CHOROBY WĄTROBY
1. Uwagi:
· uszkodzenie dróg żółciowych powoduje uszkodzenie miąższu wątroby – cholangiohepatit – dochodzi wówczas do niewydolności wątroby
· krew dopływa do wątroby w 20% tętnicami wątrobowymi i w 80% żyłą wrotną
· żyła wrotna zbiera krew z całego przewodu pokarmowego
2. Infekcje wirusowe wątroby:
· wirus A – choroba „brudnych rąk”; okres wylęgania bardzo krótki; objawy kliniczne – żółtaczka, ciemny mocz, bóle brzucha, wzdęcia; ma najlepsze rokowanie; to zakażenie samo ograniczające się (dochodzi do samowyleczenia – 90%); jest stosowana również dieta wątrobowa oraz lekkie unieruchomienie
· wirus B – możliwość zakażenia drogą krwiopochodną, płciową, wertykalną; zakażonych jest 5% populacji; wirus posiada dużą zjadliwość; najczęściej dochodzi do zakażenia przy przetoczeniach preparatów krwi, zabiegach operacyjnych, seksie, przy robieniu tatuaży jak i przy przekłuwaniu uszu; testy przeciwko wirusowi wykrywają go dopiero po jakimś czasie gdy wszystkie parametry wirusa stają się dodatnie (okno serologiczne); okres wylęgania dłuższy – 120-240 dni; objawy kliniczne – żółtaczka, ciemny mocz, bóle brzucha, wzdęcia, ogólne osłabienie organizmu; śmiertelność w tym zakażeniu wirusowym wynosi 0,5% (1%/100%); profilaktyka – szczepienie p/wirusowe
· wirus C – przebieg zakażenia tym wirusem kończy się w 30-50% marskością wątroby; u części chorych może rozwinąć się również rak wątroby; 1% populacji jest zakażony wirusem C; wirus posiada dużą zakaźność i zjadliwość; objawy kliniczne – żółtaczka, ciemny mocz, bóle brzucha, wzdęcia, ogólne osłabienie organizmu; zakażenie następuje poprzez kontakt płciowy, przetaczanie krwi; chorują nałogowo młodzi ludzie, którzy mają bezpośredni kontakt z krwią oraz chorzy dializowani; leczenie polega na stosowaniu środków antywirusowych – są one jednak bardzo toksyczne
3. Hiperbilirubinemia Gilberta:
· choruje na tą chorobę 5-7% populacji
· główna cecha – podwyższony poziom bilirubiny
· objawy kliniczne – podobne do wirusowego uszkodzenia wątroby
· przyczyny – nadużywanie alkoholu i leków
· rozpoznanie – test głodowy
· profilaktyka – nie wpadanie w panikę
4. Toksyczne uszkodzenia wątroby:
· 20% alkoholików ma marskość wątroby po alkoholu
· szybciej występuje u kobiet niż u mężczyzn – pierwotna marskość wątroby występuje osiem razy częściej u kobiet niż u mężczyzn między 20-40 rokiem życia – dochodzi wówczas do uszkodzenia wewnątrz wątrobowych dróg żółciowych
· etapy uszkodzenia alkoholowego wątroby:
o stłuszczenie wątroby:
ü wątroba większa i jaśniejsza w badaniu USG
ü zwiększenie objętości komórek tłuszczowych w wątrobie
o alkoholowe zapalenie wątroby:
ü wątroba jest nieco mniejsza
ü wzrost bilirubiny
ü wzrost alatu
ü wzrost alaniny
ü wzrost GTTP
o marskość wątroby:
ü nieodwracalne zwłóknienie wątroby
ü nadciśnienie wrotne
ü wytwarzają się krążenia oboczne
ü wątroba robi się mała
ü powikłania – poszerzenie się żył przełyku, żołądka, odbytu
ü wodobrzusze
ü krwotoki z żylaków np. z żylaków przełyku
ü śpiączka wątrobowa
ü śmierć
ü rozpoznanie – niski poziom albuminy, wysoki poziom gammaglobulin
5. Polekowe uszkodzenia wątroby:
· NLPZ – zawierają fenacetynę, która niszczy nerki, wątrobę i szpik
· antybiotyki
· lek + alkohol – możliwość natychmiastowego zgonu
6. Nowotwory wątroby:
· nie każda zmiana ogniskowa w wątrobie to nowotwór
· mogą to być:
· naczyniaki wątroby
· włókniaki wątroby
· tłuszczaki wątroby
· rak wątroby:
· rozwija się na podłożu marskości wątroby
· czynniki ryzyka – pracownicy stacji benzynowych, pracownicy wszelkiego rodzaju lakiernictwa (np. samochodowego)
· śmiertelność olbrzymia – szybkie przerzuty z krwią, zbyt późne rozpoznanie
· wątroba to dobry narząd dla nowotworów przerzutowych – śmierć w ciągu 6 miesięcy, po chemioterapii czas życia wydłużony do 2-3 lat
medicine