NOWICKA [OWCZAREK NIEMIECKI].TXT

OWCZAREK NIEMIECKI
MAGDALENA NOWICKA
OWCZAREK NIEMIECKI
Warszawa 1995
Redakcja: Tomasz Jendryczko
Konsultacja: Tomasz Grabowski
Redakcja techniczna: Teresa Włodarczyk
Zdjęcia:
Jerzy Pawilno-Pacewicz
Edward Kawecki
Rysunki: Agnieszka Dębska
Na I stronie okładki: Champion PO I VOX z Manowców, hod. M. Nowicka, wł. H. Tanenberg
Š Copyright by Magdalena Nowicka
Wydanie III
ISBN 83-86268-33-6
Ś
Wydawca:
Agencja Wydawnicza Egros"
Warszawa, ul. Orzeszkowej 14/16
Spis treci
Wstęp ..............................................................................7
Historia rasy ....................................................................9
Wzorzec owczarka niemieckiego ......................................11
Komentarz do wzorca .....................................................18
Zasady hodowli ..............................................................21
Hodowla owczarka niemieckiego w Polsce ......................25
Wybór psa ......................................................................29
Warunki prawidłowego chowu owczarka niemieckiego ...33
Spacery ....................................................................33
Owczarek w domu i w kojcu .....................................34
Pielęgnacja, higiena, zdrowie .....................................36
Żywienie ..................................................................38
Praktyczne zagadnienia hodowli ......................................43
Kwalifikacja hodowlana ...........................................43
Dobór hodowlany ....................................................44
Dojrzałoć płciowa i hodowlana ...............................45
Cieczka i krycie ........................................................46
Cišża i poród ...........................................................47
Suka karmišca .........................................................51
Wychów  szczeništ ....................................................52
Podstawy charakteru owczarka niemieckiego ...................57
Wychowanie i szkolenie owczarka niemieckiego ..............63
Szczenię w nowym domu ..........................................64
Poczštki edukacji owczarka niemieckiego ..................69
Owczarek niemiecki jako pies obrończy i tropišcy .....77
Owczarek niemiecki na wystawie .....................................86
Bibliografia ....................................................................91
Wstęp
Ksišżka, którš mam przyjemnoć Państwu przedstawić, powięcona jest najpopularniejszej w Polsce i na wiecie rasie psów  owczarkom niemieckim.
Walory psychiczne owczarka, czynišce zeń psa wszechstronnie użytkowego  pasterskiego, obrończego, ratowniczego, stróżujšcego, tropišcego, przewodnika ociemniałych  zyskujš mu stale nowych zwolenników.
Jest też owczarek psem o niezwykłej urodzie  harmonijnej, silnej budowie ciała, nie wymagajšcym sztucznym zabiegów upiększajšcych, naturalnym.
W przypadku owczarka niemieckiego nie trzeba nikogo przekonywać, że jest to po prostu najwspanialszy pies na wiecie.
Aby jednak owczarek stał się naprawdę doskonałym psem, potrzebny mu jest dobry właciciel  taki, który chce i potrafi rozsšdnie z nim postępować. Dlatego duży nacisk położyłam na omówienie zasad wychowania psa oraz zagadnień zwišzanych z jego cechami psychicznymi. Ta częć niniejszego opracowania może być interesujšca nie tylko dla hodowców i włacicieli owczarków niemieckich, ale także dla wszystkich miłoników psów użytkowych.
Medale i laury wystawowe, niuanse rodowodów i osišgnięć poszczególnych psów sš tematem interesujšcym, a przy tym  dobrze znanym garstce specjalistów i amatorów, natomiast każdy, kto ma lub pragnie mieć owczarka niemieckiego, chciałby otrzymać podstawowe i na codzień przydatne wskazówki na temat jego chowu, hodowli i wychowania. Będšc od wielu lat włacicielkš i hodow-
7
czyniš owczarków niemieckich, a także zajmujšc się ich szkoleniem, często spotykam się ze strony różnych osób z pytaniami dotyczšcymi wspomnianych zagadnień.
Celem tej ksišżki było zebranie odpowiedzi na najważniejsze i najczęciej powtarzajšce się pytania i wštpliwoci. Czy został on osišgnięty  oceniš Państwo sami.
Historia rasy
Przodkami dzisiejszego owczarka niemieckiego były psy stróżujšce i pasterskie z terenów południowych i rodkowych Niemiec.
Historia owczarka niemieckiego jako odrębnej rasy rozpoczęła się pod koniec XIX wieku. Wówczas to zrodziło się zainteresowanie planowš hodowlš psów, które mogłyby pełnić funkcje wszechstronnego psa służbowego. W Niemczech zwrócono uwagę przede wszystkim na istniejšce już populacje psów pasterskich.
W 1899 r. miłonik psów, rotmistrz Max von Stephanitz, na wystawie zwierzšt gospodarskich zauważył pięknego, silnego, doskonale zbudowanego i całš swš postawš wyrażajšcego czujnoć psa pasterskiego. Nabył go od właciciela i na nim włanie  Horandzie von Grafrath  oparł swš hodowlę. Praca von Stephanitza polegała na wyszukiwaniu w terenie suk o podobnym do Horanda eksterierze i charakterze oraz systematycznej ocenie i selekcji szczeništ pod kštem pożšdanych u psa służbowego cech psychicznych i fizycznych. Swe założenia hodowlane, wizję rasy i dowiadczenie hodowlane opisał on w monumentalnej monografii Der Deutsche Schdferhund in Wort und Bild. Stworzył też istniejšce do dzi i kierujšce hodowlš owczarka niemieckiego Stowarzyszenie do Hodowli Owczarka Niemieckiego (SV  Schaferhundverein), które opracowało wzorzec tej rasy.
*
Obecnie na całym wiecie żyje ponad milion owczarków niemieckich. Liczba ta obejmuje jedynie psy zarejestrowane w księgach
9
hodowlanych poszczególnych krajów, tj. pochodzšce od wyselekcjonowanych rodziców. Psów rasowych, lecz nie zarejestrowanych, a także psów typu owczarka niemieckiego jest wielokrotnie więcej. W wiatowej Unii Stowarzyszeń Hodowców Owczarków Niemieckich (WUSV) zrzeszone sš kluby hodowlane z 40 krajów, w tym także z Polski.
Wzorzec owczarka niemieckiego
Istniejšca od 1911 r. Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (FCI), skupiajšca organizacje zajmujšce się hodowlš psów, zarejestrowała wzorce ponad 300 ras. Wzorzec (standard) rasy jest to ustalony przez hodowców opis, uwzględniajšcy typowe cechy użytkowe i eksterierowe danej rasy. Stanowi on podstawę dla oceny i selekcji psów. Poniżej podaję tekst obecnie obowišzujšcego wzorca owczarka niemieckiego, przetłumaczony z oryginału udostępnionego mi przez Biuro Zarzšdu Głównego Zwišzku Kynologicznego w Polsce.
Wzorzec FCI nr 166/5.05.1994*
Owczarek niemiecki Kraj pochodzenia: Niemcy Data publikacji wzorca oryginalnego: 30.08.1991 Klasyfikacja FCI. Grupa 1 (Owczarki z wyjštkiem szwajcarskich
psów pasterskich)
Sekcja 1 (Owczarki)
Rasa, w której obowišzujš próby pracy. Przydatnoć. Pies użytkowy, pasterski, wykorzystywany w różnych rodzajach służby.
Krótki rys historyczny (...) Owczarek niemiecki, którego planowa hodowla rozpoczęła się wraz z założeniem Klubu w 1899 r., był selekcjonowany sporód różnych psów pasterskich użytkowanych na terenach centralnych i południowych Niemiec. Celem hodowli było
* Data, od której wzorzec obowišzuje (przyp. aut.)
II
stworzenie psa o wysokich walorach użytkowych. Dlatego też wzorzec bierze pod uwagę zarówo cechy wyglšdu, jak i charakter oraz zachowanie psa.
Wyglšd ogólny. Owczarek niemiecki jest psem redniej wielkoci, o wydłużonej sylwetce, żywym, dobrze umięnionym, suchym, mocnej budowy.
Proporcje. Wysokoć w kłębie: psy 60-65 cm, suki 55-60 cm. Długoć tułowia o 10-17% większa od wysokoci w kłębie. Zachowanie i charakter. W swym zachowaniu i charakterze owczarek niemiecki powinien być zrównoważony, pewny siebie, absolutnie naturalny i nieagresywny (poza sytuacjš, gdy został pobudzony), czujny i posłuszny. Powinien cechować się odwagš, silnym charakterem i popędem walki. Te cechy czyniš zeń dobrego psa towarzyszšcego, stróżujšcego, obronnego, służbowego i pasterskiego. Głowa. Trójkštna, proporcjonalna do wielkoci (jej długoć wynosi około 40% wysokoci w kłębie), nie może być ani zbyt ciężka, ani wydłużona, sucha i niezbyt szeroka między uszami. Czoło oglšdane z przodu i z profilu lekko wypukłe, bez lub ze słabo zaznaczonš bruzdš czołowš. Stosunek długoci mozgo- do trzewioczaszki wynosi 1:1. Szerokoć mózgoczaszki powinna być zbliżona do jej długoci. Oglšdana z góry czaszka zwęża się stopniowo od uszu ku wierzchołkowi nosa; poprzez stop, wyrany, lecz niezbyt silnie zaznaczony, przechodzi w klinowaty pysk. Szczęka i żuchwa silnie rozwinięte. Wargi przylegajšce, ciemne. Wierzchołek   nosa (trufla) Powinien być czarny.
Oczy. redniej wielkoci, w kształcie migdału, nieco ukonie osadzone i nie wyłupiaste. Powinny być jak najciemniejsze. Oczy jasne, o przenikliwym wyrazie, zmieniajš naturalny wyglšd psa i sš niepożšdane.
Szyja. Silna, dobrze umięniona, bez lunej skóry na podgardlu. Osadzona pod kštem 45° do linii grzbietu.
Tułów. Górna linia tułowia cišgnie się bez widocznego załamania od dobrze osadzonej szyi poprzez silnie rozwinięty kłšb i lekko opadajšcy grzbiet do nieco spadzistego zadu. Grzbiet mocny, dobrze umięniony. Silnie rozwinięte i umięnione lędwie. Zad długi i lekko spadzisty (kšt nachylenia w stosunku do linii poziomej  23°) przechodzi w ogon bez załamania górnej linii tułowia. Klatka piersiowa. Doć szeroka, z długim i możliwie wyranym przedpiersiem. Głębokoć klatki piersiowej wynosi ok. 45-48% wysokoci w kłębie. Żebra umiarkowanie wysklepione. Wadliwa jest zarówno beczkowata jak i nazbyt płaska klatka piersiowa. Ogon. Sięga co najmniej do stawu skokowego, lecz nie powinien być dłuższy niż do połowy ródstopia. Włos na jego stronie spodniej powinien być dłuższy. Noszony nisko, w swej końcowej częci lekko wygięty ku górze; gdy pies jest podniecony  unosi ogon nieco wyżej, lecz nigdy powyżej linii poziomej. Wszelkia korekcja chirurgiczna...