koncepcje dot przyczyn autyzmu_literka_pl.pdf

Literka.pl - Koncepcje dotyczące przyczyn autyzmu

Koncepcje dotyczące przyczyn autyzmu

Data dodania: 2008-04-20 09:43:06

Badania nad autyzmem wczesnodziecięcym prowadzone są na całym świecie i coraz

częściej mają charakter interdyscyplinarny. Do dzisiaj jednak nie rozstrzygnięto

podstawowego problemu, który dotyczy genezy autyzmu wczesnodziecięcego.

Odpowiedź na pytanie o przyczyny powstania tego zaburzenia ma ogromne znaczenie

praktyczne wiąże się bowiem z opracowaniem skutecznego programu profilaktycznego i

terapeutycznego.

Badania nad autyzmem wczesnodziecięcym prowadzone są na całymświecie i coraz

częściej mają charakter interdyscyplinarny.Do dzisiaj jednak nie rozstrzygnięto

podstawowego problemu,który dotyczy genezy autyzmu wczesnodziecięcego.

Odpowiedź na pytanie oprzyczyny powstania tego zaburzenia ma ogromne znaczenie

praktyczne wiąże się bowiemz opracowaniem skutecznego programu profilaktycznego i

terapeutycznego.

1 Koncepcje psychoanalityczne.

Psychoanalitycznakoncepcja autyzmu dziecięcego sięga w swoich założeniach do

bardzo wczesnegookresu rozwoju psychiki dziecka i jego relacji z otoczeniem. Froud

byłpierwszym, który zwrócił uwagę na aktywizującą rolę matki w tworzeniu

psychikidziecka. Lecz dopiero Melanie Klein (1946, 1957, za Drwięga (1998))

opracowałauwarunkowania zaburzeń psychotycznych w pierwszym i na początku

drugiego rokużycia dziecka. Zdaniem Klein, pierwsze stadium funkcjonowania

psychicznego macharakter psychotyczny. Dziecko przeżywa doświadczenia depresyjne

w związku zlękiem przed utratą obiektu miłości i bezpieczeństwa, które reprezentuje

pierśmatki i mleko. Klein, jak i wielu kontynuatorów jej myśli, uważała, żepsychotyczny

typ funkcjonowania jest normalną fazą wczesnego rozwoju. Jeżeli wtym okresie zostaną

zaburzone relacjie w układzie matka — dziecko, wówczasdochodzi do uruchomienia

jądra psychotycznego matki. Niezorganizowanie jądropsychotyczne dziecka wchodzi w

rezonans z jądrem psychotycznym matki, coprawdopodobnie prowadzi do utrwalenia się

psychotycznej struktury psychikinoworodka.

W teoriiKlein autyzm wczesnodziecięcy byłby rozumiany jako"nie wychodzenie" z

fazypsychotycznej rozwoju (Jaklewicz (1993)). Margaret Mahler rozwinęła teorie

osymbiotycznym pochodzeniu dziecięcej psychozy. W świetle teorii Mahler,

autyzmsprowadza się do nieprawidłowej relacji między matką i dzieckiem,

jednakuwarunkowania tej nieprawidłowości tkwią w dysfunkcji

konstytucjonalnej,uniemożliwiającej prawidłowy przebieg procesu

indywidualizacji.Wśródkoncepcji psychoanalitycznych najbardziej znana jest teoria

Bettelheima, któryu podstaw wszystkich zjawisk psychotycznych widział ekstremalnie

niekorzystnewarunki życiowe. Nasilenie zaburzeń zależy od tego jak długo dziecko

przebywa wtej skrajnie niekorzystnie sytuacji i jak mocne piętno odciskają te warunki

najego psychice. Może to być nadmiar lub niedobór stymulacji związany zzaburzeniami

w procesie porozumiewania się między matką a, nowo narodzonymdzieckiem. Innymi

słowy samo dziecko poprzez brak komunikatów kierowanych dootoczenia lub

niewłaściwych sposobów komunikacji może spowodować swojąekstremalną sytuację

życiową. Rozwój wyobraźni o sobie samym kształtuje sięwadliwie. Dziecko nie wysyła i

nie przyjmuje sygnałów otaczając się murem itkwi w tej"pustej fortecy" podejmując

jedynie aktywność opartą naautostymulacji (Kruk-Lasocka (1999)).

1.2 Współczesne teorie autyzmu w nurcie psychoanalitycznym.

FlancezTustin i Donald Meltzer są tymi współczesnymi psychoanalitykami

dziecięcymi,którzy również uważają, że autyzm pierwszych miesięcy życia jest

normalnymetapem rozwojowym. Tustin tak rozwija swoją koncepcje genezy

autyzmu:Rozdzielanie płodu z ciałem matki jest dla noworodka niezwykle

traumatycznąsytuacją, bowiem wiąże się z poczuciem utraty własnego ciała.

Dzieckobroniąc się przed nią, tworzy system obronny, którym jest autyzm.

Wieloletniedoświadczenie Tustin pozwoliły jej na rozszerzenie koncepcji

autyzmuwczesnodziecięcego. Według niej autyzm jest ochroną własnej

wrażliwości.Mechanizm ten jest właściwością rozwojową, a prowadzi do patologii

wówczas gdypozostaje jedyną formą reagowania. Sygnalizuje także, że w genezie

autyzmuodgrywają role zarówno czynniki genetyczne, które tworzą podstawę

predyspozycjipsychobiologicznych, jak i czynniki zewnętrzne. W każdym przypadku mają

oneróżne znaczenie. Tustin odnajduje analogie pomiędzy autyzmem u dzieci

inerwicowymi mechanizmami obronnymi. Podobną koncepcję przyczyn autyzmu

wysunęłaR. Resch. W jej koncepcji proces rozwoju dziecka autystycznego zatrzymał się

napoziomie biologicznej organizacji tzn. we wczesnym okresie syntezy.

autyzmwczesnodziecięcy jest rozumiany jako"somatyczny mechanizm obronny".

Resch ijej współpracownicy doszukują się genezy autyzmu w zaburzonym

procesiekształtowania się biospołecznej i biopsychologicznej symbiozy noworodka

wukładzie z matką. Punktem wyjścia jest psychoanalityczna koncepcja rozwoju.

Prawidłowyrozwój człowieka przechodzi przez etapy biologicznej, biospołecznej

ibiopsychologicznej symbiozy. Proces biologicznej symbiozy dotyczy

regulacjipodstawowych funkcji fizjologicznych. Biologiczna regulacja zajmuje

centralnemiejsce we wczesnym okresie rozwoju jej celem jest stworzenie struktur

dlaorganizacji wrażeń i regulacji uwagi. Dynamika tego procesu zmierza dostworzenia

obrazu własnego ciała. Celem psychologicznym symbiozy jestorganizacja percepcji i

strukturalizacji doświadczeń zmysłowych.

Uprawidłowo rozwijających się dzieci biopsychologiczna i biospołeczna

więźsymbiotyczna z matką tworzy się poprzez stymulację matki własną dziecka.

Jeżelidziecko nie jest w stanie wytworzyć własnej aktywności, wówczas funkcję

tąprzejmuje symbiotyczny partner — matka.

Stan tennie może trwać zbyt długo, jako, że dziecko musi samo dochodzić do

uzyskaniawłasnych kompetencji. Ograniczając swoją aktywność dziecko redukuje

odbiórinformacji z zewnątrz, co prowadzi do zatrzymania rozwoju organizacji

strukturpsychicznych.

HipotezaResch, dotycząca rozwoju autyzmu jest o tyle interesująca, że

łączyfizjologiczne zasady tworzenia się struktur i funkcji z treścią psychoanalityczną.

Przytoczonepowyżej koncepcje psychoanalityczne przyczyn autyzmu mają za zadanie

jedynieprzybliżenie i zasygnalizowanie poglądów znanych badaczy. Zbyt

powierzchowne,jednostronne rozpatrywanie autyzmu w świetle opcji psychoanalitycznej

możespowodować nadużycia, nadinterpretacje, poprzez które można skrzywdzić

zarównodziecko autystyczne jak i bliskie mu osoby.

Od połowy lat sześćdziesiątych coraz częściej zaczęły pojawiać sięprzypuszczenia, że

autyzm może być związany z zakłóceniami procesówbiochemicznych i

neurochemicznych.

Według Ritro przyczyny autyzmu wiążą się ze zmianami poziomu serotoniny.

Neuropatologicznadysfunkcja ma doprowadzić do zaburzeń komunikacji i interakcji,

które sąkonsekwencją zaburzeń systemu równowagi i mechanizmu westylularnego.

Serotoninawystępuje we wszystkich odcinkach mózgu, we krwi w

Trombocytach.(Pisula(1993),Bobkowicz-Lewartowicz)

Jedno z dokładniejszych wieloletnich badań McBriaca sugeruje, że wautyzmie

występują nieprawidłowości w przemianie serotoniny, gdyż u ok. 40%wszystkich dzieci

autystycznych poziom serotoniny we krwi jest podwyższony.Ritro i inni wykazali nie tylko

u autystycznych pacjentów wyższy poziomserotoniny, ale także większą ilość płytek

krwi. Badacze zaczęli interesowaćsię związkiem między przemianą serotoniny, a

możliwościami oddziaływania na niąpoprzez leki. Badano wpływ fenfluraminy. Obok

pozytywnego działania, pojawiłysię także niepożądane efekty uboczne.

Rimland, jako inny przedstawiciel poglądów na temat przyczynbiochemicznych,

sugerował, że przez określone środki spożywcze lub dodatki donich zostają wyzwolone

reakcje alergiczne w układzie nerwowym dziecka. Zasubstancje szczególnie sprzyjające

alergii uznał on pszenicę (mąkę), mleko icukier. Wymieniał również niekorzystny wpływ

soli, sztucznych barwników,substancji aromatycznych i polepszaczy smaku. Powstała

alergia mózgu prowadzi dozapaleń nerwów, a w konsekwencji — do mózgowej

dysfunkcji. Rimland donosił, żeleczenie witaminami, głównie witaminą B6 i magnezem

może być skuteczne.

Już w latach osiemdziesiątych niektórzy badacze (Herman i Panksepp),zauważyli

pewne podobieństwo między efektami działania opiatów, takich jakmorfina na

zwierzętach, asymptomami autyzmu. Autorzy ci zakładali, że ludzie zautyzmem mogą

mieć podniesiony poziom opiatów, które występują w naturalnysposób w CUN. Teorię tą

rozwinął w latach dziewięćdziesiątych Paul Schattock.

Badanie moczu u osób autystycznych potwierdziły istnienie u około

80%Podniesionego poziomu peptydów opiatowych. Ilości te są o wiele za duże abymogły

pochodzić z CUN. Mogą one jedynie pochodzić z niekompletnego rozkładupokarmów.

Białka składają się z długich łańcuchów jednostek zwanychaminokwasami. Normalnie

białka są trawione przez enzymy w jelitach i rozkładanena te jednostki. Jeśli jednak z

jakiegoś powodu trawienie jest niepełne,powstają krótkie łańcuch aminokwasu zwanych

peptydami. Mogą być onebiologicznie aktywne i mogą powodować objawy które

obserwujemy w autyzmie.

Nadmierna ich aktywność może zakłócić wiele funkcji CUN. Percepcja,poznanie,

emocje i zachowanie — to wszystko może ulec zmianie. Schattock zastanawiał się

dlaczego tak dużo opiatów dostaje się do mózgu?Sformułował tezę o dużo większej

przepuszczalności jelita cienkiego, u dzieciautystycznych. Po drugie: prawdopodobną

przyczyną jest także niewydolnośćsystemów enzymatycznych. Może także wystąpić

niedobór koenzymów, witamin, solimineralnych koniecznych do wytwarzania enzymów.

Schattock w swoich wnioskachbył już bardzo blisko rozwiązania zagadki. Jego kolega

krajan Andrew Wakefieldudowodnił, że wirus odry będący składową potrójnej szczepionki

MMR — możepowodować poważne zmiany w ścianie jelit. Nieco później ten sam

zespółpotwierdził występowanie podobnego obrazu tj. hiperplazjii grudek chłonnychjelita

krętego u dzieci autystycznych.

Ostatnie badania kolanoskopowe — wykazały obecność wirusów odry wzakątkach

jelita cienkiego w pobliżu węzłów chłonnych.

Wracając do teorii Schattocka: zauważył też, że peptydy wpływają na

układimmunologiczny w dość różny sposób powodując np. nadaktywność systemu,

coprzekłada się na zaburzenia alergiczne. Na tym etapie Schattock podejrzewałistnienie

również komponentów genetycznych, które miałyby pośredni wpływ nazaburzenia

procesów metabolicznych

3 Koncepcje genetyczne przyczyn autyzmu.

Pierwszymbadaczem, który twierdził, że autyzm może być przekazywany genetycznie

byłAsperger. Uważał on, że psychopatia autystyczna jest ekstremalnym

wariantemmęskiego charakteru, męskiej inteligencji. Skłonność do takiego

zaburzeniamiała być przekazywana z ojców na ich synów. U autystycznych chłopców,

jegozdaniem, są ekstremalnie rozwinięte takie typowe męskie cechy, jak: logika,łatwość

abstrahowania, precyzyjne myślenie, formułowanie myśli. Z biegiem latokazało się, że

cechy te występują w jeszcze większym nasileniu u amerykańskichkobiet.

Niemiecki lekarz Nissen rozwinął pod koniec lat siedemdziesiątychhipotezę, zgodnie z

którą u podstaw autyzmu leży biogenetyczna dyspozycja.Miała by się ona sprowadzać do

określonego defektu, który jest związany zprzekazaniem dziedzicznym i który w

zetknięciu z niekorzystnymi oddziaływaniamiśrodowiskowymi daje w efekcie zaburzenie

autystyczne.

O roli czynników genetycznych świadczy przede wszystkim wyższy

wskaźnikautystycznego rodzeństwa w śród dzieci autystycznych oraz badania

nadbiźniętami monozgygotycznymi i dizygotycznymi (Pisula 1993). Jednakże

badaniachromosomalne prowadzone wśród tych bliźniaków nie rozstrzygnęły nadal

otwartejkwestii genetycznego uwarunkowania autyzmu.

Wydaje się, że znalezienie genu powodującego autyzm będzie niezwykletrudne.

Bardziej uzasadnione jest przyjęcie założenia, że różne przyczyny ocharakterze

genetycznym mogą zapoczątkować różne ścieżki zmian rozwojowych,które

doprowadzają do analogicznych wyników behawioralnych (autystycznyfenotyp).

4 Koncepcje dotyczące przyczyn autyzmu w związku z innymi chorobami.

W tej grupieteorii przyczyn autyzmu w związku z innymi chorobami podaje się, że

pewnechoroby mogą być mechanizmem spustowym wyzwalającym autyzm. Do nich

należą:cytomegalia, różyczka przebyta w okresie płodowym, ospa wietrzna

itoksykoplazmoza, zespół Gillerde la Tourelta, celiakia.

5 Koncepcje przyczyn autyzmu związane z uszkodzeniami mózgu.

Wielubadaczy sądzi, że uszkodzenia mózgu dzieci autystycznych mogą być

minimalne isubtelne. Często mówi się, że powstają one w okresie około porodowym lub

wpierwszych latach życia dziecka i wiążą się z chorobami lub

mechanicznymiuszkodzeniami. Najczęściej zwraca się uwagę zaburzenia funkcji

tworusiateczkowego, w obrębie płatów czołowych oraz kresomózgowia. Delcato w

swoichbadaniach doszedł do wniosku, że u podłoża autyzmu, leżą uszkodzenia mózgu

napoziomie najniższym, a więc odpowiedzialnym za integrację sensoryczną. Uważasię,

że dzieci autystyczne nie są w stanie poradzić sobie z napływem bodźcówpłynących

różnymi kanałami, stąd dziwne, niezwykłe zachowania, które stanowiąpróbę

dopasowania się do otoczenia w tej utrudnionej sytuacji, poprzez ciąglepowtarzaną

stymulację.

Po przeprowadzonych badaniach dzieci autystycznych w 1995 r. Delacotostwierdził,

że:

1. Dzieci autystyczne nie są psychotyczne, ale występują u nich uszkodzeniamózgu;

2. Uszkodzenia mózgu przejawiają się dysfunkcjami percepcji.

3. Uszkodzenia mózgu mogą spowodować zakłócenia pracy komóreksensorycznych na

pierwszy z trzech sposobów:

1. nadwrażliwość- do mózgu przedostaje się zbyt dużo informacji

sensorycznych,aby mogły one być odpowiednio przetworzone( nieodpowiednio

przefiltrowane) copowoduje, że są zbyt intensywne a tym samym wywołujące

chaos i ból

2. zbyt mała wrażliwość-drogi sensoryczne nie są wystarczająco"otwarte"co

prowadzi do derywacji sensorycznej; dzieci artystyczne o

zmniejszonejwrażliwości, potrzebują dostymulowania a więc intensywnych

wrażeń zmysłowych,aby mogły być one zarejestrowane i przyjęte.

3. "biały szum"- wadliwe działanie kanałów sensorycznych powoduje,

żewytwarzają one własne bodźce; sygnały płynące z wewnątrz organizmu

nakładająsię na sygnały pochodzące z otoczenia, powstaje trudność

uporządkowaniasygnałów wg. Ich ważności co zakłóca orientację w

środowisku.

4. Dziwne powtarzające się zachowania dziecka autystycznego są

symptomamiuszkodzenia mózgu;

5. zachowania te Delcato nazywa je"sensoryzmami" są ze strony

dzieckapróbą"naprawienia uszkodzonych kanałów sensorycznych;

6. dziecko samo próbuje się wyleczyć

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: