Fizjoterapia po endoprotezoplastyce stawu biodrowego.pdf

www.pandm.org

Physiotherapy & Medicine

Fizjoterapia po endoprotezoplastyce stawu biodrowego

Endoprotezoplastyka - zabieg chirurgiczny polegaj Ģ cy na wyci ħ ciu zmienionego chorobowo

segmentu (stawu) i wszczepieniu elementu sztucznego, przejmuj Ģ cego funkcj ħ uszkodzonej

struktury. Inne nazwy : alloplastyka, endoplastyka.

Zabieg endoprotezoplastyki jest stosowany w leczeniu zmian zwyrodnieniowych oraz w

wielu urazach (złamania szyjki ko Ļ ci udowej, złamania w okolicy kr ħ tarza). Polega ono na

zast Ģ pieniu naturalnego stawu biodrowego sztucznym stawem – endoprotez Ģ . Zabieg, poprzez

wyeliminowanie bólu, przywraca utracone czynno Ļ ci tego stawu i umo Ň liwia wykonywanie

podstawowych ruchów takich jak chodzenie, podnoszenie ci ħŇ arów. Warunkiem osi Ģ gni ħ cia

tego celu jest wyeliminowanie towarzysz Ģ cego urazom i zmianom zwyrodnieniowym bólu.

Po zabiegu wszczepienia endoprotezy niezb ħ dna jest rehabilitacja, w celu uzyskania mo Ň liwie

pełnej sprawno Ļ ci osoby operowanej.

ZDROWY STAW ZMIENIONY STAW

EFEKT KO İ COWY – PRZED I PO

www.pandm.org

Physiotherapy & Medicine

Post ħ powanie zapobiegawczo-ochronne przed operacj Ģ polega na :

1. Nauce wła Ļ ciwego posługiwania si ħ kulami, odpowiednio do istniej Ģ cych zmian w

narz Ģ dzie ruchu oraz wyst ħ puj Ģ cych zaburze ı chodu.

Umiej ħ tno Ļę prawidłowego wykorzystania kul inwalidzkich w celu odci ĢŇ enia stawu

biodrowego ma istotne znaczenie w jego mechanicznej ochronie nie tylko we wczesnym, ale

tak Ň e w pó Ņ niejszym okresie pooperacyjnym.

2. Wzmocnienie siły mi ħĻ niowej

3. Ę wiczenia izometryczne zwykłe

Post ħ powanie we wczesnym okresie pooperacyjnym:

odpowiednie uło Ň enie kd operowanej

Operowana ko ı czyna powinna by ę uło Ň ona w lekkim zgi ħ ciu w stawie biodrowym,

wynosz Ģ cym ok.20 stopni i odwiedzeniu do k Ģ ta około 30 stopni. Nale Ň y równie Ň

zabezpieczy ę ko ı czyn ħ przed przypadkowym skr ħ ceniem na zewn Ģ trz, ustawiaj Ģ c j Ģ w tzw.

poło Ň eniu po Ļ rednim. Uło Ň enie operowanej ko ı czyny w takiej pozycji, na odpowiedniej

szynie, nie tylko chroni staw przed zwichni ħ ciem w pierwszych godzinach po operacji, gdy

działa jeszcze znieczulenie, lecz zapewnia równie Ň dogodne warunki gojenia tkanek.

W tej sytuacji niewła Ļ ciwa pozycja ko ı czyny, przywiedzenie poł Ģ czone z rotacj Ģ zewn ħ trzn Ģ

uda, spowodowa ę mo Ň e zwichni ħ cie w operowanym stawie a w przypadku znacznej

osteoporozy.

NA PLECACH NA BOKU OPEROWANYM

www.pandm.org

Physiotherapy & Medicine

Unika ę :

- krzy Ň owania nóg podczas le Ň enia, spania

- rotacji stopy do wewn Ģ trz, na zewn Ģ trz

2) Ę wiczenia

- ę wiczenia czynne odcinków nie obj ħ tych unieruchomieniem

- ę wiczenia izometryczne zwykłe : m.po Ļ ladkowy , m.czworogłowy

- ę wiczenia synergistyczne

- ę wiczenia synkinetyczne

Najogólniej mo Ň na stwierdzi ę , Ň e wszelkie ę wiczenia wykonywane zwłaszcza we wczesnym

okresie pooperacyjnym ukierunkowane :

- na zwi ħ kszenie zakresu ruchów w operowanym stawie,

- wzmocnienie siły mi ħĻ niowej

- nie mog Ģ wyzwala ę bólu

- nie powinny wywiera ę niekorzystnego wpływu na stabilno Ļę endoprotezy osadzonej w

wytworzonym ło Ň u kostnym .

