Wyniki badań wskazują , że co trzecie dziecko wymaga zwiększonej opieki i działań profilaktyczno - leczniczych ze względu na występujące u niego wady postawy ciała.
Jednym z podstawowych czynników wpływających na dobry stan zdrowia dzieci i młodzieży przebywających w szkole są zajęcia wychowania fizycznego. Wszystkie ćwiczenia ruchowe, a zwłaszcza gimnastyka, bardzo sprzyjają i pomagają w odpowiednim ukształtowaniu postawy ciała, a bardzo często przeciwdziałają najrozmaitszym, szkodliwym wpływom otoczenia na tę postawę.
Jednym z warunków normalnego rozwoju i zdrowia człowieka jest sprawa jego prawidłowej postawy ciała. W związku z tym niezmiernie ważnym zadaniem nauczycieli jest dbałość o poprawną postawę dziecka, która w okresie pierszych kilku lat jego pobytu w szkole łatwo ulega zniekształceniu.
W codziennym życiu rzadko na ogół zwracamy uwagę na to, jak kształtuje się organizm dziecka, a robimy to dopiero wtedy, gdy wady są już widoczne i trudno je usunąć. Okazuje się jednak, że wszystkim wadom można przeciwdziałać, możemy z nimi walczyć i to bardzo skutecznie. Trzeba tylko wiedzieć, jak to robić i kiedy podjąć odpowiednie działanie, a także orientować się co w budowie ciała jest wadą.
Prawidłowa postawa ciała zabezpiecza organizm przed ujemnymi wpływami środowiska, co pozostaje w ścisłym związku z utrzymaniem zdrowia człowieka.
Obserwując uważnie dzieci, młodzież oraz dorosłych zauważamy, że sprawnośc organizmu, jego zdolność do pracy jest w poważnej mierze uzależniona od postawy ciała. Jest to zupełnie zrozumiałe, gdyż mięśnie i narządy wewnetrzne mają wtedy lepsze warunki do pracy.
Prawidłowa postawa to także estetyczna sylwetka osobnika, harmonijne wykonanie ruchów. Jakże często mówimy „on ma piękną sylwetkę”, to znaczy estetyczna, prawidłową, poprawną, z którą wiąże się zazwyczaj pogodny nastrój. Postawa ciała bowiem odzwierciedla w dużej mierze stan psychiczny, o czym powinien pamiętać każdy wychowawca dzieci i młodzieży.
Jak wygląda prawidłowa, a jak wadliwa postawa ciała?
Postawa prawidłowa:
- głowa ustawiona wprost nad klatką piersiową, biodrami i stopami lub podana nieco ku przodowi,
- klatka piersiowa wysklepiona ku przodowi, przy zachowaniu swobodnego oddychania,
- brzuch lekko wciągnięty lub płaski,
- plecy łagodnie wygięte, przy czym łopatki nie wystają poza
linię pośladków,
- ręce i nogi prawidłowo ukształtowane,
- stopy wysklepione
2
Nieprawidłowa postawa natomiast jest wtedy, gdy:
- głowa jest wysunięta do przodu lub pochylona w bok,
- klatka piersiowa płaska, zapadnięta lub zniekształcona, barki wysunięte do przodu,
- brzuch wypukły, wysunięty do przodu lub zwiotczały, obwisły,
- plecy zgarbione, zaokrąglone, a miednica posiada zbyt duże nachylenie, co łącznie daje silne wygięcie krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej,
- stopy płaskie.
Mówiąc o wadach postawy ciała mamy na myśli przede wszystkim odchylenia od normalnego kształtu kręgosłupa. On bowiem jest kostnym rusztowaniem ciała. Najczęściej spotykane nieprawidłowości to:
1. Plecy okrągłe – kręgosłup w całym swym przebiegu tworzy nadmierne wygięcie ku tyłowi (hiperkifoza). Na skutek powiększenia się kifozy odcinka piersiowego sylwetka odznacza się wyraźnym ogólnym pochyleniem ciała ku przodowi, głowa wysunieta znacznie ku przodowi. Ważnym czynnikiem kifozy piersiowej są odstajace łopatki i zapadnieta klatka piersiowa.
2. Plecy wklęsłe – kręgosłup na całej długości jest silnie uwypuklony (hiperlordoza), miednica ustawiona niemal poziomo. Silnie uwypuklony ku przodowi kręgosłup lędźwiowy wykazuje dość duże zmiany.
3. Plecy okrągło-wklęsłe – zarówno kifoza piersiowa, jak i lordoza lędxwiowa są nadmiernie zaakcentowane. Głowa i barki są wysuniete do przodu. Kręgosłup w odcinku piersiowym wykazuje zwiekszanie się wygiecia ku tyłowi, skutkiem czego klatka piersiowa ulega zapadnbieciu. W odcinku lędźwiowym kręgosłup wygina się przesadnie ku przodowi, powodując uwypuklenie brzucha.
4. Plecy płaskie – kifoza i lordoza są spłaszczone, kręgosłup nie spełnia swej resorujacej roli. Głowa jest lekko wysunieta do przodu, barki silnie ściągnięte do tyłu, zaś klatka piersiowa wyraźnie uwypuklona.
5. Skolioza – boczne skrzywienie kręgosłupa. Skrzywiony kręgosłup tworzy wygięcie, zwrócone wypulością w prawą lub lewą stronę. Skrzywienia boczne powstają również wskutek nierównomiernego rozwoju somatycznego układów mięśni grzbietu. Czynnikami powodującymi zaburzenia rozwoju somatycznego układu mięsni grzbietu są:
- niedbała postawa przy siedzeniu (czytaniu, pisaniu),
- noszenie ciężarów po jednej stronie (teczki, książki),
- jednostronne długotrwałe zajecia, itp.
cornel3