POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE WYKŁADY
Podstawową funkcją postępowania administracyjnego jest zapewnienie regulacji norm prawa materialnego tryb jej konkretyzacji. Ma ona określać podstawowe prawa adresata ( prawa, obowiązki) do konkretnych sytuacji.
Właściwości organów à jest to zdolność organów do rozpatrywania i rozstrzygania konkretnej sprawy administracyjnej.
Właściwości organów administracji publicznej
Art.19 przestrzegane właściwości
Art. 20 właściwość rzeczowa
Art. 21 właściwość miejscowa
Art.22 właściwość organów rozstrzyganie sporów o właściwość
Właściwość organów
Art. 19. Organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej.
Art. 20. Właściwość rzeczową organu administracji publicznej ustala się według przepisów o zakresie jego działania.
Art. 21. § 1. Właściwość miejscową organu administracji publicznej ustala się:
1) w sprawach dotyczących nieruchomości – według miejsca jej położenia; jeżeli nieruchomość położona jest na obszarze właściwości dwóch lub więcej organów, orzekanie należy do organu, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości,
2) w sprawach dotyczących prowadzenia zakładu pracy – według miejsca, w którym zakład pracy jest, był lub ma być prowadzony,
3) w innych sprawach – według miejsca zamieszkania (siedziby) w kraju, a w braku zamieszkania w kraju – według miejsca pobytu strony lub jednej ze stron; jeżeli żadna ze stron nie ma w kraju zamieszkania (siedziby) lub pobytu – według miejsca ostatniego ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju.
§ 2. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób wskazany w § 1, sprawa należy do organu właściwego dla miejsca, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania, albo w razie braku ustalenia takiego miejsca – do organu właściwego dla obszaru dzielnicy Śródmieście w m. st. Warszawie.
Art. 22. § 1. Spory o właściwość rozstrzygają:
1) między organami jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem przypadków określonych w pkt 2–4 – wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu – sąd administracyjny,
2) między kierownikami służb, inspekcji i straży administracji zespolonej tego samego powiatu, działających w imieniu własnym lub w imieniu starosty – starosta,
3) między organami administracji zespolonej w jednym województwie nie wymienionymi w pkt 2 – wojewoda,
4) między organami jednostek samorządu terytorialnego w różnych województwach w sprawach należących do zadań z zakresu administracji rządowej – minister właściwy do spraw administracji publicznej,
6) między wojewodami oraz organami administracji zespolonej w różnych województwach – minister właściwy do spraw administracji publicznej,
7) między wojewodą a organami administracji niezespolonej – minister właściwy do spraw administracji publicznej po porozumieniu z organem sprawującym nadzór nad organem pozostającym w sporze z wojewodą,
8) między organami administracji publicznej innymi niż wymienione w pkt 1–4, 6 i 7 – wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu – minister właściwy do spraw administracji publicznej,
9) między organami administracji publicznej, gdy jednym z nich jest minister – Prezes Rady Ministrów.
§ 2. Spory kompetencyjne między organami jednostek samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej rozstrzyga sąd administracyjny.
§ 3. Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu przez sąd administracyjny może wystąpić:
1) strona,
2) organ jednostki samorządu terytorialnego lub inny organ administracji publicznej, pozostające w sporze,
3) minister właściwy do spraw administracji publicznej,
4) minister właściwy do spraw sprawiedliwości, Prokurator Generalny,
5) Rzecznik Praw Obywatelskich.
RODZAJE WŁAŚCIWOŚCI
Właściwość ustawowa à wynika z prawa powszechnie obowiązującego ustawy.
Właściwość delegacyjna à polega na przekazaniu sprawy administracyjnej jednemu organowi administracji publicznej przez inny np., przekazanie w drodze porozumienia administracyjnego; wojewoda może przekazać je jednostkom samorządu terytorialnego.
Art. 26§2 zdanie drugie i art.150§2 końcówka tego przepisu.
§ 2. W przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia:
1) w okolicznościach przewidzianych w art. 25 § 1 pkt 1 – organ wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę,
2) w okolicznościach przewidzianych w art. 25 § 1 pkt 2 – organ wyższego stopnia nad organem, w którym osoba wymieniona w tym przepisie zajmuje stanowisko kierownicze.
Organ wyższego stopnia może do załatwienia sprawy wyznaczyć inny podległy sobie organ. W razie gdy osobą wymienioną w art. 25 § 1 pkt 2 jest minister albo prezes samorządowego kolegium odwoławczego, organ właściwy do załatwienia sprawy wyznacza Prezes Rady Ministrów.
Art.150§ 2. Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest działalność organu wymienionego w § 1, o wznowieniu postępowania rozstrzyga organ wyższego stopnia, który równocześnie wyznacza organ właściwy w sprawach wymienionych w art. 149 § 2.
Właściwość rzeczowa à zdolność organu administracji publicznej do załatwiania spraw określonego rodzaju określonej kategorii tj., sprawy z zakresu np. gospodarowania nieruchomościami, sprawy meldunku, pomocy społecznej
Właściwość miejscowa à realizacja właściwości rzeczowej na określonym obszarze ( pokrywa się z podziałem administracyjnym państwa)
Właściwość instancyjna (funkcjonalna) à zdolność organu do załatwienia spraw na danym etapie postępowania określa który organ jest właściwy w pierwszej instancji, w drugiej instancji
ORGAN WYRZSZEGO STOPNIA Art.17 KPA
Art. 17.Organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu są:
1) w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego – samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej,
2) w stosunku do wojewodów – właściwi w sprawie ministrowie,
3) w stosunku do organów administracji publicznej innych niż określone w pkt 1 i 2 – odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a w razie ich braku – organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością,
4) w stosunku do organów organizacji społecznych – odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku – organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.
Art. 127§2 à uprawnienia są właściwe do rozpatrzenia decyzji odwołania
§ 2. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.
Art.150§2 à są właściwe do wznowienia postępowania
§ 2. Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest działalność organu wymienionego w § 1, o wznowieniu postępowania rozstrzyga organ wyższego stopnia, który równocześnie wyznacza organ właściwy w sprawach wymienionych w art. 149 § 2.
Art. 127§3, 157§1 à nie ma organu wyższego nad SKO i Ministrem
§ 3. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
Art. 157. § 1. Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 156 jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze – ten organ.
Art. 154, 155 à uchylenia lub zmiana decyzji
Art. 154. § 1. Decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.
§ 2. W przypadkach wymienionych w § 1 właściwy organ wydaje decyzję w sprawie uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji.
§ 3 W sprawach należących do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego do zmiany lub uchylenia decyzji, o której mowa w § 1 oraz w art. 155, właściwe są organy tych jednostek.
Art. 155. Decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony; przepis art. 154 § 2 stosuje się odpowiednio.
Art.157 à stwierdzenie nieważności decyzji
§ 2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.
§ 3. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji następuje w drodze decyzji.
Ustawy szczególne- regulują załatwienie danej kategorii spraw tzw., materialno prawnej
Zakres działania ministra przepisy ustawowe, które określają zakres spraw podporządkowanych do danego ministra.
W odniesieniu do innych organów administracji publicznej organy wyższego stopnia ustalamy na podstawie przepisów szczególnych
Jaki organ jest organem wyższego stopnia nad ministrem i organem odwoławczym w KPA .
Art. 127 i art. 157
Nie ma organu wyższego stopnia nad ministrem i samorządowym org., odwoławczym w rozumieniu KPA
WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA
Organy mają obowiązek kontrolować czy mają właściwość do określonej sprawy
1. Etapy wszczęcia postępowania art.61§1
Art. 61.§ 1. Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.
Art. 65. § 1. Jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego. Przekazanie sprawy do organu właściwego następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
§ 2. Podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.
Art.66§
§ 3. Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, organ, do którego podanie wniesiono, zwraca je wnoszącemu. Zwrot podania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
2. Postępowanie w toku i ustalenie, że organ jest niewłaściwy w sprawie ( błędnie ustalił wł., sprawy gdy zmieniły się podstawy właściwości lub strona zmieniła miejsce zamieszkania). Postępowanie ulega umorzeniu art. 105§1 i przekazanie do org., właściwego art.65§1 lub zwrócić art.66§3
3. Postępowanie zakończone decyzją niewłaściwego organu art. 156§1 ( nieważność decyzji) jeśli od tej decyzji złożono odwołanie art.138 nie można bezpośrednio odwołać tej decyzjinp.138 w miejsce tej decyzji- uchylenie, umorzenie decyzji art. 138 §1 i 2
Wyłączenie
Art24 i 25
a) Wyłączenie pracownika organu administracji publicznej
b) Wyłączenie organu administracji publicznej à art. 5§2 i 3
c) Wyłączenie członka organu kolegialnego
Czy osoba sprawująca funkcję wójta, burmistrza, starosty ( osoby monokratyczne) cz art. 25, czy mogą być uznani za pracowników według art. 24.
Przepisy dot., pracownika dotyczą również osoby piastującej urząd.
PRZESŁANKI WYŁĄCZENIAàart. 24
1. Wyłączenie obligatoryjne ( z mocy ustawy ) art. 24 §1
2. Wyłączenie fakultatywne art. 24§3
TRYB WYŁĄCZENIA PRACOWNIKA art. 24§1i2
Wyłączenie obligatoryjne i fakultatywne
- wydane przez bezpośredniego przełożonego, w którym to postanowieniu przełożony wyznacza innego pracownika wł., do prowadzenia postępowania art.26§1
Bezpośredni przełożony organ wyższego stopni art17
SKUTKI WYŁĄCZENIA
ART. 26§1 – WYZNACZENIE NOWEGO
ART24 §4 SPRAWY IECIERPIĄCE ZWŁOKI
Istnieje możliwość wyłączenia całego organu art.24 §1pkt.7
Skutki naruszenia przepisów o wyłączeniu pracownika art. 145§1 – wyłączenie
WYŁĄCZENIE ORGANU ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ art. 25§1
Kierownikiem organu – wójt, burmistrz, marszałek, dziekan, w organie kolegialnym przewodniczący organu kolegialnego
Tryb wyłączenia następuje z mocy prawa ( traci możliwość załatwiania sprawy)
Skutki wyłączenia art. 24§4 z art. 25§2 art. 26§2
Organ wyższego stopnia może wyznaczyć inny organ
Art. 25§1 2
SKUTKI NARUSZENIA PRZEPISÓW O WYŁĄCZENIU ORGANU
Art. 145§1/3 art. 156§1/1
STRONY POSTĘPOWANIA
Stosunek dwu podmiotowy ( organ-strona)
1. Legitymacja procesowa art. 28
2. Zdolność administracyjno prawna art. 29, 30§1
3. Zdolność procesowa art. 30§1
Adn.1 uprawnienie do występowania w charakterze strony w konkretnym postępowaniu administracyjnym.
Interes prawny – identyfikuje podmiot który jest adresatem norm prawa administracyjnego ( musi wynikać z przepisu prawa materialnego znajduje ochronę w przepisach szczególnych)
Dwie koncepcje legitymacji procesowej
Pierwsza koncepcja subiektywna stroną jest każdy kto twierdzi, że postępowanie dotyczy jego interesu prawnego ( moje subiektywne przeświadczenie). Samo złożenie wniosku powoduje wszczęcie postępowania. O tym czy rzeczywiście tak jest organ zobaczy w toku postępowania
Ciężar dowodu spoczywa na organie.
Druga koncepcja obiektywna ( czy rzeczywisty interes występuje)
- wykazanie organami że rzeczywiście występuje ten interes prawny
- jeśli wykaże organ wszczyna postępowanie jeśli nie to nie wszczyna
Ciężar dowodu spoczywa na stronie
ZDOLNOŚĆ ADMINISTRACYJNA PRAWNA
Zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków ze sfery administracyjnego prawa materialnego. Krąg podmiotów, które mogą być stronami postępowania administracyjnego. Tylko ten morze być stroną kto jest podmiotem praw i obowiązków.
art. 30§1 art. 29 ( katalog oprócz nich np., spółka cywilna, handlowa spółka osobowa).
ZDOLNOŚĆ PROCESOWA
Zdolność strony do samodzielnego podejmowania czynności procesowych ( bez przedstawiciela ustawowego).
Jest uzależniona od posiadania zdolności do czynności prawnych art. 30 §1
Jeśli jednostce organizacyjnej przyznano zdolność administracyjno prawną ma pełną zdolność procesową
Brak zdolności procesowej dotyczy tylko osób fizycznych będących stronami postępowania
Zdolność do czynności prawnych – zdolność procesowa nieposiadająca przedstawiciela
Ograniczona zdolność do czynności prawnych 14.02.1984 NSA - zdolność procesową powinien oceniać organ czy dana osoba zdaje sobie sprawę z celu i skutku postępowania
NASTĘPSTWA PROCESOWE
Art.30§4
Zmiana podmiotów w postępowaniu
1. Prawa zbywalne lub dziedziczone
2. Zajście określonego zdarzenia ( zbycie prawa, śmierć strony, umowa kupno-sprzedaży nieruchomości)
3. Zdarzenie musi zaistnieć w ramach czasowych
ZASTĘPSTWO PROCESOWE
–przedstawicielstwo ustawowe gdzie umocowanie do działania w imieniu strony wynika z ustawy
1. Brak zdolności procesowej 9 strona musi działać przez przedstawiciela ustawowego gdzie nie ma zdolności procesowej art. 34 §1 . przedstawicielami są rodzice, opiekun, kurator, doradca tymczasowy
2. Brak organu uprawnionego do działania strony nie będącej osobą fizyczną( kurator art. 42 KC)
3. Art. 34§2 nieobecność strony ( działa poprzez kuratora). Osoba nieobecna jest osoba, której nieznane jest miejsce pobytu lub znajduje się za granicą .
Wniosek strony ( musi wskazać adres) – nieobecność nie może powstać ( bez rozpoznania)
Nieobecność może powstać jedynie z urzędu tylko w momencie wszczynania postępowania. Jeżeli w trakcie strona zmieni adres musi powiadomić o zmianie adresu.
Art. 34 §2
Pełnomocnictwo procesowe – sytuacja umocowania do działania na mocy oświadczenia woli.
Strona może działać przez pełnomocnika oraz podmioty na prawach strony.
Wymogi w odniesieniu do pełnomocnika: (KPA)
- art. 33 par. 1 osoba fizyczna posiadająca pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Zasady i forma stanowienia pełnomocnika:
-art. 33 par.2 KPA :pisemne lub zgłoszenie pełnomocnictwa wobec organu sporządzającego protokół.
Zakres uprawnień pełnomocnika:
- działa w imieniu i ze skutkiem dla strony. Obciążają go obowiązki procesowe, które dotyczą strony postępowania
Ograniczenia:
- ten zakres jest uzależniony od charakteru udzielonego pełnomocnictwa
· Ogólne, które polega na upoważnieniu do prowadzenia wszystkich spraw mocodawcy.
· Szczególne, które dotyczyć będzie bądź to prowadzenia konkretnej sprawy administracyjnej lub jej części bądź też do dokonania pojedynczej czynności procesowej.
- są przypadki gdy pomimo ustanowienia pełnomocnictwa strona musi działać samodzielnie:
· Gdy przepis szczególny...
noemi_chomik22