Program REBA.pdf
(
1627 KB
)
Pobierz
Program REBA.indd
e
rgonomia
czyli ocena obciążenia układu ruchu
dla prac związanych z ręcznym przemieszczaniem
Metoda REBA jest szybką
metodą ergonomicznej oceny
stanowisk pracy, na których
pracownicy skarżą się na
dolegliwości ze strony układu
ruchu. Uwzględnia obciążenie
całego układu mięśniowo-
szkieletowego związane zarówno
z użyciem siły dla potrzeb
wykonania określonego zadania,
jak i koniecznością utrzymania
niezbędnej pozycji ciała.
Zbigniew W. Jóźwiak
Instytut Medycyny Pracy
im. prof. dr med. JerzegoNofera
W
iarygodność metody REBA,
opracowanej w 2000 r. przez
S.HognetaiL.McAtamneya
przetestowana została na wielu
grupach pracowników wykonujących
pracę wymagającą wysiłku izycznego
i wykonywaną często w wymuszonych,
nieizjologicznych pozycjach ciała.
W zależności od potrzeb można
wykonać tylko ocenę czynności
związanychznajwiększymobciążeniem
układuruchu(np.podnoszenieciężkich
przedmiotów i/lub przyjmowanie
wyraźnie niekorzystnych pozycji
ciała) – dzięki temu uzyskuje się
informację o ryzyku zawodowym
i konieczności wprowadzenia
interwencji ergonomicznej.
Zastosowanie tej metody po
ewentualnym wdrożeniu interwencji
pozwala na oszacowanie skuteczności
wprowadzonych rozwiązań. Możliwe
jest także wykonanie serii obserwacji
(np. fotograi) czynności na
stanowisku pracy (metoda obserwacji
migawkowych) i dokonanie oceny
średniego obciążenia układu ruchu
w określonym czasie.
Ważną zaletą metody REBA jest łatwość
w stosowaniu i szybkość uzyskiwania
wiarygodnych wyników. Wynik
końcowy uzyskiwany przy jej pomocy
źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl
strona 1
2 3 4 5 6 7
Program REBA
e
rgonomia
określa wielkość ryzyka wystąpienia dolegliwości ze strony
układu mięśniowo-szkieletowego, a także zakres interwencji
ergonomicznych niezbędnych do zmniejszenia tego ryzyka.
W sumie REBA stanowi doskonałe uzupełnienie innych,
bardziej złożonych, ergonomicznych metod oceny
stanowisk pracy zwłaszcza na pierwszym, wstępnym etapie
oceny.
Jej zalety przyczyniły się do jej spopularyzowania nie
tylko wśród pracowników nauki, ale również wśród
pracowników służb bhp. Sytuacja taka spowodowała
potrzebę przygotowania specjalnego arkusza
oceny ułatwiającego wykonanie szybkiej oceny
bezpośrednio na stanowisku pracy. Taka właśnie
wersja metody opracowana została w 2003 r. przez
A. Hedge’a i wykorzystano ją do opracowania wersji
skomputeryzowanej będącej jednym z celów niniejszego
zadania - prostej postaci użytecznej podczas badań
terenowych.
W praktyce dużym ułatwieniem stosowania metody
REBA podczas oceny w terenie jest Karta oceny
przy użyciu metody REBA. Karta drukowana jest
dwustronnie – pierwsza strona ułatwia określenie liczby
punktów odpowiadających pozycjom elementów układu
ruchu, druga natomiast prowadzi „krok po kroku” przez
kolejne etapy obliczeń. Wypełniona karta oceny może,
wraz ze zdjęciem lub schematem pozycji ciała, stanowić
dokumentację przeprowadzonego badania. Może być
także wykorzystana do przeprowadzenia symulacji
wyników usprawnienia stanowiska pracy – jej użycie
wskazuje, które z ocenianych elementów (pozycja ciała,
siła, jakość uchwytów itp.) najbardziej wpływają na
wynik końcowy.
