ZAMÓWIENIA PUBLICZNE
Zamówienia publiczne- należy rozpatrywać jako planowy i zorganizowany system działań prawnych, organizacyjnych i ekonomicznych regulujących zasady i tryb wydatkowania środków publicznych. W tym ujęciu zarówno struktura systemu jak i koncepcja zarządzania wynika z rozwiązań zawartych przepisem. W praktyce pojęcie zamówień publicznych związane jest przede wszystkim z aktywnością państwa w zakresie wydatkowania środków publicznych. Współczesne państwo na wielką skalę dokonuje wydatków w przedmiocie dostaw, usług i robót budowlanych.
Zamówienia publiczne stanowią istotny element polityki gospodarczej zarówno na poziomie rządowym jak i samorządowym. Stanowiąc swoisty rodzaj interwencjonizmu panstwa w procesy gospodarcze przy zachowaniu mechanizmów konkurencyjnych.
Podstawowe założenia systemu publicznego :
- zracjonalizowanie gospodarki środkami publicznymi w warunkach gospodarki rynkowej
- ograniczenie zjawisk patologicznych
- pozyskanie społecznego zaufania dla sposobu wydatkowania pieniędzy publicznych
- jawność postępowania
Dostawy – to nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr w szczególności na podstawie umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz lizinguj
Roboty budowlane – to zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy prawo budowlane
Usługi –są to wszelkie świadczenia , których przedmiotem nie są roboty budowlane lub dostawy, a są usługami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ustawy. Ustawodawca dzieli usługi na :
a) usługi o charakterze priorytetowym – zalicza się tu :
- usługi konserwacyjne
- usługi naprawcze
- usługi transportu lądowego
- usługi telekomunikacyjne
- usługi finansowe
- usługi komputerów
- usługi badawcze
- usługi w zakresie księgowości
- usługi badania rynku
- usługi reklamowe
- usługi sprzątania budynków
- wszelkiego rodzaju usługi architektoniczne
b) usługi o charakterze nie priorytetowym- zalicza się tu :
- usługi hotelarskie
- usługi restauracyjne
- transport wodny i kolejowy
- usługi prawnicze
- usługi związane z naborem pracowników czyli rekrutacyjne
- usługi szkoleniowe
- usługi edukacyjne
- usługi zdrowotne
- usługi rekreacyjne
- usługi kulturalne
Kierownik zamawiającego – to osoba lub organ, która zgodnie z obowiązującymi przepisami, statutem lub umową jest uprawniona do zarządzania zamawiającym ( np. rektor w szkole wyższej, marszałek w urzędzie marszałkowskim, wójt, burmistrz, prezydent w gminie )
Najkorzystniejsza oferta – to oferta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotów zamówienia
Kryteria :
- cena
- inne, odnoszące się do podmiotu zamówienia ( w szczególności) :
* jakość
* funkcjonalność
* parametry techniczne
* zastosowanie najnowszych w zakresie oddziaływania
* koszt eksploatacji
* serwis na środowisko
Postępowanie o udzielenie zamówienia – postępowanie wszczynane w drodze publicznego ogłoszenia o zamówieniu lub przesłania zaproszenia do składania ofert albo przesłania zaproszenia do negocjacji w celu dokonania wyboru oferty wykonawcy, z którym zostanie zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego.
Wykonawca – to osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.
Zamawiający – to osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej obowiązana do stosowania ustawy
Zamówienia publiczne – to umowy odpłatne zawierane między zawierającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane.
Geneza zamówień publicznych:
- w okresie międzywojennym w czasie II Rzeczpospolitej istniały regulacje dotyczące procedur zamówieniowych. Była to ustawa z 1933 r. o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz instytucji prawa publicznego
- w latach powojennych w Polsce wraz z wejściem w życie ustawy z listopada 1938 r. o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz niektórych kategorii osób prawnych, pojęcie zamówienia publiczne w praktyce straciło sens .
Ustawa wprowadziła zasadę bez przetargowych zamówień w ramach sektora uspołecznionego co było jawną dyskryminacją sektora prywatnego. Dla przedsiębiorców prywatnych zamówienia publiczne były dostępne tylko wtedy gdy nie mogły być wykonane przez jednostki gospodarki uspołecznionej.
Kolejne zmiany miały miejsce wraz z pojawieniem się ustawy z grudnia 1957 r. o dostawach, usługach, robotach na rzecz jednostek państwowych. Nadal jednak utrzymano dyskryminacje sektora prywatnego.
Kolejną modyfikację wprowadziła ustawa z 3 grudnia 19 r. o zmianie niektórych ustaw wprowadzających reformę gospodarczą. W oparciu o zapisy tej ustawy instytucje publiczne nie miały obowiązku stosowania ustawowo regulowanych procedur. Instytucja zamówień publicznych była uregulowana tylko w przepisach resortowych przy czym były one bardzo zróżnicowane i nie spójne
- 1989 r. przełom
W 1991 r. pojawiła się faktyczna potrzeba opracowania i przyjęcia regulacji.
Zaproponowano zmiany do prawa budżetowego do wydania rozporządzenia – delegowano do tego RM w pierwszym podejściu ….. między resortowy zespół do powołania prac
Ustawa z 10 czerwca 1991 r. o zamówieniach publicznych zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 1995 r. Możemy mówić, że mamy system zamówień publicznych. System był modyfikowany, rozbudowywany
W marcu 2004 r. nowa ustawa prawo zamówień publicznych zastąpiła ustawę o zamówieniach publicznych. W tej ustawie przede wszystkim umocniono i rozwinięto w tym zasadę jawności, wprowadzono decentralizację sytemu zamówień publicznych poprzez przeniesienie szeregu komputerów decyzyjnych na rzecz zamawiającego, zwiększono jednocześnie obowiązki, uprawnienia kontrolne Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.
Ostatnia zmiana 29 stycznia 2010 r. jej podstawowy mym celem było wdrążenie do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie zamówień publicznych.
Regulacje prawne w zakresie zamówień publicznych :
1) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2010 w sprawie wykazu usług o charakterze priorytetowym i nie priorytetowym
2) rozporządzenie PRM z 28 stycznia 2010 r. w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczonych w BIP zamówień publicznych
3) rozporządzenie PRM z 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzaju dokumentów jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form w jakich te dokumenty mogą być składane
4) rozporządzenie PRM z 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń urzędowi oficjalnych publikacji wspólnot europejskich
5) rozporządzenie PRM z 23 grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do Euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówienia
6) rozporządzenia PRM z 16 października 2008 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
7) rozporządzenie PRM z października 2007 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań
8) rozporządzenie PRM z 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
9) rozporządzenia PRM z sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu informacji rocznych, zawartych w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach, rozporządzenie określa wzór i sposób jego przekazywania
10) rozporządzenie PRM z sierpnia 2006 r. w sprawie organów właściwych do występowania do Komisji Europejskiej z wnioskiem o stwierdzenie prowadzenia działalności na rynku konkurencyjnym, do którego dostęp nie jest ograniczony
11) rozporządzenia Ministra Infrastruktury:
a) z września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonań i odbioru robót budowlanych oraz programów
funkcjonalno-użytkowych
b) z maja 2004 r. w sprawie określania metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno – użytkowym
12) zarządzenie PRM z grudnia 2004 r. w sprawie nadania statutu Urzędowi Zamówień Publicznych
Zamówienia Publiczne są związane z wydatkowaniem środków publicznych !!!
Aspekt ekonomiczny związany jest z interwencjonalizmem państwa ( państwo może oddziaływać na procesy gospodarcze), absorpcja funduszy strukturalnych.
Zakres przedmiotowy zamówień publicznych :
*dostawy
*usługi
*roboty budowlane
Instytucjonalne aspekty funkcjonowania systemu.
- System jest zdecentralizowany ( nie ma 1 organu udzielającego zamówienie)
- Centralnym organem adm. rządowej właściwym w sprawach zamówień publicznych w zakresie określonym ustawom jest Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
- Urząd jest jednostką budżetową powołaną do obsługi Prezesa Urzędu.
Działalność Urzędu Z.P. polega przede wszystkim na realizacji przedsięwzięć w zakresie :
- przygotowania projektów, aktów prawnych dotyczących zamówień publicznych
- opiniowanie projektów aktów prawnych w ramach uzgodnień międzyresortowych
- wykonywanie uprawnień kontrolnych Prezesa
- analiza i funkcjonowanie systemu zamówień publicznych w Polsce
- upowszechnianie wiedzy z zakresu zamówień publicznych poprzez inspirowanie i organizowanie szkoleń, opracowywanie programów szkoleniowych, upowszechnianie oraz działalność wydawnicza
- wydawanie w formie elektronicznej Biuletynu Zamówień Publicznych w którym zamieszczane są ogłoszenia przewidziane ustawą
- zapewnienie warunków organizacyjnych funkcjonowania środków ochrony prawnej w ramach procedury odwoławczej
- prowadzenie współpracy międzynarodowej w zakresie zamówień publicznych
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych kieruje urzędem przy pomocy wiceprezesów, Dyrektora Generalnego, Dyrektora Departamentu, Dyrektora Biur oraz Dyrektora Sekretariatu.
Prezes może tworzyć Rady i Zespoły jako organy doradcze i opiniodawcze określając ich nazwę, skład osobowy oraz zakres i tryb działania.
Skład Urzędu Zamówień Publicznych wchodzą następujące komórki organizacyjne:
- Departament Prawny
- Departament Kontroli Doraźnej
- Departament Kontroli Zamówień Współfinansowanych ze środków UE
- Departament UE i współpracy międzynarodowej
- Departament Informacji, Edukacji i Analiz Systemowych
- Departament Odwołań
- Biuro Organizacyjno - Finansowe
- Samodzielne stanowisko Audytu Wewnętrznego
Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań komórek organizacyjnych oraz tryb pracy urzędu określa regulamin organizacyjny Urzędu nadany przez Prezesa.
Temat : Rynek zamówień publicznych
1.WIELKOŚĆ RYNKU
Na podstawie danych z rocznych sprawozdań wartość rynku zamówień publicznych w 2007 r. wyniosło około 103 mld zł. Stanowiło to ok. 8,9 % PKB.
Jak wynika z danych uzyskanych z rocznych sprawozdań w 2007 r. pod względem wartości wydatkowania środków w zamówieniach publicznych. Ogółem dominowały roboty budowlane, ich wartość stanowiła 51 % ogólnej kwoty udzielanych zamówień.
Pomimo tak dużego odsetka wartości, liczba postępowań na roboty budowlane w 2007 r. stanowiła tylko 24 % zamówień. Najczęściej udzielającym zamówień na roboty budowlane była podobnie jak w latach ubiegłych adm. samorządowa. Jednak w przeciwieństwie do lat ubiegłych odsetek robót budowlanych w ogólnej liczbie zamówień udzielonych w 2007 r. przez tę grupę zamawiających stanowił 40 % ( w latach 2005-2006 wynosi 64 % ).
Na zmianę tego odsetka miało wpływ zwiększenie się liczby zamówień udzielonych przez adm. samorządową na usługi. Zamówienia na dostawy w 2007 r. stanowiły 23 % wartości wydatkowanych środków i 37 % ogólnej liczby udzielonych zamówień.
Najczęściej zamawiającym dostawy była, podobnie jak w ubiegłych latach służba zdrowia-ponad 80 % ogółu zamówień udzielonych przez tę grupę zamawiających.
Kontrakty na usługi stanowiły 26 % ogólnej wartości udzielonych zamówień oraz 39 % liczby udzielonych zamówień.
Najczęstszym odbiorcą usług była adm. rządowa centralna 45 % ogółu przypadków. A następnie adm. Samorządowa 42 % ogółu swoich przypadków.
(Najwięcej było usług, a pod względem kwoty-robót budowlanych)
2. Podmioty rynku
Uczestnikami są :
-zamawiający
-wykonawcy
Na podstawie sprawozdań za 2007 r. w oparciu o nie, można założyć, że zamawiających udzielających zamówień na podstawie procedur określonych w ustawie Prawo Zamówień Publicznych było 11 700.
Na podstawie ogłoszeń o udzielenie zamówienia można stwierdzić, iż ok. 50 000 przedsiębiorstw otrzymało w 2007 r. zamówienia publiczne.
3. Udział polskich przedsiębiorstw w rynku europejskim
Akcesja Polski do UE otworzyła krajowy rynek zamówień publicznych oraz otworzyła polskim przedsiębiorstwom rynki innych państw członkowskich. W 2007 r. polskim wykonawcom udzielono na rynkach unijnych 54 zamówienia, dla przykładu w 2006 r. było 46 zamówień a w 2005 r. było 42 zamówienia, można stwierdzić wzrost.
Najczęściej polscy przedsiębiorcy wygrywali postępowania organizowane przez zamawiających z Czech ( 9 kontraktów), Belgii (8 kontraktów) oraz Niemiec ( 7 kontraktów ).
W sumie Polscy przedsiębiorcy zrealizowali 35 dostaw, 18 usług oraz 1 robotę budowlaną.
Udzielone zamówienia dotyczyły dostaw, sprzętu górniczego, taboru kolejowego, aparatury pomiarowej, autobusów a także sprzętu medycznego, komputerów, usług informatycznych oraz doradztwa.
4.Jak funkcjonują podmioty zagraniczne na polskim rynku zamówień publicznych ?
W 2007 r. polscy zamawiający opublikowali w Dzienniku Urzędowym UE 11 197 ogłoszeń o zamówieniu publicznym oraz konkursie, stanowiło to 8 % wszystkich przetargów i konkursów ogłoszonych na szczeblu unijnym. Blisko 98 % zamówień na polskim rynku przypadło przedsiębiorstwom krajowym. W 309 przypadkach zamówienia zostały udzielone wykonawcą zagranicznym i tak najwięcej zamówień przypadło w udziale przedsiębiorcom z Wielkiej Brytanii (29 % kontraktów), następnie z Niemiec (22 % kontraktów) oraz Włoch (8 % kontraktów), dalej z Austrii, Francji i Szwajcarii około 6 % kontraktów oraz Czech, Holandii, USA około 4 % kontraktów.
W tych zamówieniach przeważały dostawy - 71 % kontraktów, a następnie usługi - 25 % , pozostały procent stanowiły roboty budowlane (4 % ).
Zamówienia udzielane zagranicznym wykonawcą dotyczyły najczęściej specyficznym przedmiotom zamówienia np. zakup praw licencyjnych do filmów lub oprogramowanie, zakup sprzętu medycznego, zakup urządzeń optycznych i precyzyjnych (np. mikroskopu). Czyli najczęściej były to przedmioty które nie były dostępne na rynku krajowym.
5.Kontrola kojarzy się z :
-obserwacja
- sprawdzenie
- analiza
- kary
- nadzór
- organ/instytucja
- inspekcja
- rewizja
- weryfikacja
- przesłuchanie
- ocena
Kontrola polega na porównaniu stanu faktycznego (wykonania) ze stanem pożądanym / wymaganym (wyznaczeniem)
6.Podział kontroli wg kryteriów:
a) kryterium organizacji kontrolnej:
W nauce organizacji i zarządzania wyróżnia się podział kontroli na różne rodzaje. Jednym z nich jest podział na kontrole funkcjonalną i instytucjonalną. Podział ten dokonywany jest z punktu widzenia cech organizacyjnych kontroli.
Przy czym kontrola funkcjonalna oznacz kontrole sprawowaną na poszczególnych szczeblach kierowania i dzieli się na: pionową (sprawowaną przez kierowników w stosunku do podległych pracowników) oraz poziomą ( gdy określ...
asumi88