REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ GIMNAZJUM W DESZCZNIE NA ROK SZKOLNY 2008/2009

I CELE I ZADANIA ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Celem ogólnym świetlicy szkolnej jest zapewnienie uczniom zorganizowanej opieki wychowawczej umożliwiającej wszechstronny rozwój osobowości poprzez rozwój zainteresowań, uzdolnień i umiejętności z uwzględnieniem misji szkoły: wychowanie ucznia zdrowego psychicznie, fizycznie i społecznie.
Z ogólnego celu wynikają zadania szczegółowe świetlicy szkolnej:
1. Zapewnienie uczniom dojeżdżającym opieki przed i po lekcjach.
2. Wdrażanie wychowanków do pożytecznego organizowania sobie czasu wolnego, wyrobienie nawyków kulturalnej rozrywki i zabawy.
3. Zapewnienie wychowankom warunków do odrobienia lekcji po skończonych zajęciach edukacyjnych, wdrażanie do samodzielnej pracy umysłowej i udzielanie indywidualnej pomocy uczniom mającym trudności w nauce.
4. Prowadzenie pracy wychowawczej zmierzającej do kształtowania u wychowanków właściwej postawy społeczno - moralnej.
5. Prowadzenie współpracy z rodzicami, wychowawcami klas i pedagogami szkolnymi celem rozwiązania napotkanych trudności wychowawczych.

II ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE
1. Ze świetlicy korzystać mogą wszyscy uczniowie klas I - III gimnazjum, którzy ze względu na czas pracy rodziców lub dojazd do szkoły muszą dłużej przebywać w szkole.
2. Opieką wychowawczą zostają objęci również uczniowie skierowani do świetlicy przez dyrektora z powodu nieobecności nauczyciela.
3. Godziny pracy świetlicy uzależnione są od potrzeb edukacyjno-wychowawczo-opiekuńczych uczniów i ustalane na początku każdego roku szkolnego przez dyrektora.
a. Uczniowie mogą korzystać ze świetlicy w dniach, w których odbywają się zajęcia edukacyjne,
b. Świetlica czynna jest od poniedziałku do piątku od godz. 7.25 – 16.15
4. Świetlica dysponuje jedną salą, która służy do prowadzenia zajęć opiekuńczo – wychowawczych.

III DOKUMENTACJA PRACY ŚWIETLICY SZKOLNEJ
1. Dziennik pracy świetlicy szkolnej:
a. plan pracy świetlicy na cały rok szkolny,
b. ramowy rozkład zajęć.

IV WARUNKI KORZYSTANIA ZE ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Wychowankowie powinni:
1. Zachowywać kulturę osobistą wobec osób znajdujących się w sali.
2. Przestrzegać przyjętych zasad pracy grupowej.
3. Szanować prawa indywidualne innych osób.
4. Nie dokuczać i nie przeszkadzać innym osobom.
5. Dbać o czystość i estetyczny wygląd sali.
6. Nie spożywać pokarmów.
7. Szanować sprzęt i wyposażenie pomieszczenia.
8. Wykonywać polecenia wychowawcy świetlicy.

V NAGRODY I KARY WOBEC WYCHOWANKÓW
1. Wyróżnienie przez wychowawcę świetlicy i/lub wychowawcę klasy.
2. Upomnienie przez wychowawcę świetlicy i/lub wychowawcę klasy.
3. Nagana udzielona w obecności wychowawcy klasy.
1. GŁÓWNE CELE ŚWIETLICY
o zapewnienie uczniom zorganizowanej opieki
o rozwój zainteresowań, uzdolnień i umiejętności

2. CELE SZCZEGÓŁOWE:
- przygotowanie uczniów do aktywnego udziału w życiu społecznym
- propagowanie reguł komunikacji interpersonalnej
- kształtowanie wrażliwości uczuciowej uczniów
- zwracanie uwagi na poszanowanie praw dziecka i ucznia
- kształtowanie zdrowego i bezpiecznego stylu życia
- propagowanie zasad kultury
- budowanie motywacji do zachowań prozdrowotnych
- kształtowanie otwartości na problemy drugiego człowieka
- kształtowanie umiejętności pracy w grupie
- kształtowanie umiejętności słuchania, dialogu i rozumienia innych
- budowanie prawidłowych relacji: dziecko - rodzice
- poznanie siebie, swoich potrzeb
- rozwijanie dociekliwości poznawczej w życiu
- wykształcenie u uczniów samodzielności i otwartości na wiedzę
- rozbudzanie i rozwój zainteresowań oraz zdolności.

