Test wiedzy o o¶wieceniu.pdf

Test z epoki

Ucz się z

Test wiedzy o oświeceniu

1. Epoka oświecenia to:

a. cały wiek XVII

b. przełom XVII i XVIII wieku

c. cały wiek XVIII

Komentarz:

Autorem bajki, jako gatunku literackiego, jest legen-

darny bajkopisarz Ezop. To on napisał znaną wszyst-

kim bajkę o lisie i kruku. Jednak prawdziwą karierę

zrobiła bajka dopiero w okresie oświecenia. Stała się

ona ulubionym gatunkiem klasycystów ze względu na

jej dydaktyczne walory: możliwość pouczania i ganie-

nia, a także ze względu na zwięzłą i atrakcyjną dla

czytelnika, jasną, przejrzystą, formę. Autorzy bajek

mogli w ten sposób bez trudu realizować jedno z głów-

nych haseł epoki: bawiąc – uczyć, a ucząc – bawić.

4. Istotą bajki jest:

a. wprost wypowiedziana puenta

b. jej krótka forma

c. to, że jej bohaterami są zwierzęta

Odpowiedź: c

Komentarz:

Epoka oświecenia trwała w Europie przez cały wiek

XVIII, choć jej korzenie tkwią jeszcze w wieku XVII.

Wtedy to w Anglii pojawiły się nowe tendencje, które

doprowadziły do rozkwitu nauk eksperymentalnych

i przyrodniczych, co zaowocowało licznymi odkrycia-

mi w tych dziedzinach. Na bazie tych dokonań zaczę-

to myśleć o świecie jako o wielkim mechanizmie, funk-

cjonującym na wzór zegara. Stąd epokę oświecenia

nazywa się często mianem rewolucji mechanistycz-

nej. Oświecenie jako prąd literacki i społeczno-kul-

turowy upowszechnił się początkowo w Niemczech,

jednak jego rozkwit przypadł we Francji, a konkret-

nie na czasy panowania Ludwika XIV, którego nazy-

wano Królem Słońce. Do niego należą słynne słowa:

„Państwo to ja”. W Anglii oświecenie nazywano wie-

kiem rozumu, a we Francji wiekiem filozofów.

2. Epoka oświecenia obfituje w ważne wydarze-

nia historyczne, z których decydujące znacze-

nie dla losów późniejszej demokratycznej Eu-

ropy miał:

a. wybór Katarzyny II na carycę Rosji

b. I rozbiór Polski

c. wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej

Odpowiedź: a

Komentarz:

Istotą bajki jest bezpośrednio wypowiedziana pu-

enta kończąca utwór. Często jest ona sugerowana,

a nawet sformułowana już na początku utworu. Baj-

ka to utwór alegoryczny, którego bohaterami prze-

ważnie są zwierzęta, rzadziej ludzie. Celem bajki

jest sformułowanie pewnej nauki na temat stosun-

ków międzyludzkich lub norm postępowania. Do po-

zostałych jej cech należą: bohaterowie obdarzeni

niezmiennymi jednoznacznymi cechami oraz dys-

cyplina językowa dążąca do nawiązania kontaktu

z czytelnikiem. Świat wyłaniający się z bajek jest

pesymistyczny – rządzi w nim prawo silniejszego,

a rozum i uczciwość nie zawsze są nagradzane.

5. Bajki dzielą się na:

a. liryczne i epickie

b. ludzkie i zwierzęce

c. epigramatyczne i narracyjne

Odpowiedź: c

Komentarz:

Czasy panowania Ludwika XVI zakończyły się we

Francji przewrotem społecznym, który nazywamy

Wielką Rewolucją Francuską. To wydarzenie niezwy-

kłej wagi w dziejach Europy, przez niektórych oce-

niane nawet jako decydujące o kształcie współczesne-

go świata. Rewolucja francuska była wielkim powsta-

niem narodowym skierowanym przeciwko absoluty-

zmowi królewskiemu, dominującej roli Kościoła i, ge-

neralnie, ustrojowi feudalnemu. Wydarzenie to dało

początek rozwojowi demokracji, najpierw we Francji,

a później innych krajach europejskich. Dziś demokra-

cję uważa się za najlepszy z możliwych systemów, co

nie oznacza, że jest ona systemem idealnym.

3. Autorem bajki, jako gatunku literackiego, jest:

a. Arystoteles

b. Ezop

c. Nicolas Boileau

Odpowiedź: c

Komentarz:

Bajki zasadniczo dzielą się na dwa rodzaje: epigra-

matyczne (głównie takie pisał Krasicki) i narracyj-

ne (w tych specjalizował się La Fontaine). Nazwa

tych pierwszych pochodzi od epigramatu, a charak-

teryzują się one krótką i zwięzłą, przeważnie cztero-

wersową formą. Nakreśla ona sytuację i na jej tle

zestawia proste sylwetki bohaterów, oparte na jed-

nej cesze np.: chytry lis, głupi kruk, rzetelny wół. Na-

tomiast bajka narracyjna jest formą dłuższą. Może

przybrać kształt nawet niewielkiej noweli o nieskom-

plikowanej akcji i niewielu bohaterach. Zawiera dia-

logi i elementy charakterystyki bohaterów.

Odpowiedź: b

Komentarz:

Test z epoki

Ucz się z

6. Pierwsze satyry powstały w:

a. renesansie

b. antyku

c. oświeceniu

dniowiecznych kochanków Abelarda i Heloizy. Taką

formę zastosował również Goethe w Cierpieniach

młodego Wertera . O popularności powieści zadecydo-

wała jego rzekoma autentyczność – książki te miały

sprawiać wrażenie zbioru prawdziwych dokumentów

dotyczących postaci.

9. Klasycyzm, jako prąd literacki, odwołuje się

w swojej istocie do wzorów poezji:

a. renesansowej

b. antycznej

c. dworskiej

Odpowiedź: b

Komentarz:

Pierwsze satyry powstały jeszcze w starożytności. Pisał

je między innymi Horacy. Satyra to utwór literacki,

którego zadaniem jest piętnować i ośmieszać przywa-

ry i przekonania określonych typów ludzkich i grup

społecznych np.: pijaków, fircyków, modnych żon, za-

cofanych Sarmatów. Autorzy satyr w sposób wyolbrzy-

miony opisują postawy i zjawiska, by nadać im cha-

rakter komiczny. Ośmieszając, chcą walczyć o popra-

wę moralności i obyczajowości.

Satyry dzielą się na ogólne i konkretne. Ogólne

poruszają problemy o charakterze uniwersalnym, kon-

kretne zaś wymierzone są w piętnowanie postaw i zja-

wisk charakterystycznych dla danego czasu.

7. Podstawowym narzędziem, jakim operuje sa-

tyra jest:

a. pouczenie

b. hiperbolizacja

c. zabawna i niespodziewana puenta

Odpowiedź: b

Komentarz:

Klasycyzm jako prąd literacki odwołuje się w swej isto-

cie, podobnie jak wcześniej renesans, do wzorów lite-

ratury antycznej. Klasycznymi nazywano najdoskonal-

sze dzieła starożytnych mistrzów, a także sztukę i lite-

raturę okresów późniejszych opartą na tych wzorach.

Szczyt klasycyzmu przypada na druga połowę XVII

stulecia we Francji, wtedy to powstają najlepsze dzie-

ła Moliera i Racine’a. W Polsce rozkwit klasycyzmu

przypada na czasy panowania Stanisława Augusta

Poniatowskiego, stąd okres ten nazywa się często epoką

stanisławowską. Jego główne cechy w literaturze to: pod-

porządkowanie utworów ścisłym normom, jasny i przej-

rzysty styl, pozbawiony zbędnych ozdobników, ład, umiar

i harmonia, jako zasada budowania dzieła literackiego

oraz walka o czystość i piękno języka.

10. Komedia należy do gatunków cenionych

w epoce oświecenia, ze względu na swoje wła-

ściwości:

a. komiczne

b. dydaktyczne

c. ironiczne

Odpowiedź: b

Komentarz:

Satyra działa poprzez wyolbrzymienie. Pozostałe środ-

ki, które wykorzystuje, to: deformacja, ironia, karyka-

tura i groteska. W satyrze autor nie ujawnia bezpo-

średnio swoich poglądów w tekście, ale wystarczają-

co wyraźnie je sugeruje, licząc na to, że my czytelnicy

je podzielamy. Autor przemawia z pozycji kogoś lep-

szego, kogoś, kto jest ponad opisywaną rzeczywisto-

ścią i spogląda na nią z dystansu. Charakterystyczny

dla satyry jest fakt, że autor jedynie zarysowuje pro-

blem, jednak nie wskazuje dróg jego naprawy. Pod

względem tematycznym dzielą się satyry na: społecz-

no-obyczajowe, polityczne, osobiste i literackie.

8. Gatunkiem literackim, który pojawił się

w oświeceniu jest:

a. satyra

b. bajka

c. powieść

Odpowiedź: b

Komentarz:

Komedie, jak i wiele innych gatunków literackich,

ceniono w dobie oświecenia głównie ze względu na

ich walory dydaktyczne. Do takich dydaktycznych ga-

tunków należą między innymi: powieść edukacyjna,

satyra, bajka, poemat heroikomiczny oraz poemat

epicki i opisowy. Literatura w czasie oświecenia uwa-

żana była za narzędzie tworzenia nowoczesnego

i oświeconego społeczeństwa, stąd jej charakter dy-

daktyczny, a nierzadko wręcz perswazyjno-moraliza-

torski. Literatura i sztuka miały nie tylko służyć edu-

kacji społeczeństwa, ale również ogólnemu pożytko-

wi. Stąd autor ponosił odpowiedzialność za swoje

dzieło i nie mógł lekceważyć moralnych skutków

własnej twórczości.

11. Sentymentalizm to prąd literacko-kulturo-

wy, który rozwinął się w Europie:

a. w drugiej połowie XIX wieku

Odpowiedź: c

Komentarz:

Gatunkiem typowo oświeceniowym jest powieść. Po-

jawiła się w wieku XVIII, a kształtowała się pod wpły-

wem następujących gatunków: powieści łotrzykow-

skiej, romansu rycerskiego i romansu miłosnego. Naj-

popularniejszą odmianą oświeceniowej powieści była

powieść epistolarna, czyli tak zwana powieść w listach.

Najbardziej znaną powieścią w listach tego okresu jest

Nowa Heloiza Rousseau, nawiązująca do dziejów śre-

Komentarz:

Test z epoki

Ucz się z

b. na przełomie XVIII i XIX wieku

c. w wieku XIX

oznaczało po prostu postawę światopoglądową, kwe-

stionującą zasady i dogmaty religii chrześcijańskiej.

Jako prąd filozoficzny libertynizm opierał się na ra-

cjonalizmie, sceptycyzmie i krytycyzmie. Nie posia-

dał żadnej sformułowanej doktryny. Jego przedstawi-

ciele byli krytycznie nastawieni do Kościoła i jego hie-

rarchii, negowali katolicką wizję świata, przeciwsta-

wiali się wszelkim systemom ograniczającym wolność

jednostki, a także potępiali fanatyzm religijny i nie-

tolerancję.

14. Deizm to pogląd, wedle którego:

a. Boga nie ma

b. Bóg istnieje, ale nie interesuje się światem ziem-

skim

c. Bóg istnieje, ale nie ma mocy rządzenia światem

Odpowiedź: b

Komentarz:

Sentymentalizm zaczął rozwijać się pod koniec XVIII

wieku, a więc u schyłku okresu oświecenia. Jednak nie

traktuje się go jako fazy schyłkowej oświecenia, lecz

jako odrębny, samodzielny nurt, gdyż kładł nacisk na

zupełnie inne wartości niż klasycyzm. Nazwa pocho-

dzi od angielskiego słowa sentiment , czyli uczucie,

a wywodzi się od tytułu powieści Lawrence’a Sterna

Podróż sentymentalna . W centrum zainteresowania

sentymentalistów stał człowiek i jego uczucia. Prąd

ten kładł duży nacisk na relacje międzyludzkie, wza-

jemną sympatię i życzliwość, które często łączono

z krytyką cywilizacji, opartą na fałszywych i pozornych

wartościach. Inaczej niż w klasycyzmie, gdzie nie-

zmierne ważne były powinności obywatelskie, senty-

mentalizm koncentrował się na przeżyciach we-

wnętrznych człowieka i uczuciach. Ideałem było spo-

kojne życie w zgodzie z naturą. Sentymentalizm od-

rzucał sztywne reguły tworzenia literatury, na pierw-

szy plan wysuwając wrażliwość i bezpośredniość od-

bioru. Stąd dzieło miało być czułe i proste, oddziały-

wać na odbiorcę i wzruszać go.

12. Ulubionym gatunkiem sentymentalnym jest:

a. oda

b. poezja

c. sielanka

Odpowiedź: b.

Komentarz:

Deizm to pogląd, wedle którego Bóg stworzył świat,

ale potem przestał interesować się jego losem. Deiści

powoływali się na wyobrażenie Stwórcy jako wielkie-

go zegarmistrza, który wprowadził w ruch mechanizm

świata, a następnie zapomniał o jego istnieniu. Zane-

gowali również ideę opatrzności bożej, którą uważali

za nie do pogodzenia ze złem panującym na świecie.

Uważali, że gdyby Bóg był naprawdę dobry i wszech-

mocny, nie pozwoliłby na istnienie zła na ziemi, a po-

nieważ zło istnieje, Bóg nie jest albo dobry, albo

wszechmocny. Jest raczej obojętny na to, co dzieje się

na ziemi.

15. Głównym prądem filozoficznym epoki oświe-

cenia był:

a. empiryzm

b. racjonalizm

c. scjentyzm

Odpowiedź: c.

Komentarz:

Ulubiony gatunek sentymentalny to sielanka. Do jej

głównych twórców w Polsce należeli Franciszek Kar-

piński i Franciszek Dionizy Kniaźnin. Sielanka, czę-

sto ubrana w kostium pasterski, promowała melancho-

lijną tęsknotę i rozmarzenie, posługiwała się czytel-

nymi symbolami: zaciszny gaik, wstążka, pamiętnik

i łzy. Często powtarzające się motywy to spacer zako-

chanych, zwierzenia, łagodna zaduma, tęsknota, roz-

stanie kochanków. Gatunek ten, powtarzając wciąż te

same motywy, szybko uległ konwencjonalizacji i sche-

matyzacji, a zarzutem często wysuwanym pod jego

adresem były sztuczność i sztampowość.

13. Termin libertynizm pojawia się:

a. w XVI wieku

b. na przełomie XV i XVI wieku

c. jeszcze w starożytności

Odpowiedź: b.

Komentarz:

Głównym kierunkiem filozoficznym oświecenia był

racjonalizm. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa

ratio, czyli rozum. Racjonalizm to pogląd, zgodnie

z którym rzeczywistość jest racjonalna, czyli podlega

prawom rozumu i za pomocą rozumu należy ją po-

znawać. Za twórcę kierunku uważa się Rene Descar-

tesa, który tę nową metodę filozoficzną wyłożył w dzie-

le zwanym Rozprawa o metodzie . Kartezjusz poszu-

kując nowej metody filozoficznego poznania, doszedł

do przekonania, że rozum jest jedynym pewnym źró-

dłem poznania rzeczywistości.

Racjonalizm przeciwstawny jest irracjonalizmo-

wi, czyli wierze w pozarozumową możliwość pozna-

nia świata, tę opartą na intuicji, wierze, uczuciu i in-

stynktowi.

16. Bohaterem satyry Pijaństwo jest:

a. szlachcic – Sarmata

Odpowiedź: a.

Komentarz:

Termin libertynizm pojawił się już w XVI wieku, jed-

nak jako prąd filozoficzny i kulturalny rozwinął się

w Europie dopiero w drugiej połowie XVII wieku.

Jego znaczenie pochodzi od łacińskiego słowa liber-

tinus, co oznacza wyzwolony. Początkowo słowo to

Komentarz:

Test z epoki

Ucz się z

b. inteligent

c. bezdomny hulaka

– ośmiesza w rzeczywistości samą szlachtę. Domnie-

mywane bowiem wady okazują się być zaletami. Po-

prawnie odczytana satyra ma charakter panegiryku,

czyli utworu pochwalnego na cześć władcy.

19. Tematem satyry Świat zepsuty jest:

a. żal za minionymi wiekami

b. narzekanie na zepsucie polityków

c. postulat naprawy współczesności

Odpowiedź: a.

Komentarz:

Satyra Pijaństwo jest dialogiem między dwoma

szlachcicami-Sarmatami. Jeden z nich opowiada

drugiemu historię pijatyki, w której uczestniczył i jej

skutki. Narrator znajduje wytłumaczenie dla picia

w obowiązkach towarzyskich, zwyczajach czy w koń-

cu w jego korzystnym wpływie na trawienie. Zdarze-

nie, o którym opowiada narrator, kończy się bójką,

co skłania go do podjęcia decyzji o abstynencji. Jego

rozmówca reaguje na to tak długim i nudnym mono-

logiem na temat zgubnych skutków picia, że narra-

tor zrezygnowany postanawia skończyć spotkanie

i pójść napić się wódki. Satyra ta jest doskonałym stu-

dium psychologicznym i obyczajowym odkrywającym

mechanizmy pijaństwa.

17. Satyra Żona modna jest:

a. dialogiem

b. monologiem

c. komedią

Odpowiedź: a.

Komentarz:

Tematem satyry Świat zepsuty jest krytyka współcze-

sności i żal za utraconymi świetnymi wiekami. Jest to

wariant toposu ubi sunt ? wyrażający żal za utraconą

na zawsze przeszłością. Utwór ten zawiera program

dydaktyczny Krasickiego, pragnącego przywrócenia

utraconego porządku. Obraz kreślony przez autora

jest celowo przejaskrawiony. Współczesne zepsucie

przeciwstawia on utopijnemu wyobrażeniu czasów

minionych, którym rządziły, takie wartości jak: honor,

uczciwość, bezinteresowność, religijność, których to

miejsce dziś zajęły obłuda i rozpusta. Utwór kończy

się obrazem ojczyzny jako tonącego okrętu, który

wcześniej wykorzystał już ksiądz Skarga w swoich

Kazaniach .

20. W bajce Ptaszki w klatce Krasicki czyni alu-

zje do:

a. sytuacji ówczesnej Polski

b. Wielkiej Improwizacji Adama Mickiewicza

c. swojej sytuacji jako biskupa warmińskiego

Odpowiedź: a.

Komentarz:

Podobnie jak Pijaństwo satyra Żona modna jest dia-

logiem pomiędzy dwoma szlachcicami. Główny bo-

hater, pan Piotr, opowiada przygodnie spotkanemu

znajomemu o swoim małżeństwie. Żona wprowadzi-

ła do jego domu nowe porządki, bezkrytycznie naśla-

dując modę francuską. Kreuje się ona na kobietę ar-

cymodną, niwecząc przy tym majątek męża. Autor

z jednej strony ośmiesza bezkrytyczne naśladownic-

two zachodnich mód, które nie pasują do rzeczywisto-

ści i obyczajowości szlacheckiej, z drugiej strony zaś

chciwość szlachecką, gdyż wspomniany pan Piotr zde-

cydował się na małżeństwo dla korzyści finansowych,

jakie płynęłyby z powiązania przylegających do sie-

bie majątków jego i żony. Szkopuł w tym, że roztrop-

na małżonka roztrwoniła majątek, zanim pan Piotr

zdołał się nim nacieszyć.

18. Adresatem satyry Do króla jest:

a. społeczeństwo polskie

b. Stanisław August Poniatowski

c. szlachcic-Sarmata

Komentarz:

W bajce Ptaszki w klatce Krasicki czyni aluzję do sy-

tuacji Polski będącej pod zaborami. Rozmowa, którą

toczy para czyżyków, dotyczy istoty wolności. Starszy

z ptaszków, zamknięty w klatce głośno wzdycha i ubo-

lewa nad własnym losem. Drugi, młodszy, dziwi się

przyczynie smutku kolegi, bo klatka jest wygodna, cie-

pła i sucha. Starszy ripostuje, że nie sposób docenić

uroków pełnej niewygody i niebezpieczeństw wolno-

ści, gdy się urodziło w klatce. Bajka ta ilustruje dwie

podstawowe postawy Polaków wobec zaborów: jedni

rozpamiętują i wciąż rozpaczają nad utraconą wolno-

ścią, drudzy cieszą się spokojem, uważając, że z każ-

dej sytuacji można czerpać korzyści. Autor nie wska-

zuje, którą z postaw uważa za słuszną, jednak dosad-

nie ją sugeruje.

Odpowiedź: b.

Komentarz:

Satyra Do króla skierowana jest do króla Stanisława

Augusta Poniatowskiego. Narrator przedstawia kró-

lowi pięć zarzutów, krytykując jego szlachecki rodo-

wód, młodość, łagodność, mądrość i pochodzenie. Tym

samym, pragnąc ośmieszyć króla, w rzeczywistości

ośmiesza samego siebie. W uzasadnieniu każdego

z zarzutów kryje się zjadliwa ironia, poprzez którą kry-

tyka władcy – pochodząca z kręgów szlacheckich

21. Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki to pierw-

sza polska:

a. powieść w listach

b. powieść nowożytna

c. powieść przygodowa

Odpowiedź b.

Komentarz:

Test z epoki

Ucz się z

Komentarz

Powieść Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Igna-

cego Krasickiego została wydana w 1776 roku. Jest to

pierwsza polska powieść nowożytna. Autor wykorzy-

stał w niej elementy powieści satyryczno-obyczajowej,

przygodowej i robinsonady, nadając całości formę pa-

miętnika. Pierwowzorem powieści był Robinson Cru-

soe, bohater powieści Daniela Defoe, dlatego Doświad-

czyńskiego nazywa się często polskim Robinsonem.

22. Metamorfoza Mikołaja Doświadczyńskiego

następuje pod wpływem nauk mędrca:

a. Nipu

b. Xaoo

c. Woltera

ne niewiele ma wspólnego z ideałami ubóstwa, wiary,

pokory i ascezy. Należy pamiętać, że tej krytyki dopu-

ściła się osoba duchowna, która w swoim życiu nieraz

miała wgląd w to, jak żyje się za murami klasztorów.

Nic więc dziwnego, że ze strony środowisk zarówno

zakonnych, jak i świeckich posypały się gromy kryty-

ki. Domagano się przeprosin i grożono zemstą. Kra-

sicki w odpowiedzi napisał utwór zwany Antymona-

chomachia , w którym tylko pozornie odwołuje stawia-

ne zakonnikom zarzuty, w rzeczywistości zaś uwypu-

kla elementy krytyki.

25. Postać francuskiego filozofa Woltera to symbol:

a. oświeceniowego racjonalizmu

b. oświeceniowego sceptycyzmu

c. zjadliwej krytyki społecznej

Odpowiedź b.

Odpowiedź a.

Komentarz

Nauczyciel Doświadczyńskiego nazywa się Xaoo. Ucie-

kając z Paryża przed wierzycielami, Mikołaj trafia na

wyspę Nipu, gdzie styka się z systemem społecznym,

który zmienia całkowicie jego nastawienie do otacza-

jącego go świata. Szczególnie ważne w procesie prze-

miany Doświadczyńskiego są nauki mędrca Xaoo, któ-

re sprawiają, że z hulaki Mikołaj przemienia się w przy-

kładnego obywatela i postanawia po powrocie do Pol-

ski wziąć udział w procesie odnowy Rzeczpospolitej.

23. Monachomachia to pod względem gatunko-

wym:

a. satyra

b. epos

c. poemat heroikomiczny

Komentarz

Wolter, francuski filozof, jeden z autorów encyklope-

dii francuskiej, uważany jest za symbol oświeceniowe-

go racjonalizmu. Choć jego filozofia nie wnosi właści-

wie nic nowego do historii myśli filozoficznej Europy,

to jednak zyskał on ogromną popularność jako krzewi-

ciel ideologii epoki i człowiek znakomitego pióra. Pod-

stawowe cechy jego filozofii to: racjonalizm – wyno-

szący rozum jako główne źródło poznania, naturalizm

– znoszący podział na to, co naturalne i nadprzyrodzo-

ne, oraz deizm – koncepcja Boga jako wielkiego ze-

garmistrza, który nie interesuje się losami świata.

26. Wolter jest uważany za mistrza:

a. satyry

b. bajki filozoficznej

c. powiastki filozoficznej

Odpowiedź c.

Komentarz

Monachomachia jest poematem heroikomicznym.

Jego cechą charakterystyczną jest złamanie zasady

decorum, czyli niezgodność stylu w stosunku do treści.

Charakterystyczne dla poematu jest posługiwanie się

wysokim stylem eposu rycerskiego w celu opisania

wydarzeń błahych. Na zderzeniu pełnej patosu i wznio-

słości stylistyki oraz błahej tematyki rodzi się komizm,

który nadaje Monachomachii charakter satyryczny.

Poemat wzorowany jest na utworach antycznych.

24. W odpowiedzi na krytykę Monachomachii ze

strony kręgów zakonnych Krasicki napisał:

a. satyrę Świat zepsuty

b. bajkę Dewotka

c. Antymonachomachię

Komentarz

Woltera uważa się za mistrza powiastki filozoficznej.

Powiastka to gatunek narracyjny, jej celem jest ilu-

stracja jakiejś tezy filozoficznej lub nauki moralnej.

W swojej strukturze nawiązuje ona do romansu awan-

turniczego. Świadczą o tym: epizodyczna fabuła

i uproszczony rysunek postaci. Powiastka uformowa-

ła się w dobie oświecenia i wpisuje się w nurt literatu-

ry dydaktycznej. Najbardziej znanym utworem Wol-

tera jest Kandyd, czyli Optymizm .

27. Jean d’Alembert to w filozofii prekursor:

a. racjonalizmu oświeconego

b. relatywizmu poznawczego

c. pozytywizmu filozoficznego

Odpowiedź c.

Komentarz

Krasicki w Monachomachii ośmieszył głupotę, leni-

stwo i pijaństwo zakonników, pokazał, że życie zakon-

Komentarz

Jean d’Alembert to prekursor pozytywizmu filozoficz-

nego. Doprowadził on do ekstremum oświeceniowe

Komentarz

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: