ZLOSC.doc

ZŁOŚĆ

1.      Techniki radzenia sobie ze złością

a)      wentylowanie: niedojrzałe, raniące innych,

b)     redukowanie: walka z negatywnym myśleniem, grozi tłumieniem,

c)      sterowanie nią; należy używać ją z umiarem.

2.      Definicje złości

a)      złość: gwałtowny stan emocjonalny,

b)     szał: najsilniejsza forma złości,

c)      agresja; zachowanie zmierzające do skrzywdzenia osoby,

d)     wrogość: postaw wobec osób i świata,

e)      uraza: proces, w którym złość jest przechowywana a nie uwalniana,

f)       nienawiść: stężenie złości.

3.      Model naturalnej złości

a)      początkowe uświadomienie: np. ktoś za mnie coś zadecydował o czymś co jest moje,

b)     pobudzenie: spędzam czas na rozmyślaniu o tym incydencie,

c)      działanie: idę i rozmawiam o tym z zainteresowaną osobą,

d)     kontakt: reakcja tej osoby na moje słowa i moja reakcja na jej słowa,

e)      wycofanie: odpuszczam sprawę i wracam do swoich obowiązków.

4.      Pozytywne aspekty złości

a)      pomaga mi rozpoznawać moje własne potrzeby i odpowiadać na nie,

b)     stanowi sygnał, że dzieje się coś niedobrego, dzięki temu mogę rozwiązać istniejące problemy, a nie odkładać je na bok, lub przechodzić obojętnie,

c)      stanowi ostrzeżenie dla innych, że coś jest nie w porządku i że powinni mieć się na baczności,

d)     lepiej odczuwamy własną tożsamość i granice dzielące nas od innych,

e)      mobilizuje do podjęcia walki ze złem, z niesprawiedliwością, zakłamaniem,

f)       jest okazją do wyzbycia się uczuć bezsilności i rozpaczy,

g)     ekspresja jej daje poczucie komfortu,

h)     stanowi dowód troski, zaangażowania, prowadzi do większej intymności w związku,

i)       kontakt z nią prowadzi do pojednania,

j)       jest naturalna częścią procesu żałoby,

k)     może wyzwalać twórczą działalność,

l)       może przyciągać ludzkie zainteresowanie, gdy inne środki zawodzą.

5.      Mechanizm unikania złości

a)      początkowe uświadomienie: blokowane przez mechanizmy zaprzeczania,

Terapia: wolno mi przeżywać złość

b)     pobudzenie: blokowane przez mechanizmy minimalizacji, zmiany obiektu, usprawiedliwiania i projekcji,

Terapia: muszę nauczyć się odróżniać pobudzenie od lęku, by nie uciekać od

doznań

c)      działanie: blokowane przez mechanizmy zmieszania, niemocy, retrofleksji (zwrócenie złości przeciw sobie) i dostosowania,

Terapia: skupić się na niebezpieczeństwa, gdy zacznę działać i mówić o złości

wprost ludziom, dlaczego się boję, czego się boję,

d)     kontakt: blokowany przez irracjonalne poczucie winy,

Terapia: potrzebne jest wsparcie bliskich, że dobrze robię wyrażając złość,

niektórzy mogą mnie nie rozumieć dlaczego nagle stałem się „agresywny”

e)      wycofanie: blokowane przez zbyt gwałtowne wycofanie się ze złości,

Terapia: muszę mieć wsparcie, że dobrze robię, że potrzebuję czasu na zmianę, że

będę działał po staremu, ale powoli osiągnę cel.

6.      Terapia unikania złości

a)      unikanie złości jest naturalne i konieczne. Nikt nie może pozwolić sobie na okazywanie jej zawsze i wszędzie,

b)     unikanie staje się problemem, gdy ludzie stronią od konfliktów na tyle często, że tracą szansę wyboru (bo to niemoralne, niebezpieczne, raniące innych)

c)      unikanie złości ogranicza zachowania, myśli i uczucia,

d)     złość często odbierana jest jako egoistyczne zachowanie świadczące o niedojrzałości moralnej,

e)      ludzie ulegają poczuciu winy, ilekroć odczuwają złość. Potrzebują przyzwolenia na postrzeganie i akceptację własnych uczuć, słuchać swojej złości, nie potępiać się za nią, nie uważać się za samolubnych,

f)       ludzie muszą nauczyć się odróżniać akty troski o siebie od prawdziwie egoistycznych zachowań,

g)     ludzie muszą nauczyć się prosić wprost czego pragną i nie bać się że wyzwolą czyjąś złość (unikać mechanizmów biernej agresji czy odgrywania roli męczennika),

h)     ludzie muszą unikać upychania złości w sobie i wybuchania w pewnych momentach z powodu jej nagromadzenia, wcześniej rozpoznawać sygnały złości i ją rozładować,

i)       ludzie muszą pozwolić sobie na prawo do złości,

j)       w czasie terapii trzeba bezpieczne wyzwolić swoją złość,

k)     to człowiek ma wybór: albo wyrazić złość albo ją ukrywać,

l)       większość osób unikających złości zmienia swoje zachowanie bardzo powoli – doradcy muszą zachować cierpliwość,

m)   pomaga w terapii: poznanie uczciwych reguł walki, trening asertywności, ćwiczenia relaksacyjne,

n)     należy zachęcać ludzi do powolnej zmiany, do odgrywania ról w sytuacjach, kiedy boją się wyrazić złość,

o)     ludzie muszą się nauczyć, że inni mają prawo do złości, wyrażać, ale nie znaczy to, że są dla nich niebezpieczni.

p)     odpowiedzieć sobie na pytanie: „Gdybym się złościł, to byłbym……”

7.      Mechanizm chronicznej złości (trzymanie się jej kurczowo)

a)      początkowe uświadomienie: nadmierne wyczulenie na sygnały złości,

b)     pobudzenie: złość w centrum zainteresowania,,

c)      działanie: impulsywne, nieodpowiednie reakcje,

d)     kontakt: ekscytacja złością ,

e)      wycofanie: niemożliwość wycofania się.

8.      Funkcje chronicznej złości

a)      sygnał, że dzieje się coś niedobrego: jednak złość nie ukazuje źródła czy natury problemu,

b)     niedobra próba rozwiązania życiowych problemów: złość nie rozwiązuje problemów, nie jest skutecznym środkiem rozwiązywania problemów,

c)      uwikłanie w długotrwały nawyk: traci się zdolność dostosowania się do rzeczywistości, osoba reaguje złością bez namysłu, nawykowo, schematycznie bo tak łatwiej,

d)...