3. SPOSOBY:
- udzielanie uczniom pomocy w rozwiązywaniu ich problemów
- umożliwienie uczniom w świetlicy uczenia się i odrabiania lekcji
- organizowanie uczniom czasu wolnego (m.in. gry, zabawy, konkursy, turnieje, słuchanie muzyki, czytanie książek i czasopism, oglądanie filmów, zajęcia plastyczno - techniczne)
- warsztaty zachowań asertywnych
- uwrażliwienie uczniów na wartości uniwersalne (np. miłość, przyjaźń, dobro, odpowiedzialność)
- uwrażliwienie uczniów na różnego rodzaju zagrożenia wynikające z życia we współczesnym świecie
- lansowanie życia bez nałogów i dostarczanie odbiorcy wiedzy biomedycznej w sposób praktyczny i dostępny.

4. METODY: (metody aktywne)
- definiowanie pojęć, rundka, elementy pantomimy, elementy dramy, wizualizacja, pogadanka, konkursy, scenki sytuacyjne, burza mózgów, dyskusja, rozmowa, metody: praktyczne, problemowe, zabawowe i zadaniowe.

5. FORMY:
- organizacyjna: indywidualna, grupowa, zbiorowa,
- przedmiotowa: poznawcza, twórcza, ekspresji, zabawowo - rozrywkowa.

6. ŚRODKI:
- różne pomoce dydaktyczne (np. tablica),
- materiały biurowe (np. kartki, długopisy).


BLOKI TEMATYCZNE PORUSZANE NA ZAJĘCIACH W ŚWIETLICY

WRZESIEŃ

Rozpoczęcie roku szkolnego

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- nowe znajomości
- wrażenia z pierwszych dni pobytu w szkole
- zajęcia integracyjne
- gry i zabawy ruchowe

Praca świetlicy szkolnej –propozycje i opinie wychowanków

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- rozmowy i pogadanki
- propozycje pracy w świetlicy szkolnej
- gry i zabawy ruchowe

Specyfika pracy w świetlicy szkolnej

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- miejsce pobytu
- wychowanek w aspekcie praw i obowiązków
- gry zespołowe
- przygotowanie pracowni świetlicy do pracy

Organizacja zajęć –regulamin korzystania z świetlicy
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- wspólne ustalenie regulaminu świetlicy szkolnej
- organizacja zajęć
- główne kierunki opieki i wychowania

PAŹDZIERNIK

Tydzień integracyjny

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- otrzęsiny –przyjęcie do grupy uczniów klas I gimnazjum
- wspólne gry i zabawy
- co to jest tolerancja?


Problemy dnia codziennego
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- zaspokojenie potrzeb psychicznych dzieci i młodzieży
- profilaktyka uzależnień
- narkomania – problem już istniejący
- agresja i nieśmiałość

Szanse i zagrożenia współczesnej młodzieży
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- ku czemu zmierzamy?
- droga pod górkę
- kolega – koleżanka
- pomóc samemu

Młodzież o sobie i swoich wychowawcach

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- oczekiwania młodzieży wobec nauczycieli i wychowawców
- co pomaga a co utrudnia uczenia się
- jakie są twoje metody uczenia się?
- co najbardziej lubię u siebie, kolegów i nauczycieli?

LISTOPAD

Tradycje i symbolika dnia zmarłych
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- kultura europejska a wzorce amerykańskie
- kulturowy aspekt obchodów Dnia Zmarłych
- tradycje i symbolika Dnia Zmarłych

Ponadczasowe wartości literatury
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- literatura a kino
- wartości lektury szkolnej
- prezentacja ulubionych tekstów
- kino domowe

Zainteresowania -ich źródła i potrzeby
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- potrzeby psychiczne dzieci i młodzieży
- spędzanie czasu wolnego
- koło zainteresowań
- prezentacja własnych zbiorów

Wypoczynek i jego zalety
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- czynne uczestnictwo w grach zespołowych
- turnieje klasowe w piłkę nożną
- dlaczego lubimy przebywać na świeżym powietrzu?
- robimy coś dla szkoły – porządkowanie pracowni i terenu wokół szkoły

Osiągnięcia sportowe –znaczenie ruchu w życiu młodzieży

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- rozmowy o znaczących sukcesach sportowych
- własne zainteresowania
- analiza własnych osiągnięć w świetle własnych możliwości
- poprawiamy własne osiągnięcia sportowe

