AKWARIUM OGÓLNE

Akwarium ogólne, zwane także wielogatunkowym, jest zazwyczaj naszym pierwszym akwarium, do którego trafiają kolejno nabywane ryby i rośliny. Jego mieszkańców nie muszą łączyć żadne pokrewieństwa, pochodzą oni z różnych stron świata i zamieszkują różne rodzaje wód. Przy doborze zwracamy raczej uwagę na walory zewnętrzne ryb, odpowiadający nam wygląd oraz sposób zachowania się w akwarium. Szczególną uwagę przywiązujemy do estetycznego urządzenia wnętrza akwarium. Sadzimy w nich rośliny w formie kolorowego kwietnika, wzorując się na doskonałych przykładach tak awanych akwariaów holenderskich. Zasiedlamy je rybami harmonizującymi ze sobą ubarwieniem, kształtem i sposobem poruszania się. Nabywając nowe gatunki zwracamy szczególną uwagę, na jakiej głębokości żyją w środowisku naturalnym, aby w akwarium nie pozostawić wolnej przestrzeni od ryb. Własnemu poczuciu estetyki i piękna podporządkowujemy także elementy dekoracji zewnętrznej i wewnętrznej zbiornika. Zakładając akwarium gólne nie możemy jednak zapomnieć, że jego mieszkańcy tylko wtedy będą cieszyć nasze oczy swym naturalnym wdziękiem, kiedy zapewnimy im odpowiednie warunki życia. Nie możemy więc umieszczać z nimi choćby najpiękniejszych ryb drapieżnych, gdyż ryby słabsze, stale napastowane, zostałyby wkrótce okaleczone, a nawet pożarte. Chowając sięprzed napastnikami, nie b\ędą wypływać z kryjówek nawet po pokarm i nigdy nie ukażą nam swego naturalnego ubarwienia. Nie możemy teżw zbiorniku, w którym pielęgnujemy cenne rośliny umieszcza ryb przegrzebujących podłoże lub wyrywających i zjadających rośliny. Mieszkańcy akwarium ogólnego pochodzą z różnych stron świata, należy więc uważać, aby ich podstawowe wymagania co do temperatury i składu chemicznego wody oraz rodzaju pożywienia były do siebie podobne. Oczywiście im więcej jes tgatunków ryb i roślin tym trudniej jest im wszystkim zapewnić odpowiednich warunków życia. Należy także pamiętać, że większość ryb najlepiej czuje się w towarzystwie osobników z tego samego gatunku. W akwarium ogólnym powinno się znajdować kilka jednogatunkowych stadek niż kilkanaście ryb każda z innego gatunku.

AKWARIUM BIOTOPOWE

Akwarium biotopowe to zbiornik, w którym ryby i rośliny czują się “jak u siebie w domu”. W warunkach naruralnych organizmy zwierzęce i roślinne żyjące w jakimś zbiorniku wodnym lub w określonej jego strefie pozostają w związkach zapewniwjących równowagę biologiczną. W akwarum zależnoąci między nimi są ściślejsze niż w innych sztucznyc hzbiornikach, ale nie osiągniemy tu nigdy stanu równowagi. Mino to akwarium biotopowe najwierniej naśladuje naturalne środowisko, a więc na przykład strumień wśród lasów tropikalnych dorzecza Amazonki, wody pól ryżowych w Azji, skalistą, przybrzeżną strefą jeziora Niassa w Malawii, czy nasz rodzimy staw. Należy pamiętać, że biotop zamieszkują często nieliczne, nawet pojedyncze gatunki roślin i ryb, toteż stwarzając im warunki jak najbardziej zbliżone do naturalnych, musimy sprawę dekoracji akwarium zostawić na drugim miejscu. Niestety w krajowej litaraturze akwarystycznej i przyrodniczej znajdziemy niewiele opisów biotopów wód tropikalnych. Miłośnicy akwarium krajowego są tym razem w lepszej sytuacji, gdyż mogą podpatrywać biotopy w czasie wycieczek krajoznawczych. Tym akwarystom, którzy zechcą założyć akwarium biotopowe, pomocą służą podawane przy opisach poszczególnych gatunków ryb i roślin ogólne wiadomości o środowisku naturalnym, potrzebny też będzie pewien zasób doświadczenia, więc akwarium biotopowe nie jest raczej przeznaczone dla początkujących akwarystów.

