szkielet4.doc

(1866 KB) Pobierz

kwadratowy kości udowej może wytrzymać cię­żar odpowiadający wadze hipopotama.

Każda kość jest doskonale przystosowana do wytrzymywania codziennych naprężeń i naci­sków - chroniąc się odpowiednio przed odkształ­ceniem się. Niezręczny ruch lub upadek może jednak spowodować złamanie kości.

Gojenie się kości

Złamana kość powinna być złożona jak najszyb­ciej, gdyż po złamaniu rozpoczyna się natych­miast proces gojenia. Najpierw pomiędzy odłam­kami kości powstaje duży krwiak (skrzep). Po kilku dniach składniki mineralne pochodzące z ostrych, złamanych powierzchni są usuwane do krwi, a pozostają tylko miękkie, elastyczne włók­na kolagenowe. Następnie rozrasta się sieć włó­kien, przenikając przez skrzep krwi, żeby ponow­nie połączyć złamane części kości. Do tej sieci przechodzą osteocyty i zaczynają wytwarzać no­wą, mocną kość. Po około 3 tygodniach powstaje bogaty w wapń pomost łączący złamane części zwany kostniną. Jest twardszy od normalnej koś­ci. Z upływem czasu każde zgrubienie powstałe na kości po złamaniu zostaje usunięte, a kość sta­je się jak nowa.


Pod okostną jest warstwa kości zbitej. Jeśli prze-kroisz kość poprzecznie, zobaczysz ogromną ilość małych otworków w tej części. Są to prze­kroje kanałów Haversa, przebiegających wzdłuż kości, zawierających naczynia krwionośne i ner­wy wnikające do kości od okostnej. Wokół tych kanałów, w drobnych przestrzeniach zwanych la­gunami, leżą mikroskopijne komórki kostne -osteocyty, tworzące twardą część kości.

Poniżej części zbitej znajduje się lekka, poro­wata kość gąbczasta. Mimo swojej nazwy jest ona także mocna. W środku kości znajduje się ja­ma szpikowa wypełniona szpikiem kostnym, któ­rego część, tzw. szpik czerwony wytwarza ko­mórki krwi. Zadziwiające, że mimo masywności. 1/3 zawartości kości to woda. Pozostałe 2/3 two­rzą głównie: kolagen (rodzaj białka włóknistego) i składniki mineralne - fosfor i wapń. Kolagen powoduje, że kość jest mocna i długowieczna, tworzy także zrąb dla substancji mineralnych, które nadają jej twardość i sztywność.

Nowa kość zamiast starej

Podobnie jak inne części ciała człowieka, kości podlegają nieustannym zmianom, polegającym na ciągłej przebudowie, naprawach itp. W ciągu całego życia organizm usuwa stare, zużyte części kości i odbudowuje w to miejsce nowe. Dlatego kości podlegają zmianom przede wszystkim w miejscach, które intensywniej pracują niż po­zostałe, np. w pośladkach i udach.

Kości, które nie znajdują się pod wpływem różnego rodzaju napięć i nacisków, słabną. Oso­by prowadzące siedzący tryb życia, lub chore, które długo przebywają w łóżku, stwierdzają, że ich kości stały się słabe. Astronauci odbywający długie podróże mają podobne problemy, ponie­waż przebywanie w stanie nieważkości znacznie zmniejsza nacisk na kości.

Kość w odpowiedzi na różnego rodzaju urazy i przeciążenia może nieznacznie się wydłużać lub l" skracać, dzięki czemu nie łamie się tak łatwo. !§ Kiedy skaczesz, a więc zmuszasz do szczególnej J pracy kości nóg, działasz na nie z nienaturalnie s: dużym naciskiem. Na szczęście każdy centymetr s

Kość gąbczasta

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin