Przewodnik dla stolarzy, Jan Heurich, 1862.pdf

BIBLIOTEKA

RZEMIEŚLNIKA

POLSKIEGO.

PRZEWODNIK

D L A

S T 0 L A R Z Y.

OBEJMUJĄCY CAŁY ZAKRES STOLARSTWA.

Podłu g najlepszych dzieł obcych, z zastosowaniem się

do potrzeb i zwyczajów Stolarzy

Polskich.

UŁOŻYŁ

Jan Heurich,

Budowniczy wolno-praktykujący.

W A R S Z A W A.

Expedycya Główna w Księgarni CELSA LEWICKIEGO,

na placu Ratuszowym, w gmachu Teatralnym.

u F. FRIEDLEJNA, ulica Senatorska. Numer 6 (460).

1862.

Wolno drukować, pod warunkiem złożenia w Komitecie Cenzury po wy-

drukowaniu, prawem przepisanej liczby egzemplarzy.

Warszawa, dnia 10(22) Stycznia 1862 r.

p. o. Cenzora,

ASSESOR KOLLEGIALNY, J.A. Rogalski.

Wersja elektroniczna: 28 czerwca 2010r.

OCR/Edycja: Adrian (Sauron) Siemieniak

Skanowanie: Kakaj

WŁADYSŁAWOWI

LUBOMIRSKIEMU,

BRATU

przypisuje

Wydawca.

WSTĘP.

Przez długi bardzo czas, wszystkie gałęzie przemysłu rę-

kodzielniczego, a w ich liczbie i Stolarstwo, rozwijały się

bardzo powoli, wykształcając się jedynie na drodze pra

ktycznej, po warsztatach i pracowniach, przez usiłowania

mniej lub więcej zdolnych robotników, dopóki szybki postęp

nauk przyrodzonych, i zwiększenie się ruchu przemysłowe-

go, w naszem stuleciu, nic nadały im nowego życia, przez

zużytkowanie na ich korzyść, wszystkich zdobyczy nauko-

wych i odkryć na polu przemysłu technicznego. Wtenczas

to zaczęli się zajmować rękodziełami ludzie naukowi, stwa-

rzając dla każdego z nich jego teoryą, którą kierowane

praktyczne poszukiwania, doprowadziły do znakomitych

pod każdym względem ulepszeń.

Tym sposobem i stolarstwo, w ostatnich kilkudziesięciu

latach wieku naszego, wsparte odkryciami naukowemi ogro-

mny uczyniło postęp. Znajomość warunków życia roślin

(fizyologii roślinnej) pozwoliła na zbadanie natury drzewa

i jego tkanki, aby przez stosowne przygotowanie i właści-

we użycie drzewa, wyroby z niego uczynić trwalszemi, pię-

kniejszemi i obrabianie jego ułatwić. Odkrycia w dziedzi-

nie chemii, dostarczyły wiele szczęśliwych i łatwych sposo-

bów utrwalania i farbowania drzewa, za pomocą których

zastąpić można wiele drzew zamorskich krajowemi; i wska-

zały środki nadania im blasku za pomocą stosownych poli-

tur i lakierów, które ich piękne żyły uwydatniają. Po-

stęp nareszcie na polu mechaniki, pozwolił ulepszyć w wy-

sokim stopniu, wszelkie narzędzia do obrabiania drzewa

służące, co o tyle jest ważnem, że podług wyrzeczenia

Barona Karola Dupin, jednego z najzasłużeńszych uczo-

nych francuzkich, którzy przemysłowi nowe utorowali

drogi: — „dobór stosownych i w najlepszym gatunku na-

rzędzi, wystarcza do zapewnienia robotnikowi, takiej prze-

wyżki zysku, któraby go na starość od nędzy zabezpie-

czyła." Takiemi narzędziami są wszystkie ulepszone na-

rzędzia angielskie, wszystkie maszyny do obrabiania drze-

wa, np. piły fornerowe, kołowe, bez końca, heblarnie,

wiercarnie, maszyny do dłutowania i gięcia drzewa, i wie-

le innych za granicą często używanych przyrządów me-

chanicznych, bez których najlepszy robotnik nie wyrówna

miernemu, za pomocą nich pracującemu.

Ażeby odkrycia te zrobić dostępnemi dla ogółu a głó-

wnie dla tych którzy z nich korzystać powinni, to jest dla

klass przemysłowych, w krajach stojących na czele prze-

mysłu, jak Anglia, Francya i Niemcy, starano się za po-

mocą stosownych dzieł mniej lub więcej przystępnie czyli

popularnie, przez uczonych i fabrykantów pisanych, ob-

znajmiać klassy pracujące z postępami i odkryciami nau-

kowemi, zastosowanemi do przemysłu, i stanowiącemi

Teorye Rzemiosł.

Taki jest cel także i niniejszego dziełka, które stano-

wiąc u nas prawie początek na tem polu, nie może odpo-

wiedzieć wszelkim słusznym wymaganiom. Jedną z głó-

wnych trudności stanowiło tu, wynalezienie stosownych

nazw, dla mnóstwa technicznych wyrażeń używanych w sto-

larstwie, któremi zastąpić koniecznie potrzeba dziwolągi ję-

zykowe, z poprzekręcania nazw niemieckich powstałe,

a dotąd w ustach stolarzy naszych będące. Nazwy obce

które już niejaki charakter polskości przyjęły, i w języku

naszym wiele wyrazów pochodnych utworzyły, np. hebel

(heblarnia, heblować, heblowiny, wyheblowany i t.p.), war-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: