Kinga Kiełbik
Temat: Funkcja (funkcje) monologu wewnętrznego w tekście literackim. Omów zagadnienie na podstawie interpretacji wybranych utworów pochodzących z różnych epok
1. Określenie problemu:
- Monolog wewnętrzny służy wyrażeniu myśli, przeżyć, rozterek bohaterów literackich. Dzięki niemu poznajemy intencje, tok myślenia oraz sposób postrzegania świata postaci literackich.
- Monolog wewnętrzny dzielimy na mowę pozornie niezależną oraz mowę pozornie zależną (wyjaśnienie różnic)
- Wskazanie epiki i dramatu jako rodzajów literackich, w których najczęściej mamy do czynienia z monologiem wewnętrznym. Wymienienie utworów, które zostaną wykorzystane w roli w argumentacyjnej:
2. Omówienie poszczególnych fragmentów tekstów zawierających elementy monologu wewnętrznego:
- Wiliam Szekspir „Hamlet” –monolog wewnętrzny w którym wyrażone zostają wątpliwości egzystencjalne bohatera między innymi ukazanie wątpliwości dotyczących sensu życia , motywów działania i dokonywania życiowych wyborów
- Bolesław Prus „Lalka” –monolog wewnętrzny jako zapis przemyśleń i intencji głównych bohaterów , dopełnienie wiedzy czytelnika o sposobie podejmowania decyzji oraz spojrzeniu na innych ludzi głównych bohaterów. Pamiętnik Rzeckiego jako specyficzny typ monologu wewnętrznego.
- Fiodor Dostojewski „Zbrodnia i kara” –monolog wewnętrzny Raskolnikowa jako zapis między innymi wyrzutów sumienia wynikających z popełnionej przez bohatera zbrodni.
- Stefan Żeromski „Ludzie bezdomni” –monolog wewnętrzny Judyma jako zapis jego stosunku do otaczającej go rzeczywistości, sprzeciwu wobec niesprawiedliwości społecznej oraz ukazanie spojrzenia na własną przyszłość oraz rolę w społeczeństwie.
3. Wnioski:
- bez monologu wewnętrznego postacie literackie nie byłyby tak interesujące, nie znalibyśmy tak dobrze motywów ich postępowania
- dzięki monologowi wewnętrznemu mamy możliwość obserwowania ewolucji poglądów bohaterów
- monolog wewnętrzny stwarza pisarzowi i czytelnikom możliwość kilkutorowego opisu tej samej sytuacji
jareklewy77