adhd_ i szkola.pdf

ADHD

... I SZKOŁA

Deltoid... dla lepszej akceptacji terapii

Autor: Artur Kołakowski

„ADHD jest prawdziwym zaburzeniem, rzeczywistym problemem,

a często poważną przeszkodą. Może złamać serce i zszargać nerwy.”

Russell Barkley

Czy ja w ogóle powinnam / powinienem to czytać?

Raczej tak – zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (ADHD) jest jednym

z najczęstszych zaburzeń, z jakimi spotykamy się u dzieci w wieku szkolnym. Jego rozpowszechnienie możemy ocenić

na 5–7%. W praktyce oznacza to, że uczennicę lub ucznia z takim rozpoznaniem możemy spotkać w każdej klasie.

Warto tutaj podkreślić, że takie rozpowszechnienie ADHD determinuje, że w każdej 25 osobowej klasie jest średnio

przynajmniej jedno dziecko z ADHD. Oznacza, to że w średniej szkole podstawowej liczącej około 600 uczniów

powinniśmy mieć około 30 dzieci z rozpoznaniem zespołu nadpobudliwości psychoruchowej. Co więcej – jeśli

otrzymałeś ten skrypt od rodziców jednego z Twoich uczniów, to masz prawie pewność, że będziesz pracował

z dzieckiem z ADHD. Pamiętaj, że zaangażowanie nauczyciela, jego dodatkowa uwaga i troska to jedne

z najważniejszych elementów wpływających na sukces nadpobudliwego dziecka w szkole.

Oczywiście, zdaję sobie sprawę, że opisane w tym skrypcie propozycje rozwiązań nie sprawią, że znikną wszelkie

problemy nauczyciela z uczniem. Wiele z tych pomysłów pozwoli pracować nad objawami ADHD, ale nie przyniesie

efektów w przypadku trudnych zachowań, np. celowego łamania norm czy też zachowań opozycyjno

– buntowniczych.

Co to jest ADHD?

ADHD jest rozpoznaniem medycznym i psychologicznym. W praktyce oznacza to, że dziecko z tym zaburzeniem

znajduje się w tej samej grupie, co uczniowie z cukrzycą, słabo widzący, jeżdżący na wózkach inwalidzkich czy

borykający się ze specyficznymi problemami szkolnymi (dysleksją, dysgrafią). Dziecko z ADHD ma trudności w szkole

nie dlatego, że jest niegrzeczne, ale z powodu objawów, które są niezależne od jego woli. Nie możemy go karać za

zachowania wynikające z zaburzeń koncentracji uwagi, nadruchliwości czy nadmiernej impulsywności.

Objawy ADHD nie są winą dziecka.

Nie są też winą jego rodziców, ani nauczycieli.

Szkolne życie niezdiagnozowanego i nieleczonego dziecka z ADHD stanowi zwykle pasmo niepowodzeń i porażek.

Poziom osiągnięć, mierzony w czasie sprawdzianów i egzaminów, jest znacznie gorszy u dzieci z ADHD, zwłaszcza

w przypadku matematyki czy ortografii. Prawie połowa tych uczniów przynajmniej raz powtarza klasę, 35% z nich

może nie ukończyć szkoły średniej. Warto tutaj zaznaczyć, że wielu uczniów z ADHD to dzieci o wysokiej inteligencji

czy wybitnych zdolnościach, których niestety nie potrafią wykorzystać. Okazuje się jednak, że przy odpowiednio

ukierunkowanej pracy dorosłych, także ci uczniowie mogą osiągnąć ponadprzeciętne wyniki! Jedna ze

współpracujących ze mną osób napisała kiedyś: „Uczeń z ADHD to taki nieoszlifowany diament, który w naszych

rękach czeka na odkrycie”.

Badania Russella Barkleya pokazują, że dzieci

z ADHD pracują w szkole bardzo nierówno.

Dużo lepiej radzą sobie na początku roku

szkolnego – być może dlatego, że wiele

rzeczy jest nowych i ciekawych, a po

wakacjach mają jeszcze motywację. Jednak

wraz z upływem czasu ich funkcjonowanie

pogarsza się. W przypadku nastolatków

z ADHD możemy zaobserwować jeszcze

jedno „szkolne zjawisko” – kłopoty z plano-

waniem i systematycznym uczeniem. Wielu

„zagrożonych” pod koniec roku nastolatków,

zaczyna ostro pracować na kilka tygodni

przed końcem roku, by, jak powiedział jeden

ze współpracujących ze mną nauczycieli,

„przemknąć się w ostatniej chwili przez

zatrzaskujące się drzwi promocji”. Skłonienie

dzieci czy nastolatków z ADHD do systematycznej pracy, rozbudzanie ich motywacji do nauki i wiary we własne

możliwości to wielkie wyzwanie oraz duża odpowiedzialność dla pracujących z nimi osób.

p c z e t ru n ś s o l

(dys e s a) czę to s

s w p ółw

yst ę u ją

bi ają

z A DH i pog łę

c niów .

pr obl m sz ol e ty

ch u z

Czy z uczniem, który ma rozpoznane ADHD trzeba pracować inaczej?

Zdecydowanie tak! Większość opisanych tutaj trudnych sytuacji wynika

nie z celowego działania dziecka, ale z objawów ADHD. Dziecko nie ma

wpływu na to, że zapomina co jest zadane, zamyśla się, nie może

usiedzieć w ławce czy zaczyna działać bez przewidywania konsekwencji.

Nie może zmusić się siłą woli do lepszej koncentracji, siedzenia w miejscu

lub przewidywania konsekwencji swojego działania. Pozbawienie go

naszej pomocy nie różni się niczym od pozbawienia pomocy dziecka na

wózku inwalidzkim czy dziecka niedowidzącego. Dlatego też, oprócz

naszej chęci pomagania mu na straży jego praw stoją przepisy prawne.

W artykule pierwszym ustawy o systemie oświaty czytamy, że szkoła

„zapewnia dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do

możliwości psychofizycznych uczniów, a także dostęp do korzystania

z opieki psychologicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej”.

Nauczyciele zobowiązani są zatem, jeśli zachodzi taka konieczność, dostosować swój sposób pracy do specyficznych

potrzeb dziecka z ADHD.

Należy pamiętać, że aby dziecko „oficjalnie” zostało uznane za „ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych”

potrzebna jest opinia z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej lub opinia z innej Poradni Specjalistycznej. Jest to

bardzo ważne, gdyż rozpoznane ADHD daje podstawę prawną do stosowania metod i przywilejów, które normalnie

by dziecku nie przysługiwały. Niektóre inne ważne przepisy oświatowe dotyczące pracy z dzieckiem z ADHD zebrane

są w poniższej tabeli.

W przypadku dziecka z ADHD Poradnia może wydać opinię w sprawie dostosowania wymagań edukacyjnych oraz form i metod pracy do indywidualnych potrzeb psychofizycznych

i edukacyjnych ucznia . Opinia taka zawiera zazwyczaj dość szczegółowy program pracy z takim uczniem i jego rodzicami i ona jest właśnie podstawą do „stosowania metod

i przywilejów, które normalnie by dziecku nie przysługiwały” .

S e y fic n d o ci zk ne

l k j

e y k n

Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania

i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

(ze zm. z dnia 20.08.2010 r.)

§ 6 p. 1. Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej,

w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne (...) do indywidualnych potrzeb

psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub

specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom.

Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz

kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.

Zał. 1. Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane

wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości.

Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania

i promowania uczniów (…)

§ 15 ust. 6 Przy ustalaniu oceny klasyfikacyjnej zachowania ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia lub

odchylenia rozwojowe, należy uwzględnić wpływ stwierdzonych zaburzeń lub odchyleń na jego zachowanie

na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania lub opinii poradni

psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej.

e a

Te a t: SYNONIMY D D

L kcj 13

A H

zespó ł nadp b l śc i

o ud iwo

psycho uch owej

zespół hiperkinet czny

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: