próbny zamkor 2011.pdf

am or

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony

ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU

ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!

MCH–R1

EGZAMIN MATURALNY

Z CHEMII

KWIECIEŃ

ROK 2011

POZIOM ROZSZERZONY

Czas pracy 150 minut

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron (zadania

1–27). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nad-

zorującego egzamin.

2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczo-

nym przy każdym zadaniu.

3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok rozumo-

wania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz pamiętaj o jed-

nostkach.

4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu / pióra tylko z czarnym tuszem

/ atramentem.

5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.

6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.

7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki

oraz kalkulatora.

8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.

Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla egzami-

natora.

Za rozwiązanie

wszystkich zadań

można otrzymać

łącznie

60 punktów

Życzymy powodzenia!

Wypełnia zdający przed

rozpoczęciem pracy

PESEL ZDAJĄCEGO

KOD

ZDAJĄCEGO

Z K

am or

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony

Informacja do zadań 1. i 2.

Pewien pierwiastek w reakcji z tlenem tworzy tlenki o wzorach XO i XO 2 . Tylko jeden z tych tlenków ma

charakter kwasowy. Liczba atomowa pierwiastka X jest o 2 większa od liczby atomowej pierwiastka znaj-

dującego się w drugiej grupie i drugim okresie układu okresowego.

Zadanie 1. ( 2 pkt ) 1.1 1.2

Na podstawie układu okresowego uzupełnij schemat. Podaj symbol pierwiastka X, jego liczbę atomo-

wą i liczbę masową. Napisz skróconą konigurację elektronową tego pierwiastka.

Koniguracja elektronowa: ............................................................................................................................

Zadanie 2. ( 1 pkt ) 2.1

Określ, który z tlenków – XO czy XO 2 – ma charakter kwasowy. Wybór uzasadnij, pisząc w formie

cząsteczkowej równanie reakcji tego tlenku z zasadą sodową.

Równanie reakcji:

.........................................................................................................................................................................

Zadanie 3. ( 3 pkt ) 3.1

Tabela przedstawia fragment układu okresowego pierwiastków, w którym zaznaczono pierwiastki X, Y i Z.

grupa

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

okres

Na podstawie analizy położenia pierwiastków X, Y, Z w układzie okresowym uzupełnij podaną tabelę:

Pierwiastek

Liczba elektronów walencyjnych

Liczba powłok elektronowych

Wzór sumaryczny tlenku,

w którym pierwiastek osiąga

najwyższy stopień utlenienia

Z K

am or

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony

Zadanie 4. ( 3 pkt ) 4.1

Spośród wymienionych niżej substancji wybierz te, które spełniają podany w tabeli warunek, i wpisz

je w odpowiednie rubryki:

azot (g) , amoniak (g) , miedź (s) , grait (s) , bromek sodu (s)

Warunek

Nazwy substancji

Mają wiązania kowalencyjne (atomowe)

Mają wiązania kowalencyjne spolaryzowane

(atomowe spolaryzowane)

Mają budowę jonową

Mogą przewodzić prąd elektryczny w stanie

stałym

Dobrze rozpuszczają się w wodzie

Zadanie 5. ( 3 pkt ) 5.1 5.2 5.3

W celu zbadania charakteru chemicznego tlenku cynku przeprowadzono doświadczenie zilustrowane ry-

sunkami I i II.

st. NaOH (aq)

HCl (aq)

ZnO (s)

a) Uzupełnij opis doświadczenia I i II. W miejsce kropek wpisz wzory produktów zawierających

cynk, wiedząc, że jeden z nich jest związkiem koordynacyjnym, w którym cynk ma liczbę ko-

ordynacyjną 4.

b) Analizując przebieg doświadczenia, wpisz do tabeli, jak zachowuje się tlenek cynku w każdym

doświadczeniu: jak tlenek kwasowy czy jak tlenek zasadowy.

Doświadczenie I

Tlenek cynku zachowuje się jak ………………………

Doświadczenie II

Tlenek cynku zachowuje się jak ………………………

c) Napisz w skróconej formie jonowej równanie reakcji zachodzącej w doświadczeniu I.

.........................................................................................................................................................................

Z K

am or

Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony

Zadanie 6. ( 2 pkt ) 6.1 6.2

Zaprojektuj doświadczenie, które umożliwi otrzymanie wodorotlenku żelaza(III) – Fe(OH) 3 ze świe-

żo wytrąconego wodorotlenku żelaza(II) o wzorze Fe(OH) 2 .

W tym celu:

a) Wybierz potrzebny odczynnik spośród wodnych roztworów: kwasu siarkowego(VI), zasady

sodowej, wody utlenionej.

.........................................................................................................................................................................

b) Zapisz przewidywane zmiany, które można zaobserwować podczas doświadczenia.

.........................................................................................................................................................................

Zadanie 7. ( 3 pkt ) 7.1 7.2

Tlenki niektórych metali podczas ogrzewania rozkładają się na pierwiastki.

Ogrzano 2 g pomarańczowego tlenku pewnego metalu występującego na drugim stopniu utlenienia. W wy-

niku reakcji chemicznej otrzymano 1,853 g gęstej, srebrzystoszarej cieczy w postaci małych kropelek oraz

gaz, w którego obecności rozżarzone drewienko zapłonęło jasnym płomieniem.

a) Zidentyikuj ten metal i zapisz w formie cząsteczkowej równanie opisanej reakcji chemicznej.

.........................................................................................................................................................................

b) Oblicz, jaką objętość w warunkach normalnych zajmuje powstały w wyniku reakcji gaz. Wy-

nik podaj z dokładnością do trzeciego miejsca po przecinku.

Z K