Sprawdzian szóstoklasisty 2008 - odpowiedzi.pdf - 2008 - staniol72

Co sprawdzaliśmy na Sprawdzianie 2008 ?

(materiał dla uczniów, rodziców i nauczycieli)

Prezentujemy zadania z arkusza egzaminacyjnego „Jasne jak słońce”. Przy każdym zadaniu

podajemy nazwę sprawdzanego obszaru standardów wymagań egzaminacyjnych i opis czyn-

ności ucznia. Ponadto w zadaniach zamkniętych od 1. do 20. zaznaczyliśmy poprawne odpo-

wiedzi, a w zadaniach wymagających zapisania rozwiązania zamieściliśmy przykłady prac

ocenionych na maksymalną liczbę punktów.

Za poprawne rozwiązanie zadań od 1. do 20. można było uzyskać po 1 pkt. Przy zadaniach od

21. do 25. liczbę punktów możliwą do zdobycia podajemy w opisie czynności ucznia.

Najlepszym sposobem analizy zamieszczonego materiału jest jego wspólna lektura przez

uczniów i rodziców oraz uczniów i nauczycieli.

Arkusz egzaminacyjny Jasne jak słońce

Tekst do zadań od 1. do 3.

Słońce jest gwiazdą, która świeci już od kilku miliardów lat. To właśnie ono zapewnia zno-

śne do życia temperatury na naszej planecie. Jego ciepło sprawia, że wody oceanów parują, by

potem przerodzić się w życiodajne deszcze. Dzięki promieniom słonecznym rośliny mogą ro-

snąć i zaopatrywać nas w pokarm. Jednym słowem – bez Słońca życie na Ziemi nie byłoby

możliwe. Nie trzeba się jednak martwić, że zgaśnie. Będzie świecić jeszcze przez kolejne mi-

liardy lat.

Od najdawniejszych czasów Słońce było przez ludzi obserwowane, wykorzystywane

do określania czasu, a nawet czczone jako bóstwo. Prastare miejsca kultu, kamienne kręgi, bu-

dowano najczęściej tak, by miały związek ze wschodem lub zachodem Słońca na początku wio-

sny lub lata. Najbardziej znanym spośród zachowanych do dziś jest potężny krąg Stonehenge w

Anglii, zbudowany kilka tysięcy lat temu. Niektórzy uczeni uważają, że mógł służyć do przewi-

dywania zaćmień Słońca.

Zaćmienie Słońca jest niezwykłym zjawiskiem. Powstaje, gdy Księżyc znajdzie się między

Słońcem a Ziemią. Słońce zostaje wtedy zasłonięte przez Księżyc, którego cień pada na Ziemię.

Podczas całkowitego zaćmienia Księżyc zupełnie zasłania tarczę słoneczną. Wtedy w ciągu

dnia, na krótki czas, zapada ciemność, spada temperatura, a rośliny i zwierzęta reagują tak, jak-

by zbliżała się noc. W tym samym miejscu na Ziemi zjawisko całkowitego zaćmienia Słońca

można obserwować przeciętnie tylko raz na kilkaset lat. Częściej występują zaćmienia, podczas

których Księżyc nie zasłania tarczy słonecznej całkowicie. Nazywamy je częściowymi zaćmie-

niami Słońca.

Na podstawie: E. Übelacker, Słońce , Wrocław 1992.

Zadania

Obszar umiejętności Uczeń:

1. Słońce jest ważne dla Ziemi, ponieważ

A. istnieje już od miliardów lat.

B. dostarcza ciepła i światła.

C. było kiedyś obiektem kultu.

D. można je obserwować.

czytanie

przetwarza informacje za-

warte w tekście popularno-

naukowym

2. Które zjawiska występują najrzadziej?

A. Całkowite zaćmienia Słońca.

B. Częściowe zaćmienia Słońca.

C. Wschody i zachody Słońca.

D. Astronomiczne zmiany pór roku.

czytanie

wnioskuje na podstawie

informacji zawartych w

tekście popularnonauko-

wym

3. Całkowite zaćmienie Słońca występuje

wtedy, gdy

A. niebo jest całkowicie zachmurzone.

B. na Ziemi zapada ciemna, głęboka noc.

C. Księżyc zasłania całą tarczę sło-

neczną.

D. Ziemia rzuca cień na Słońce.

czytanie

odczytuje informację z tek-

stu popularnonaukowego

4. W Europie Środkowej można było ob-

serwować całkowite zaćmienia Słońca

w latach 1706 i 1954. W których to było

wiekach?

A. XIX i XX

B. XVIII i XX

C. XVIII i XIX

D. XVII i XIX

rozumowanie

ustala wieki, w których

miały miejsca określone

wydarzenia

Tekst do zadań od 5. do 7.

11 sierpnia 1999 r. w Polsce można było zaobserwować częściowe zaćmienie Słońca. Oto wy-

niki obserwacji tego zjawiska w niektórych miastach:

Godzina

Część tarczy słonecznej

zakryta podczas środka

zaćmienia

Miejsce

początku

zaćmienia

środka

zaćmienia

końca

zaćmienia

Gdańsk

11.30

12.47

14.04

0,819

Kraków

11.30

12.51

14.12

0,919

Poznań

11.26

12.45

14.04

0,878

Szczecin

11.23

12.41

14.00

0,864

Wałbrzych

11.25

12.45

14.05

0,924

Na podstawie: www.zjawiska.art.pl

5. W środku zaćmienia Słońce było naj-

bardziej zakryte w

A. Krakowie.

B. Gdańsku.

C. Wałbrzychu.

D. Poznaniu.

czytanie

odczytuje miasto, w którym

wystąpiło największe natę-

żenie zjawiska

6. W Krakowie środek zaćmienia nastąpił

o godzinie

A. 12.51

B. 11.30

C. 14.12

D. 12.45

czytanie

odczytuje godzinę środka

zjawiska w podanym mie-

ście

7. Jak długo można było obserwować za-

ćmienie Słońca w Poznaniu?

A. 1 godz. i 19 min

B. 1 godz. i 41 min

C. 3 godz. i 22 min

D. 2 godz. i 38 min

wykorzystywanie wie-

dzy w praktyce

oblicza czas trwania zjawi-

ska

Tekst do zadania 8.

Słownik podaje trzy znaczenia słowa słońce :

SŁOŃCE 1. «gwiazda najbliższa Ziemi, centralne ciało Układu Słonecznego» 2. «światło,

blask wysyłane przez to ciało» 3. pieszczotliwie «osoba ukochana lub bardzo lubiana»

8. Jej włosy lśniły w słońcu. W tym zda-

niu użyto słowa słońce w znaczeniu

A.1. i 2.

korzystanie z informa-

cji

wyjaśnia znaczenie użytego

w zdaniu wyrazu na pod-

stawie artykułu hasłowego

ze słownika

B. 2.

C. 3.

D. 2. i 3.

9. Powiedzenie to jasne jak słońce zna-

czy, że coś jest

A. mądre.

B. błyszczące.

C. gorące.

D. oczywiste.

czytanie

rozumie przenośny sens

powiedzenia

Tekst do zadań od 10. do 13.

Słońce i sosny

Zanim słońce nad wieczorem zajdzie

sosen będzie się czepiało uparcie.

Nie stoczy się za te sosny prędzej

aż nasyci je

czerwienią

jak pędzle.

Ruda farba po pniach

igłach

pocieknie.

Sosny niebo pomalują

jak najpiękniej.

Każdy obłok.

Każdą chmurkę białą.

Będzie niebo rudziało

gorzało.

Zwęgli się na sadze najczarniejsze.

Aż je brzoza

rano

wiechciem liści przetrze.

Joanna Kulmowa

10. Wiersz jest poetyckim opisem

A. pożaru w lesie.

B. zaćmienia Słońca.

C. zachodu słońca nad lasem.

D. całego słonecznego dnia.

czytanie

interpretuje wiersz – od-

czytuje sens (temat)

11. W której zwrotce występuje porów-

nanie?

A. W pierwszej.

B. W drugiej.

C. W trzeciej.

D. W ostatniej.

czytanie

wskazuje zwrotkę, w której

występuje określony środek

stylistyczny – porównanie

12. Przypisanie w wierszu ludzkich za-

chowań słońcu oraz drzewom to

A. epitet.

B. porównanie.

C. przenośnia.

D. dźwiękonaśladownictwo

czytanie

rozpoznaje cechy przenośni

13. W jakim znaczeniu zostało użyte sło-

wo wiecheć w ostatniej zwrotce?

A. Pęk.

B. Stos.

czytanie

rozumie z kontekstu zna-

czenie użytego w wierszu

słowa

C. Sterta.

D. Wianek.

14. Aby wyjaśnić znaczenie słowa go-

rzeć , sięgniesz do słownika

A. ortograficznego.

B. języka polskiego.

C. przyrodniczego.

D. terminów literackich.

korzystanie z informa-

cji

wskazuje słownik, w któ-

rym znajdzie znaczenie

podanego słowa

Tekst do zadania 15.

Kartki z kalendarza

LUTY 2007

CZWARTEK

Wschód Słońca 7.17

Zachód Słońca 16.22

MARZEC 2007

CZWARTEK

Wschód Słońca 6.23

Zachód Słońca 17.14

15. Dzień 1 marca był dłuższy niż dzień 1

lutego o

A. mniej niż godzinę.

B. więcej niż godzinę, ale mniej niż o

półtorej godziny.

C. więcej niż półtorej godziny, ale mniej

niż o dwie godziny.

D. więcej niż dwie godziny.

rozumowanie

porównuje różnice liczb

16. We wtorek sprzedano 35 butelek wo-

dy mineralnej, a w środę 3 razy więcej.

Ile łącznie butelek wody sprzedano we

wtorek i środę?

A. 105

B. 73

C. 38

D. 140

wykorzystywanie wie-

dzy w praktyce

oblicza wielokrotność danej

liczby

17. Na straganie wystawiono do sprzeda-

ży 48 plażowych czapek. Przed połu-

dniem sprzedano połowę z nich, a po po-

łudniu

wykorzystywanie wie-

dzy w praktyce

oblicza ułamek liczby

1 pozostałych. Ile czapek sprze-

dano po południu?

A. 8

B. 16

C. 24

D. 32

18. Wypożyczenie kajaka na pół godziny

kosztuje 2,50 zł. Ile złotych trzeba zapła-

cić za wypożyczenie kajaka na 3,5 godzi-

ny?

A. 7,50

wykorzystywanie wie-

dzy w praktyce

oblicza koszt wypożyczenia

sprzętu sportowego na pod-

stawie ceny jednostkowej

B. 8,75

C.10

D.17,50

19. Ewa opalała się na słońcu przez 7 ko-

lejnych dni. Pierwszego dnia opalała się

przez 10 minut, a każdego następnego o 5

minut dłużej niż w poprzednim dniu.

Ile minut Ewa opalała się siódmego dnia?

A. 40

B. 45

rozumowanie

zwiększa daną liczbę o

wielokrotność innej liczby

C. 30

D. 35

20. Gnomon to ustawiony pionowo prosty

pręt, który w słoneczne dni rzuca cień.

Najdokładniej możemy wyznaczyć kieru-

nek północny, obserwując cień gnomonu

A. rano.

B. przed południem.

C. w południe.

D. po południu.

rozumowanie

rozumie zależność między

kierunkiem cienia a porą

dnia

21. Rysunek pokazuje obserwowaną z

Ziemi pozorną drogę Słońca po niebie

i wysokość Słońca nad widnokręgiem w

różnych porach roku.

Uzupełnij ten rysunek, wpisując w wy-

kropkowane miejsca nazwy odpowied-

nich pór roku.

rozumowanie

rozpoznaje porę roku na

podstawie przedstawio-

nych na rysunku pozornych

dróg Słońca nad widnokrę-

giem

[1 punkt]

Sprawdzian szóstoklasisty 2008 - odpowiedzi.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: