Wykład 5 02.12.09
POLITYKA EDUKACYJNA
- polityka przekazana na płaszczyznę państw członkowskich, nie ma unii edukacyjnej
- podstawy prawne Pol. Edukacyjnej odnajdujemy w traktacie TWE – podstawowym celem wspólnoty jest popieranie oraz stopniowe ujednolicanie Pol. Gosp. Państw będącej członkami Wspólnoty ciągłej i równomiernej ekspansji szybszego podwyższania poziomu życia i ściślejszych stosunków m. państwami. Traktat zaleca ścisłą współpracę m. państwami członkowskimi w dziedzinie zagadnień społecznych, zwłaszcza w kwestiach dot. Kształcenia i doskonalenia zawodowego.
- kwestie edukacji wielokrotnie stawały się tematami budzących polemik;
- w 1971 odbyło się pierwsze spotkanie Ministrów Edukacji, w wyniku, którego opublikowano raport zatytułowany w kierunku eur. Pol. Oświatowej
- 1974 wydano oświadczenie, w którym zaleca się pielęgnowanie struktur szkolnych państw członkowskich z uwzględnieniem ich tradycji edukacyjnych, ciągły rozwój struktur edukacyjnych, gotowość do zaakceptowania reform w kwestiach rynku wew. Pol. Walutowej, ochrony środowiska, Pol. Zagranicznej i bezp., napotkały aprobatę państw członkowskich.
- Pol. Edukacyjna spotykała się z niechęcią i nie znalazła m-sca w kolejnym ustawodawstwie wspólnotowym.
- pojawiło się pytanie, dlaczego państwa członkowskie nie są w stanie wypracować Pol. Oświatowej, przyczynami są zróżnicowane pod względem organizacyjnym, programowym uzależnienie od warunków ekon., społecznych, politycznych, historycznych. Bariery te wynikają z :
· Różnic w PKB w poszczególnych krajach; Kraje bogatsze przeznaczają więcej środków finansowych na edukację, niż kraje biedniejsze, Dodatkowo kraje biedniejsze muszą sprostać problemowi związanemu z opieką społeczną, ochroną zdrowia czy gospodarką; W związku z tym kwestia utworzenia unii edukacyjnej odchodzi na bok i dotacje na ten sektor pokrywają tylko najważniejsze potrzeby;
· Kolejna przeszkodą jest ustrój polityczny, gdzie najczęstszym wyznacznikiem zdecentralizowanego systemu oświaty są uwarunkowania historyczno-narodowe oraz brak jednolitej struktury narodowościowej; w państwach o jednolitej strukturze narodowościowej wyst. Zazwyczaj ustrój scentralizowany, dlatego też mnogość rozwiązań administracyjnych, ich możliwości adaptacyjne w poszczególnych państwach i ich systemach stanowią obiektywne trudności zunifikowania systemu edukacji;
· Podział sektora edukacyjnego na publ. i prywatny , elementem utrudniającym unifikację edukacji jest stopień niezależności instytucji prywatnych wobec systemu edukacyjnego danego państwa dodatkowo istnieje szereg różnic organizacyjnych i programowych takich jak czas trwania obowiązku szkolnego, struktura szkolnictwa średniego, sposoby rekrutacji na studia wyższe, programy nauczania, kwestie nauczania j. obcych czy religii, które utrudniają proces unifikacji;
- 1988 Rada uchwaliła dyrektywę zw. ze wzajemnym uznawaniem kwalifikacji zawodowych; na jej podstawie każdy czł. UE może podjąć pracę w wybranym kraju UE w swoim zawodzie; jeśli kwalifikacje nabyte w jednym państwie różnią się od kwalifikacji w drugim ze względu na różnice w systemie edukacji, państwo przyjmujące może wymagać zdania dodatkowych egz. W celu uzupełnienia wykształcenia; pomimo tego, że UE nie ma wspólnej koncepcji unii oświatowej zbliżonej rozwiązania do unii walutowej czy ekon., nie można mówić o braku współpracy na tym polu; istnieje kilka funkcjonujących programów europejskich wdrażanych w ramach narodowych systemów edukacyjnych, np. Socrates (adresowany do szerokiego grona odbiorców, dzieci , młodzieży i dorosłych; celem jest kreowanie eur. Wymiaru w nauczaniu, powiększanie doświadczeń z innych panstw członkowskich), Leonardo da Vinci (nacisk na kształcenie zawodowe), Młodzież ( do młodzieży uczestniczącej w tzw. kształceniu pozaszkolnym);
- poza programami Ministrowie Edukacji spotykają się i dyskutują na temat wspólnych priorytetów Pol. Edukacyjnej, Dzięki wspólnym naradom przeprowadzono reformy systemów edukacji w wielu państwach, reformatorom zależało na dostosowaniu systemów edukacji w ich krajach do realiów nowej i stale zmieniającej się rzeczywistości, zmiany polegają na:
· wyrabianiu u uczniów umiejętności czytania ze zrozumieniem,
· pracy zespołowej,
· swobody posługiwania się j. obcymi,
· opanowaniu umiejętności komputera,
· nauce organizowania pracy własnej, sposobu jej ewaluacji,
· obniżaniu wieku w którym dzieci rozpoczynają naukę,
· wprowadzenie nauki j. obcych;
Państwa członkowskie bardzo chętnie współpracują na tym polu, ułatwianie młodzieży nauki w aspekcie europejskim, przybliżanie ich do standardów krajów Unii stanowi duży krok w zaścielaniu współpracy na tym polu. W obliczu ciągłych i nowych wyzwań, państwa członkowskie prowadzą dyskusje nad udoskonaleniem systemu edukacji. Podkreśla się że procesy edukacyjne w różnych państwach należy poddawać analizie w kontekście ich uwarunkowań ekon., Kulturowych i społecznych. Zastanawiano się nad tym jakby wyglądała ujednolicona szkoła europejska korzystając z rozwiązań innych państw członkowskich, czerpiąc poszczególne elementy z różnych systemów kilkakrotnie podejmowano próby hipotetycznego obrazu jednolitej szkoły europ. Mogłaby ona wyglądać następująco:
· 3-6 lat przedszkole,
· 6-12 nauczanie początkowe,
· 12-16 średnia szkoła I stopnia,
· 16-18 średnia szkoła II stopnia;
· obowiązywałoby min. Programowe poszerzone o zagadnienia proponowane przez poszczególne kraje;
· obowiązywałaby wspólna metoda rekrutacji i oceny uczniów;
· wydatki pokrywane z budżetu Unii i dodatkowe uzupełniane z budżetu państw członkowskich.
Okazuje się, że jest to proces trudny i nie uwzględnia on uwarunkowań polityki edukacyjnej poszczególnych państw.
- Państwa członkowskie stawiają sobie priorytety zgodnie, z którymi ma być realizowana Pol. Oświatowa:
· jest to równość szans edukacyjnych zw. Jest z integracją dzieci emigrantów, uczniów niepełnosprawnych i zapobieganie wtórnemu analfabetyzmowi;
· poprawa jakości kształcenia poprzez wykorzystywanie najnowszych osiągnięć nauki i techniki.
· Uwagę zwraca się na odchodzenie encyklopedycznego sposobu nauczania, poza tym wprowadza się do programów początkowych obowiązkową naukę j. obcego;
· nowy model nauczyciela – wyższe wykształcenie, powinien umieć uczyć się innowacyjnie, opiekun przyjaciel, umie szybko reagować na potrzeby swoich uczniów. Państwa członkowskie pracują nad wprowadzeniem jednolitego kształcenia nauczycieli, by uzyskali oni odpowiednik mgr; europ. Ideał wychowania zw. z edukacją dla pokoju wychowaniu w duchu tolerancji religijnej, rasowej i społecznej.
gosicka