Zbigniew W. Jóźwiak
Instytut Medycyny Pracy
im. prof. dr med. JerzegoNofera
Schemat postępowania podczas stosowania metody REBA
Tułów
TABLICA A
TABLICA B
L
Ramiona
P
Szyja
Przedramiona
P
+
+
Kończyny
dolne
L
Nadgarstki
P
WYNIK A
TABLICA C
WYNIK B
WYNIK C
+
AKTYWNOŚĆ
WYNIK
KOŃCOWY
REBA
strona
1
2
3 4 5 6 7
źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl
L
e
rgonomia
RE
BA
K
arta
oce
ny r
yzyk
a
Ob
ciążen
ie tułow
ia
+1
+2
+3
+4
Przykładowe strony
karty oceny ryzyka,
wykorzystującej metodę
REBA
+3
+2
0
0
0
0
÷ 20
0
20
0
÷ 60
0
>60
0
POZ YC J
A
PU
NKTY
1
wypr
ostowana
poc
hylenie d
o przodu
0
0
÷ 20
0
odc
hylenie d
o tyłu 0
0
÷
20
0
2
Obcią
żenie r
amion
+4
3
p
ochyleni
e do przo
du > 60
0
4
D
odatkowo
+1 jeśli tuł
ów jest skr
ęcony lub p
ochylony n
a boki
+2
+1
+2
+3
20
0
÷ 45
0
45
0
÷ 90
0
>90
0
Obcią
żenie s
zyi
+2
>2
0
0
-20
0
÷ 20
0
+1
+2
PUN
KTY
PO
Z YC J A
Uniesien
ie do prz
odu lub d
o tyłu 0
0
-
20
0
1
Uniesi
enie do ty
łu > 20
0
Uniesie
nie do pr
zodu 20
0
÷ 45
0
2
3
Unies
ienie do
przodu 45
0
÷ 90
0
< -20
0
-20
0
÷ 20
0
>20
0
poc
hylenie d
o przodu
> 90
0
4
PUNK
TY
PO
Z YC J A
D
odatkowo +
1 jeśli ram
ię jest odw
iedzione lu
b skręcone
Doda
tkowo +1
jeżli bark je
st podnies
iony
Dodatk
owo -1 jeśl
i ramię jest
opuszczon
e lub podp
arte
pochyle
nie do prz
odu 0
0
÷
20
0
odchylen
ie do tyłu
0
0
÷ 20
0
1
pochyl
enie do p
rzodu > 2
0
0
odchyle
nie do ty
łu > 20
0
2
R
EB
A
Ka
rta o
cen
y ryz
yka
Ob
ciążen
ie prze
dramio
n
+
2
Dod
atkowo +1
jeśli szyja
jest skręco
na lub poc
hylona na b
oki
+2
+1
Obcią
żenie k
ończyn
dolnyc
h
TABL
ICA B
L
P
R
amiona
+1
+2
TABLIC
A A
1)
2)
Tułó
w
L
Prz
edrami
ona
P
0
0
÷ 60
0
60
0
÷ 100
0
>100
0
S
zyja
Koń
czyny
dol
ne
PUNKT
Y
Przedramię
1 2
1
2 3 1
2
3
L
Nad
garstki
P
PO
Z YC J A
Szyja
1
2
3
1
2
3 4 1
2 3
4 1 2
3
4
P
uniesienie
do przod
u 60
0
÷ 1
00
0
1
2
1
3 3 1 2 3
uniesien
ie do prz
odu < 60
0
1
1 2 3
4 1 2 3 4
3 3 5 6
2
1
2
1 2 3 2
3 4
2
3 4 5 3
4 5 6 4 5
6 7
uniesi
enie do p
rzodu > 1
00
0
3 4
5 4 5 5
2
3
2 4 5
6 4 5 6
7 5 6 7 8
3
4
4 5 5 5 6
7
>
60
0
3 5 6 7 5
6 7 8 6
7 8 9
30
0
÷ 60
0
4
5
6 7 8
7 8 8
4 6
7 8 6 7 8
9 7 8 9
9
O
bciąże
nie nad
garstk
ów
5
6
7
8 8 8 9
9
PU
NKTY
POZ YC
J A
+2
+1
+2
+
u
chwyty
> 15
0
1) Po
dnoszen
ie z równo
miernym
rozło
żeniem c
iężaru
chod
zenie
siedze
nie
+
obcią
żenie /
siła
1
> 15
0
Uchwyty
0 - bardzo dobre
1 - d
obre
2 - wystarczając
e 3 - nieak
ceptowalne
Dob
rze dopasowane uch
wyty
z elementem umożli
wiającym
wygodny chwyt
Brak uchwyt
ów, chwyt nie
zapewn
iający bezpieczeństwa
.
Trz
ymanie nie jest możli
we
nawet przy użyciu i
nnych
części ciała
PUNK
TY
2) P
odnoszen
ie z jedno
stronnym
rozło
żeniem c
iężaru
pozy
cja niesta
bilna
Obiążenie /
Siła
Chwyt rękoma
akceptowalny
ale nie id
ealny lub wygodne
trzym
anie przy wykorzyst
aniu
innych części ciała
Ch
wyt rękoma niewygo
dny
lub niemożliwy
+1
P
OZ YC J A
0
2
1
2
1
Obciąże
nie
gwałtowne
,
szybkonarastające
Odchyle
nie do gó
ry 0
0
÷ 15
0
> 10 kg
5 ÷ 10
kg
1
< 5 kg
Odchy
lenie do d
ołu 0
0
÷ 1
5
0
Dod
atkowo +1
jeśli kolan
a są zgięte
pod kątem
30
-60
2
Odch
ylenie do
góry > 1
5
0
Dodat
kowo +2 jeż
eli kolana
są zgięte po
d kątem >
60
(nie do
tyczy
Od
chylenie
do dołu >
15
0
2
siedzenia
)
Dodatkow
o +1 jeśli
nadgarstki
są odchylo
ne na boki
lub skręco
ne
WYN
IK B
W
YNIK A
W
ynik B
11
9
10
7
8
5
6
3
4
1
2
7
7
5
6
4
3
3
1
2
7
1
1
6
7
1
5
6
4
4
2
3
8
1
2
7
8
2
6
7
5
3
4
3
3
9
9
3
2
8
8
6
7
4
5
4
4
9
9
4
3
8
9
8
6
7
4
5
10
4
4
10
10
5
9
9
8
8
Wynik
A
6
7
11
6
6
10
11
6
9
10
9
8
9
7
7
11
11
7
7
10
10
10
10
9
10
8
8
12
12
8
8
11
12
1
0
11
10
9
10
12
9
9
12
12
9
11
12
11
11
11
11
12
10
10
12
12
10
1
2
12
12
11
12
11
11
12
12
11
11
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
TA
BLICA C
W
YNIK
C
+
ak
tywnoś
ć
Aktyw
ność
+1
+1
J
eżeli wykonywanie
czynności powodu
je
nagłe
duże zmiany pozycj
i ciała lub czynność
wykonywan
a jest na niestabiln
ej podstawie
Jeżeli co najmni
ej jedna z części c
iała
poz
ostaje w warunka
ch statycznych
dłużej ni
ż
1 min.
+1
Jeżeli po
wtarzanie niewie
lkiego zakresu
czynności zac
hodzi częściej niż
4 razy na
m
in (oprócz chodz
enia)
WYNIK
KOŃ
COWY
R E B
A
Działanie
Ryzyko
Poz
iom działania
W
ynik REBA
Nie jest potr
zebne
Niewielkie
1
Może
być potrzebne
0
Małe
2 – 3
Potrzebne
1
Średnie
4 – 7
Konieczne w
krótce
2
Wysokie
Niezb
ędne natychmias
t
8 – 10
3
11 –
15
Bardz
o wysokie
4
źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl
strona
1 2
3
4 5 6 7
po
chylenie
do przod
u 20
0
÷ 60
0
od
chylenie
do tyłu >
20
0
e
rgonomia
W pierwszym etapie oceniana zostaje (przy użyciu rysunków wzorcowych
przedstawionych poniżej) pozycja tułowia, szyi i kończyn dolnych.
Obciążenie tułowia
Obciążenie szyi
+1
+2
+3
+4
+2
+1
+2
+3
+2
0
0
0
0
÷ 20
0
20
0
÷ 60
0
>60
0
< -20
0
-20
0
÷ 20
0
>20
0
POZYCJA
PUNKTY
POZYCJA
PUNKTY
Wyprostowana
1
Pochylenie do przodu 0
0
÷ 20
0
1
Pochylenie do przodu 0
0
÷ 20
0
< -20
0
-20
0
÷ 0
0
2
Odchylenie do tyłu 0
0
÷ 20
0
1
Odchylenie do tyłu 0
0
÷ 20
0
2
Pochylenie do przodu > 20
0
2
Pochylenie do przodu 20
0
÷ 60
0
3
Odchylenie do tyłu > 20
0
2
Odchylenie do tyłu > 20
0
4
Pochylenie do przodu > 60
0
4
Dodatkowo +1 jeśli tułów jest skręcony lub pochylony na boki
Dodatkowo +1 jeśli szyja jest skręcona lub pochylona na boki
Obciążenie kończyn dolnych
+1
+2
POZYCJA
PUNKTY
1)
2)
1) Podnoszenie z równomiernym
rozłożeniem ciężaru
chodzenie
siedzenie
1
2) Podnoszenie z jednostronnym
rozłożeniem ciężaru
pozycja niestabilna
2
30
0
÷ 60
0
>60
0
Dodatkowo +1 jeśli kolana są zgięte pod kątem 30
0
-60
0
Dodatkowo +2 jeżeli kolana są zgięte pod kątem > 60
0
(nie dotyczy
siedzenia)
strona
1 2 3
4
5 6 7
źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl
e
rgonomia
Następnie wartości dla ocenionych elementów układu ruchu podstawiane
są do Tablicy REBA A w celu uzyskania dla nich wartości sumarycznej.
Tułów
Szyja
1
2
3
Nogi
1
2
3
4
1
2
3
4
1
2
3
4
1
1
2
3
4
1
2
3
4
3
3 5 6
2
2
3
4 5 3
4 5 6 4 5 6 7
3
2
4 5 6 4 5 6 7 5 6 7
8
4
3 5 6 7 5 6 7
8 6 7
8 9
5
4 6 7
8 6 7
8 9 7
8 9 9
Do wartości tej dodawana jest odpowiednia (zgodnie z tabelą zamieszczoną poniżej) liczba punktów charakteryzujących obciążenie lub siłę
zewnętrzną działające na pracownika otrzymując w efekcie Wynik A.
Obciążenie / siła
0
1
2
+1
< 5 kg
5 ÷ 10 kg
> 10 kg
Obciążenie
gwałtowne,
szybkonarastające
Podobną procedurę stosuje się do pozostałych elementów układu ruchu.
Obciążenie ramion
+2
+1
+2
+3
+4
POZYCJA
PUNKTY
Uniesienie do przodu lub do tyłu 0
0
- 20
0
1
Uniesienie do tyłu > 20
0
Uniesienie do przodu 20
0
÷ 45
0
2
Uniesienie do przodu 45
0
÷ 90
0
3
>20
0
-20
0
÷ 20
0
20
0
÷ 45
0
45
0
÷ 90
0
>90
0
Pochylenie do przodu > 90
0
4
Dodatkowo +1 jeśli ramię jest odwiedzione lub skręcone
Dodatkowo +1 jeżli bark jest podniesiony
Dodatkowo -1 jeśli ramię jest opuszczone lub podparte
źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl
strona
1 2 3 4
5
6 7
Plik z chomika:
Leo28
Inne pliki z tego folderu:
Program RULA.pdf
(914 KB)
Program REBA.pdf
(1627 KB)
Metoda OWAS.pdf
(77 KB)
Opis metoda-Lehmanna.pdf
(134 KB)
Skrypt ergonomia.pdf
(2216 KB)
Inne foldery tego chomika:
Analiza stanu Bhp
Choroby zawodowe
Definicje
Druki Bhp
Egzamin Technik Bhp
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin