Ćwicz III.doc

(50 KB) Pobierz

Profilaktyka pierwotna zakażeń Ćwiczenia III

w placówkach służby zdrowia

Rezerwuar drobnoustrojów

Rezerwuarem może być:

v człowiek

v zwierzę

v roślina

v materia martwa

v pracownicy szpitala i pacjenci - mogą być zarówno rezerwuarem, jak i żródłem infekcji (np. gronkowca złocistego, prątka gruźlicy, HIV, HBV, HCV )

Źródła zakażeń

Źródłem zakażenia jest miejsce, z którego zarazek lub inny czynnik chorobotwórczy zostaje przeniesiony na wrażliwą osobę.

Źródłem infekcji mogą być:

v chorzy ludzie

v nosiciele ( zdrowi i ozdrowieńcy )

v zwłoki ludzi lub zwierząt przez krótki okres

v leki przygotowywane i przechowywane niezgodnie z zasadami aseptyki

v aparatura medyczna i sprzęt medyczny

v sprzęt do zabiegów pielęgnacyjno – higienicznych

v sprzęt do utrzymywania higieny pomieszczeń

v urządzenia sanitarne, wodociągowe i kanalizacyjne

Zakażenia mogą być wywołane przez:

Ø bakterie (gronkowce, paciorkowce, pałeczki Gram ujemne)

Ø laseczki beztlenowe,

Ø prątek gruźlicy,

Ø pałeczki Legionella,

Ø grzyby,

Ø pierwotniaki,

Ø wirusy: HBV, HCV, HIV, grypy, paragrypy, odry, różyczki, cytomegalii

Ø robaki,

Ø priony.

Drogi szerzenia się zakażeń

Droga powietrzna

- aerozol ( droga kropelkowa – wydzielina z dróg oddechowych chorego, powietrze wydychane

z płuc, powietrze zanieczyszczone )

- cząsteczki kurzu ( z powietrza, bielizny

pościelowej i operacyjnej, z opatrunków )

- złuszczony naskórek ( skóra rąk personelu

operacyjnego, skóra pola operacyjnego)

Droga kontaktowa

- personel szpitalny ( ręce, ubranie, włosy, choroby )

- pacjenci ( ręce, ubranie, bielizna pościelowa, rzeczy osobiste chorego )

- owady ( muchy, karaluchy, prusaki, mrówki faraona )

- sprzęt medyczny

- aparatura medyczna

- sprzęt higieniczny

- zakażone preparaty dezynfekcyjne

- mydło w kostkach

- ręczniki wielorazowego użycia

- słuchawki lekarskie

Droga wertykalna

Do zakażenia płodu, noworodka lub niemowlęcia może dojść najczęściej od zakażonej matki podczas akcji porodowej lub podczas życia płodowego najczęściej podczas patologii ciąży lub w wyniku pielęgnacji noworodka lub niemowlęcia przez zakażoną matkę lub inną osobę

Droga krwi

- zakażona krew i jej preparaty

- materiał biologiczny

- niejałowe narzędzia chirurgiczne , niejałowy materiał opatrunkowy

- brak zasad aseptyki w czasie wykonywania iniekcji i pobierania krwi do badań

- przeterminowane leki do iniekcji i płyny

do przetoczeń

Droga pokarmowa

- zanieczyszczone pokarmy florą bakteryjną przewodu pokarmowego

- zanieczyszczona woda pitna

- naczynia kuchenne, sztućce, talerze itp..

ASEPTYKA

Jest to zespół czynności mających na celu niedopuszczenie do zakażenia naturalnie jałowych tkanek, płynów ustrojowych, a także sterylnych materiałów.

Antysepryka

Jest to postępowanie odkażające, polegające na działaniu środków chemicznych na strukturę lub metabolizm drobnoustrojów, w wyniku czego ich procesy życiowe ulegają całkowitemu lub okresowemu zahamowaniu na danej powierzchni, np.. polu operacyjnym.

Profilaktyka zakażeń

Ręce są najważniejsza droga przenoszenia drobnoustrojów pomiędzy personelem a pacjentem, pamiętajmy więc, że mycie i dezynfekcja rąk jest bardzo istotna. Badania wykazały, że na brudnych rękach personelu znajduje się ok. 124 – 130 szczepów bakteryjnych należących do takich gatunków jak: gronkowce, pałeczki niefermentujące , pałeczki jelitowe.

Zakażenia szpitalne przenoszone są w ponad 50 % poprzez

ręce personelu.

Mycie rąk - usuwa zabrudzenia , pozwala w znacznym stopniu

mechanicznie usunąć drobnoustroje należące do flory

przejściowej.

Dezynfekcja – eliminuje florę przejściową redukując

jednocześnie florę stałą.

Rodzaje mycia rąk

Socjalne mycie rąk z użyciem mydła płynnego, usuwa w dużej mierze ok..65%przejściowo występujących drobnoustrojów ze średnio zabrudzonej skóry.Mycie to polega na energicznym pocieraniu wszystkich powierzchni rąk z użyciem mydła i wody. Powinno trwać co najmniej 10 sek.Ręce należy płukać w strumieniu bieżącej wody

i osuszyć ręcznikiem jednorazowego użytku.

Socjalne mycie rąk wykonuje się:

- przed dotykaniem żywności , przed jedzeniem, karmieniem chorych

- po wyjściu z toalety

- przed i po wykonaniu procedur klinicznych

- przed rozpoczęciem dnia pracy i po dłuższych przerwach w pracy

- po widocznym zabrudzeniu

- po wykonanych pracach porządkowych i czystościowych itp.

Higieniczne mycie rąk – zabieg polegający głównie na zmyciu z powierzchni skóry rąk zanieczyszczeń organicznych

i brudu oraz na częściowej eliminacji ze skóry flory przejściowej i stałej.Ręce myje się pod strumieniem letniej bieżącej wody, z użyciem mydła i środka antyseptycznego 3-5 ml w czasie 30-60 sek.Po dokładnym myciu spłukuje się i osusza ręcznikiem jednorazowego użycia.

Higieniczne mycie rąk wykonuje się:

- w obszarach wysokiego ryzyka

- przed wykonaniem procedur medycznych

- po kontakcie z wydzielinami lub wydalinami

- przed pielęgnacją pacjentów i po pielęgnacji

Chirurgiczne mycie rąk –w celu usunięcia i zabicia flory przejściowej a także obniżenia do minimum koncentracji flory stałej.

Czas mycia 3-5 min. z powiększeniem obszarów mytej skóry o nadgarstki i przedramiona oraz czyszczeniem paznokci 1-razową szczotką ( do pierwszego zabiegu w danym dniu;stałe użycie zwiększa ryzyko uszkodzeń skóry );osuszanie rąk sterylnym ręcznikiem.Podczas mycia chirurgicznego zakładamy nieprzemakalny fartuch, ręce myje się pod bieżącą wodą w taki sposób , aby dłonie były zawsze trzymane powyżej łokci.Po kilkakrotnym namydleniu i spłukaniu wodą , szoruje się ręce i przedramiona mydłem i jałową szczotką przez 3 min.Następnie nie odkładając mydła – zmienia się szczotkę i ponownie szoruje się ręce i przedramiona przez kolejne 3 min.

Chirurgiczne mycie rąk wykonuje się:

- przeprowadza się przed wszystkimi zabiegami chirurgicznymi i inwazyjnymi

Higiena rąk – zasady ogólne

Należy pamiętać:

- obetnij krótko paznokcie

- nie wycinaj skórek

- zabezpiecz zranienia wodoodpornym opatrunkiem

- nie zakładaj w pracy pierścionków , obrączki itp.

- nie noś sztucznych lub lakierowanych paznokci

- nie pracuj w odzieży z długim rękawem

- myj ręce pod bieżącą wodą

- dokładnie osusz ręce przed dezynfekcją

- zakręcić kurek przy użyciu suchego ręcznika 1-razowego

- spłukuj dokładnie ręce bieżącą wodą

- nawilżaj ręce

Najczęstsze błędy popełniane przy myciu i dezynfekcji rąk :

Mycie:

Ø niedokładne mycie rąk ( pomijanie przestrzeni między palcami, niedokładne czyszczenie paznokci )

Ø pozostawienie na rękach biżuterii

Ø krótki czas mycia

Ø używanie „wspólnego” mydła w kostce lub mydła w płynie zanieczyszczonego mikrobiologicznie