cukrzyca.pdf

Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego

Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej

Dział Chorobowości Hospitalizowanej

CUKRZYCA

choroba cywilizacyjna

Katowice

2006

Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego w Katowicach

Dział Chorobowości Hospitalizowanej

14 listopada Światowy Dzień Zwalczania Cukrzycy

Światowy Dzień Walki z Cukrzycą, organizowany przez Międzynarodową Federację

ds. Cukrzycy (IDF) przy wsparciu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jest ogólnoświatową

akcją poświęconą tematowi cukrzycy.

Światowy Dzień Walki z Cukrzycą został ustanowiony w 1991 r. jako odpowiedź na wyraz

obaw związanych z nasilającym się występowaniem przypadków cukrzycy na całym świecie.

Od 1991 r. popularność tego dnia wzrosła i obecnie jest on obchodzony przez ponad 350

milionów ludzi z różnych regionów świata. W obchodach uczestniczą osoby ze środowisk

opiniotwórczych, lekarze, dzieci, dorośli i oczywiście ludzie chorzy na cukrzycę.

Głównym celem akcji jest zwiększenie świadomości szerokich kręgów społeczeństwa odnośnie

przyczyn, objawów, sposobu leczenia i powikłań związanych z cukrzycą.

Światowy Dzień Walki z Cukrzycą przypomina, że liczba przypadków cukrzycy wzrasta

i nadal będzie wzrastać, o ile nie zostaną podjęte natychmiastowe działania prewencyjne.

Każdego roku Światowy Dzień Walki z Cukrzycą koncentruje się na jednym temacie, który jest

przedmiotem specjalnej uwagi.

2006: Cukrzyca i biedni, ("Opieka diabetologiczna dla każdego")

Co to jest cukrzyca?

(„diabetes mellitus – słodkie przeciekanie”) z łacińskiego:

„diabetes – płynący”.

„mellitus – słodki jak miód”

Cukrzyca jest to przewlekła choroba metaboliczna, której podstawowym objawem

jest podwyższony poziom cukru (glukozy) we krwi. Cukrzycę dzieli się na następujące

podstawowe typy:

● Cukrzyca typu 1 (zwana także cukrzycą młodzieńczą bądź insulinozależną) - wywołana

jest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie

insuliny (insulina to hormon obniżający poziom cukru we krwi). Ten rodzaj cukrzycy

występuje częściej u ludzi młodych (ale nie tylko) oraz u dzieci. Spośród chorych

na cukrzycę, na typ 1 choruje 15 - 20 % chorych. Jedynym możliwym leczeniem

tej choroby jest podawanie insuliny oraz właściwe odżywianie i wysiłek fizyczny.

● Cukrzyca typu 2 (cukrzyca dorosłych, insulinoniezależna) - w tym rodzaju cukrzycy

przyczyną podwyższonego poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej nieprawidłowe

działanie w organizmie (oporność na działanie insuliny). Najczęściej cukrzycy typu

2 towarzyszy otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze. Ten rodzaj cukrzycy

występuje najczęściej u ludzi starszych. Około 80 - 85 % wszystkich pacjentów

z cukrzycą stanowią chorzy na cukrzycę typu 2. Początkowo leczenie tej choroby opiera

się na stosowaniu odpowiedniej diety, dostosowanego do możliwości chorego wysiłku

fizycznego oraz doustnych leków hipoglikemizujących (przeciwcukrzycowych). Wszyscy

jednak chorzy na cukrzycę typu 2 wymagają po pewnym (różnym) czasie trwania

choroby leczenia insuliną. Pewna grupa osób młodych, poniżej 35 roku życia, cierpi

na odmianę cukrzycy typu 2 - MODY (maturity onset diabetes of the youth).

● Cukrzyca ciężarnych - cukrzyca po raz pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca

do momentu urodzenia dziecka. W grupie kobiet z cukrzycą ciężarnych istnieje wyższe

ryzyko zachorowania w przyszłości na cukrzycę w porównaniu z kobietami bez tego

powikłania. Leczenie tej postaci cukrzycy powinno być prowadzone tylko

w wyspecjalizowanych ośrodkach ginekologiczno-diabetologicznych.

● Cukrzyca wtórna - to najbardziej zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc, które

łącznie stanowią około 2-3% wszystkich postaci cukrzycy w Europie i Ameryce Północnej.

Charakterystyczne dla tej postaci są współistniejące z cukrzycą inne zaburzenia

lub zespoły chorobowe.

Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego w Katowicach

Dział Chorobowości Hospitalizowanej

Cukrzyca nieleczona lub niewłaściwie leczona jest jedną z głównych:

● bezpośrednich i pośrednich przyczyn inwalidztwa,

● wczesnej umieralności,

● przewlekłych powikłań cukrzycy.

Powikłania cukrzycy to między innymi choroby układu sercowo-naczyniowego, a także choroby

stóp, często kończące się amputacją kończyny.

Objawy cukrzycy:

● zmniejszenie masy ciała - glukoza krążąca we krwi często jest wydalana przez nerki

z moczem, nie przechodzi do wnętrza komórek. Komórki muszą szukać innego źródła

energii, którym jest tkanka tłuszczowa. W konsekwencji następuje zdecydowany,

niespodziewany ubytek masy ciała w bardzo krótkim czasie.

● wielomocz - obecność cukru w moczu powoduje przyklejanie się wody, co przejawia się

dużą ilością oddawanego moczu.

● wzmożone pragnienie - ponieważ oddajesz często dużo moczu, więc odczuwasz

wzmożone pragnienie.

● ogólne osłabienie.

Leczenie

W leczeniu cukrzycy istotną rolę odgrywa edukacja, wiedza na temat cukrzycy, która

pozwala choremu zrozumieć zasady jej leczenia, jak również istotę choroby. Umożliwia

znalezienie sposobu na samodzielne życie z chorobą. Dzięki zdobywanej wiedzy chory dowiaduje

się, że przy właściwym leczeniu ma szanse żyć tak długo jak człowiek bez cukrzycy, wie, jak

należy się odżywiać, jak przechowywać i brać leki, mierzyć poziom cukru we krwi i moczu, jak

zapobiegać niedocukrzeniom, przewlekłym powikłaniom oraz jak radzić sobie w różnych

sytuacjach.

W Polsce 2 mln osób choruje na cukrzycę, a 4 mln osób żyje z objawami wskazującymi

na możliwe zapadnięcie na tę chorobę w najbliżej przyszłości - wynika z danych Ministerstwa

Zdrowia przedstawionych na sejmowej Komisji Zdrowia.

Szacuje się, że około 40% chorych w Polsce w ogóle nie wie o swojej chorobie. Pacjenci

zgłaszają się do lekarza, gdy jest ona już bardzo zaawansowana. U 25% pacjentów stwierdza

się powikłania cukrzycowe.

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na świecie było:

● w 1985 roku - 30 mln ludzi chorujących na cukrzycę,

● w 1995 roku - 135 mln,

● w roku 2000 - 171 mln,

● przewiduje się, że w roku 2030 będzie około 366 mln ludzi chorych

na cukrzycę.

W krajach rozwiniętych cukrzyca jest główną przyczyną zgonów w przypadku ataku serca

lub wylewu oraz głównym powodem ślepoty i chorób nerek.

Dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują, że 3,2 miliona zgonów na świecie,

w ciągu każdego roku, jest przypisywanych cukrzycy.

Przewiduje się, że liczba przypadków w roku 2025 osiągnie 300 mln dla samej cukrzycy

typu II. Tym samym cukrzyca stanie się jedną z najpoważniejszych chorób społecznych.

Źródło: Opracowano na podstawie danych statystycznych GUS.

www.cukrzyca.akcjasos.pl

Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego w Katowicach

Dział Chorobowości Hospitalizowanej

PROGNOZY DLA ŚWIATA MÓWIĄ, ŻE W NAJBLIŻSZYCH 10 LATACH WSKAŹNIK

ZAPADALNOŚCI WYNIESIE:

Polska

Finlandia (wg R. Hanasa nawet 66)

Francja

Hiszpania

Wielka Brytania

Litwa

USA

OGÓLNA LICZBA CHORYCH NA CUKRZYCĘ - ŚWIAT

(w milionach chorych)

215,6

2010 rok - prognoza

23,7

158,9

2002 rok

18,4

98,9

1994 rok

11,5

100

150

200

250

cukrzyca typ 1 cukrzyca typ 2

Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego w Katowicach

Dział Chorobowości Hospitalizowanej

HOSPITALIZOWANI Z POWODU CUKRZYCY (E10-E14) W LATACH 2003 - 2004

OGÓLNOPOLSKIE BADANIE CHOROBOWOŚCI SZPITALNEJ OGÓLNEJ

Dane na podstawie województw: Dolnośląskiego, Kujawsko - Pomorskiego, Lubelskiego, Lubuskiego,

Łódzkiego,Podkarpackiego, Podlaskiego , Śląskiego, Świętokrzyskiego i Wielkopolskiego.

Współczynnik na 10 000 ludności

2003 rok

2004 rok

Liczby

bezwzględne

Współczynnik

Liczby

bezwzględne

Współczynnik

Ogółem

45935

19,6

43273

18,8

Mężczyźni

21342

18,8

20084

18,0

Kobiety

24593

20,3

23189

19,5

Źródło: Państwowy Zakład Higieny w Warszawie

PACJENCI HOSPITALIZOWANI Z POWODU CUKRZYCY (E10-E14) Z PODZIAŁEM

NA PŁEĆ W LATACH 2003 - 2004

Polska - wybrane województwa

25000

Mężczyźni Kobiety

20000

15000

10000

5000

2003 rok

2004 rok

Źródło: Państwowy Zakład Higieny w Warszawie

Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego w Katowicach

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: