Zadania pedagogiki społecznej:

-          zmiana niekorzystnych warunków rozwojowych

-          ulepszanie wpływów pozytywnych

Funkcje pedagogiki społecznej:

-          kompensacja - wyrównanie braków utrudniających prawidłowy rozwój jednostki

-          profilaktyka – zapobieganie powstawania niekorzystnych zjawisk

-          doskonalenie – rozwijanie prac własnych, by doskonalić siebie i otoczenie

Podstawowe cechy pedagogiki społecznej:

-          globalność

-          dynamika

-          kompensacja

-          wartościowanie

Idee Radlińskiej:

-          podmiotowości - traktować jednostkę jako podmiot

-          sprawiedliwości  społecznej – wszyscy mają równy dostęp do warunków rozwojowych

-          pomocniczości – społeczeństwo ma obowiązek pomagania

-          edukacji społecznej – wychowanie; jedno z elem. życia społ.- kul.

Siły społeczne – cechy, uzdolnienia i aspiracje jednostki przejawiające się w konkretnym działaniu

Źródła sił społecznych:

-          grupa rówieśnicza

-          instytucje społeczne

-          role społeczne pełnione przez jednostkę

-          sam człowiek

-          sytuacje zagrożenia

TYPOLOGIA SIŁ SPOŁECZNYCH

wg Radlińskiej:

a)      narastające

b)     zanikające

c)      jawne

d)     ukryte

wg Kowalskiego:

a) podstawowe                                                        f) zorganizowane

b) współwyznaczające                                          g) wsteczne

c) wzmacniające                                                        h) postępowe

d) osłabiające                                                                      i) zachowawcze

e) spontaniczne                                                        j) rozwojowe

Wsparcie społeczne – wszelka pomoc jednostce w jej trudnej sytuacji (pomoc w jej przezwyciężeniu); istnieje cały czas, a aktywizuje się w sytuacjach trudnych

Rodzaje wsparcia społecznego:

-          emocjonalne

-          wartościujące

-          informacyjne

-          duchowe

Poznańska szkoła badań nad rodziną:

-          wieloaspektowa, integralna analiza życia rodzinnego z uwzględnieniem interakcji z zewnętrznym układem społecznym

-          kompleksowa analiza – ważne elementy struktury i funkcji  rodziny oraz świadomości rodziny dot. życia rodzinnego i zjawisk ściśle powiązanych z życiem rodzinnym

-          bada się wzajemne uwarunkowania tych elem., wg zasad odwracalności kategoriami  zmiennych niezależnych i zależnych

Funkcje rodziny wg Tyszki:

-          biopsychiczne:

*prokreacyjne

*zewnętrzne

-          ekonomiczne:

*materialno-ekonomiczne

*opiekuńczo-zabezpieczające

-          społeczno-wyznaczające:

*klasowa

*legalizacyjno-kontrolna

-          socjopsychiczne:

*socjalizacyjna

*kulturalna

*emocjonalno-ekspresyjna

*rekreacyjno-towarzyska

Szkoła środowiskowa wg Szackiego:

-          jako placówka wychowawcza ściśle współpracująca z rodzicami i instytucjami, które rozwijają zainteresowania uczniów

-          brak rozbieżności między celami wychowawczymi w domu i w szkole

-          przygotowywanie dziecka do życia dorosłego

-          pamiętać: szkoła jest dla dzieci, a nie dzieci dla szkoły!

-          Krytyka tłumienia tego co spontaniczne

Cel wychowawczy szkoły środowiskowej:

-          powiązanie szkoły z życiem

-          zaspokojenie potrzeb duchowych uczniów (wszechstronne zaspokajanie potrzeb)

-          kompleksowe realizowanie funkcji podstawowych (wychowawcza, opiekuńczo-socjalna i kształcenia)

-          rozwijanie motywacji i umiejętności ucznia do dalszego poszerzaniu i pogłębianiu wiedzy

-          aktywizacja różnorodnych sił społecznych, np.: rodziców

Podstawowe funkcje szkoły środowiskowej:

1.kształcąco-wychowująca

-          optymalne wykorzystanie zdolności dziecka

-          rozszerzanie różnorodnych form ich aktywności

-          organizowanie współpracy z innymi instytucjami

2.opiekuńcza

-          stała i kompleksowa opieka nad warunkami nauki

-          rozpoznawanie i diagnozowanie braków spowodowanych opóźnieniem w rozwoju

-          organizowanie czasu wolnego

-          zapobieganie i usuwanie zagrożeń

3.koordynacyjna

-          podział racjonalny zadań

-          jednolita opieka wychowawcza

Zasady współdziałania szkoły ze środowiskiem: (wg Winiarskiego)

1)Oddolnej inicjatywy i dobrowolności

-          chęć dobrowolnego współdziałania musi zrodzić się wśród członków danego środowiska (nauczyciele, rodzice, mieszkańcy...)

2)Równorzędności i poszanowania partnerów

-          jednakowe traktowanie wszystkich uczestników współdziałania

3)Kompleksowości współpracy

-          holistyczne podejście do współpracy (wszystkie aspekty pod uwagę)

4)Korelacji celów i działań

-          elementy współpracy nie są sprzeczne, nie przeciwstawiają się sobie, nie wykluczają się wzajemnie

5)Autentyczności zadań i działań

6)Planowości współpracy

-          współdziałanie musi mieć charakter świadomy, celowościowy, intencjonalny

-          współpraca powinna opierać się na wcześniej opracowanym integralnym planie działania

7)Ciągłości i systematyczności

-          długotrwałość, duża częstotliwość, rytmiczność, płynność, aktywność wszelkich działań

8)Elastyczności i różnorodności form oraz metod działania

-          (elas.) przeciwstawienie się schematyczności, sztywności, uniformizacji, niezmienności

-          (różn.) przeciwstawienie się unifikacji, jednorodności, monotonii, ubóstwu treści, form i metod działania

9)Innowacyjności w pracy środowiskowej

-          nowatorstwo społeczno – pedagogiczne, twórcze podejście (nie odtwórcze)

10)Stopniowego poszerzania zakresu współdziałan

Typologie grup społecznych:

1.ogólny podział:

                                                        *zwarte

                                                        *luźne

                                                        *okazyjne

2.ze wzgl. na wiek członków:

                                                        *rówieśnicze

                                                        *zróżnicowane

3.ze wzgl. na płeć:

                                                        *jednorodne

                                                        *mieszane

4.ze wzgl. na społeczna podstawę ich istnienia:

                                                        *celowe (grupy wtórne)

                                                        *spontaniczne (grupy pierwotne)

Funkcje grupy rówieśniczej: (wg Misztala)

MAKROSPOŁECZNE

-          wyznaje określony system wartości

-          kreuje wzorce zachowań

-          egzekwuje ich przestrzeganie

MIKROSPOŁECZNE (złożone)

-          dostarcza motywacji do działania celowego

-          wyznacza role społeczne , uczy samodzielności

MIKROSPOŁECZNE (proste)

-          zaspokaja potrzebę przynależności i akceptacji

-          źródło zabawy i rozrywki (organizowanie czasu wolnego)

-          dostarcza wrażeń, przygód i nowych doświadczeń

Grupa rówieśnicza – organizm społeczny, który wyróżnia się spośród innych nie ze względu na cechę demograficzną, lecz ze względu na typ więzi, bliskie, nacechowane wzajemną aprobatą uczestnictwo

Typy kierowania grupą rówieśniczą:

PRZODOWNICTWO- gotowość do współdziałania, osoba ta ze względu na swój charakter i

                                                        opiekuńczość obdarzona jest przez grupę zaufania

PRZYWÓDZTWO- jest zdobywane przy aprobacie członków grupy, może wynikać z

                                                               kwalifikacji lub możliwości jednostki

PANOWANIA(władza)- zdobywana instrumentalnie, głównie siłą,

                                                        autokratyzm, rygoryzm, centralizacja decyzyjna

Pierwotność i wtórność grup rówieśniczych