GRUDZIEŃ

Nauka - pomoc koleżeńska w ramach grupy rówieśniczej

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- tworzenie grup pomocy koleżeńskiej
- nauka własna oraz binarna w zespołach przedmiotowych
- gry i zabawy

Szlachetne zdrowie –zabawy na boisku szkolnym

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- gry i zabawy na boisku szkolnym
- spacery, zabawy na śniegu
- indywidualne gry w tenisa stołowego

W czym tkwi wielkość i tajemnica Świąt Bożego Narodzenia

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- Święta Bożego Narodzenia w kulturach innych narodów
- tajemnica drzewka świątecznego
- rozmowy i pogadanki na temat Świąt Bożego Narodzenia
- bezpieczeństwo podczas zabaw w okresie przerwy świątecznej

STYCZEŃ

Bezpieczna droga do szkoły

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- bezpieczeństwo w czasie dowozów i odwozów
- spotkanie z dyrekcją szkoły
- gry i zabawy
- indywidualny turniej w darta sportowego

Głos dzieci i młodzieży – debata -prawa i obowiązki

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- zorganizowanie debaty na temat praw i obowiązków „PRAWA CZY OBOWIĄZKI’’
- ankieta dotycząca sytuacji w domu rodzinnym dzieci
- kodeks praw i obowiązków

Dlaczego młodzież kłamie –ciąg dalszy problemów wychowawczych

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- potrzeba kłamstwa – okoliczności, źródła, przyczyny
- wyznaczanie celu –próby realnej analizy
- uczciwość – czy już mit?
- kino domowe

Honor. Godność. Konflikty, winy, przeprosiny
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- poznajemy znaczenie słów honor i godność
- poradnik „Jak przepraszać?”
- sposoby rozwiązywania konfliktów
- gdzie mogę szukać pomocy w sytuacjach trudnych

LUTY

Technika socjometryczna –pożyteczne narzędzie badawcze w pracy wychowawczej – wyrównywanie szans

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- wyjaśnienie potrzeby techniki socjometrycznej
- próby wyjaśnienia niektórych sytuacji wychowawczych
- interaktywne metody wychowania
- integracja jednostek odrzuconych

Analiza ocen semestralnych –szukanie przyczyn niepowodzeń szkolnych

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- rozmowy indywidualne
- analiza ocen
- przyczyny niepowodzeń szkolnych
- motywowanie uczniów mniej zdolnych
- wyróżnienie uczniów najzdolniejszych

Charakterystyka zjawisk przemocy w rodzinie i szkole

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- analiza materiałów środowiskowych
- wyodrębnienie młodzieży zagrożonej – współpraca z pedagogiem
- przemoc w szkole jako problem społeczny - debata
- jak rozwiązywać problemy przemocy – praktyczny poradnik

Indywidualny turniej szachowy na poziomie klas
gimnazjalnych

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- zapoznanie z regulaminem gier
- gry eliminacyjne
- wyłonienie zwycięzców, wyróżnienia, nagrody

MARZEC
Czym są i z czego wynikają niepowodzenia szkolne?
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- zmniejszanie izolacji społecznej
- działanie terapeutyczne zmierzające do integracji środowiska rówieśniczego
- rodzaje niepowodzeń szkolnych
- motywacja do nauki jako podstawowy element naprawy sytuacji

Propagowanie zdrowego stylu życia

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- zrozumienie negatywnego wpływu używek na życie człowieka i jego otoczenie
- preferowany styl życia
- kształtowanie własnego „JA” w aspekcie pozytywnych doświadczeń
- wzmacnianie poczucia własnej wartości

Umiejętność komunikowania się

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- na polega komunikacja werbalna i niewerbalna?
- zachęcania do otwartego i bezpiecznego wyrażania emocji – rozmowa
- kino propagandowe
- rozwijanie umiejętności konsekwentnego rozwiązywania konfliktów

Kreowanie własnej postawy

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- prezentacja własnych osiągnięć
- świadomość wad i zalet
- kształtowanie systemu wartości przez analizę sytuacji w grupie rówieśniczej
- kino domowe

KWIECIEŃ

Nauka tolerancji pilnym zadaniem wychowawczym

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- szanowanie siebie wzajemnie – istota problemu
- społeczny kontekst problemu tolerancji
- gry i zabawy na boisku
- różne środowiska społeczne a tolerancja
- nauka własna

Nowa szkoła – sukcesy i porażki

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- arkusz obserwacji-system oceniania-wady i zalety
- tworzenie własnego systemu oceniania – wady i zalety
- spotkanie z nauczycielami twórcami nowego systemu oceniania
- nauka własna

Mój dom rodzinny
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- refleksja nad własnym środowiskiem rodzinnym
- indywidualne rozmowy
- skuteczna pomoc
- gry i zabawy na boisku szkolnym
- kino domowe

Czego boją się dorośli?

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- wchodzenie w dorosłe życie
- seks młodzieńczy
- rozumieć siebie, własne uczucia
- rola rodziców, wychowawcy, nauczyciela
- metoda zamiany ról społecznych

W jaki sposób zachęcać uczniów do aktywności twórczej?
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- zabawy w skojarzenia
- turnieje typu SZANSA NA SUKCES, JEDEN Z DZIESIĘCIU , MILIARD W ROZUMIE
- tablica aktualnych ogłoszeń

MAJ

Wspólnota szkolna

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- jak funkcjonujemy w grupie rówieśniczej
- sport jako zajęcia integrujące
- organizacja dyskoteki
- dyskoteka

Tajemnice kolorów – odkryj swoją osobowość
- omówienie zasad bezpieczeństwa
- moje ulubione kolory
- wpływ koloru na moje samopoczucie
- eksperymenty z kolorami – czyli mieszanie barw
- kino domowe

Uczymy się myśleć

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- analiza osiągnięć dydaktycznych
- nauka myślenia abstrakcyjnego
- gry i zabawy na boisku szkolnym
- nauka w zespołach

Polska a świat

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- miejsca Polski w Europie i w świecie - pogadanka
- największe nasze osiągnięcia
- blisko czy daleko do czołówki światowej
- kino domowe

CZERWIEC

Umieć rozmawiać

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- sposoby komunikowania się, zasady prowadzenia rozmowy
- korzyści płynące z posługiwania się piękną polszczyzną
- konkurs krasomówczy
- gry i zabawy

Sięgnijmy po książkę

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- giełda książek szkolnych
- odkurzamy stare książki –dlaczego warto do nich wracać?
- zabawy na boisku szkolnym
- robimy coś dla szkoły

Planujemy wakacje

- omówienie zasad bezpieczeństwa
- porządkujemy nasze pracownie
- analiza osiągnięć dydaktycznych
- różne propozycje na wakacje
- pokusy przed którymi warto przestrzec
- ustalamy wspólne plany spędzania wakacji

Praca w świetlicy szkolnej

Świetlica szkolna stanowi integralną część systemu wychowania szkolnego. Jest ważnym ogniwem uczestniczącym w realizacji celów nie tylko opiekuńczych, ale i dydaktyczno-wychowawczych szkoły.
Szkoła prowadząca świetlicę zapewnia uczniom najbardziej potrzebującym odpowiednie warunki do pracy przy odrabianiu lekcji i przyswajaniu prawidłowych nawyków. Pomimo, iż świetlica spełnia bardzo ważną rolę we współczesnym świecie nie jest należycie ceniona. Widoczne jest to w wielu szkołach, w których ciągle jeszcze brak odpowiednich pomieszczeń, właściwego wyposażenia i pomocy naukowych. Często w najbardziej okazałych, nowych budynkach szkolnych nie znajduje się dość przestrzeni dla działalności świetlicowej, jak również brak jest funduszy na potrzebne wyposażenie, pomoce.
Bardzo mało się mówi i pisze o trudnej roli jaką spełnia świetlica szkolna. W naszym środowisku świetlica traktowana jest po macoszemu. Skąpi się na nią funduszy, ogranicza rozwijanie jej działalności. Tymczasem powinna stać się ona ważnym ogniwem wychowania szkolnego. W czasach, w których nasila się agresja, przemoc, patologia w rodzinie, jest coraz więcej zaburzeń w zachowaniu dzieci dobrze działająca świetlica daje wiele możliwości zapobiegania tym zjawiskom przez właściwe zorganizowanie czasu wolnego ucznia i swobodę w realizacji jego zainteresowań.
Nie docenia się należycie także pracy nauczyciela pracującego w świetlicy. Jego rola jest niezauważana, a przez wielu (i to również nauczycieli) lekceważona, uznawana za coś gorszego. Dzieje się tak może dlatego, iż zbyt rzadko w mediach i prasie omawia się trudną pracę nauczyciela świetlicy. A przecież właśnie w świetlicach pracują odpowiednio przygotowani wychowawcy, którzy wbrew pozorom znajdują się w trudniejszej sytuacji niż nauczyciele kształcenia zintegrowanego czy przedmiotowcy. Wychowawca świetlicy nie ma gotowych programów nauczania, ani skal ocen, którymi może oceniać dziecko. Musi być pełny inwencji twórczej realizatorem planu pracy, obejmującego różnorodne formy działania dostosowane do konkretnej sytuacji i potrzeb dzieci. Jest nie tylko nauczycielem, musi być też psychologiem, pedagogiem i specjalistą w różnych dziedzinach życia. Musi posiadać odpowiednie predyspozycje i cechy charakteru, które sprzyjają wytwarzaniu pogodnej atmosfery.
Pracując już kilka lat w świetlicy zauważyłam nie tylko plusy, ale przede wszystkim złe strony tej pracy. Po pierwsze dzieci w świetlicy jest za dużo, co powoduje niekiedy trudności z dotarciem do każdego wychowanka oraz zapewnienie należytej opieki. Według mnie grupy wychowawcze powinny liczyć do 15 uczestników, a wtedy nasza praca przynosiłaby lepsze rezultaty. Niestety tak nie jest. Pracujemy z dużą ilością dzieci i w niezorganizowanych grupach, co jest dodatkowym utrudnieniem, ponieważ dzieci stale dochodzą lub idą na lekcje. Trzeba też zastanowić się czy nie zmniejszyć godzin pracy z 26 do 20 – 22 godzin tygodniowo. Może wtedy każdy wychowawca chętnie szedłby do pracy pełen energii, zapału i nowych pomysłów. Chciałabym także, aby nauczyciele pracujący w świetlicy szkolnej mieli większy wpływ na ocenę z zachowania ucznia, ponieważ uważam, iż to właśnie w świetlicy dziecko pokazuje to, jak naprawdę funkcjonuje w szkole, grupie rówieśniczej, jest najbardziej autentyczne.
Chciałabym, aby zmienił się stosunek przede wszystkim rodziców do wychowawców świetlic, aby zaczęto w końcu szanować nas i naszą trudną pracę. W gruncie rzeczy to właśnie im powinno najbardziej zależeć na dobru dziecka, które uczęszcza do świetlicy szkolnej. Zauważyłam niechęć rodziców do współpracy z nami. Nie wiem dlaczego tak się dzieje. Może my nie umiemy z nimi rozmawiać, odpowiednio ich „poprosić”; może rodziców, bo są zabiegani, mają coraz mniej czasu na własne sprawy i potrzeby, nie mówiąc nic o współpracy. Wiem tylko jedno, gdyby wykazali choć odrobinę inicjatywy i dobrych chęci mogliby wnieść bardzo wiele w życie świetlicy.
Innym minusem, który zauważyłam jest połączenie świetlicy ze stołówką, a nie ze szkołą (chodzi przede wszystkim o finanse). Na tym połączeniu bardzo wiele traci świetlica np. jeśli zepsuje się coś w kuchni naprawiane jest to z pieniędzy świetlicowych. Powoduje to z kolei brak funduszy na zakup pomocy, nowych zabawek, gier, sprzętu sportowego dla dzieci. Bardzo wielkim minusem jest także brak literatury dotyczącej pracy świetlicowej, jeśli jakaś już jest to jest przestarzała lub nieaktualna.
Natomiast plusem pracy opiekuńczo-wychowawczej w świetlicy, jest to, iż dla wielu nieśmiałych dzieci stwarza ona okazję do współpracy i wspólnej zabawy z innymi. Dzieci łatwiej nawiązują kontakty z rówieśnikami, mają okazję do swobodnej rozmowy oraz wzajemnej pomocy.
Najwięcej zadowolenia z dotychczasowej pracy sprawiły mi chwile, gdy dzieci z własnej woli przychodzą ze mną porozmawiać o swoich problemach lub sukcesach oraz to, że czekają na prowadzone przeze mnie zajęcia. Jestem szczęśliwa kiedy wchodzę do pracy, a dzieci witają mnie z uśmiechem na twarzy. Czuję się wtedy potrzebna i dowartościowana.
Pisząc tę pracę chciałabym przybliżyć innym ludziom swoją pracę, uświadomić społeczeństwu jak ważną rolę i potrzebę w funkcjonowaniu życia szkoły odgrywa świetlica. Podkreślić jej znaczenie dla rodzin w obecnych warunkach w jakich przyszło nam żyć. To właśnie na świetlicę szkolną spadł ciężar realizowania funkcji wychowawczej, która do tej pory była obowiązkiem każdej rodziny. Postarajmy się wspierać świetlicę i wpływać na lepszy rozwój jej działalności.