Środka Wiesław - Trzy lekcje metody elementów skończonych.pdf

(1997 KB) Pobierz
74017683 UNPDF
Wiesław Śródka
Trzy lekcje
metody elementów
skończonych
Materiały pomocnicze do przedmiotu
wytrzymałość materiałów
Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Wrocław 2004
 
74017683.001.png
Recenzent
Marek WITKOWSKI
Opracowanie redakcyjne i korekta
Maria IZBICKA
Projekt okładki
Wiesław ŚRÓDKA
© Copyright by Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2004
OFICYNA WYDAWNICZA POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ
Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław
ISBN 83-7085-829-5
Drukarnia Oficyny Wydawniczej Politechniki Wrocławskiej. Zam. nr 817/2004.
SPIS TREŚCI
Przedmowa ........................................................................................................................................
5
Wstęp.................................................................................................................................................
8
Metody analizy konstrukcji ..........................................................................................................
8
Metoda sił..............................................................................................................................
9
Metoda przemieszczeń..........................................................................................................
13
Przykład........................................................................................................................................
13
Metoda sił..............................................................................................................................
14
Metoda przemieszczeń..........................................................................................................
17
Lekcja 1 – Obraz ogólny metody elementów skończonych ...............................................................
20
Pojęcia podstawowe klasycznej wytrzymałości materiałów i uwagi wstępne ..............................
20
Pojęcia podstawowe metody elementów skończonych.................................................................
23
Uwagi wstępne i definicje .....................................................................................................
23
Element skończony .......................................................................................................................
25
Stopnie swobody...........................................................................................................................
29
Agregacja......................................................................................................................................
34
Macierz sztywności konstrukcji....................................................................................................
35
Warunki brzegowe........................................................................................................................
37
Algorytm MES .............................................................................................................................
43
Lekcja 2 – Funkcje kształtu, transformacja układu współrzędnych, macierz sztywności elementu..........
44
Funkcje kształtu ............................................................................................................................
44
Współrzędne lokalne i globalne, wzory transformacyjne .............................................................
49
Odkształcenia i siły wewnętrzne w elemencie skończonym .........................................................
50
Macierz sztywności elementu .......................................................................................................
51
Rozwiązanie układu równań kanonicznych ..................................................................................
52
Reakcje .........................................................................................................................................
53
Lekcja 3 – Układy wielowymiarowe, błędy rozwiązania ..................................................................
55
Element tarczowy, trójwęzłowy....................................................................................................
55
Błędy rozwiązania ........................................................................................................................
58
Błąd dyskretyzacji .................................................................................................................
58
Błąd zaokrągleń arytmetycznych ..........................................................................................
59
Przykłady
Przypadek szczególny – element pręta kratownicy płaskiej ..............................................................
62
Przykład 1 – Rozwiązanie metodą elementów skończonych .............................................................
65
Model konstrukcji .................................................................................................................
66
Warunki brzegowe – wektor obciążeń ..................................................................................
68
Warunki brzegowe – przemieszczenia ..................................................................................
68
Rozwiązanie – przemieszczenia ............................................................................................
69
Rozwiązanie – siły wewnętrzne ............................................................................................
69
Rozwiązanie – reakcje...........................................................................................................
72
Przykład 2 – Jak typ elementu skończonego wpływa na dokładność rozwiązania ............................
73
Przykład 3 – Dwa podstawowe rodzaje wykresu naprężeń................................................................
75
Przykład 4 – Błąd metody..................................................................................................................
79
Konstrukcje symetryczne...................................................................................................................
80
4
Model zbiornika ....................................................................................................................
80
Koncentrator naprężenia........................................................................................................
81
Keratotomia radialna rogówki ...............................................................................................
82
Literatura ...........................................................................................................................................
84
PRZEDMOWA
Opracowanie to jest elementarnym wprowadzeniem do metody elementów skoń-
czonych, adresowanym do słuchaczy podstawowego kursu wytrzymałości materiałów.
Może być użyteczne dla użytkownika-amatora coraz powszechniej dostępnych pro-
gramów do wymiarowania konstrukcji, opartych na tej metodzie.
Łatwy dostęp do tego rodzaju oprogramowania może stworzyć iluzję równie ła-
twego osiągania rozwiązań trudnych zadań z mechaniki. Iluzji tej można ulec z kilku
powodów, a większość z nich jest konsekwencją wiary w opatrzność, jaką roztaczają
nad użytkownikiem twórcy coraz prostszych i przyjemniejszych w obsłudze progra-
mów komputerowych. Wiarę tę umocni jeszcze możliwość uzyskiwania tą drogą roz-
wiązań bez komunikatów o błędach obliczeniowych (czyli bez wiedzy o metodzie
elementów skończonych – MES ).
Otóż wiara ta (jak każda inna) pozbawiona jest racjonalnych podstaw, bowiem
tak uzyskane rozwiązanie może być poprawne lub nie. Tego, czy jest poprawne, au-
tor rozwiązania nie znający podstaw metody i wytrzymałości materiałów, po prostu
nie wie.
Nieprawdziwe jest oczywiście twierdzenie przeciwne, że wiedza obsługującego
program o MES, musi być porównywalna z wiedzą twórców tego programu. Jednak,
jak dotąd (i zapewne jeszcze przez jakiś czas), sytuacja użytkownika takiego opro-
gramowania wcale nie jest porównywalna z sytuacją użytkownika kalkulatora, nawet
programowalnego – i nie chodzi tu o bardziej zaawansowaną „gałkologię”. Rzecz do-
tyczy jakości rozwiązania. Otóż system (program) oparty na MES oferuje wiele alter-
natywnych możliwości budowania modelu i równie wiele parametrów rozwiązania.
Oferuje też narzędzia do badania wyników i testowania ich jakości. Jedynym prze-
wodnikiem umożliwiającym dokonywanie wyboru między licznymi opcjami menu
jest wiedza o MES (poparta wiedzą przynajmniej z teorii sprężystości i plastyczności),
bowiem w każdej z tych grup zagadnień laik notorycznie popełnia błędy. To prawda,
że twórcy systemu ułatwiają ten wybór przez ustawienie opcji i parametrów domyśl-
nych. Niestety, zwykle – nawet w prostych przypadkach – wyboru powinien dokonać
użytkownik. Zaczyna się to już przy typie elementu skończonego, a kończy na hipote-
zie wytężeniowej do wykresu naprężeń.
Wykład adresowany jest zatem do potencjalnego lub faktycznego użytkownika takiego
oprogramowania, który nie zna MES, ale jest w stanie zrozumieć jej zasadnicze przesłanie.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin