RODZAJE I SYSTEMY CZASU PRACY
Rodzaj/ system czasu pracy
Przesłanki stosowania
Podstawa wprowadzenia (art. 150, 139 § 3 i 4 k.p.)
Norma dobowa
Norma średniotygodniowa
Norma łącznie tygodniowa
Okresy rozliczeniowe
Inne
Rodzaj skróconego czasu pracy (art. 145 k.p.)
1) Praca w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia
2) Praca monotonna lub w ustalonym z góry tempie
ZASADY OGÓLNE
Uzp, regulamin pracy albo obwieszczenie (art. 150 § 1, wyj- 150 § 2)
1) Obniżona (7 lub mniej h)
2) 8 h
1) Obniżona (39 lub mniej h)
2) 40 h
48 h
ZASADY OGÓLNE (art. 129)
Max 4 miesiące
Wyj.- max 6 lub 12 miesięcy
1) Skrócenie norm czasu pracy z art. 129 lub ustanowienie przerw w pracy wliczanych do czasu pracy
2) Tylko przerwy w pracy wliczane do czasu pracy
Rodzaj przedłużonego czasu pracy (art. 138 k.p.)
1) Praca w ruchu ciągłym (nie może być wstrzymana ze względu na technologię produkcji)
2) Praca nie może być wstrzymana ze względu na konieczność ciągłego zaspakajania potrzeb ludności
2 normy
8 h
12 h- 1 dnia w niektórych tygodniach (max w 3 na 4 tygodnie)
art. 148 (w niektórych przypadkach czas pracy na dobę- max 8 h)
43 h
Regulacja szczególna
Max 4 tygodnie
Odmienny sposób obliczania wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (wyj od art. 130).
Dodatek z art. 151 zn1 § 1 za każdą godzinę pracy powyżej 8 h na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze dobowym.
Rodzaje podstawowego czasu pracy
System podstawowego czasu pracy (art. 129 k.p.)
ZASADA
norma obniżona (ze względu na cechy pracownika; nie mylić z art. 145)
40 h
Obliczanie wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (zasada- art. 130).
Systemy równoważnego czasu pracy (art. 135, 136, 137 k.p.)
1) 135- uzasadnione rodzajem lub organizacją pracy
2) 136- prace polegające na dozorze urządzeń lub związane z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy
3) 137- pilnowanie mienia, ochrona osób lub praca w zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach ratowniczych
Uzp, regulamin pracy albo obwieszczenie (art. 150 § 1, wyj- 150 § 2, dot. art. 135 i 137)
1) 12 h
2) 16 h
3) 24 h
+ art. 148 (w niektórych przypadkach czas pracy na dobę- max 8 h)
1) Max 1 miesiąc, wyj.- max 3 lub 4 miesiące
2) Max 1 miesiąc (bez wyjątków)
3) Max 1 miesiąc, wyj- max 3 lub 4 miesiące
Równoważenie przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy:
1) Krótszy dobowy wymiar w niektórych dniach lub dni wolne od pracy
2 i 3) Pracownikowi przysługuje, bezpośrednio po każdym okresie pracy w przedłużonym wymiarze dobowym, odpoczynek przez czas odpowiadający co najmniej liczbie przepracowanych godzin, niezależnie od odpoczynku tygodniowego (zrównoważenie niezachowania prawa do odpoczynku dobowego)
System przerywanego czasu pracy (art. 139 k.p.)
Uzasadnione rodzajem lub organizacją pracy
Art.. 139 § 3 i 4
Zasada- uzp
Wyj- umowa o pracę (pracodawca będący osobą fizyczną, rolnictwo i hodowla)
Systemu tego nie stosuje się do pracowników objętych:
Rodzajem przedłużonego czasu pracy (art. 138)
Systemami równoważnego czasu pracy (art. 135-137)
Systemem skróconego tygodnia (art. 143)
Systemem pracy weekendowej (art. 144)
Z góry ustalony rozkład przewiduje max 1 przerwę w pracy w ciągu doby (max 5 h). Przerwy nie wlicza się do czasu pracy, lecz pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas tej przerwy (w wysokości połowy wynagrodzenia za przestój).
System zadaniowego czasu pracy (art. 140 k.p.)
Uzasadnione rodzajem lub organizacją pracy albo miejscem wykonywania pracy
„po porozumieniu się z pracownikiem”
Czy stosujemy zasadę z art. 150 § 1?
Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania zadania, z uwzględnieniem norm czasu pracy. Pracownik decyduje, ile godzin przepracuje w danym dniu.
System skróconego tygodnia pracy (art. 143 k.p.)
Pisemny wniosek pracownika
Umowa o pracę (art. 150 § 3)
12 h
Max 1 miesiąc
Pracownik wykonuje pracę przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia i jednocześnie ma przedłużoną normę dobową do 12 h.
System pracy weekendowej (art. 144 k.p.)
Praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta, a norma dobowa- przedłużona do 12 h.
Art. 146- praca zmianowa jest dopuszczalna w każdym systemie czasu pracy
Art. 147- gdy system czasu pracy przewiduje pracę w niedziele i święta, należy zapewnić pracownikowi liczbę dni wolnych odpowiadającą liczbie niedziel, świąt i dni wolnych od pracy przypadających w okresie rozliczeniowym
Minnie_