K.Kamińska „Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym”
RW, ćw. 7
1
nauka języka-program nauki czytania powstały z inicjatywy W.Pye
Za jej twórcę jest uważany B. Cutting (członek zespołu pracującego nad programem naturalnego czytania)
Naturalna nauka języka to nauka słuchania, mówienia, czytania i pisania przez zabawę i twórcze działania. Towarzyszy jej dziecięca aktywność twórcza. Naturalna nauka języka jest odbierana nie tylko jako uczenie się języka, ale przede wszystkim edukacji poprzez język, w której jest on środkiem komunikacji i instrumentem myślenia.
Język dziecka jest traktowany w tej koncepcji jako zjawisko specyficzne – z jednej strony jest zdeterminowany rozwojem dziecka, z drugiej – kontaktem dziecka z otoczeniem. W naturalnej nauce języka istotą jest zrozumienie przez dziecko czytanych przez siebie treści, w których ujmuje się całe jednostki językowe, by następnie przechodzić kolejno do ich elementów. Edukacja językowa dziecka powinna być wzmocniona subtelnym wspomaganiem osoby dorosłej. Język odgrywa rolę integrującego różne dziedziny i rodzaje aktywności. Wykorzystanie naturalnych okoliczności, tworzących okazjonalne sytuacje edukacyjne, inspiruje dziecko wprowadzając je jednocześnie w świat pisma. W tej metodzie nauka pisania towarzyszy nauce czytania.
Odkrycie przez dziecko „wartości” jaką posiada język daje mu motywację do werbalizacji własnych myśli oraz do nauki pisania i czytania. Zaangażowanie emocjonalne ułatwia zapamiętywanie, uwrażliwia na budowę wyrazu, kojarzenie obrazu z fonemem i znakiem graficznym.
W naturalnej nauce język uwzględnia się indywidualne możliwości dzieci, ale jednocześnie położony jest nacisk na interakcyjny model nabywania kompetencji językowych. Podstawowym założeniem jest wspomaganie indywidualnego rozwoju dziecka z wykorzystanie jego własnej inicjatywy. Dziecko rozumie język jako kolejny sposób wyrazu.
Podstawą w tej nauce czytania jest wykorzystanie rozwoju procesów poznawczych dziecka, zwłaszcza spostrzegania i pamięci, które pomagają w zapamiętywaniu wyrazów, zdań, a następnie w zrozumieniu czytanych treści – istotą tej metody jest właśnie zrozumienie tego, co się czyta. W metodzie tej nieistotne jest opanowanie samej techniki czytania lecz czytanie ze zrozumieniem.
Naturalna nauka języka rozwija i pogłębia naturalną chęć dziecka do czytania, mówienia i kreślenia znaków graficznych. Mowa to nie tylko podst. ekspresji, nauki czytania i pisania ale także działalność wpierająca aktywność parajęzykową dziecka.
Punktem wyjścia jest cały tekst – krótki i prosty, ale zrozumiały oraz jego atrakcyjny kontekst. Ilustracje są ściśle związane z tekstem. Fabuła powinna być interesująca.
Wszystkie środki dydaktyczne wykorzystywane w naturalnej nauce języka powinny być organizowane w ośrodki zainteresowań, w których łączą się interdyscyplinarne treści skupione wokół zagadnień proponowanych przez osobę dorosłą lub samo dziecko.
W naturalnej nauce języka nauka pisania i czytania przebiega w 3 etapach:
· Zapoznanie dziecka z całością, którą jest cały tekst, zdanie, wyraz
· Zapoznanie dziecka ze szczegółami: budową zdania, litery, znaków interpunkcyjnych
· Przechodzenie do budowania całości z wykorzystaniem zdobytej wiedzy
Na każdym etapie dziecko odkrywa różne „dziwne” czynności, które w konsekwencji prowadzą go do samodzielnego czytania i pisania. Wyróżnia się 3 stadia nauki czytania: stadium jej wyłaniania się, wczesne czytanie i płynne czytanie. Stadium wyłaniania się zapoczątkowuje zainteresowanie dziecka treścią, które następnie wywołuje pragnienie samodzielnego odczytywania treści. Wczesne czytanie jest rozumiane jako samodzielne próby czytania podejmowane przez dziecko. Ostatnie stadium to udoskonalenie umiejętności czytania, m.in. techniki czytania. Prawidłowy przebieg nauki czytania we wszystkich trzech stadiach jest uwarunkowany dziecięcym oczekiwaniem sukcesu, motywacją i możliwością działania w zakresie przeróżnej aktywności powiązanej z nauką czytania i pisania.
W procesie nauki czytania i pisania występują równolegle następujące rodzaje czytania i pisania:
· Czytanie wspólne (wzbudzenie zainteresowania treścią, poznanie jej i przyswojenie, uatrakcyjnienie tekstu środkami dydaktycznymi, dziecko zaczyna łączyć proste wyrazy z obrazkami)
· Czytanie zespołowe (między czytaniem wspólnym, a czytaniem zespołowym, tworzenie mniejszych zespołów)
· Czytanie indywidualne – samodzielne, czytanie spontaniczne, dowolne,
· Czytanie dzieciom
· Pisanie wspólne
· Pisanie samodzielne
· Pisanie dla dzieci
Główne założenia: (Tak zebrane znalezione w necie)
1. Zintegrowanie treści edukacyjnych
2. Wspomaganie naturalnej chęci dziecka do nauki oraz tworzenia i współtworzenia wiedzy (percepcyjno-innowacyjny sposób uczenia się dzieci)
3. Prowadzenie działalności diagnostycznej w oparciu o bezpośrednią obserwację i narzędzia badawcze
o gromadzenie informacji o postępach (teczka dziecka)
o opracowanie indywidualnego programu oddziaływań edukacyjnych
4. Zapewnienie warunków organizacyjnych sprzyjających indywidualizacji oddziaływań edukacyjnych
o dominujące formy pracy: aktywność indywidualna i zespołowa
o stymulujące środowisko materialne
sbwa