WYTYCZNE TECHNICZNE K-1.6 (1982 - Opracowanie pierworysu na podkładzie fotomapy lub ortofotomapy).doc

MAPA ZASADNICZA

OPRACOWANIE PIERWORYSU NA PODKŁADZIE FOTOMAPY

LUB ORTOFOTOMAPY

WYDANIE PIERWSZE

Warszawa 1982

Wytyczne zostały opracowane przez zespół w składzie:

Przy opracowaniu wytycznych Instytut Geodezji i Kartografii wykorzystał uwagi zgłoszone w czasie ankietyzacji projektu wytycznych sporządzonego w Okręgowym Przedsiębiorstwie Geodezyjno - Kartograficznym w Krakowie w roku 1980. Wytyczne opracowano zgodnie z zaleceniami Biura Rozwoju Nauki i Techniki Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii reprezentowanego przez Edwarda Jarosińskiego i Stanisława Czarneckiego.

Konsultant: Bohdan Bohonos

Warszawa, dnia 5 lipca 1982 r.

Nr TE.4.422/K-1.6/82

   Zarządzeniem nr 2 Prezesa Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii z dnia 9 lutego 1979 roku została wprowadzona do stosowania instrukcja techniczna " K-1 Mapa zasadnicza ". W instrukcji tej, podano podstawowe parametry oraz ogólne zasady dotyczące sporządzania pierworysu mapy zasadniczej.

   W celu ujednolicenia sposobu sporządzania pierworysu z wykorzystaniem metod fotogrametrycznych zaleca się stosowanie wytycznych technicznych

" K-1.6 Mapa zasadnicza. Opracowanie pierworysu na podkładzie fotomapy lub ortofotomapy ".

S P I S   T R E Ś C I

R O Z D Z I A Ł   I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

§ 1

Przedmiot i zakres wytycznych

1.       Niniejsze wytyczne podają szczegółowe zasady techniczne opracowania pierworysu mapy zasadniczej w skalach 1:2000 i 1:5000, o treści i dokładności przewidzianej instrukcją K-1, przy wykorzystaniu fotomapy lub ortofotomapy i obejmują:

1/ postanowienia ogólne wraz z podaniem przedmiotu i zakresu wytycznych oraz charakterystykę fotomap i ortofotomap wykorzystywanych przy opracowaniu pierworysu mapy zasadniczej,

2/ prace przygotowawcze związane z wykorzystaniem istniejących materiałów geodezyjnych i kartograficznych oraz przygotowaniem fotomap i ortofotomap do prac polowych,

3/ prace polowe związane z uczytelnieniem zdjęć lotniczych i pomiarami uzupełniającymi,

4/ prace kameralne związane z opracowaniem pierworysu mapy zasadniczej,

5/ prace końcowe związane z kontrolą pierworysu, wykonaniem matrycy mapy i skompletowaniem operatu technicznego.

2.       Przy opracowaniu pierworysu obowiązują przepisy, instrukcji technicznych GUGiK: "K-1 "Mapa zasadnicza", "G-4 Pomiary sytuacyjne i wysokościowe" oraz przepisy dotyczące ewidencji gruntów, z jednoczesnym uwzględnieniem odpowiednich przepisów wytycznych technicznych: "K-1.3 Mapa zasadnicza. Opracowanie pierworysu z pomiarów bezpośrednich", "K-1.5 Mapa zasadnicza. Autogrametryczne opracowanie pierworysu sytuacji i rzeźby terenu", "K-2.3 Sporządzanie map fotograficznych", "G-4.2 Uczytelnienie fotogrametrycznych zdjęć lotniczych", "G-4.3 Bezpośrednie pomiary wysokościowe", "G-4.4 Prace geodezyjne związane z podziemnym uzbrojeniem terenu", zwanych dalej instrukcjami K-1 i G-4 oraz wytycznymi technicznymi K-1.3, K-1.5, K-2.3, G-4.2, G-4.3, G-4.4.

§ 2

Charakterystyka fotomap i ortofotomap wykorzystywanych przy opracowaniu mapy zasadniczej

1.       Przy opracowaniu pierworysu mapy zasadniczej fotomapa lub ortofotomapa pełni funkcję materiału podkładowego. Fotomapa ortofotomapa jako materiał podkładowy, wykorzystywane są w postaci cyjanokopii na planszach kartograficznych o wymiarze sekcji 40x50 cm.

1/ średni błąd położenia, odfotografowanych na fotomapie lub ortofotomapie, szczegółów sytuacyjnych I grupy dokładnościowej w stosunku do najbliższego punktu poziomej osnowy geodezyjnej, nie powinien przekraczać ± 0,4 mm w skali mapy, a w przypadku pozostałych szczegółów sytuacyjnych ± 0,6 mm.

2.       Do opracowania pierworysu mapy zasadniczej dopuszczalne jest stosowanie fotomap i ortofotomap wyłącznie o aktualnej treści obrazu fotograficznego terenu.

1/ dla terenów, o dynamicznie, zmieniającym się stanie zagospodarowania powierzchniowego okres czasu od wykonania zdjęć dla opracowania fotomapy lub ortofotomapy nie powinien przekraczać 2 lat,

2/ w przypadkach uzasadnionych małymi zmianami zagospodarowania powierzchniowego dopuszcza się stosowanie zdjęć wcześniej wykonanych.

3.       Dla pierworysów mapy zasadniczej opracowywanych przy wykorzystaniu fotomap lub ortofotomap, należy prowadzić metrykę /K-1.1/.

R O Z D Z I A Ł   I I

PRACE PRZYGOTOWAWCZE

§ 3

Analiza istniejących materiałów geodezyjnych i kartograficznych oraz określenie sposobu ich wykorzystania

1.       Przy opracowaniu pierworysu mapy zasadniczej obowiązuje wykorzystanie istniejących materiałów geodezyjnych i kartograficznych ustalonych i udostępnionych wykonawcy przez ośrodek dokumentacji geodezyjno-kartograficznej w trybie określonym instrukcją O-4. Do materiałów tych należą:

1/ szkice podziału mierzonego obszaru na arkusze mapy zasadniczej, z określeniem zasięgu przyjętych skal opracowania oraz istniejącego pokrycia mapą zasadniczą,

2/ szkice przeglądowe oraz wykazy punktów geodezyjnej osnowy poziomej i wysokościowej,

3/ fotomapy lub ortofotomapy na planszach kartograficznych,

4/ zdjęcia lotnicze powiększone do skali opracowywanej mapy zasadniczej,

5/ odbitki stykowe zdjęć lotniczych ze zidentyfikowanymi punktami osnowy fotogrametrycznej,

6/ opisy topograficzne punktów geodezyjnej osnowy poziomej i fotogrametrycznej oraz osnowy wysokościowej,

7/ metryki map,

8/ mapy i operaty ewidencji gruntów,

9/ mapy uzbrojenia terenu,

10/ mapy jednostkowe i operaty robót geodezyjnych /np. wywłaszczeniowe, scaleniowe, podziałów, kolejowe, terenów leśnych itp./,

11/ inne dokumenty geodezyjne i kartograficzne przewidziane do wykorzystania, jak np. mapa granicy państwa i granicy administracyjnej /stan prawny/, mapa ulic i mapa numeracji porządkowej nieruchomości itp.

2.       Przy kwalifikowaniu do wykorzystania istniejących materiałów należy wybrać te, których parametry dokładnościowe odpowiadają wymaganiom mapy zasadniczej.

1/ W wyniku analizy materiałów, o których mowa w ust.1 należy sporządzić wykaz materiałów, które mają być wykorzystane w procesie opracowania pierworysu mapy zasadniczej oraz określić zakres wykorzystania tych materiałów, wpisując dane te do metryki

2/ Ostateczna ocena przydatności materiałów geodezyjnych i kartograficznych, przewidzianych do wykorzystania w procesie opracowania mapy zasadniczej, powinna być wykonana w czasie prac polowych.

§ 4

Warunki techniczne

Przed przystąpieniem do prac, powinny być opracowane warunki techniczne dotyczące całego obiektu.

Warunki techniczne powinny:

1/ zawierać wykaz materiałów geodezyjnych i kartograficznych zakwalifikowanych do wykorzystania oraz zakres i sposób ich wykorzystania,

2/ określać:

- podział na arkusze mapy zasadniczej /szkic/,

- zakres prac związanych z uczytelnieniem zdjęć lotniczych,

- zakres prac związanych z pomiarami uzupełniającymi,

- metody i technologie, które mają być zastosowane do prowadzenia pomiarów uzupełniających,

- sposób opracowania pierworysu mapy zasadniczej,

- przepisy techniczne obowiązujące przy wykonywaniu prac na danym obiekcie.

§ 5

Opracowanie rzeźby terenu

1.       Dla uzyskania mapy zasadniczej o treści ustalonej w instrukcji technicznej K-1, należy opracować rzeźbę terenu jednym z następujących sposobów:

1/ na autografie, korzystając z modelu zestrojonego w celu wykonania, przetworzeń różniczkowych zdjęć lotniczych,

2/ przez przeniesienie z istniejących materiałów kartograficznych,

3/ na podstawie bezpośrednich pomiarów wysokościowych, wykonanych w czasie pomiarów uzupełniających, w przypadku braku możliwości opracowania zgodnie z p.1 lub p.2.

2.       Opracowanie rzeźby terenu na autografie należy wykonać zgodnie z przepisami wytycznych technicznych K-1.5. wykonując pierworys rzeźby na folii kartograficznej.

3.       Opracowanie rzeźby terenu przez przeniesienie z istniejących materiałów kartograficznych, należy wykonać zgodnie z przepisami wytycznych technicznych K-1.4.
W tym przypadku należy doprowadzić do uzyskania rysunku rzeźby terenu na materiale przeźroczystym, w skali opracowywanej mapy zasadniczej

4.       Opracowanie.rzeźby,na podstawie bezpośrednich pomiawysokościowych zgodnie z przepisami instrukcji G-4, należy wykonać w postaci nakładki na materiale przeźroczystym, bądź też na plansy kartograficznej łącznie z sytuacją w zależnośoi od ustaleń warunków technicznych.

5.       Opracowanie rzeźby terenu na materiale przeźroczystym należy wykonać w formacie A1.

§ 6

Przygotowanie materiałów geodezyjnych i kartograficznych do prac polowych

1.       Do wykonania prac polowych wykorzystywane są następujące materiały geodezyjne i kartograficzne:

1/ cyjanokopie fotomap lub ortofotomap na planszach kartograficznych o wymiarze sekcji 40x50 cm,

2/ kopie fotomap lub ortofotomap wykonane na papierze fotograficznym lub zdjęcia lotnicze powiększone do skali opracowywanej mapy zasadniczej,

3/ kopie rysunku rzeźby terenu opracowanego na autografie lub z istniejących materiałów kartograficznych,

4/ metryki map,

5/ odbitki stykowe zdjęć lotniczych ze zidentyfikowanymi punktami osnowy fotogrametrycznej,

6/ opisy topograficzne punktów osnowy geodezyjnej i fotogrametrycznej,

7/ operaty ewidencji gruntów,

8/ mapy i dokumentacja dotycząca pomiaru uzbrojenia terenu.

2.       Przed przystąpieniem do prac polowych, należy sporządzić cyjanokopię fotomapy lub ortofotomapy na planszy kartograficznej.

Materiałami wyjściowymi do wykonania cyjanokopii są negatywy fotomap lub ortofotomap.

3.       Cyjanokopia nie powinna mieć plam, zadrapań i wygięć a różnice wymiarów ramek i przekątnych cyjanokopii w porównaniu z wymiarami teoretycznymi nie mogą być większe od 0,2 mm.

4.       Po wykonaniu cyjanokopii fotomapy lub ortofotomapy, należy:

1/ wpasować ją na koordynatografie na odfotografowane punkty osnowy geodezyjnej i fotogrametrycznej, z dokładnością nie mniejszą niż 0,3 mm,

2/ po wpasowaniu należy wnieść naroża sekcji, siatkę kwadratów oraz inne punkty posiadające współrzędne, z istniejących materiałów geodezyjnych i kartograficznych zakwalifikowanych do wykorzystania przy opracowaniu pierworysu mapy zasadniczej. W przypadku mapy 1:2000, należy wnieść także punkty nadirowe. Błąd kartowania punktów nie powinien być większy niż 0,1 mm,

3/ w przypadku, gdy punkty nadirowe leżą poza zasięgiem sekcji mapy, należy nanieść je na marginesie tej sekcji lub na doklejonym wycinku papieru kreślarskiego,

4/ naniesione punkty należy wykreślić i opisać tuszem zgodnie z wymaganiami instrukcji K-1. Punkty nadirowe wykreślić kółeczkiem o średnicy 1 mm i opisać tuszem niebieskim,

5/ z punktu nadirowego, jako środka, wykreślić ołówkiem koła, wyznaczające granicę obszaru, na którym wielkość poprawki radialnej, dla obiektów terenowych o założonej wysokości dh i nie leżących w płaszczyźnie przetwarzania, nie przekracza wartości dopuszczalnej. Promień kół należy obliczać ze wzoru:

gdzie:

r - promień koła w skali mapy, wyrażony w mm,

Δr = 0,2 mm /dopuszczalna wartość nie uwzględnianej poprawki radialnej/,

dh - założone wysokości przedmiotów w metrach np. 10m, 7,5m, 5m, 2m,

h - wysokość fotografowania w metrach,

5.       Na kopie fotomap lub ortofotomap wykonane na papierze fotograficznym lub na powiększenia zdjęć lotniczych, należy wnieść w sposób schematyczny elementy treści mapy zasadniczej z materiałów geodezyjnych i kartograficznych zakwalifikowanych do wykorzystania.

6.       Z rysunku rzeźby terenu wykonanego na materiale przeźroczystym, uzyskanego z autografu lub z istniejących materiałów kartograficznych, należy sporządzić kopie do prac polowych.

7.       Rysunek rzeźby terenu na materiale przeźroczystym, należy skonfrontować z rysunkiem sytuacji na fotomapie lub ortofotomapie i określić ewentualne obszary wymagające bezpośrednich pomiarów rzeźby terenu, w ramach pomiarów uzupełniających.

R O Z D Z I A Ł   I I I

PRACE POLOWE

§ 7

Uczytelnienie polowe

1.       Uczytelnienie polowe należy wykonać zgodnie z przepisami instrukcji technicznej G-4 oraz przepisami dotyczącymi ewidencji gruntów. Przy uczytelnianiu należy stosować także odpowiednie przepisy określone w wytycznych technicznych G-4.2.

2.       Uczytelnienie polowe należy wykonać na cyjanokopiach fotomap lub ortofotomap wykonanych na planszach kartograficznych, o wymiarach sekcji 40x50 cm lub na kopiach fotomap lub ortofotomap wykonanych na papierze fotograficznym. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie 30 uczytelnienia polowego zdjęć lotniczych powiększonych do skali opracowywanej mapy zasadniczej.

3.       W czasie polowego uczytelnienia należy sprawdzić położenie i wymiary szczegółów terenowych znajdujących się w miejscach nagłej zmiany spadku terenu /np. korony dróg, torów kolejowych na nasypach i w wykopach, korony wałów itp./.

4.       W czasie uczytelnienia należy zaznaczyć kompleksy terenów nieodfotografowanych na zdjęciach i wymagających wykonania pomiaru uzupełniającego.

5.       Zasięg terytorialny pomiaru uzupełniającego rzeźby terenu, dla obszarów na których stwierdzono w czasie uczytelnienia zmiany w pionowym ukształtowaniu terenu, winien. być powiększony co najmniej o 30 metrowy pas okalający, celem uzgodnienia pionowego ukształtowania terenu.

6.       Przy wykreślaniu na cyjanokopii zidentyfikowanych szczegółów sytuacyjnych wznoszącyh się ponad powierzchnię terenu, których wysokość jest większa od dh w odpowiedni...