AKWARIUM GATUNKOWE

W akwarium gatunkowym zapewniamy jednemu wybranemu gatunkowi ryb lub rodzinie optymalne warunki życiowe, a przy tym obserwujemy jego zachowanie w środowisku niewiele odbiegającym od naturalnego. Dzięki temu lepiej możemy poznać życie ryb akwariowych, i nauczyc się je pielęgnować, a nawet rozmnażać niektóre trudniejsze w hodowli, tak zwane problemowe gatunki. Właściwie utrzymane akwarium gatunkowe lub biotopowe śwadczy, że akwarysta osiągnął wyższy stopień wtajemniczenia. Poszukując wiadomości o hodowli ryb i roślin sięga on po literaturę krajową i zagraniczmną, astając się znawcą pezdmiotu może przakazywać swiją wiedzą innym. trud włożony w poznanie ryb procentuje czasami wychowaniem nowej odmiany, albo rozmnożeniem trudniejszego gatunku.

AKWARIUM KONTYNENTALNE

Bardzo pociągająca wydaje się myśl o założeniu akwarium kontynentalnego, wiążąca się może z obudzonym już wcześniej zainteresowaniem jakimś kontynentem. Może zbieramy pamiątki z odbytych podróży do Afryki lub Azji, interesuje nas kultura latynoska czy dalekowschodnia, lub po prostu hodujemy kaktust z Ameryki Południowej. Niestety, takie akwarium może nie zapewnić odpowiednich warunków rybom i roślinom. Lepiej bowiem, żeby w akwarium mieszkały ryby z różnych kontynenów, ale żyjące w podobnym środowisku wodnym niż odwrotnie. Nie powinno się więc trzymać w jednym południowoamerykańskim akwarium ryb pochodzących z bystrych strumieni Andów i z wód sawann brazylijskich. Jeśli chcemy trzymać w akwarium ryby pochodzące z jednago kontynentu, powinny one zamieszkiwać podobne siedliska naturalne.

AKWARIUM KRAJOWE

Miłośnicy akwarium krajowego, nawet jeśli nie będą mieli żadych trudności a pozyskaniem ryb i roślin, staną przed dużym problemem zaaklimatyzowania ich w sztucznym środowisku. Akwarium dla tych ryb powinno być co najmniej średnie o pojemności przkraczającej 50 l, dla większości gatunków nawet powyżej 100 l. Woda w nim musi być stale przewietrzana, filtrowana i często częściowo wymieniana. Szczególne trudności napotykają ci, którzy chcą chodować ryby pochodzące z górskich strumieni.Stały ruch wody i jej oziębienie będą wówczas koniecznością. Zbiornik nie może stać w miejscu zbyt nasłonecznionym, aby woda nie przgrzewała się, ale dostęp rozproszoneg oświatła dziennego jest kożystny dla ryb. Zima to czas trudnej próby dla miłośników tego rodzju akwarium. Aby ryby mogły przezimować zgodnie z naturalnymi wymaganiami trzeba obniżyć tempertature wody do około 4 - 8ºC, tylko wtedy ryby wykażą się dobrą kondycją na wiosnę i przystąpią do rozrodu. W zimie większość roślin krajowych ginie, niektóre tylko wegetują, a nieliczne przeżywają w dobrej formie do wiosny. Można zebrać tworzące się u niektórych gatunków tak zwane pączki zimowe. Jeśli przechowamy je w niskiej temperatzurze w mchu lub szalce z niewielką ilością wody, istnieje szansa, że wiosną rozwiną się z nich rośliny.

AKWARIUM HODOWLANE

Akwarium hodowlane zwane też tarliskowym lub lęgowym, to zbiornik, w którym ryby przystępują do tarła, rozwija się zapłodniona ikra i w którym wychowujemy narybek. Dla większości gatunków powinno ono być niskie, do 25 cm wysokości, dość szeroki (około 40 cm) i długie na 40 - 80 cm. Niektóre gatunki mogą rozmnażać się już w kilkulitrowym zbiorniku, ale podane wyżyj wymiary akwarium hodowlanego odpowiedają większości getunków, a także zapewniają łatwą obsługę. Najczęściej używa się zbiorników człkowicie szklanych lub klejonych bez ram wzmacniających, aby nie dostały się do wody szkodliwe związki z kątowników. Akwarium hodowlane musi być też odpowiednio ogrzane, zazwyczaj o kilka stopni więcej niż zwykle dla danego gatunku. Oświetlenie nie powinno być mocne. Oprócz dostępu światła dziennego wystarczy zamontowanie nawet słabej żarówki. Dla wielu gatunków ryb nie budujemy w akwarium hodowlanym żadnego podłoża, dla innych powinniśmy mieć pod ręka drobny żwirek, wygotowany torf, korzenie, kamienie, skorupę orzecha kokosowego lub doniczkę. Rośliny umieszcza się tam w razie potrzeby. Najczęsciej wystarczy pęk mchu jawajskiego lub wywłócznika. Ruszty ikrowe, w które powinniśmy się zaopatrzyć pozwolą ochronić ikre i narybek przed zjedzeniem przez rodziców. W miare wzrostu narybku często musimy przenosić go od coraz większych zbiorników. Potrzeba posiadania większej ich liczby wynika także z konieczniości oddzielenia rybek szybko rosnących od wzrastających wolniej. Po wygospodarowaniou miejsca na dodatkowe akwaria hodowlane warto zbudować metalowy stelaż, na którym łatwo można pomieścić nawet kilkanaście różnej wielkości zbiorników.Jeśli jeston estetycznie obudowany drewnem, może stać nawet w pokoju mieszkalnym. W obudowie powinny być schowane i dobrze zabezpieczone przed wilgocią przewody elektryczne i doprowadzające powietrze z kompresora lub brzęczków. Wykonanie niektórych prac pielęgnacyjnych, na przykład wymiana wody będzie łatwiejsze, kiedy dolna krawędź najniżej postawionych akwariów będzie się znajdować przynajmniej 0,5 m nad podłogą. Przestrzeń poniżej można wykożystać do zamontowania szafki, do przechowywania na przykład sprzętu akwarystycznego.

ZAŁOŻENIE AKWARIUM
 

ROZMIAR AKWARIUM

Rozmiar akwarium zależy od wielu czynników. Szczególnie decydująca jest tu dostępna przestrzeń w domu oraz ilość ryb. Skaluj 1 litr wody na 1 cm ryby. bądź szczodry i weź pod uwagę oczekiwane końcowe rozmiary ryb.

KSZTAŁTY AKWARIUM

Podczas gdy kilka lat temu dostępne były prawie wyłącznie prostokątne akwaria, teraz można kupić trójkątne, sześciokątne i ośmiokątne, a także modele z np. wygiętą przednią szybą. Zaprojektowanie miejsca dla życia ryb odgrywa ważną rolę. Nie ma żadnych ograniczeń dla twojej fantazji, o ile akwarium funkcjonuje prawidłowo, zgodnie z biologicznymi regułami.

KONSTRUKCJA AKWARIUM

Przedstawię kilka typów akwarium dostępnych obecnie na rynku. akwaria klejone nie potrzebują ramy, szyby są bezpośrednio sklejone ze sobą za pomocą silikonu. Ten typ odpornego na wstrząsy akwarium jest obecnie najbardziej popularny. Częściowo obramowane akwaria to stabilny i dekoracyjny typ akwarium. Jest wyposażony w aluminiową ramę tylko z góry i z dołu. Kupując takie akwarium należy się upewnić, czy ramy są przyklejone, czy tylko nałożone. W  akwariach całkowicie obramowanych szyby są przyklejone do stabilnej, najczęściej aluminiowej ramy. Akwaria te są szczególnie odporne na wstrząsy. Akwaria jednolite szklane są tanie, ale nadają się tylko do niedużej ilości wody (maxymalnie do 20 litrów). Ponieważ boczne szyby są zwykle lekko wypukłe i powodują zniekształcenia optyczne, akwaria te są używane tylko do specjalnych celów, np. kwarantanna, wychów młodych rybek, hodowla żywego pokarmu. Dla wielu typów akwariów są dopasowane szafki akwariowe, w których składa się przybory i urządzenia techniczne. Jednak szafki te nie są tanie (z uwagi na wagę akwarium muszą być bardzo stabilne) , ale za to praktyczne i dekoracyjne. Mają one różne kształty, więc dostępny jest odpowiedni model dla każdego typu stylu wnętrza.

ILE TO KOSZTUJE?

Kupno i utrzymanie akwarium jest porównywalne z ceną zakupu i utrzymania małego psa. Polecam, aby kupić możliwie jak największe akwarium, ponieważ - nieco paradoksalnie- bieżące utrzymanie większego akwarium jest tańsze.

ODPOWIEDNIA LOKALIZACJA

Wybierając lokalizację należy pamiętać, że przenoszenie akwarium jest trudne. Udekorowane i napełnione 100 litrami wody akwarium waży do 150 kg (bez szafki). Jeśli mieszkasz w starym budownictwie zasięgnij najpierw informacji o stabilności podłogi. Weź pod uwagę, że wagę obserwatorów dodaje się do wagi akwarium! Dlatego, nawet przy relatywnie małych akwariach całkowite obciążenie miejsca, w którym stoi akwarium wzrast6a do ok. 300 kg. Najlepsze są spokojne miejsca daleko od okna. Światło słoneczne wpadające przez okno przyczynia się do wzrostu glonów. Co więcej ryby zaczynają pływać na ukos, tak jakby od nich zależało skąd dochodzi światło.W ciemnym rogu pokoju akwarium najlepiej wyróżnia się optycznie, a ryby są rzadziej niepokojone przez osoby przechodzące przez pokój, czy otwierające drzwi. Jeśli nie chcesz umieścić akwarium na szafce, będziesz potrzebował odpowiedniej półki. Musi ona być stabilna i umieszczona dokładnie poziomo. Poziomica jest bardzo pomocna. Pięcio- milimetrowa polistyrenowa płyta musi być umieszczona pod akwarium, aby uniknąć napięć i pęknięć szkła.  

ZASILANIE ENERGIĄ

Będziesz potrzebował dostępu do sieci zasilającej blisko akwarium, aby podłączyć filtr, grzałkę oświetlenie, itd. Gniazdko prądu elektrycznego powinno, jeśli to możliwe, znajdować się nad akwarium, aby nie dostała się do niego woda (np. podczas wymiany wody).

CZYSZCZENIE

Bezpieczeństwo sprzedawanych dziś akwariów jest standardem. Niemniej powinno się sprawdzić szyby i uszczelnienia dla wykrycia ewentualnych wad fabrycznych. Złącza silikonowe muszą być wykonane bardzo dokładnie i nie może być żadnej szczeliny między silikonem, a szkłem. Kontrolę tę najlepiej przeprowadzić podczas czyszczenia akwarium.
Nowo zakupione akwarium musi być dokładnie wyczyszczone przed urządzeniem, aby usunąć ewentualne pozostałości produkcyjne, itd.
Do czyszczenia akwarium potrzebne są dwa nowe nie używane do celów chemicznych wiaderka. Szyby (łącznie z szybą przykrywającą) nie mogą być być myte środkami chemicznymi do czyszczenia szkła, nawet na zewnątrz. Odrobina środka czyszczącego może dostać się przez przypadek do wnętrza akwarium. Akwarium należy czyścić dokładnie gorącą wodą, ściereczką lub gąbką, na które można dodać kilka kropel preparatów o niskim ph. Niektóre gąbki i ściereczki są już nasączone środkami chemicznymi więc nie można takich używać do czyszczenia akwariów.

WODOSZCZELNOŚĆ

Po wyczyszczeniu akwarium należy napełnić je wodą i obserwować przez 2-3 godziny. Jeśli przez ten czas woda nie będzie wyciekać, to znaczy, że akwarium jest wodoszczelne.

OSPRZĘT


 

GRZAŁKA
Większość ryb przystosowana jest do wody o temperaturze ok 25 º C. Dlatego woda w akwarium powinna być odpowiednio ogrzewana. termostatyczne grzałki, w kształcie prętu okazują się najlepsze i  są najpowszechniej stosowane w akwariach. Są one zupełnie wodoszczelne i odporne na wodę morską. grzałka akwariowe powinna być umieszczona w akwarium tak, aby woda zawsze ją opływała, a więc ogrzewała wodę równomiernie. Wymagana ilość watów jest bardzo łatwa do obliczenia. Przelicznik jest taki: 1,5 Wata na litr wody w pomieszczeniach lekko ogrzewanych. jeśli akwarium jest umieszczone w ciepłym pomieszczeniu to wystarczy 1 Wat mocy grzałki na 1 litr wody w akwarium. Można też bez zastanowienia wziąć grzałkę z termostatem o większej mocy, a konsumpcja energii do produkcji określonej ilości ciepła jest taka sama. Silniejsza grzałka ma większe rezerwy energii w razie, kiedy ogrzewanie w twoim domu miałoby się kiedyś zepsuć.

OŚWIETLENIE

Jak już wyjaśniono, akwarium nie powinno stać przy oknie, bo wpadające światło słoneczne przyczynia się do wzrostu glonów. Oświetlenie zapewnia nie tylko najlepszą prezentacje ryb, ale przede wszystkim umożliwia przeprowadzenie przez rośliny reakcji fotosyntezy, a przez to wspaniały rozwój zieleni. W słodkowodnych akwariach, jako oświetlenie używane są raczej świetlówki oraz lampy rtęciowe (HQL), te ostatnie w dużych akwariach o głębokości wody większej niż 60 cm. Tropikalny dzień trwa około 12-13 godzin i dlatego akwarium powinno być oświetlone tyle samo czasu. Wyspecjalizowani sprzedawcy oferują gotowe do użycia pokrywy akwariowe ze świetlówkami. Zwykła moc oświetlenia wynosi 1W na 2 litry wody.

FILTRY

Wody naturalne mają zdolność d osamooczyszczania. Mały sztuczny zbiornik, jakim jest akwarium, jest jej częściowo poabaiony, tym bardziej, im warunki w zbiorniku odbiegają od równowagi biologicznej. Trzeba pamiętać, że nawet w najlepiej urządzonym akwarium pozostawionym własnemu losowi prędzej czy później dojdzie do nagromadzenia się trujących substancji. Nie zawsze objawia się to zmętnieniem wody; nawet przezroczysta woda może być trująca dla ryb. Tak więc musimy ustawicznie pomagać akwarium w samooczyszczaniu. Najprostrzą, ale bardzo skuteczną metodą jest wykonywana przynajmniej co dwa tygodnie wymiana ok. 25% wody, połączona z odmulaniem dna. Dzięki niej pozbywamy się szkodliwych substancji, a dolewając wodę uzupełniamy zasób mikro- i makroelementów. Stosujemy też różne rodzjae filtrów. Najprostrzy z nicgh jest filtr mechaniczny, zatrzymuhjący na swej powierzchni większe cząstki zawieszone w wodzie. Jest to zwykle małe, tanie urządzenie, w którym jedynym materiałem filtrującym bywa wata stylonowa lub gąbka. Filtr ten pracuje szybko, sprawnie oczyszcza wodę i wprawia ją w ruch, pożądany dla akwarium. Co kilka dni należy w nim przepłukać lub wymieniać materiał filtracyjny. Filtr biologiczny zatrzymuje różne, w tym także biologiczne zanieczyszczenia, które następnie są rozkładane prze drobnoustroje.Jeżeli przez filtr przepływa woda dobrze natleniona, związki organiczne rozkładają się całkowicie. W razie niedoboru tlenu powstają toksyczne substancje, będące produktem niepełnego rozkładu. Aby filtr pracował wydajnie natleniona woda musi wolno przepływać przez masę filtracyjną. Składa się ona z dwóch części. Pierwsza, do któej najpierw dopływa woda, to materiał filtracyjny identyczny jak w filtrze mechanicznym, równie często wymagający wymiany. Drugą zasadniczą warstwą jest drobny żwirek. Bezpośrednio po zainstalowaniu filtr pracuje tak jak mechaniczny, lecz szybko osiedlają się w nim drobnoustroje, które w odpowiednich warunkach zaczynają rozkładać zanieczyszczenia. Drugą warstwę filtracyjną należy wymieniać rzadko. z zasady działania filtru wynika, że wypływa z niego woda zubożona w tlen, wzbogacona natomiast w sole mineralne i dwutlenek węgla, powstający w czasie rozkładu związków organicznych. ZMianę składu chemicznego wody rekompensuje zwiększenie jej ruchu wywołane użyciem filtru. Filtr biologiczny

URZĄDZENIE I DEKORACJA
 

PROJEKT

Przed założeniem akwarium należy należy pomyśleć o planie. Bardzo pomocny jest szkic, na którym rozrysowane jest rozmieszczenie roślin, korzeni i sprzętu w akwarium. Projekt pozwoli wyobrazić jak akwarium będzie ostatecznie wyglądało. Podczas rozmieszczania poszczególnych elementów weź pod uwagę odpowiednią ilość schowków dla ryb. Szczególnie preferowane są jaskinie, które można kupić lub zbudować w bardzo prosty sposób z płaskich kamieni oraz kamieni z otworami. Nieodpowiednie są kamienie zawierające wapień oraz kamienie z zawartością metali. Jeżeli nie mamy pewności jakiego rodzaju kamienie posiadamy i czy nadają się one do akwarium możemy kupić kamienie w sklepach akwarystycznych. Wapień można łatwo wykryć. Kamienie zawierające wapień pienią, kiedy puści się na nie trochę preparatu pH minus. Duże rośliny powinno się sadzić przy tylnej szybie akwarium, w przeciwnym wypadku zasłonią one widok. Z przodu powinniśmy sadzić niskie rośliny, które będą tworzyć murawę. Przez odpowiednie ułożenie dekoracji można zakamuflować wyposażenie techniczne w akwarium. Jednak grzałki nie powinno się zbyt zasłaniać, woda powinna ją równomiernie opływać. Należy zapewnić dostatecznie dużo wolnej przestrzeni w akwarium, aby ryby mogły pływać.

PODŁOŻE

Podłoże tworzy podstawę dla pomyślnej pielęgnacji ryb i szczególnie roślin. Zapewnia mnóstwo miejsca do rozwoju bakterii, które rozkładają zanieczyszczenia. Dobre podłoże wspomaga wzrost roślin. W sklepach dostępne są żwirki, które sypie się w miejscu, gdzie maja być posadzone rośliny. Zawierają one konieczne substancje odżywcze, cenne kwasy humusowe,  a także elementy śladowe oraz zaopatrują rośliny we wszystko, co jest im potrzebne dla rozwoju silnych korzeni i ciemnozielonych liści w pierwszej fazie ukorzenienia (4-6 tygodni). Jako "warstwę pokrywającą" używa się drobnoziarnistego (2 - 4 mm) żwiru awaryjnego albo piasku rzecznego o 1,5-milimetrowych ziarnach. Należy pamiętać, aby nie stosować żwiru o ostrych krawędziach (np. bazaltowe odłamki), ponieważ ryby grzebiące w podłożu, np. kirysowate mogą być poranione.  Żwir powinien być ciemny, nie należy stosować ładnie wyglądającego żwiru białego. Jasne podłoże irytuje ryby i powoduje stres. Co więcej wspaniałe kolory i ornamentyka większości ryb prezentują się lepiej na tle ciemnego żwiru. Nigdy nie kupuj żwiru w sklepach z materiałami budowlanymi i innych tego typu sklepach. Kupuj specjalny akwarystyczny żwir w sklepach zoologicznych. Kupując u wyspecjalizowanego sprzedawcy można być pewnym, że żwir nie wydzieli zanieczyszczeń do wody akwariowej. Przed użyciem należy jednak dokładnie umyć nawet żwir kupiony w sklepie akwarystycznym

KAMIENIE

Do akwariów słodkowodnych najlepiej nadaje się granit i bazalt, nie można używać kamieni zawierających  wapień. Nieodpowiednie są również kamienie zanieczyszczone ropą naftową, rudą, ze śladami związków metali, mimo, że mogą być dekoracyjne. Każdy kamień należy opłukać dokładnie przegotowaną wodą. Nie powinno się używać zbyt dużej ilości kamieni. Konstrukcje zbudowane z kamieni (np. groty) powinny być sklejone za pomocą silikonu. Należy jednak używać specjalnego silikonu nie zawierającego toksyn, który dostępny jest w sklepach akwarystycznych. Sklejenie kamieni zapobiegnie zawaleniu dekoracji, które może być spowodowane przez grzebiące ryby. 

DREWNO

Drewno z pokładów torfu, które jest dostępne w każdym sklepie zoologicznym, nadaje się prawie do każdego akwarium (wyjątkiem są akwaria dla ryb z rodziny pielęgnicowatych zamieszkujących wschodnią Afrykę). Drewno bagienna jest dekoracyjne i wytrzymałe. Pochodzi z torfowisk i jest skuteczn

RYBY

KĄSOCZOWATE
 

Wielkość ich zwykle nie przekracza 10 cm, wiele gatunków ma płetwę tłuszczową. Rybki te występują w Ameryce Południowej i Środkowej po rzekę Rio Grande, a także w Afryce. Zamieszkują wody płynące i stojące, żyją gromadnie w pobliżu powierzchni lub w środkowych warstwach wody. Większość z nich to ryby ruchliwe i towarzyskie, można je trzymać w stadzie w akwarium wielogatunkowym, należy jednak zapewnić im dużo miejsca do pływania. Dobrze czują się w zbiornikach z ciemnym dnem, wtedy tez jest widoczne ich piękne ubarwienie. Wśród gatunków należących do kąsoczowatych znajdziemy zarówno te, które można polecić początkującym akwarystom, np. bystrzyka czerwonego (Hyphessobrycon flammeus), czy zwinnika latarnika (Hemigrammus ocellifer), jak też takie, których rozmnażanie przez wiele lat stanowiło zagadkę. Dla wielu ryb z tej rodziny musimy przygotować do tarła specjalną wodę i akwarium, w którym zastosujemy ruszt ikrowy. Ryby te składają ikrę w stadzie i nie tylko nie opiekują się potomstwem, ale je pożerają.

KARPIOWATE
 

KARPIEŃCOWATE
 

Karpieńcowate zamieszkują wszystkie kontynenty z wyjątkiem Australii, żyją w różnych, często w okresowo wysychających zbiornikach. Niektóre z nich, spotykane w wodach nie wysychających, składają ikrę na roślinach. Inne żyjące w kałużach lub bajorach składają ikrę do podłoża. Z nastaniem pory suchej zbiorniki wysychają, a dorosłe ryby giną. Zagrzebana w mule ikra nie rozwija się - znajduje się w okresie diapauzy. Napełniający się podczas pory deszczowej zbiornik na nowo odżywa, zaczyna się w tedy rozwój ikry. Wykluwa się nowe pokolenie rybek sezonowych, które będą żyły do następnej pory suchej. Istnieją także gatunki przejściowe, które przystosowały się do składania ikry zarówno do podłoża jak i na liściach roślin, zależnie od istniejących warunków.

BABKOWATE
 

Babkowate zamieszkują głównie tropikalną Azję Południową, żyją w wodach kanałów, ryżowisk i słonawych ujściach rzek. W strefie pływów prowadzą przydenny tryb życia. Są małe ich ciało jest walcowate, z tyłu bocznie spłaszczone, głowa szeroka. Zrośnięte płetwy brzuszne tworzą przyssawkę umożliwiającą im przyczepianie sie do podłoża w czasie silnego falowania wody, przypływów i odpływów. Nie wyróżniają się szczególnie interesującym ubarwieniem. Od akwarysty wymagania stworzenia im specjalnych warunków w akwarium gatunkowym.

POKAŻ RYBY | DO GÓRY

BASSOWATE
 

Ryby z rodziny Bassowatych żyją w czystych porośniętych roślinnością zakolach rzek i jeziorach o dnie żwirowatym lub piaszczystym Ameryki Północnej. Znane są akwarystom jako okonie słoneczne. Są to ruchliwe i kolorowe rybki o wysokim i bocznie spłaszczonym ciele. Wśród tej rodziny jest wiele drapieżników, w akwariach jednak trzyma się gatunki mniejsze o łagodniejszym usposobieniu. Znoszą one duże spadki temperatury, co więcej, obniżenie temperatury wody w czasie zimy jest niezbędne do prawidłowego rozmnażania, podobnie jak dla naszych rodzimych rybek. Nie można się więc dziwić, że bassowate znakomicie zaaklimatyzowały się w Europie i że spotyka się je zarówno w naturalnych zbiornikach wodnych, jak i w nie ogrzewanych akwariach.

PIELĘGNICOWATE
 

Pielęgnice mają różny kształt ciała, przeważnie jednak dużą głowę, zakończoną szerokim otworem gębowym z dużymi wargami. Od innych okoniokształtnych różnią się obecnością tylko otworu nosowego po każdej stronie głowy. Płeć tych ryb jest poza okresem tarła trudna do rozróżnienia. Pielęgnice zamieszkują różnego rodzaju zbiorniki wodne, głównie w Ameryce Południowej, Środkowej i Afryce. Przebywają na dużych niedużych głębokościach w małych rowach, zatoczkach jezior, lecz także w strumieniach leśnych. Młode rybki pływają stadami, starsze sa samotnikami lub dobrane w pary jeszcze przed pierwszym tarłem pozostają w związku do śmierci. W warunkach naturalnych pokarmem ich jest plankton, larwy komarów, drobne zwierzęta wodne lub małe rybki, niektóre gatunki jednak żywią się przede wszystkim roślinami. Zarówno w naturze jak i w akwarium pielęgnice opiekują się ikrą i narybkiem, niektóre gatunki noszą je wtedy w pysku.
Małym gatunkom wystarcza średnie akwarium, powyżej 50 litrów, większe wymagają kilkusetlitrowych zbiorników. Ponieważ zamieszkują one różne środowiska, trudno przedstawić ogólny plan zagospodarowania akwarium. Dla wielu gatunków na dnie powinny znajdować się korzenie i kamienie, rośliny posadzone w gęstych kępach, stwarzające możliwość schronienia. Górną warstwę podłoża powinien stanowić dobrze przemyty żwirek, gdyż liczne gatunki przegrzebują dno. Miłośnicy roślin wodnych mogą mieć sporo kłopotów podczas hodowli pielęgnic. W zależności od gatunków ryb należy albo posadzić mocne rośliny, albo umieścić je dodatkowo w doniczkach, obłożyć kamieniami, a nawet zostawić w akwarium tylko mniej cenne rośliny pływające. Dla pielęgnic nie musimy przygotowywać wody o specjalnym składzie chemicznym, wystarcza odstała woda wodociągowa o średniej twardości, ogrzana jednak powyżej temperatury pokojowej. Należy ją często wymieniać na nową.
Małe pielęgnice z rodzaju Apistogramma zamieszkują wody strefy tropikalnej, rzadziej subtropikalnej, Ameryki Południowej. Można je trzymać w akwarium ogólnym, chociaż lepiej czują się w gatunkowym. Nie niszczą roślin, często przebywają w ukryciu. Średnio twarda woda o temperaturze 22-26ºC odpowiada wszystkim gatunkom. Żyją krótko około dwóch lat, ich piękne ubarwienie zależy od właściwej pielęgnacji.

WIELOCIERNIOWATE
 

Ryby z rodziny Wielocierniowatych zamieszkują Tropikalną strefą południowej Azji, Ameryki Południowej Afryki. Maję one ciało mocno bocznie spłaszczone, dużą głowę, wyraźnie zaznaczoną ciernista część płetwy grzbietowej i wysuwalny głęboko wcięty pysk. Żywią się niewiele mniejszymi od siebie rybami. Na ogół nie nadają się do akwarium ogólnego , gdyż są niebezpieczne dla innych ryb, trzymamy więc je w gatunkowym dobrze zarośniętym, zaciemnionym i zaopatrzonym w liczne groty utworzone między kamieniami i korzeniami akwarium. Prowadzą nocny tryb życia, jedzą pokarm żywy: larwy owadów, gupiki, a także skrobane końskie lub wołowe mięso.

POKAŻ RYBY | DO GÓRY

KIRYSOWATE
 

Ryby z rodziny Kirysowatych należące do rodziny sumowców (Siluroidei), pochodzą z wód Ameryki Południowej. Pływają w stadach w płytkich wodach stojących i bieżących o mulistym i piaszczystym dnie, rozgrzebując je w poszukiwaniu pożywienia. Podobnie jak piskożowate oddychają dodatkowo jelitem, co częściowo uzależnia je od rozpuszczonego w wodzie tlenu. Ich charakterystyczną cechą są dwa szeregi zachodzących na siebie dachówkowato płytek kostnych po bokach krępego ciała, 2-3 pary wąsów oraz płetwy zaopatrzone w kolce. Te spokojne rybki można trzymać w średnim lub dużym akwarium ogólnym. Poziom wody powinien być niski (do 25 cm). W związku z ich sposobem oddychania, akwarium powinno być przykryte, a powietrze nad akwarium ogrzane do temperatury wody. Wierzchnia warstwę podłoża powinien stanowić dobrze wymyty i wygotowany żwir lub torf. W akwarium należy też umieścić korzenie lub kawałki drewna i posadzić mocne gatunki roślin. Skład chemiczny wody nie odgrywa większej roli ani przy pielęgnacji, ani podczas hodowli. Ryby są wszystkożerne, zbierają pokarm z dna akwarium. W czasie tarła, które ma interesujący przebieg samica przykleja jaja do liści roślin, kamieni lub szyby. Rodzice nie opiekują się ikrą, dlatego po tarle należy je odłowić. Larwy wylęgają się po 5-8 dniach, a kiedy zaczną swobodnie pływać należy karmić je pokarmem pyłowym.

LABIRYNTOWATE
 

Rodzina Labiryntowatych należy do specyficznej grupy ryb okoniokształtnych. Ryby z tej grupy z rodziny Belontidae, Anabantidae, Helostometidae, Osphronemidae, określa się od dawna mianem ryb labiryntowatych. Wszyscy jej przedstawiciele maja pomocniczy nażąd oddechowy zwany labiryntem, który umożliwia rybom oddychanie powietrzem atmosferycznym, a tym samym pozwala im żyć w wodzie ubogiej w tlen. Spotykamy je w niewielkich, nagrzanych, mętnych bajorach, stawach, rowach i polach ryżowych. Występują w południowo-wschodniej Azji i w Afryce Zachodniej. Niektóre gatunki w czasie tarła budują na powierzchni wody gniazdo składające się z pęcherzyków powietrza, czasem także z roślin, niektóre zaś noszą jaja w pysku. Ciało labiryntowatych jest zwykle mocno spłaszczone, płetwy brzuszne są wydłużone, czasami mają postać nitkowatych wyrostków, pysk jest mały. Akwaria dla tych ryb powinny być średnie lub duże, o niskim poziomie wody, miejscami gęsto obsadzone roślinnością, aby mogły się w niej chować słabsze ryby. Skład chemiczny wody nie odgrywa roli, musi ona być odstała, ogrzana nawet do temperatury 30º C, nie trzeba jej przewietrzać i nie należy wymieniać na raz dużej jej części. Powietrze nad wodą pow...