Po wygojeniu si ħ rany operacyjnej bardzo korzystn Ģ form ħ usprawnienia operowanego stawu

stanowi Ģ ę wiczenia w basenie, prowadzone pod nadzorem kinezyterapeuty. Du ŇĢ warto Ļę

terapeutyczn Ģ maj Ģ tak Ň e ę wiczenia bloczkowe wykonywane w odci ĢŇ eniu ko ı czyny.

Unoszenie podczas ę wicze ı operowanej ko ı czyny z wyprostowanym stawem kolanowym

powinno by ę bezwzgl ħ dnie zakazane z powodu bardzo niekorzystnych napr ħŇ e ı

powstaj Ģ cych pomi ħ dzy głow Ģ a panewk Ģ sztucznego stawu.

1.w pozycji le ŇĢ c na plecach , kd wyprostowana

2.dociskanie kd do łózka

3.przytrzyma ę 7 sekund w tej pozycji

4.powtórzy ę 10x

1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, podłó Ň pod kolano zwini ħ ty r ħ cznik

2.powoli wyprostuj kolano i lekko unie Ļ stop ħ w gór ħ od łó Ň ka, ci Ģ gle zachowuj Ģ c kontakt z

r ħ cznikiem

3.przytrzyma ę 7 sekund w tej pozycji

4.powtórzy ę 10x

www.pandm.org

Physiotherapy & Medicine

1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana

2.powoli przesuwa ę stop ħ po podło Ň u w kierunku do siebie (zginanie st.kolanowego)

3.powró ę do pozycji wyj Ļ ciowej

4.powtórz 10x

1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana

2.zginaj stop ħ w dół (w kierunku podło Ň a)

3.przytrzymaj 7 sekund w tej pozycji

4.powtórz 10x

1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana

2.odwodzimy kd w bok

3.powrót do pozycji wyj Ļ ciowej

4.powtórz 10x

1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana

2. Ļ ci Ļ ni po Ļ ladki , wci Ģ gnij brzuch

3.przytrzymaj 7 sekund w tej pozycji

4.powtórz 10x

S Ģ to ę wiczenia wykonywane w pierwszej dobie po operacji, w pozycji le ŇĢ cej.

Ę wiczenia powinny by ę wykonywane trzy razy dziennie.

www.pandm.org

Physiotherapy & Medicine

Stopniowo wprowadzamy ę wiczenia w pozycjach wy Ň szych – w siadzie, siad ze

spuszczonymi nogami.

Dodatkowo mo Ň na prowadzi ę ę wiczenia oddechowe, poprawiaj Ģ ce kr ĢŇ enie w celu

zmniejszenia obrz ħ ku, krwiaka – najlepszymi ę wiczeniami s Ģ te które anga Ň uj Ģ tzw.pomp ħ

mi ħĻ niow Ģ .

Pionizacj ħ wykonujemy w 2,3 dniu po operacji ( u osób starszych bardzo wcze Ļ nie ze

wzgl ħ du na zmiany oddechowo-kr ĢŇ eniowe, np.tworzenie si ħ skrzepów)

W 3,4 dobie po operacji nauka chodu o kulach z odci ĢŇ eniem operowanej kd.

3) Zmiana pozycji

X – kd operowana

1.Podczas zmiany pozycji z le ŇĢ cej do siedz Ģ cej , operowana kd powinna by ę wyprostowana.

2.Nie mo Ň na obci ĢŇ a ę operowanej ko ı czyny, dlatego zawsze wysuwany kd w przód tak aby

nie zwisała z łó Ň ka.

3.Kraw ħ dz łó Ň ka nie powinna uciska ę uda

4.W łó Ň ku unika ę obracania na praw Ģ , lew Ģ stron ħ .

5.Najłatwiej przej Ļę do pozycji siedz Ģ cej, poprzez przej Ļ cie z pozycji le ŇĢ cej do siadu

prostego, postawi ę zdrow Ģ kd na ziemi i zsuwa ę si ħ po Ļ ladkami na brzeg łó Ň ka.

4) Pozycja siedz Ģ ca

Prawidłowa pozycja siedz Ģ ca to taka w której stawy kolanowe znajduj Ģ si ħ ni Ň ej ni Ň stawy

biodrowe. Taka pozycja zabezpiecza nowe biodro przed znacznym obci ĢŇ eniem. Aby to

wykona ę krzesło powinno mie ę wysokie siedzisko, lub mo Ň na podło Ň y ę poduszk ħ . Doda ę

trzeba Ň e siedzisko nie mo Ň e by ę zbyt mi ħ kkie, Ň eby biodro nie wpadało, zatapiało si ħ w nie.

Na krze Ļ le trzeba przyjmowa ę pozycj ħ wyprostowan Ģ , nie pochyla ę tułowia zbyt do przodu

gdy Ň powoduje to zmian ħ ustawienia k Ģ ta w stawach biodrowych i tym samym mo Ň na

doprowadzi ę do przeci ĢŇ enia stawu.

Podczas siedzenia nie powinno si ħ podpiera ę si ħ r ħ kami na kd operowanej.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: