Chlopi.pdf

Chłopi - streszczenie

TOM PIERWSZY: JESIE Ń

Rozdzia ł I

Ksi ą dz przywita ł troskliwie, id ą c ą na zimowe

ż ebry star ą Agat ę . Przez chwil ę rozmawia ł z

kobiet ą o jej ci ęż kim losie, po czym w ł o ż y ł jej w

r ę ce z ł otówk ę i pob ł ogos ł awi ł . Kiedy Agata

odesz ł a ksi ą dz chcia ł modli ć si ę brewiarzem, ale

zaduma ł si ę nad roztaczaj ą cym si ę jesiennym

krajobrazem. Ruszy ł w drog ę w stron ę kaplicy,

co rusz to zagadywa ł jakiego ś przechodnia,

chwile zatrzyma ł si ę ko ł o grupy ludzi,

pracuj ą cych na polu. Pob ł ogos ł awi ł wszystkim,

porozmawia ł i odszed ł . Stoj ą cy na polu pocz ę li

chwali ć ksi ę dza, ale przywo ł ani do porz ą dku

przez Ann ę szybko wrócili do pracy.Wzi ę li si ę

chy ż o za robot ę i w cicho ś ci, ż e ino s ł ycha ć by ł o

dziabanie motyczek o tward ą ziemi ę , a czasem

suchy d ź wi ę k ż elaza o kamie ń . Czasami kto ś

niekto ś wyprostowa ł zgi ę ty i zbola ł y grzbiet,

odetchn ął g łę boko, popatrzy ł bezmy ś lnie na

siej ą cego przed nimi i znowu kopa ł , wybiera ł z

szarej ziemi ż ó ł te ziemniaki i rzuca ł do kosza,

przed si ę stoj ą cego.

Ludzi. by ł o kilkana ś cioro, przewa ż nie starych

kobiet i komorników, a za nimi bieli ł y si ę dwa

krzy ż aki, u których w p ł achtach le ż a ł y dzieci

raz w raz pop ł akuj ą c.

Kobiety znowu zaczynaj ą gada ć to o Agacie,

to o Dominikowej, któr ą pos ą dzaj ą o czary i jej

córce Jagnie, która tylko si ę stroi i rozgl ą da za

m ęż czyznami. Nagle do Hanki przybieg ł a

Józka Borynówna z wiadomo ś ci ą , ż e zdycha

jedna z krów. Tymczasem s ł o ń ce zachodzi i

wszyscy przerywaj ą prac ę . Jeszcze tylko

Jagustynaka plotkuje o Borynie, twierdzi, ż e

gospodarz jeszcze krzepki i ka ż da panna by za

niego posz ł a.

Rozdzia ł II

Na Borynowym podworcu, obstawionym z

trzech stron budowlami gospodarskimi, a z

czwartej sadem, który go oddziela ł od drogi,

ju ż si ę zebra ł o do ść narodu; kilka kobiet radzi ł o

i wydziwia ł o nad ogromn ą czerwono-bia łą

krow ą , le żą c ą przed obor ą na kupie nawozu.

Hanka rozpaczaj ą c nad chor ą krow ą , pos ł a ł a

Józk ę po Ambro ż ego, który zna si ę na leczeniu.

Niestety by ł o ju ż a pó ź no. Na podwórku

pojawi ł si ę Boryna z synem Antkiem,

rozw ś cieczony gospodarz, krzycza ł na kobiety

zmarnowa ł y mu zwierz ę . Wszyscy rozeszli si ę ,

widz ą c, ż e z ł o ść gospodarza mo ż e si ę sko ń czy ć

bijatyk ą . W ko ń cu Boryna za żą da ł posi ł ku, wi ę c

udano si ę do domu.

Dom by ł zwyk ł y kmiecy – przedzielony na

przestrza ł sieni ą ogromn ą ; szczytem wychodzi ł

na podwórze, a frontem czterookiennym na

sad i na drog ę .

Jedn ą po ł ow ę od ogrodu zajmowa ł Boryna z

Józi ą , a na drugiej siedzieli Antkowie. Parobek

z pastuchem sypiali przy koniach.

Nieco udobruchany gospodarz zarz ą dzi ł

oporz ą dzenie krowy i poszed ł spa ć . Witek,

który pas ł krow ę i boi si ę gniewu Boryny, prosi

o pomoc Józi ę . Tymczasem gospodarz wsta ł i

uda ł si ę do wójta, by dowiedzie ć si ę o

oskar ż enia, jakie rzuci ł a na niego Jewka. Po

drodze rozmy ś la o zmar ł ej ż onie. Wójt podsun ął

go ś ciowi my ś l o nowej ż onie, proponuj ą c mu

Jagn ę Dominikow ą , co wyra ź nie spodoba ł o si ę

Borynie, cho ć nie da ł tego po sobie pozna ć ,

jednak wracaj ą c do domu, nadrobi ł drogi, by

przej ść ko ł o domu Jagny. My ś l o ma łż e ń stwie

podoba ł a mu si ę bardziej o tyle, ż e nie chcia ł

przepisywa ć gospodarki na dzieci, poza tym

Jagna mia ł a spory posag. Wieczorem le żą c w

ł ó ż ku rozmy ś la ł o Jagnie.

Rozdzia ł III

Kuba pierwszy si ę obudzi ł i zacz ął chodzi ć po

gospodarstwie, chwil ę pobawi ł si ę z psem Ł ap ą ,

by zaraz zaj ąć si ę obrz ą dkiem. Potem poszed ł

obudzi ć Witka, który wstawszy, siad ł przed

cha ł up ą i bawi ł si ę z ptaszkami. Nagle pojawi ł

si ę Boryna i nie bacz ą c na lamenty parobka,

pocz ął go bi ć za zmarnowanie najlepszej

krowy. Nast ę pnie stary gospodarz pocz ął

budzi ć syna (Antka) i wydawa ć mu polecenia,

co sko ń czy ł o si ę kolejnym ju ż spi ę ciem mi ę dzy

m ęż czyznami. Boryna wyda ł reszt ę polece ń i

pojecha ł na s ą d.

Przed s ą dem panowa ł gwar. Wiele ludzi

czeka ł o na rozstrzygni ę cie sporu. Jedna

sprawa dotyczy ł a Dominikowej – matki Jagny

– wi ę c Boryna uwa ż niej si ę jej przygl ą da ł .

Oskar ż ano Bartka Koz ł a o przyw ł aszczenie

sobie ś wini Dominikowej. Po przerwie przysz ł a

pora na spraw ę Boryny. Jewka, która s ł u ż y ł a

przez pewien czas u niego, twierdzi ł a, ż e

wygna ł j ą z dzieckiem (którego by ł ojcem) i nie

zap ł aci ł jej za pos ł ug ę . P ł aka ł a i krzycza ł a, ale

nikt nie da ł jej wiary, nie mia ł a równie ż

ż adnych ś wiadków na potwierdzenie swoich

s ł ów. Boryna wygra ł spraw ę i poczu ł wielk ą

ulg ę . Poczeka ł na Dominikow ą , by pój ść z ni ą

do karczmy napi ć si ę wódki. Matka Jagny

uzna ł a, ż e to kowal namówi ł Ewk ę na to

oskar ż enie, byle tylko pogn ę bi ć te ś cia. Wracali

do wsi razem, w drodze kobieta zacz ęł a si ę

podpytywa ć , czy Boryna nie zamierza si ę

jeszcze o ż eni ć , na co ten odpowiedzia ł :

„I... nie bier ą mnie ju ż ci ą gotki do kobiet, za

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: