aktualny_czas_pracy_kierowcy2009.pdf

Poradnik dla organizatorów

imprez turystycznych

w zakresie czasu pracy kierowcy

Wojewódzki Inspektorat Transportu

Drogowego w Katowicach

kierowcy.

Z punktu widzenia właściwego stosowania zasad, istotne jest przestrzeganie nie tylko maksymalnego

lub minimalnego wymiaru odpoczynku, przerwy, czasu lub okresu prowadzenia pojazdu. Nie mniej ważne są

jazdy oraz minimalne okresy

oraz minimalne okresy przerw i odpoczynków

przerw i odpoczynków kierowcy.

kierowcy.

warunki odebrania, skrócenia lub podziału przerw i odpoczynków oraz dopuszczalnego przedłużenia czasu

prowadzenia pojazdu. Istotne jest ustalenie „okresu rozliczeniowego” danego kryterium. Każdy taki „okres

rozliczeniowy” ma w przepisach ściśle określony początek i koniec.

Okres rozliczeniowy dla dziennego okresu odpoczynku jest stały i wynosi 24 godziny, jeżeli pojazd

prowadzi jeden kierowca, lub 30 godzin, gdy pojazd prowadzi załoga kilkuosobowa. Jego początek wyznacza

rozpoczęcie dnia pracy kierowcy po poprzednim dziennym lub tygodniowym okresie odpoczynku, a koniec

upływa z końcem 24 lub 30 godzin.

Okres rozliczeniowy dla odpoczynku tygodniowego też jest stały i wynosi 6 okresów 24- godzinnych.

Początkiem jest w tym przypadku zakończenie poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku a koniec

upływa z końcem upływu 144 godzin. Występuje tu jednak zasadnicza różnica w porównaniu do rozliczania

dziennego okresu odpoczynku. Dzienny okres odpoczynku powinien w całym wymaganym wymiarze

zakończyć się przed upływem 24 ( lub 30) godzin, natomiast tygodniowy okres odpoczynku wystarczy, że

rozpocznie się w okresie rozliczeniowym (144 godziny) lub bezpośrednio po tym okresie, zakończyć może się

później.

Okres rozliczeniowy dla dziennego czasu prowadzenia pojazdu nie jest stały, jak to było w przypadku

odpoczynku. Jego początek stanowi rozpoczęcie przez kierowcę czynności prowadzenia pojazdu, po

poprzednim dziennym lub tygodniowym okresie odpoczynku, a koniec następuje w chwili rozpoczęcia

następnego dziennego lub tygodniowego okresu odpoczynku. Czas trwania tego okresu rozliczeniowego może

wynosić np. 1 godzinę, ale może również wynosić kilkanaście lub kilkadziesiąt godzin. Jeżeli kierowca przez

dłuższy czas nie odbiera min. 9 godzin dziennego okresu odpoczynku, to okres rozliczeniowy dla dziennego

czasu prowadzenia pojazdu może wynosić nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt dni. Sumowanie czasu

prowadzenia pojazdu przez tak długi czas powoduje naliczanie znacznych przekroczeń dopuszczalnego

dziennego czasu prowadzenia i w konsekwencji generowanie wysokich kar pieniężnych. Dlatego dużą wagę

należy przywiązywać do odbierania właściwego wymiarowo dziennego okresu odpoczynku, jego kilkakrotne

skrócenie czasem tylko o pół godziny, powoduje, że suma czasu prowadzenia do najbliższego właściwego

wymiarowo okresu odpoczynku wielokrotnie przekroczy dopuszczalne maksymalne 10 godzin.

Żeby być wypoczęty, kierowca powinien odebrać dzienny i tygodniowy okres odpoczynku. Dzienny

okres odpoczynku powinien trwać, co najmniej 11 godzin (regularny, może też być podzielony na dwie części 3

godz. + 9 godz.) lub 9 godzin (skrócony, najwyżej 3 razy pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami

odpoczynku), powinien być odebrany w ciągu 24 godzin od momentu rozpoczęcia dnia pracy. Wyjątkowo w

przypadku załogi kilkuosobowej odpoczynek w wymiarze 9 godzin można odebrać w okresie 30 godzin. Trzeba

jednak pamiętać, że ten przywilej przysługuje kierowcy wyłącznie wtedy, gdy w trakcie każdego okresu

prowadzenia pojazdu pomiędzy dwoma kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku, lub pomiędzy dziennym

okresem odpoczynku a tygodniowym okresem odpoczynku, w pojeździe przebywa, co najmniej dwóch

Maksymalne okresy

Maksymalne okresy jazdy

jazdy

oraz minimalne okresy

przerw i odpoczynków

kierowców w celu prowadzenia pojazdu. Przez pierwszą godzinę obsady kilkuosobowej obecność innego

kierowcy lub kierowców jest fakultatywna, ale przez pozostałą część tego okresu jest obowiązkowa.

Poniżej zamieszczono schemat obrazujący zasady odbierania dziennego okresu odpoczynku, jako

regularnego lub skróconego.

poprzedni dzienny lub tygodniowy okres odpoczynku

24 godziny

regularny dzienny okres odpoczynku,

nieprzerwany okres 11 godzin lub

podzielony na dwie czĪŁci:

pierwsza nieprzerwany okres 3 godzin

druga nieprzerwany okres 9 godzin

(30 godzin

dla załogi

kilkuosobowej

lkuosobowej)

od momentu

rozpoczęcia

Dzienny okres odpoczynku

dzienny okres, w którym

kierowca moōe swobodnie

dysponowaě swoim czasem

Dzienny okres odpoczynku

dla kierowcy nale ŇĢ cego do

kilkuosobowej załogi

nieprzerwany okres 9 godz.

pierwszej

aktywności

po poprzednim

dziennym

lub tygodniowym

skrócony dzienny okres odpoczynku

nieprzerwany okres 9 godzin,

ale krótszy niō 11 godzin

okresie

odpoczynku

najwy Ň ej trzy skrócone dzienne okresy

odpoczynku pomi ħ dzy dwoma tygodniowymi

okresami odpoczynku

Nie ma konieczności rekompensowania kierowcy skrócenia dziennego okresu odpoczynku. Dzienny okres

odpoczynku poza bazą można wykorzystywać w pojeździe, o ile posiada on odpowiednie miejsce do spania dla każdego

kierowcy i pojazd stoi.

Sposoby rozkładu okresów rozliczeniowych – przykłady.

przykłady.

Załoga trzyosobowa 1 przykład.

1 kierowca (24 godziny)

2 kierowca (24 godziny)

1.5 godziny

3 kierowca (30 godzin)

Zakładając, że każda linia obrazuje okres prowadzenia pojazdu danego kierowcy i każdy z kierowców przed oraz

po okresie prowadzenia odbiera dzienny okres odpoczynku, stwierdzamy, że pierwszy kierowca powinien odebrać

dzienny okres odpoczynku w ciągu 24 godzin, (ponieważ o 0.5 godziny za długo prowadził pojazd sam), drugi kierowca

powinien odebrać dzienny okres odpoczynku w ciągu 24 godzin, (ponieważ w końcowym odcinku prowadził pojazd sam),

poprzedni dzienny lub tygodniowy okres odpoczynku

kki

lkuosobowej

Sposoby rozkładu okresów rozliczeniowych

trzeci kierowca może odebrać dzienny okres odpoczynku w ciągu 30 godzin, (ponieważ w trakcie każdego okresu

prowadzenia pojazdu, w pojeździe przebywał zawsze z innym kierowcą).

Załoga trzyosobowa 2 przykład.

1 kierowca (24 godziny)

2 kierowca (30 godzin)

1.5 godziny

3 kierowca (30 godzin)

Przyjmując założenia jak w 1 przykładzie, stwierdzamy, że pierwszy kierowca powinien odebrać dzienny okres

odpoczynku w ciągu 24 godzin, (ponieważ o 0.5 godziny za długo prowadził pojazd sam), drugi i trzeci kierowca mogą

odebrać dzienny okres odpoczynku w ciągu 30 godzin, (ponieważ w trakcie każdego okresu prowadzenia pojazdu

pomiędzy dwoma kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku, każdy z nich w pojeździe przebywał zawsze z innym

kierowcą).

Załoga trzyosobowa 3 przykład.

1 kierowca (30 godzin)

2 kierowca (30 godzin)

1 godzina 3 kierowca (30 godzin)

Przyjmując założenia jak w 1 przykładzie, stwierdzamy, że każdy z kierowców może odebrać dzienny okres

odpoczynku w ciągu 30 godzin, (ponieważ w trakcie każdego okresu prowadzenia pojazdu pomiędzy dwoma kolejnymi

dziennymi okresami odpoczynku, każdy z nich w pojeździe przebywał zawsze z innym kierowcą, przy czym pierwszy

kierowca korzysta z dopuszczalnego 1 godzinnego okresu prowadzenia „w pojedynkę” na początku trasy).

Jeżeli kierowca towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem lub pociągiem i wykorzystuje regularny

dzienny okres odpoczynku, okres ten można przerwać nie więcej niż dwukrotnie innymi czynnościami trwającymi łącznie

nie dłużej niż godzinę. Podczas tego regularnego dziennego okresu odpoczynku kierowca musi mieć do dyspozycji koję lub

kuszetkę. Poniższy przykład ilustruje prawidłowo odebrany odpoczynek na promie lub w pociągu, jeżeli kierowca odbiera

regularny dzienny okres odpoczynku w jednej części.

5h 0.5h

3h 0.5h 3h

Zgodnie z komentarzem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (sprawa C-439/01) wyżej opisana możliwość podziału

odpoczynku kierowcy, który towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem lub pociągiem nie dotyczy regularnego

dziennego okresu odpoczynku odbieranego w dwóch częściach (3 godziny + 9 godzin) oraz regularnego lub skróconego

odpoczynku tygodniowego.

Nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24 godzinnych, kierowca przedłuża dzienny okres odpoczynku do

wymiaru tygodniowego okresu odpoczynku. W ciągu dwóch kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje, co najmniej: dwa

regularne tygodniowe okresy odpoczynku (45 godzin), lub jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku i jeden

skrócony tygodniowy okres odpoczynku trwający, co najmniej 24 godziny. Skrócenie to należy jednak skompensować

równoważnym odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym

tygodniu. Odpoczynek wykorzystywany, jako rekompensata za skrócony tygodniowy okres odpoczynku wykorzystuje się

jednorazowo, łącznie z innym okresem odpoczynku trwającym, co najmniej dziewięć godzin. Skrócone tygodniowe okresy

odpoczynku poza bazą można wykorzystywać w pojeździe, o ile posiada on odpowiednie miejsce do spania dla każdego

kierowcy i pojazd znajduje się na postoju. Tygodniowy okres odpoczynku, który przypada na dwa tygodnie można zaliczyć

do dowolnego z nich, ale nie obu.

Pn 1 2 3 4 5 6 3 Pn 1 2 3 4 5 6

Pn 1 2 3 4 5 6 Pn 1 2 3 4 5 6

24h 24h 24h 24h 24h 24h 24h 45h 24h 24h 24h 24h 24h 24h

+rekompensata 21 godzin

Pn 1 2 3 4 5 6 Pn 1 2 3 4 5 6

24h 24h 24h 24h 24h 24h 24h 45h 24h 24h 24h 24h 24h 24h

+rekompensata 21 godzin

Pn 1 2 3 4 5 6 Pn 1 2 3

4 5 6

24h 24h 24h 24h 24h 24h 24h 45h 24h 24h 24h 24h 24h 24h

Dzienny czas prowadzenia pojazdu, czyli łączny czas prowadzenia pojazdu (zarejestrowany czas trwania

czynności prowadzenia pojazdu) od zakończenia jednego dziennego okresu odpoczynku do rozpoczęcia następnego

dziennego okresu odpoczynku lub pomiędzy dziennym okresem odpoczynku a tygodniowym okresem odpoczynku, nie

może przekroczyć 9 godzin (10 godzin nie częściej niż dwa razy w tygodniu). Przy czym tydzień należy rozumieć, jako

okres od godz. 00.00 w poniedziałek do godz. 24.00 w niedzielę.

Dzienny czas

prowadzenia pojazdu

9 h

10 h (2 x w tygodniu)

dzienny/tygodniowy

okres odpoczynku

Tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 56 godzin.

Pn Wt Śr Cz Pt So Nd

24h 9h 9h 9h 9h 10h 10h

= 56h

Łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni nie może być > 90 godzin.

Pn Wt Śr Cz Pt So Nd Pn Wt Śr Cz Pt So Nd

11h 10h 10h 9h 9h 9h 9h 45h 10h 10h 9h 5h

24h 24h 24h 24h 24h 24h 24h 45h 24h 24h 24h 24h 24h 24h

9 h

10 h

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: