Kurs Sikory - zajęcia 00.pdf - Biologia - kptniebieskimis

1/33

KURS ROCZNY – BIOLOGIA

KOMPENDIUM MATURALNE – ZAJĘCIA 00

Redaktorzy: p. Prof. Barbara Krzewska

p. Prof. Anna Gierczak

Edytor: Martyna Gregoriou

Kompendium to zawiera najważniejsze pojęcia, których rozumienie jest niezbędne dla

efektywnego uczestnictwa w zajęciach na Kursie Sikory.

TEMAT: BUDOWA KOMÓRKI ROŚLINNEJ I ZWIERZĘCEJ.

PODZIAŁY KOMÓRKOWE.

Powtórz zanim przyjdziesz na wykład

Do zajęć 1

KOMÓRKA

KM8RBI000

ROK XIV

www.kurssikory.pl

2/33

Cytoplazma - struktury wypełniajace wnętrze komórki. Składają się na nią cytoplazma podstawowa,

cytoszkielet, organelle komórkowe.

W cytoplazmie komórek eukariotycznych znajdują się struktury białkowe, tworzące sieć nazywaną

cytoszkieletem. Filamenty aktynowe odpowiadają za kształt i ruch komórki. Filamenty pośrednie

zapewniają komórce wytrzymałość mechaniczną. Mikrotubule organizują przestrzenny porządek w

komórce, biorą także udział w budowie rzęsek i wici

KM8RBI000

ROK XIV

www.kurssikory.pl

3/33

KM8RBI000

ROK XIV

www.kurssikory.pl

4/33

Błony komórki oddzielają komórkę od środowiska, tworzą wewnątrz niej rejony o odmiennym

składzie. Umożliwiają kontakt komórki z otoczeniem, są także niezbędne dla syntezy ATP. Błony są

zbudowane z dwóch warstw lipidów i zanurzonych w nich białek. Budowę błon przedstawia model

płynnej mozaiki

Białka błonowe są receptorami, kanałami lub przenośnikami transportującymi różne substancje,

mogą też pełnić funkcje mechaniczne. Zarówno lipidy, jak i białka mogą się poruszać w

płaszczyźnie błony w obrębie warstwy lipidowej, w której się znajdują. Błony komórki mogą łączyć

się ze sobą, np. podczas egzocytozy lub endocytozy. Cząsteczki mogą przenikać przez błonę na

drodze dyfuzji dzięki kanałom białkowym lub przenośnikom. Transport odbywający się wbrew

gradientowi stężeń substancji po obu stronach błony wymaga dostarczenia energii i nazywa się

transportem aktywnym.

Białka i fosfolipidy zewnętrznej, skierowanej do środowiska, warstwy błony mogą przyłączać reszty

cukrowe. Powstałe w ten sposób glikoproteiny i glikolipidy tworzą warstewkę glikokaliks, która

pełni funkcję ochronną. Elementy glikokaliksu mają charakterystyczną dla organizmu strukturę

przestrzenną, uznawaną przez jego układ odpornościowy za własną.Błona komórkowa umożliwia

wymianę substancji ze środowiskiem.

Między niektórymi komórkami występują połączenia. Desmosomy spinają leżące obok siebie

komórki. Złącza szczelinowe i plazmodesmy zapewniają kontakt między cytoplazmą sąsiadujących

komórek.

KM8RBI000

ROK XIV

www.kurssikory.pl

5/33

Siateczka śródplazmatyczna tworzy system błon dzielących cytoplazmę. W kanałach siateczki

śródplazmatycznej zachodzą modyfikacje białek, detoksykacja obcych związków chemicznych, są

gromadzone jony wapnia. Aparat Golgiego jest systemem spłaszczonych cystern, w których

zachodzi sortowanie białek. Lizosomy są pęcherzykami zawierającymi enzymy rozkładające

makrocząsteczki. Wakuole występują w komórkach roślin, grzybów i protistów. Peroksysomy są

obłonionymi tworami, zawierającymi enzymy utleniające różne związki organiczne przy udziale

tlenu.

W komórkach roślinnych występują glioksysomy, w których ma między innymi miejsce β oksydacja

kwasów tłuszczowych.

W komórkach roślinnych występują glioksysomy, w których ma między innymi miejsce β oksydacja

kwasów tłuszczowych. Mitochondria i chloroplasty są eukariotycznymi organellami oddzielonymi

od cytoplazmy dwiema błonami śródplazmatycznymi, biorącymi udział w przetwarzaniu energii. W

mitochondriach produkcja ATP zachodzi podczas utlenienia związków organicznych i odbywa się

na pofałdowanej, wewnętrznej błonie mitochondrialnej. W chloroplastach energia pochodzi z

pochłoniętego przez chlorofil światła, a w jej przetwarzaniu biorą udział błony tylakoidów.

Zarówno mitochondria jak i chloroplasty mają własny DNA i aparat do produkcji białek, jednak

wytwarzają przy ich udziale niewiele białek obu organelli. Większość białek mitochondriów i

chloroplastów powstaje w cytoplazmie i zostaje przetransportowana do wnętrza organelli przez

kanały obecne w obu błonach.

KM8RBI000

ROK XIV

www.kurssikory.pl

Kurs Sikory - zajęcia 00.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: