PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZĹ OWIEKA[1].doc%20.doc
(
444 KB
)
Pobierz
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA
Zagadnienia wstępne
Psychologia jako nauka zajmuje się:
n
OPISEM – co, jak?
n
WYJAŚNIENIEM – dlaczego?
n
PROGNOZĄ, PRZEWIDYWANIEM – co się stanie, gdy..?
n
KONTROLĄ ZACHOWAŃ LUDZKICH – co zrobić, żeby…?
Psychologia rozwoju człowieka
jest nauką teoretyczną i praktyczną
n
„psychologia musi odrzucić obojętność i aktywnie uczestniczyć w życiu człowieka, pomagać w jego formowaniu” (Lew S. Wygotski)
TO PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA, A NIE TYLKO ROZWOJU ROZMAITYCH FUNKCJI PSYCHICZNYCH
ZAŁOŻ
ENIA
n
Rozwijamy się wśród innych ludzi i dzięki nim.
n
Rozwijamy się przez całe życie.
n
Rozwijamy się w 3 sferach: soma, polis, psyche.
n
Życie ludzkie dzieli się na etapy.
n
Interakcja: osoba – otoczenie ma charakter dynamiczny.
n
Są różne rodzaje zmian rozwojowych
.
HISTORYCZNE DATY
Wilhelm Wundt – 1879 /
Niemcy/ - laboratorium w Lipsku
Wilhelm T. Preyer (1841-1897), NIEMCY
,
1882 - książka
Dusza dziecka (The Mind of the Child)
Granville Stanley Hall (1844 – 1924)
1882/Stany Zjednoczone/, wykłady o rozwoju dzieck
a w Bostonie
PREKURSORZY
Jan Amos Komensky
/1592 – 1670/: Dzieci nie należy traktować jako zadatków na dorosłych, lecz starać się poznać ich dziecięcą naturę.
Jan Henryk Pestalozzi
/1746 – 1827/: trzeba stworzyć system oświaty dostosowany do możliwości
i cech rozwojowych dzieci.
Johann Nicolaus Tetens
/1736 – 1807/: Badania nad naturą ludzką i jej rozwojem.
Friedrich August Carus
/1770 – 1808/: rozwój to proces występujący przez całe życie oraz ciągłe zmaganie się z zachodzącymi w społeczeństwie zmianami – postępowymi i wstecznymi.
G. Stanley Hall
/1844 – 1924/: Dzieci nie są miniaturkami dorosłych.
Dr Milicent Washburn Shinn /
1858-1940
/:
Napisała w
1900
roku
„ Biografię niemowlęcia”
The Biography of a baby
P
REKURSORZY W POLSCE
n
Jan Władysław Dawid /
1859 – 1914/: „
Program postrzeżeń psychologiczno-wychowawczych nad dzieckiem od urodzenia do 20 roku życia”, „Zasób umysłowy dziecka. Przyczynek do psychologii doświadczalnej”,
Przegląd Pedagogiczny.
n
Aniela Szycówna /1869 – 1921/: „
Rozwój pojęciowy dziecka w okresie 6 – 12 lat. Badania nad dziećmi
”, „
Jak badać umysł dziecka
?”.
n
Józefa Jotejko /1866 – 1928/: pedologia,
Polskie Archiwum Psychologii.
STAROŻYTNOŚĆ, ŚREDNIOWIECZE,
RENESANS
n
Większość wczesnych badań nad dziećmi wywodzi się nie tyle z zainteresowania samymi dziećmi, co z potrzeby znalezienia najlepszych sposobów wychowania ich na pożytecznych obywateli.
Konwencja Narodów Zjednoczonych o Prawach Dziecka (1989)
Wszystkie dzieci świata są niewinne, wrażliwe
i zależne od dorosłych. Są również ciekawe, aktywne i pełne nadziei. Ich czas powinien być czasem radości i pokoju, zabawy, nauki
i rozwoju. Ich przyszłość powinna być kształtowana w harmonii i współpracy. Ich życie powinno dojrzewać wraz
z poszerzaniem perspektyw i zdobywaniem nowych doświadczeń.
PRAWA
n
Dzieci mają prawo do życia: należy zapewnić im warunki przetrwania i rozwoju.
n
Dzieci mają prawo do nazwiska i obywatelstwa oraz zachowania tożsamości.
n
Każde dziecko odseperowane od jednego lub obojga rodziców ma prawo do utrzymywania z
nimi osobistych stosunków.
n
Każde dziecko, które jest zdolne do kształtowania swoich własnych poglądów ma prawo do swobodnego ich wyrażania we wszystkich sprawach dotyczących dziecka.
n
Dzieci mają prawo do swobody wyrażania się.
n
Dzieci mają prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania.
n
Dzieci mają prawo do swobodnego zrzeszania się.
n
Dzieci mają prawo do prywatności.
n
Dzieci mają prawo do jak najwyższego poziomu zdrowia.
n
Dzieci niepełnosprawne mają prawo do specjalnej opieki.
n
Każde dziecko ma prawo do poziomu życia adekwatnego do jego rozwoju fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego i społecznego.
n
Dzieci mają prawo do nauki.
n
Dzieci mają prawo do czasu wolnego oraz zabawy i rekreacji właściwej dla wieku dziecka.
n
Dziecko ma prawo do ochrony przed wyzyskiem gospodarczym i pracą, które mogłyby mieć nie
korzystny wpływ na jego rozwój (za: Schaffer, 2005).
Przedmiot psychologii rozwoju człowieka
n
Pojęcie rozwoju
n
Pojęcie zmiany rozwojowej
(za: Przetacznik-Gierowska, Tyszkowa, 2004)
Arystoteles
(384-322 p.
n.e.)
n
Rozwój to proces nadawania materii formy, zmiana podążająca w określonym kierunku polegająca na przechodzeniu od form niższych do wyższych.
n
Rozwój ma charakter teleologiczny i progresywny.
n
Tak pojmowany rozwój jest wartościowany pozytywnie.
Rozwój
to proces
n
W którym narastające stopniowo zmiany ilościowe doprowadzają do zmian jakościowych.
n
W toku którego jednostka ulega ukierunkowanym, prawidłowo po sobie następującym zmianom, przechodząc stopniowo od form niższych, prostszych, do form wyższych, bardziej złożonych.
A zatem najważniejsze
cechy rozwoju
to:
n
kierunkowość –
zmiany konsekwentnie prowadzą do określonego stanu końcowego
n
postępowość
– każda kolejna faza odznacza się wyższością w stosunku do poprzedniej
Istnieją następujące kierunki rozwoj
u:
n
obiektywizacja poznania
– człowiek coraz wierniej i trafniej odzwierciedla rzeczywistość.
n
samoświadomość
– człowiek ma coraz większą kontrolę nad własnym działaniem.
n
autonomizacja działalności
– ludzkie działania w coraz większym stopniu są sterowane wewnętrznie.
W ujmowaniu rozwoju wyróżnić można dwa podejścia:
n
-
mechanistyczne
– utożsamia rozwój ze zmianami w zachowaniu, które są funkcją poprzedzających je zmiennych.
n
-
organismiczne
– rozwój odnosi się do zmian w procesach psychicznych i ich stru
kturach.
Helen Bee wyróżnia:
n
ZMIANY UNIWERSALNE
.
Uwarunkowane procesem biologicznego dojrzewania organizmu i uniwersalnymi doświadczeniami społecznymi.
n
ZMIANY WSPÓLNE.
Wynikają z podzielania wspólnych dla danej społeczności, a także dla danej grupy pokoleniowej (kohorty) doświadczeń społecznych i przeżyć.
n
ZMIANY INDYWIDUALNE.
Wywołane czynnikami jakościowymi, unikatowymi, oddziaływującymi tylko na daną jednostkę.
Zmiany rozwojowe dzieli się na:
n
ilościowe – polegające na wzrastaniu możliwości funkcjonowania, analogicznym do wzrostu dokonującego się w sferze fizycznej. To model liniowy rozwoju.
n
jakościowe – polegające na pojawianiu się nowych możliwości funkcjonowania, nowych form i treści. Przekształcają one charakter kontaktów człowieka z otoczeniem / metafora żaby: jajo – kijanka – postać dorosła/. To model skokowy.
WAŻNE POJĘCIA
n
TEMPO ROZWOJU;
n
RYTM ROZWOJU;
n
ROZWÓJ HARMONIJNY I NIEHARMONIJNY;
n
ROZWÓJ PRZYSPIESZONY, OPÓŹNIONY, PRAWIDŁOWY.
PODSUMOWANIE
n
Istnieje
związek między rozwojem fizycznym i
psychicznym
( tzw. prawo struktury i funkcji),
n
Zachodzi
różnicowanie i integracja czynności psychicznych,
n
Ma miejsce
interioryzacja czynności.
Periodyzacja Rozwoju
ROZWÓJ TO
n
zmiany ilościowe (stopniowy wzrost funkcji) i jakościowe (nowe właściwości), dzięki którym jednostka coraz lepiej reguluje swoje stosunki z otoczeniem.
OBSZARY ZMIAN wg A. Brzezińskiej, 2000
n
Poziom społeczny
: zmiany relacji osoba – otoczenie.
Naczelna wartość
: miejsce w społeczeństwie.
n
Poziom osobowościowy
. Zmiany osobowości.
Naczelna wartość
: Zdrowie psychiczne.
n
Poziom poznawczy
. Zmiany struktur umysłowych.
Naczelna wartość
: krytyczny umysł.
n
Poziom behawioralny
. Zmiany zachowania.
Naczelna wartość
: adekwatne zachowanie.
Rodzaje nacisków
n
NACISKI SPOŁECZNE. Informacje z otoczenia zewnętrznego.
n
NACISKI BIOLOGICZNE. Informacje z własnego organizmu.
PERIODYZACJA ROZWOJU
...
Plik z chomika:
marrzec
Inne pliki z tego folderu:
Rozwojówka-testy z odpowiedziami1.doc
(14434 KB)
Rozwojówka-skrót od Małgosi.doc
(57 KB)
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZĹ OWIEKA[1].doc%20.doc
(444 KB)
Fragmenty ksi±żki B[1].Janiszewskiej wydrukowane.doc
(38 KB)
ARTYKUŁ 3 wydrukowane.doc
(90 KB)
Inne foldery tego chomika:
Metodologia badań psychologicznych - ćwiczenia - Turlejski
Metodologia badań psychologicznych - wykłady - Zeidler
Neuronauka poznawcza - Jaśkowski
Psychologia emocji i motywacji - ćwiczenia - Lechowicz
Psychologia emocji i motywacji - wykłady - Gasiul
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin