Akumulator w telefonie nie trzyma napiecia-odpowiedz dlaczego.pdf

RA DY Z EKOSZUFLA DY

Ljfez!xłptlj!gj{zl!Bmfltboefs!Wpmub!xzobmb{ł!x!1911!splv!phojxp!hbmxbojd{of!.!qjfsxpx{ås!cbufsjj!.!

ojf!qs{zqvt{d{bł-!żf!{sfxpmvdkpoj{vkf!pop!śxjbu/

BATERII

Baterie (inaczej ogniwa) lub akumu-

latory (zestawy baterii) to räżne rodzaje

elektronicznych systemäw, ktäre nie-

zależnie od sieci elektrycznej zaopatru-

ją w prąd stały. Akumulator to przede

wszystkim komärka, w ktärej w efek-

cie chemicznych procesäw wytwarzane

jest napięcie elektryczne. Składa się on z

anody i katody, separatora, czyli mem-

brany oddzielającej, i elektrolitu.

Baterie znajdują zastosowanie w wielu

urządzeniach codziennego użytku np. w

lampkach, latarkach, walkmanach, tele-

fonach komärkowych, zegarkach, räż-

nych aparatach, itp. Robotnicy posługują

się obrabiarkami zasilanymi akumula-

torami, laptopy towarzyszą urzędnikom

nawet podczas pobytu w odległych gär-

skich chatach - oczywiście dzięki wbudo-

wanym akumulatorom. Co jednak poza

tym wiemy o użytecznej baterii?

nie szkodliwe. Związki kadmu prowadzą

np. do uszkodzenia nerek, a wdychane

z powietrzem, jak się przypuszcza, są nawet

rakotwärcze. Nikiel może wywoływać re-

akcje alergiczne, a ołäw odkłada się w ko-

ściach, prowadząc do zakłäceń procesäw

biochemicznych każdego żywego organiz-

mu. W przypadku przedostania się tych

pierwiastkäw do wäd lub gleby powstaje

wielkie zagrożenie dla ludzkiego zdrowia,

gdyż gromadzą się one w łańcuchach po-

karmowych i w środowisku. Przykładem

na to są metale ciężkie: obecne w zbiorni-

kach wodnych, są i w rybach spożywanych

przez człowieka. Częściowo żrące dzia-

łanie mają dwutlenek manganu (MnO 2 ),

związki litowe i elektrolity, np. kwas siar-

kowy.

rają trujących związkäw i podczas prze-

chowywania rozładowują się w bardzo

małym stopniu.

Inny rodzaj baterii, cieszący się obec-

nie powszechnym zastosowaniem, to aku-

mulatory niklowo-kadmowe. Zawierają

one duże ilości trującego kadmu (nawet

do 25%).

W bateriach niklowo-kadmowych

(NiCd) występuje tzw.

efekt pamięciowy

(ang. memory-effect) powodujący zna-

czącą utratę ich trwałości. Ma to miejsce

wäwczas, gdy baterie jeszcze przed osią-

gnięciem optymalnego stanu rozładowania

są doładowywane. W takiej sytuacji trwale

zapamiętują dany, niepełny poziom roz-

ładowania jako nową, dolną granicę po-

jemności. To powoduje, że nie mogą już

nigdy osiągnąć pełnej wydajności po po-

nownym ładowaniu. Dostęp do pozostałej,

tj. niewyładowanej części, jest niemożli-

wy. W konsekwencji bateria taka przy po-

nownym użyciu ma mniejszą pojemność

i bardzo szybko rozładowuje się w trakcie

pracy. Skutkiem tego jest konieczność jej

wymiany na nową, pomimo że przepraco-

wała zaledwie kilka cykli doładowania. Je-

dynym rozwiązaniem tego problemu jest

całkowite rozładowywanie baterii NiCd, a

następnie pełne ich ładowanie przez długi

czas (nawet 24 godziny).

Efekt pamięciowy nie występuje w ba-

teriach niklowo-wodorkowych (NiMH).

Ten rodzaj baterii charakteryzuje się więk-

szą pojemnością niż w niklowo-kadmo-

wych. Pomimo to, räwnież ich przydatność

zmniejsza się stopniowo z upływem czasu

w wyniku tzw. zjawiska krystalizacji.

Nawet podczas przechowywania nastę-

puje rozładowywanie w tempie 3 proc.

dziennie, co po miesiącu sprawia, że nie-

zbędne jest ich ładowanie. Zalecanym roz-

wiązaniem przy właściwym użytkowaniu

tego typu baterii jest dbanie o pełne ich

rozładowanie (niektäre urządzenia np. te-

lefony komärkowe, posiadają funkcję sa-

morozładowywania, ktära uaktywnia się

Niebezpieczeństwo pojawia się wäw-

czas, gdy baterie znajdą się na wysypis-

kach śmieci.

Według przeprowadzonych w Niem-

czech wyliczeń, procentowy udział metali

ciężkich zawartych w bateriach składo-

wanych na wysypiskach wynosi: Zn 10%,

Ni 67%, Cd 85 %. Dlatego też baterie sta-

nowią najpoważniejszą grupę odpadäw

szkodliwych.

Najczęściej stosowane typy baterii to

alkaliczno-manganowe, cynkowo-węg-

lowe oraz małe, w kształcie guzikäw,

np. w zegarkach - tlenkowo-rtęciowe,

tlenkowo-srebrowe i alkaliczno-man-

ganowe oraz litowe i cynkowe. Rozräż-

nia się baterie suche - na bazie suchego

ciastowatego środka chemicznego -

i mokre, wypełnione płynnym kwasem.

Interesujący jest fakt, że nawet kwas cy-

trynowy może spełniać rolę prądotwär-

czą; łatwo się o tym przekonać, wbijając

w zwykłą cytrynę dwa druciki: miedziany

i aluminiowy. Podłączone drugimi koń-

cami do małej żaräwki są ją w stanie roz-

jaśnić.

Każdy, kto twierdzi, że wyrzucona mała

bateria nie powoduje w przyrodzie katastro-

fy, bardzo się myli. Prawie wszystkie

Bilans energetyczny w odniesieniu do

baterii jest druzgocący. Do wytworze-

nia jednej zużywa się ok. 40-500 razy

więcej energii, aniżeli uzyskuje przy ich

wykorzystaniu. Z tego względu baterie

to najdroższe źrädło energii i dlatego

ważne jest, by używać ich racjonalnie.

Racjonalność wykorzystywania baterii

polega m. in. na ich odnawianiu poprzez

ładowanie. Aparatem dostosowanym do

baterii alkaliczno-manganowych (ko-

märkowych) można naładować ponow-

nie każdą z nich aż do 200 razy. Przez

producentäw gwarantowane jest najmniej

25 cykli ładowania. Warunkiem długie-

go życia tego rodzaju baterii jest częste do-

ładowywanie. Częste całkowite rozłado-

wanie natomiast zmniejsza ich żywotność.

Baterie alkaliczno-manganowe nie zawie-

zawierają materiały

szkodliwe.

Szczegälnie groźne dla środowiska

są te, ktäre zawierają pierwiastki z grupy

metali ciężkich tj. rtęć, kadm, ołäw.

Metale ciężkie nie ulegają neutralizacji

i redukcji, a ich działanie jest wielostron-

MAJ 2004

NR 5 (130)

DWA OBLICZA

BATERII

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: