2004_PRÓBNA_MATURA_OKE_PR_ODP.pdf

(110 KB) Pobierz
Microsoft Word - MBI_A2_model_pro2004.doc
Model odpowiedzi i schemat punktowania do Arkusza II
Zasady oceniania:
• Za rozwiązanie zadań z arkusza II można uzyskać maksymalnie 50 punktw.
• Model odpowiedzi uwzględnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest ścisłym wzorcem
sformułowania ( poza odpowiedziami jednowyrazowymi i do zadań zamkniętych).
• Za odpowiedzi do poszczeglnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty.
• Za zadania otwarte, za ktre można przyznać tylko jeden punkt, przyznaje się punkt
wyłącznie za odpowiedź w pełni poprawną.
• Za zadania otwarte, za ktre można przyznać więcej niż jeden punkt, przyznaje się
tyle punktw, ile prawidłowych elementw odpowiedzi ( zgodnie
z wyszczeglnieniem w kluczu) przedstawił zdający.
• Jeżeli podano więcej odpowiedzi ( argumentw, cech itp.) niż wynika to z polecenia
w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest
w poleceniu.
• Jeżeli podane w odpowiedzi informacje (rwnież dodatkowe, ktre nie wynikają
z polecenia w zadaniu) świadczą o pełnym braku zrozumienia omawianego
zagadnienia i zaprzeczają udzielonej odpowiedzi, odpowiedź taką należy ocenić na
zero punktw.
Numer
zadania
Oczekiwana odpowiedź
Maksymalna
punktacja za
zadanie
28.
Za podanie nazwy struktury i poprawne wyjaśnienie Î 1 p.
Przykład odpowiedzi:
Struktura A to plazmodesma, dzięki ktrej możliwa jest wymiana
substancji między sąsiadującymi komrkami roślinnymi.
1 p.
29.
Za prawidłowe określenie kierunku ruchu cząsteczek wody
w każdym z trzech przypadkw Î po 1 p.
X - z A do B,
Y Î z B do A,
Z Î ruchy w obu kierunkach rwnoważą się.
3 p.
30.
Za prawidłowe wskazanie organelli, z ktrych rozwijają się
wymienione struktury Î 1 p.
Przykład odpowiedzi:
Z centrioli rozwija się wić, a z aparatu Golgiego rozwija się
akrosom.
Za poprawne wyjaśnienie funkcji każdej z tych struktur w procesie
zapłodnienia Î po 1 p.
Przykłady wyjaśnień:
- Dzięki wici plemnik ma możliwość poruszania i dotarcia do
komrki jajowej.
- W akrosomie znajdują się enzymy ułatwiające wnikanie
plemnika do komrki jajowej.
3 p.
31.
Za zaznaczenie na okręgu odpowiednich długości czasw trwania
poszczeglnych faz (w godzinach) i oznaczenie ich właściwej
kolejności Î 1p.
Za poprawne oznaczenie kierunku przebiegu każdej z faz Î 1p.
Za prawidłowe przyporządkowanie ilości cząsteczek DNA do
poszczeglnych faz (G1 Î 2c; S Î 4c; G2 Î 4c; M Î 2c) Î 1p.
3 p.
1
7158115.005.png 7158115.006.png
32.
Za podanie prawidłowego związku budowy z procesem
oddychania tlenowego w każdym z dwch przypadkw Î po 1p.
Przykłady odpowiedzi:
Charakterystyczne cechy
budowy mitochondrium
Związek cechy z procesem
oddychania tlenowego
Zewnętrzna błona jest wysoce
przepuszczalna dla małych
cząsteczek.
Mogą przez tę błonę
przenikać substancje
niezbędne do oddychania
tlenowego (np. pirogronian,
ADP, tlen) oraz produkty
oddychania tlenowego (np.
dwutlenek węgla, para wodna,
ATP).
2 p.
Błona wewnętrzna
mitochondrium tworzy
wypukłości zwane grzebieniami.
Etap tlenowy oddychania
zachodzi w błonie
wewnętrznej, więc im większa
jej powierzchnia, tym bardziej
intensywne może być
oddychanie tlenowe (duża
powierzchnia jest
zaangażowana w produkcję
ATP).
33.
A. - Za prawidłowe obliczenie 5000 razy - 1p.
B. Za prawidłowe wyjaśnienie - 1p.
Przykład wyjaśnienia:
- Wraz ze stopniem uwodnienia nasion wzrasta intensywność
oddychania, a więc wzrasta także ilość produktu tego procesu
czyli CO 2 .
2 p.
34.
Za każde z dwch prawidłowe uzasadnienie Î po 1 p.
Przykłady uzasadnień:
- W chloroplastach w procesie fotosyntezy energia świetlna
zostaje przetworzona na energię chemiczną
(zmagazynowaną w wiązaniach chemicznych cukru).
- W mitochondriach energia chemiczna zawarta
w pirogronianie zostaje przekształcona w energię
zmagazynowaną w ATP.
2 p.
35.
Za wskazanie, że cykl mocznikowy ma charakter anaboliczny i za
poprawne uzasadnienie - 1p.
Przykład uzasadnienia: wytwarzanie mocznika wymaga nakładu
energii (ATP).
1 p.
36.
Za prawidłowy wybr i podanie nazwy tkanki:
B - skrka (epiderma) - 1p.
E Î korek - 1p.
2 p.
37.
Za wskazanie związku między budową wiązek A i B, a przyrostem
na grubość roślin, w ktrych występują Î 1 p.
Przykład odpowiedzi:
Wiązka B posiada miazgę, ktra umożliwia przyrost rośliny na
grubość, natomiast wiązka A nie ma miazgi, więc rośliny,
w ktrych występują tego typu wiązki (wiązki zamknięte) nie będą
przyrastały na grubość.
1 p.
2
7158115.007.png
38.
Za poprawne ustalenie, że w cyklu życiowym skrętnicy dominuje
pokolenie haploidalne - 1p.
Za prawidłowe uzasadnienie - 1p.
Przykład uzasadnienia:
- W cyklu życiowym skrętnicy diploidalna jest tylko zygota, ktra
po wytworzeniu grubej ściany jest jednocześnie przetrwalnikiem.
2 p.
39.
Za prawidłowe określenie, że przy wyższych dawkach nawozw
azotowych podnosi się w nasionach zawartość białka, a obniża się
zawartość oleju - 1p.
1 p.
40.
A. Za poprawnie sformułowany wniosek Î 1p.
Przykład wniosku:
- Giberelina i (lub) niska temperatura (wpływają tak samo)
wywołują powstawanie pąkw kwiatowych (zakwitanie) marchwi.
B. Za podanie przykładu praktycznego wykorzystania
wynikw badań Î 1p.
Przykład odpowiedzi:
- Giberelina może zastąpić okres niskiej temperatury niezbędny
roślinom dwuletnim do wytworzenia kwiatw, dzięki czemu
nastąpi przyspieszenie kwitnienia roślin dwuletnich o rok.
2 p.
41.
Za poprawne wyjaśnienie Î 1 p.
Przykład odpowiedzi:
Owca może wykorzystywać energię zawartą w błonniku dzięki
symbiozie z drobnoustrojami (bakteriami, pierwotniakami), ktre
żyją w żołądku owcy i potrafią rozkładać błonnik.
1 p.
42.
Za każde z dwch poprawne wyjaśnienie Î po 1 p.
Przykłady wyjaśnień:
- U jajorodnych gadw omocznia magazynuje azotowe produkty
przemiany materii, gdyż zarodek nie może ich z jaja usuwać.
- U ssakw omocznia nie magazynuje zbędnych produktw
przemiany azotowej, gdyż przez łożysko wytworzone z udziałem
omoczni są one odprowadzane do organizmu matki.
2 p.
43.
Za prawidłowe wskazanie: prba I Î kontrolna, prba II -
badawcza - 1 p.
Za prawidłowe uzasadnienie Î 1 p.
Przykład uzasadnienia:
W grupie I zwierzęta mają w diecie zapewnione wszystkie
składniki potrzebne ich organizmom, a w grupie II zabrakło
w diecie wit. A Î wprowadzono czynnik, na ktry organizmy tej
grupy zareagują Î bada się reakcję na ten czynnik.
Za prawidłowo sformułowany problem badawczy Î 1 p.
Przykłady odpowiedzi:
Wpływ wit. A na kondycję (stan zdrowia) zwierząt.
Wpływ braku wit. A na kondycję (stan zdrowia) zwierząt.
Jak wit. A (lub jej brak) wpływa na kondycję zwierząt?
3 p.
44.
Za uwzględnienie w schemacie:
- wszystkich form rozwojowych (jaja, larwy, poczwarki,
osobniki dorosłe ) i miejsc ich bytowania - 1p.
- czas (pora roku) występowania wymienionych form
rozwojowych - 1p.
- zaprawidłowe rozmieszczenie i powiązanie wszystkich
elementw schematu - 1p.
3 p.
3
7158115.008.png 7158115.001.png
45.
A. Za prawidłowe wyjaśnienie roli DNA i polimerazy Î po1p.
Przykłady wyjaśnień:
- DNA zawiera informację genetyczną zapisaną w postaci
sekwencji nukleotydw.
- Polimeraza RNA przesuwając się wzdłuż nici DNA odczytuje tę
informację i powoduje łączenie się ze sobą rybonukleotydw,
w wyniku czego powstaje nić RNA.
B. Za wskazanie źrdła energii Î 1 p.
Przykład odpowiedzi:
- Źrdłem energii do syntezy RNA są wysokoenergetyczne
wiązania między resztami kwasu fosforowego
w trifosforybonukleotydach.
3 p.
46.
Za wskazanie zestawienia C - 1p.
1 p.
47.
Za każdy z dwch poprawnie sformułowany argument niezależnie
od punktu widzenia Î po 1 p.
Przykłady argumentw przeciw terapii genowej komrek
rozrodczych:
- Manipulacjegenetycznenakomrkach rozrodczych wiążą
się z ryzykiem powstania uszkodzonych zarodkw.
- Problem etyczny Î wpływanie na cechy przyszłych ludzi
(tworzenie ludzi doskonałych, wojownikw itp.).
Przykłady argumentw za:
- Korekta wad genetycznych jeszcze przed poczęciem.
- Wyeliminowanie lub zmniejszenie występowania chorb
dziedzicznych.
2 p.
48.
Za poprawne wyjaśnienie Î 1 p.
Przykład wyjaśnienia:
Taka mutacja polega na zmianie oglnej liczby chromosomw
(zmiana liczby chromosomw w gametach prowadzi do
monosomii lub trisomii).
Za prawidłowo podany przykład choroby - 1p.
Przykłady chorb:
- zespł Downa (trisomia 21 pary chromosomw)
- zespł Patau , a (trisomia 13 pary chromosomw)
- zespł Edwardsa (trisomia 18 pary chromosomw)
- zespł Klinefeltera (trisomia chromosomw płci XXY)
- zespł Turnera (monosomia chromosomu X)
2 p.
49.
Za prawidłowe ustalenie każdego z dwch wykresw - po 1p.
- Wykres A przedstawia działanie doboru naturalnego przed
presją drapieżnika.
- Wykres C przedstawia działanie doboru po pojawieniu się
drapieżnika.
2 p.
50.
Za wskazanie stwierdzenia B Î 1 p.
Za poprawne uzasadnienie Î 1 p.
Przykład uzasadnienia:
- Ponieważ zmienność fluktuacyjna nie utrwala się w materiale
dziedzicznym (DNA) i nie może być przekazywana przez
rodzicw potomstwu (nie dziedziczy się).
2 p.
51.
Za wskazanie schematu C Î 1 p.
1 p.
52.
Za każdą z dwch poprawną propozycję walki ze szkodnikiem Î
po 1 p.
4
7158115.002.png 7158115.003.png
Przykłady poprawnych sposobw walki ze szkodnikiem:
- Wygrabianie i niszczenie opadłych liści z ukrytymi w nich
poczwarkami.
- Sprowadzenie naturalnego wroga niszczącego szrotwka.
- Wprowadzeniepułapek feromonowych.
2 p.
53.
Za prawidłowe wyjaśnienie - 1p.
Przykład wyjaśnienia:
Zatrzymanie procesw rozkładu martwej materii organicznej
spowoduje szybkie wyczerpanie zasobw związkw
pokarmowych, co może być przyczyną śmierci organizmw na
Ziemi.
1 p.
5
7158115.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin