektronowewgBohra OrbityelektronowewgSommerfelda
a)
b)
Orbitale elektronowea)1s,b)2p
11:32
13
11:32
14
PODSTAWOWEPOJĘCIACHEMICZNE
PODSTAWOWEPOJĘCIACHEMICZNE
Pierwiastekchemiczny
jesttozbióratomówojednakowej
liczbieprotonów
Masa cząsteczkowa
jest to masa cząsteczki związku
wyraŜona watomowychjednostkachmasy.Obliczamyją,
sumującmasyatomowewszystkichatomówwchodzących
wskładcząsteczki
Masa atomowa
pierwiastka jest średnią waŜoną z mas
izotopowych naturalnej mieszaniny izotopów (wyraŜona w
jednostkachmasyatomowej)
Mol
(jednostkalicznościsubstancji)jesttoliczbaelementów
(atomów, jonów, cząstek, elektronów itp.) równa liczbie
atomów zawartych w 12 g izotopu węgla
12
6
C. Liczba
elementówzawartychwjednymmolujestnazwanaliczbą
Avogadra iwynosi6,0221367x10
23
Jednostkamasyatomowej
(u)jestrówna1/12masy
atomunukliduwęgla1u=1,661x10
27
kg
11:32
15
11:32
16
Liczbaatomowa
Wzgl
ę
dnamasaatomowa
Układokresowypierwiastków
16
32,066
112,8
444,67
2,4
Temperaturatopnienia
Symbolchemiczny
Temperaturawrzenia
Elektroujemno
ść
Dmitrij Iwanowicz
Mendelejew
(18341907)
S
Stopnieutlenienia
2;2;4;6
Ne3s
2
3p
4
Strukturaelektronowa
11:32
17
11:32
18
W1804rokuuczonyangielskiJohn Dalton sformułował
hipotezę o
atomistycznej budowie materii
hipotezę, która wyjaśniała
znane wówczas prawa chemiczne. Dalszy rozwój badań nad budową
materiidoprowadził dozmodyfikowanianiektórychsformułowań hipotezy
Daltona, jednak sens chemiczny jego koncepcji pozostał aktualny do
dziś.
PostulatI.
KaŜdypierwiastekchemicznyjestzbioremmałych,kulistych
cząstekzwanychatomami.Wszystkieatomydanegopierwiastkamają
identycznewłaściwościchemiczne
PostulatII.
AtomyróŜnychpierwiastkówróŜnią się odsiebiecechami
chemicznymiifizycznymi.Istniejetylerodzajówatomówookreślonych
właściwościachchemicznych,ilejestpierwiastków
PostulatIII.
AtomdanegopierwiastkaniemoŜeulecprzekształceniuw
atominnegopierwiastkapodczasreakcjichemicznej
11:32
19
20
TEORIASTRUKTURALNA
PostulatIV.
Łączeniesię pierwiastkówwzwiązkichemicznepolega
na łączeniu się atomów róŜnych pierwiastków w zespoły zwane
cząsteczkamichemicznymi
Postulat I.
Atomy tworzące cząsteczkę są połączone wiązaniami
chemicznymi
PostulatII.
Liczbawiązań chemicznych,któretworzyatom,jestcechą
charakterystyczną pierwiastka i jego podstawową właściwością
chemiczną.
PostulatIII.
Pierwiastkimogą zmieniać wartościowość (liczbę wiązań)
wzaleŜnościodpierwiastka,zktórymtworzą związekchemicznylubw
zaleŜnościodwarunkówprzeprowadzeniareakcji.
Postulat IV.
Mogą istnieć związki o identycznych wzorach
sumarycznych,leczróŜnychwzorachstrukturalnych.
PostulatV.
Związekchemicznyjestzbioremcząsteczek.Wszystkie
cząsteczki danego związku chemicznego zawierają tę samą liczbę
tych samych rodzajów atomów i mają identyczne właściwości
chemiczne
PostulatVI.
RozłoŜeniezwiązkuchemicznegonapierwiastkipolega
na rozpadzie cząsteczek na atomy. Proces ten moŜe przebiegać w
kilkuetapach.
PostulatVII.
Atomytegosamegopierwiastkamogą połączyć się w
cząsteczki.
21
22
WARTOŚCIOWOŚĆ PIERWIASTKÓW
liczbawiązań
chemicznych,jakiemoŜeutworzyć danyatomlubjonzinnymiatomami
lubjonami.
STOPIEŃ UTLENIENIA
Wartościowość jestliczbą niemianowaną,przyjmującą wartościcałkowite
odIdoVIII.
Obliczeniestopniautlenieniaopierasię nateoretycznym
rozpatrywaniuładunkuelektrycznego,jakipojawiłbysię naatomie,
gdybybyłyonepołączonewiązaniemjonowym
Oznaczasię ją cyfrą rzymską,jakoindeksgórnyprzysymbolupierwiastka
np.:H
I
2
O
II
,Al
III
2
O
II
3
.
Wartościowość zaleŜygłównieodkonfiguracjielektronowejatomów
pierwiastka,awszczególnościilościelektronówwalencyjnych ilość
elektronówwalencyjnychokreślamaksymalną wartościowość pierwiastka
wzwiązkachchemicznych.
Część pierwiastkówprzyjmujetylkojedną wartościowość,aleznaczna
część pierwiastkówposiadajeróŜne,wzaleŜnościodzwiązkujakitworzy.
23
24
wiązaniejonowe
E>1,7
poleganaprzej
ś
ciu
elektronówwalencyjnych
zatomu
jednegopierwiastkadoatomudrugiegopierwiastka
powstaj
ą
kationyianionyprzyci
ą
gaj
ą
cesi
ę
wzajemnie
si
ł
amielektrostatycznymi
Wzwiązkachwieloskładnikowychstopień utlenienia
obliczasię napodstawienastępującychreguł:
1)Sumastopniutlenianiewcząsteczcemusibyć równazeru
wi
ą
zaniejonowe(elektrowalencyjne)tworzysi
ę
wskutek
elektrostatycznegoprzyci
ą
ganiasi
ę
uk
ł
adówo ró
Ŝ
noimiennych
ł
adunkach
elektrycznych;powstajemi
ę
dzy2atomami,z którychjeden— atomA—
ł
atwooddaje,a drugi— atomB—
ł
atwoprzy
łą
czaelektrony(odznacza
si
ę
du
Ŝą
elektroujemno
ś
ci
ą
);elektronz pow
ł
okiwalencyjnejatomuA
przechodziwówczasnapow
ł
ok
ę
walencyjn
ą
atomuB,w wynikuczego
powstajekationA
+
i anionB
–
;przyci
ą
ganiesi
ę
tychjonówpowoduje
powstaniewi
ą
zaniajonowego.
2)Fluormawewszystkichzwiązkachstopień utlenienia– 1
3)Stopień utlenieniatlenuwynosi– 2zwyjątkiemfluorkutlenuOF
2
,w
którymtlenmastopień utlenienia+2oraznadtlenków,np.H
2
O
2
,wktórym
tlenmastopień utlenienia1
konfiguracjagazuszlachetnego
4)Wodórwwiększościzwiązkówmastopień utlenienia+1,jedyniew
wodorkachmetali1
Na→ Na
+
+elektron
1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
Cl+elektron→ Cl
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
5
1s
2
2s
2
2p
6
Ne
5)Stopień utlenienialitowcówwynosi+1,aberylowców +2
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
Ar
6)Stopień utlenieniapierwiastkówwstaniewolnymwynosizawszezero
niezaleŜnieodliczbywiązań,jakietworzą międzysobą atomy.
Na
+
Cl
NaE=0,9
ClE=3,0
E=3,0– 0,9=2,1
25
26
Tlenki
są tozwiązkidowolnegopierwiastkaztlenem.Ichskład
moŜnaprzedstawić wzoremogólnym:
E
n
O
m
Otrzymywanie
tlenków
.DonajwaŜniejszychsposobówotrzymywania
tlenkównaleŜą:
1)Bezpośredniareakcjapierwiastkaztlenem,np.:
wktórym:
E
– symbologólnydowolnegopierwiastka,
O
– symboltlenu,
n,m
– indeksystechiometryczne
S+O
2
→
SO
2
2)Utlenianietlenków,np.:
2SO
2
+O
2
→
2SO
3
3)Redukcjatlenków,np.:
CO,CO
2
,SO
2
,NO
→
MnO +H
2
O
4)Rozkładtermiczny(wywołanyogrzewaniem)solilubwodorotlenków,np.:
MnO
2
+H
2
→
CaO +CO
2
11:32
27
28
Właściwościchemicznetlenkówsą bardzozróŜnicowane.Napodstawie
ichzachowaniasię wstosunkudokwasów,zasadiwodymoŜnatlenki
podzielić naczterygrupy:
Wodorotlenki
są tozwiązkizawierającejonmetaluigrupę
hydroksylową (OH
)owzorzeogólnym:
1.Tlenkizasadowe
,czylitlenkireagującezkwasami,aniezzasadami
Na
2
O+H
2
SO
4
Na
2
SO
4
+H
2
O
2.Tlenkikwasowe
,czylitlenkireagującezzasadami,aniereagującez
kwasami
wktórym:
M
– jonmetalulubjonamonowyNH
4
+
M(OH)
n
SO
3
+2KOHK
2
CO
3
+H
2
O
3.Tlenkiamfoteryczne
,czylitlenkireagującezarównozzasadamijakiz
kwasami
NaOH,KOH,Ca(OH)
2
,Al(OH)
3
ZnO +H
2
SO
4
ZnSO
4
+H
2
O
ZnO +2NaOHNa
2
ZnO
2
+H
2
O
4.Tlenkiobojętne
,czyliniereagująceanizkwasami,anizzasadami,np.
tlenekwęglaCOitlenekazotuNO
29
30
CaCO
3
Plik z chomika:
vvasyl89
Inne pliki z tego folderu:
2 czesc zaliczenia z chemi + rozwiazania.rar
(2146 KB)
2 czesc Chemia - dr.Janus.rar
(1982 KB)
2 sprawko chemia.doc
(178 KB)
sprawko z analizy chemicznej wody gruntowej.doc
(191 KB)
chemiaa 002.jpg
(1223 KB)
Inne foldery tego chomika:
Angielski
Bud. ogólne i konstr. drew
Materiały budowlane
Mechanika budowli
Mechanika gruntów
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin