O filmie.pdf

Spis treści

Krótko o filmie......................................................................................................................5

Żydzi we Lwowie w latach 1939-1944 ...............................................................................................7

Leopold Socha i jego współpracownicy ........................................................................................... 11

Ocaleni przez lwowskich kanalarzy................................................................................................ 12

Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej. Scenariusz zajęć ............................................................... 13

Leopold Socha – bohater mrocznych lat Holocaustu. Scenariusz zajęć ............................................................. 14

Słownik pojęć .................................................................................................................... 16

Warto przeczytać – wybrana bibliografia .......................................................................................... 18

Wybór materiałów, skróty, opracowanie: Kamila Sachnowska

Słownik pojęć: Karol Madaj, Adam Puławski, Kamila Sachnowska

Scenariusze lekcji: Olga Tumińska, Katarzyna Cegieła, Monika Koszyńska, Kamila Sachnowska

Współpraca: Wiesława Młynarczyk, Marcin Urynowicz

Część materiałów powstała na podstawie teki edukacyjnej

„Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”, IPN, Warszawa 2008

Zwykli bohaterowie

Materiał edukacyjny

„Jestem ostatnią żyjącą z naszej grupy ocalonych, uważam, że mam obowiązek opowiedzieć, co się z nami działo.

Jeśli nie ja, to kto? Jeśli ja tego nie upamiętnię, kto to zrobi? Jeśli historia naszego przetrwania w kanałach odejdzie

nieopowiedziana wraz ze mną, przyszłe generacje mogą uwierzyć, że Holocaust nigdy się nie wydarzył, był mitem,

wymysłem.”

Krystyna Chiger, Dziewczynka w zielonym sweterku, Warszawa 2011, s. 10

OSCAR

PLUS

CAMERIMAGE 2011

NAJLEPSZY FILM-ZŁOTA ABA

MFF

MAR DER PLATA 2011

NAGRODA PUBLICZNOCI

MFF

VALLADOLID 2011

NAJLEPSZA REYSERIA

MFF

ST. LOUIS 2011

NAJLEPSZY FILM

STUDIO FILMOWE ZEBRA, SCHMIDTZKATZE FILMKOLLEKTIV, THE FILM WORKS PREZENTUJ FILM AGNIESZKI HOLLAND „W CIEMNO CI” WYST PUJ ROBERT WI CKIEWICZ BENNO FÜRMANN AGNIESZKA GROCHOWSKA MARIA SCHRADER HERBERT KNAUP KINGA PREIS

KRZYSZTOF SKONIECZNY JULIA KIJOWSKA MICHAŁ URAWSKI ZDJ CIA JOLANTA DYLEWSKA PSC SCENOGRAFIA ERWIN PRIB KATARZYNA SOBA SKA MARCEL SŁAWI SKI MONTA MICHAŁ CZARNECKI MUZYKA ANTONI KOMASA-ŁAZARKIEWICZ

PRODUCENT JULIUSZ MACHULSKI STEFFEN REUTER PATRICK KNIPPEL MARC-DANIEL DICHANT LEANDER CARELL PAUL STEPHENS ERIC JORDAN PRODUCENT WYKONAWCZY WOJCIECH DANOWSKI DAVID F. SHAMOON DR. CARL WOEBKEN CHRISTOPH FISSER

SCENARIUSZ DAVID F. SHAMOON NA MOTYWACH POWIE CI „W KANAŁACH LWOWA” ROBERTA MARSHALL’A RE YSERIA AGNIESZKA HOLLAND

WSPÓŁFINANSOWANIE POLSKI INSTYTUT SZTUKI FILMOWEJ WYPRODUKOWANY PRZY UDZIALE MITTELDEUTSCHE MEDIENFORDERUNG MEDIENBOARD BERLIN BRANDENBURG DEUTSCHE FILMFÖRDERFONDS FILMFÖRDERUNGSANSTALT HESSEN INVEST FILM

ASTRAL’S HAROLD GREENBERG FUND ROGERS TELEFUND MONGREL MEDIA HERITAGE CANADA ONTARIO MEDIA DEVELOPMENT CORPORATION MIASTO ŁÓD CINE POSTPRODUCTION FILMISSIMO CINEGATE TVT . FILM & VFX STUDIO BABELSBERG

HAROLD

GREENBERG

FUND

URZA˛ D MIASTA ŁODZI

POLSKI KANDYDAT

KRÓTKO O FILMIE

Jedna z tych historii opowiada losy Leopolda Sochy i grupy Ży-

dów z lwowskiego getta, którą ukrywał w miejskich kanałach.

Główny bohater to postać niejednoznaczna: bo i kochający ojciec

rodziny, i drobny złodziejaszek, z jednej strony naiwnie religijny,

z drugiej niemoralny cwaniaczek – Zwykły, przeciętny człowiek,

czasem dobry, czasem zły. Ale sytuacja, w której sie znalazł jest

niezwykła.. W trakcie tej historii Socha dorasta do człowieczeń-

stwa. Jego przemiana nie jest prosta, ani też sentymentalna.

I może dlatego właśnie jest dla nas fascynująca,

dlatego możemy przejść tę drogę razem z nim.

Grupa Żydów, którą ratuje, też nie składa się z sa-

mych aniołów. Strach, straszne warunki, w któ-

rych przyszło im egzystować, słabość i wielkość,

miłość i egoizm, czynią z nich skomplikowaną,

a czasami nawet trudną do zniesienia grupę.

Są żywi, prawdziwi, totalnie ludzcy. Mają prawo

do przeżycia i walczą o to prawo w każdej se-

kundzie. Dla mnie są bardziej przejmujący niż

wyidealizowane plakatowe ofiary.

Ze względu właśnie na skomplikowanie,

na ludzki wymiar postaci, od razu zafascynowa-

łam sie ta historią; zobaczyłam w niej prawdzi-

wy potencjał na film, na zabranie widzów w po-

dróż, jakiej jeszcze nie znają.

Leopold Socha, Polak ze Lwowa - przez ponad rok pomagał i da-

wał schronienie ukrywającej się w kanałach grupie uciekinierów

z getta. Za pieniądze. Jednak to, co wydawało się okazją do za-

robku, doprowadziło do powstania głębokiej więzi emocjonalnej

pomiędzy Sochą a uciekinierami, ewoluując w heroiczną walkę

o ich życie.

Zdjęcie z filmu A. Holland „W ciemności”,

fot. Robert Pałka / Fotos-Art, prod. Studio Filmowe Zebra

Robert Więckiewicz (Leopold Socha)

O PRODUKCJI

DAVID F. SHAMMON - SCENARZYSTA

Jedno zdanie, przeczytane w gazecie w Toron-

to, stało się początkiem mojej ośmioletniej podróży, która zawio-

dła mnie do kanałów Lwowa na Ukrainie (który podczas II Wojny

Światowej znajdował się w granicach okupowanego państwa

polskiego), na przeraźliwie zimny plan zdjęciowy w legendarnym

studio Babelsberg na obrzeżach Berlina i ciemnej montażowni

w Toronto.

Artykuł był poświęcony Sprawiedliwym wśród Narodów Świa-

ta, a dokładniej książce Sir Martina Gilberta („The Righteous: The

Unsung Heroes of the Holocaust”), który skatalogował te niezwy-

kłe, odważne osoby, które ryzykowały nie tylko swoim życiem, ale

i życiem swoich rodzin, pomagając Żydom w ucieczce ze szpo-

nów nazistów podczas Holokaustu.

To elektryzujące zdanie brzmiało mniej więcej tak: „Polski katolik

i złodziej, który ukrywał Żydów w kanałach Lwowa, które dobrze

znał, ponieważ pracował w nich jako kanalarz, a także przechowy-

wał swoje łupy.” Od razu zapragnąłem dowiedzieć się więcej o tej

osobie, bo to jedno zdanie postawiło tak wiele pytań – przede

wszystkim: co sprawia, że przestępca, czy też ktokolwiek inny, ry-

zykuje życie własne i swojej rodziny, żeby pomóc zupełnie obcym

osobom? Uzmysłowiłem sobie, jak głęboko emocjonalna, psy-

chiczna i fizyczna musiała być podróż, którą podjął ten człowiek.

Jako scenarzysta nie mogłem się oprzeć tej historii.

Ale to był zaledwie przedsmak prawdziwej pracy nad filmem - pro-

cesu, który zajął pół dekady. Agnieszka Holland, która zaangażo-

wała się w projekt od samego początku, rezygnowała z niego dwa

razy. Głównym powodem było to, że ja oraz niemieccy i polscy

koproducenci - Schmidtz Katze Filmkollektiv i Zebra – uparliśmy

się, żeby film był realizowany w języku angielskim. Agnieszka czuła

równie mocno, że historia, która jest tak mocno osadzona w miej-

Prawdziwą historię Leopolda Sochy i uratowanych przez niego Ży-

dów opowiada przejmujący film Agnieszki Holland „W ciemności”

- polski kandydat do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglo-

języczny, z wybitną rolą Roberta Więckiewicza i międzynarodową

obsadą (m.in. nagrodzona Srebrnym Niedźwiedziem MFF w Berli-

nie Maria Schrader, Benno Fürmann, Agnieszka Grochowska, Kin-

ga Preis, Herbert Knaup, Krzysztof Skonieczny, Marcin Bosak, Julia

Kijowska, Michał Żurawski). Autorem zdjęć jest Jolanta Dylewska.

„Chciałabym, aby ten film był bliski bohaterom, rzeczowy i uczciwy

emocjonalnie. Z kamerą podążającą za postaciami przez niekoń-

czące się kanały. Ciemność musi pozostać ciemnością a widzowie

muszą czuć, że są tam razem z bohaterami.”

Agnieszka Holland

AGNIESZKA HOLLAND – NOTA REŻYSERSKA

Ostatnie lata przyniosły wiele nowych filmów i książek odnoszą-

cych sie do okresu Holokaustu... Ktoś mógłby zapytać, czy już

wszystko na ten temat zostało powiedziane? Moim zdaniem naj-

większa zagadka pozostaje wciąż nierozwiązana. Jak ta zbrodnia

(której echa są nadal w świecie widoczne, poczynając od Ruandy,

a kończąc na Bośni) w ogóle była możliwa? Gdzie w tym wszyst-

kim był Człowiek? Gdzie był Bóg? Czy te wydarzenia i działania są

wyjątkiem w ludzkiej historii, czy może ujawniają głębszą, mrocz-

ną prawdę o naszej naturze?

Ci, których dręczą te pytania, będą wciąż wracać do zgłębiania

tego granicznego dla ludzkości doświadczenia. Shoah jest zresz-

tą wciąż „atrakcyjnym” tematem. Historie ocalonych cechuje nie-

samowita różnorodność ludzkich losów, bogactwo dramatów,

przygód i emocji . Odbijają sie w nich najtrudniejsze ludzkie i mo-

ralne wybory, to co w ludziach najgorsze ale i najszlachetniejsze.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: