SZWECJA POCZĄTEK
SZWEDZKA SZKOŁA FILMOWA:
· Kierunek w szwedzkim kinie z okresu 1916-1924
· Charakteryzował się udramatyzowaniem przyrody i związkiem z literaturą skandynawską
· Ważniejsze filmy:
- Terje Vigen (1916)
- Banici (1917)
- Wózek widmo (1919)
- Skarb Arne (1919)
- Gösta Berling (1924)
· Czołowymi przedstawicielami tej szkoły byli: V. Sjöström i M. Stiller.
· Po II wojnie światowej ich tradycję kontynuował I. Bergman.
Victor Sjöström:
· 1879-1960
· Syn słynnej aktorki teatralnej
· Szwedzki aktor, scenarzysta, producent i reżyser filmowy.
· Jako aktor teatralny debiutował w wieku 19 lat.
· Od 1912 związany z wytwórnią Svenska Bio.
· Pracował jako aktor w teatrach Sztokholmu i Goteborga
· W roku 1912 wraz ze swoim kolegą Mauritzem Stillerem zaczął produkować filmy
· Najpierw kręcił proste historyjki
- 1913- Film Ingeborga Holm był otwarciem drzwi na szeroki świat
· W 1916 roku udaje się mu dokonać artystycznego przełomu filmem Terje Vigen, opartym na balladzie Henrika Ibsena.
· Rok później wyreżyserował i zagrał główną rolę w filmie Banici
· Oba filmy wprowadzają na ekran Przyrodę, która urosła do rangi osoby dramatu:
- W Banitach góry, przepaście, pustkowia, wichry, śnieżyce występowały tu w rolach o wiele ważniejszych niż niejedna z drugoplanowych postaci.
- W Terje Vigen pokazywał Sjostrom człowieka walczącego z żywiołem - rybaka ryzykującego życie na morzu, dla konającej z głodu rodziny.
· 1921 r -Furman Śmierci:
- Film ten uchodzi za mistrzowskie osiągnięcie szkoły szwedzkiej, dzięki zastosowaniu wyszukanych tricków zdjęciowych, wyszukanym operowaniu światłem oraz wprowadzającym nastrój snu retrospekcje.
· W 1923 r. Sjostrom zostaje 'wchłonięty' przez Hollywood, gdzie tworzone filmy (nakręcił ich 9) nie budzą jednak zainteresowania.
· Po nadejściu filmu dźwiękowego powraca w 1930 do Szwecji.
· Reżyser przypomni się widzom prawie 30 lat później, tym razem wyłącznie jako aktor w głównej roli egoistycznego profesora Isaka Borga w filmie Ingmara Bergmana Tam gdzie rosną poziomki.
· Filmy:
- Trädgardsmästaren –1912
- Ingeborg Holm- 1913
- Strajk- 1914
- Banici- 1917
- Synowie Ingmara- 1919
- Mästerman- 1920
- Furman śmierci- 1921
- Ten, którego biją po twarzy- 1924
- Zwierzenia królowej- 1925
- Szkarłatna Litera-1926
- Wicher- 1928
- Under the Red Robe- 1937
INGEBORG HOLM:
Reżyseria: Victor Sjöström
Scenariusz: Victor Sjöström,
Produkcja: Szwecja
Rok produkcji: 1913
Obsada: Hilda Borgstrom
· Pierwsze arcydzieło reżysera
· Jak na owe czasy, bardzo długi, miał bowiem przeszło 2000 metrów.
· Spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności i krytyki, otwierając nowy rozdział w dziejach szwedzkiej kinematografii.
· Był pierwszym spektaklem kinowym, na który uczęszczała inteligencja
· Sjöstrom stał się dopiero po tym filmie znanym i uznanym reżyserem
· Dzieje nieszczęśliwej matki, której zabierają dzieci
· W filmie wystąpiła Hilda Borgstrom, tworząc kreację pełną prostoty, umiaru i dramatycznego wyrazu. Świetna aktorka sceniczna zabłysła tym razem na ekranie. Była równie powściągliwa w geście i mimice, co jej rywalka Asta Nielsen.
· Victor Sjöstrom pokazał w filmie swój wielki talent. W scenach atelierowych hołdował wprawdzie jeszcze wzorom wziętym z francuskiego film d'art, ale w plenerze pokazał dużą oryginalność i śmiałość w potraktowaniu tematu. Zarówno pejzaże ubogich dzielnic miasta, jak i dobór statystów, świadczyły o realistycznym spojrzeniu przez reżysera na świat.
BANICI:
Scenariusz: Victor Sjöström, Sam Ask
Zdjęcia: Julius Jaenzon
Rok produkcji: 1918
Obsada: William Larsson, John Ekman, Nils Arehn, Edith Erastoff, Victor Sjöström
· Akcja dzieje się około 1850: prześladowana przez społeczeństwo para musi chronić się coraz głębiej w górskich samotniach, aż umiera w burzy śnieżnej.
· W filmie rozpościera się krajobraz irlandzki, który staje się coraz bardziej nieludzki.
WICHER:
Reżyseria: Victor SjöströmScenariusz: Frances Marion wg powieści Dorothy Scarborough "The Wind"Zdjęcia: John ArnoldMontaż: Conrad A. NervigScenografia: Cedric Gibbons, Edward WithersKostiumy: André-AniObsada: Lillian Gish (Letty Mason), Lars Hanson (Lige Highwater), Montagu Love (Wirth Roddy), Dorothy Cumming (Córa), Edward Earle (Beverly), William Orlamond (Sourdough) Producent: Victor SjöströmProdukcja: M-G-M
Rok produkcji: 1928
· Jedno z ostatnich arcydzieł kina niemego
· Letty po śmierci rodziców musi wyjechać z Wirginii na Południowy Zachód i zamieszkać u krewnych. Bardzo szybko okazuje się, że jest dla nich ciężarem. Wychodzi więc za mąż za niekochanego mężczyznę i żyje z nim razem na piaszczystym pustkowiu. Gdy mąż wyjeżdża na kilka dni, Letty odwiedza jej dawny znajomy - Roddy. Kiedy mężczyzna próbuje ją zgwałcić, kobieta zabija go we własnej obronie.
· Cechy:
- nierozerwalne związki człowieka z naturą
- surowość ludzkich charakterów
- okrucieństwo losu
- prosta, wyrazista forma konstrukcyjna
· Główny bohater filmu: wicher, wszechobecny wiatr, tak sugestywny, że wręcz dający się - w filmie bez dźwięku – słyszeć
· Wybitna kreacja Lillian Gish.
Stiller Mauritz:
· 1883-1928
· Szwedzki aktor i reżyser filmowy
· Występował początkowo w teatrach fińskich, potem szwedzkich.
· Od 1912 został obok V. Sjöströma czołowym przedstawicielem szwedzkiej szkoły filmowej
- Wiry (1918)
- Erotikon (1920)
- Stare zamczysko (1922)
- Gösta Berling
· W połowie lat 20 wyjechał do Ameryki, gdzie zrealizował dwa filmy z Polą Negri w roli głównej:
- Hotel Imperial (1927)
- Spowiedź uczciwej kobiety (1927)
· W 1927 powrócił do Szwecji.
vesper_fischer