Michael Sharon - Zdrowo jeść.pdf - Dieta,wegetarianizm,odzywianie - barmar7

MICHAEL SHARON

Zdrowo jeść

(Nutrients A to Z A User’s guide to foods, herbs,

vitamins, minerals & supplements)

śywność i substancje lecznicze

od A do Z

(tłumaczyła Anna Tabaczyńska)

GDZIE ZNALEŹĆ ZDROWE POśYWIENIE

Składniki pokarmowe i produkty opisane na kartach tej ksiąŜki owoce, warzywa, oleje, zioła,

składniki mineralne i preparaty odŜywcze moŜna kupić w bardzo róŜnych, mniej lub bardziej

oczywistych miejscach. Wiele rodzajów pokarmów, ziół i przypraw, niegdyś uznawanych za

rarytas, przy minimum wysiłku łatwo znaleźć w sklepach i supermarketach, które obecnie

gromadzą produkty z całego świata. Kiedy zdrowie staje się tak waŜne, w sklepach

spoŜywczych coraz częściej pojawia się Ŝywność o właściwościach zdrowotnych.

Aby kupić specjalne produkty, wystarczy wyprawić się do pobliskiego sklepu ze zdrową

Ŝywnością, gdzie ponadto moŜna znaleźć pomoc i radę. Poza poŜywnym jedzeniem są tam teŜ

rozmaite preparaty witaminowe, mineralne i odŜywcze w formie kapsułek, złoŜone z róŜnych

składników, skomponowane według róŜnych formuł, często dostosowane do stanu zdrowia i

zapotrzebowania. TakŜe apteki oferują coraz więcej produktów zdrowej Ŝywności z

zawartością witamin, składników mineralnych i dodatków odŜywczych. Sklepy ze zdrową

Ŝywnością oczywiście róŜnią się między sobą wielkością i niektóre bardziej specjalistyczne

produkty dostępne są tylko w tych większych.

Trudniej znaleźć niektóre zioła, w szczególności świeŜe. I chociaŜ sklepy ze zdrową Ŝywnością

na naszych ulicach są czymś juŜ bardzo znajomym i proponują nam szerokie zestawy

produktów ziołowych, miejsca, w których sprzedaje się zioła świeŜe, wciąŜ są rzadkością.

Hasła zawierają informację o tym, w jaki sposób dotrzeć do danego składnika, ziela itp. Aby

zastosować właściwe dozowanie, zawsze trzeba dokładnie przeczytać instrukcję na

opakowaniu, a w szczególnych sytuacjach poprosić o radę znającego się na rzeczy lekarza.

Wytłuszczenia w tekście odsyłają do osobnych haseł.

AGAR

Galaretowata substancja wyrabiana z pewnych gatunkówjapońskich wodorostów*, głównie z

rodzaju Gelidium. PoniewaŜ wodorosty są bogatym źródłem minerałów i witamin, agar

dostarcza duŜej porcji składników odŜywczych, a nie jest trawiony przez enzymy. Często

uŜywa się go jako środka stabilizującego (E406) do produkcji lodów i innych potraw. W

Japonii stosowano go tradycyjnie zamiast Ŝelatyny. PrzewyŜsza Ŝelatynę pochodzenia

zwierzęcego, poniewaŜ jest niskokaloryczny, ma delikatniejszą strukturę i nie zmienia

konsystencji. Jest lekko strawny, dlatego zaleca się go w szczególności ludziom chorym i

dzieciom. Stosuje się go teŜ jako środek przeczyszczający, poniewaŜ z łatwością chłonie wodę

i pęcznieje.

Dostępny w sklepach ze zdrową Ŝywnością w płatkach lub tabliczkach; rozpuszcza się łatwo

we wrzątku.

AKACJA (ACACIA)

Kolczaste drzewo lub krzew z rodziny mimozowatych, rosnące w strefie międzyzwrotnikowej

i podzwrotnikowej.

Z soku drzew akacji rosnących w północnej Afryce (Acacia senegal) otrzymuje się substancję

znaną jako guma arabska. Tradycyjnie uŜywano jej do łagodzenia stanów zapalnych dróg

oddechowych, pokarmowych i moczowych. Z gumy arabskiej rozpuszczonej w wodzie (14

łyŜeczek na filiŜankę wody) otrzymuje się kleik, który przynosi ulgę w bólu gardła, kaszlu,

biegunce i czerwonce. Poza zastosowaniami medycznymi gumy arabskiej uŜywa się teŜ w

przemyśle do produkcji słodyczy, zwłaszcza pochodzących z krajów Środkowego Wschodu

owoców kandyzowanych, oraz jako substancji zagęszczającej (E414) do wyrobu niektórych

potraw.

Dostępna w większych sklepach ze zdrową Ŝywnością oraz w sklepach zielarskich.

W Polsce nazwą akacja określa się błędnie robinię (red.).

ALERGIA POKARMOWA

Jest to zaburzona reakcja układu odpornościowego na substancje zawarte w poŜywieniu. Jeśli

do krwi przedostanie się substancja szkodliwa, to układ odpornościowy w zdrowym

organizmie rozpoznaje jąjako obcą i natychmiast odpowiada wzmoŜonym wytwarzaniem

białych ciałek krwi oraz przeciwciał, któreją rozkładają i niszczą. W alergii układ

odpornościowy reaguje z taką samą wrogością na substancje nieszkodliwe, uwalniając

histaminę. MoŜe to spowodować wiele róŜnych objawów, począwszy od zwykłej wysypki czy

bólu głowy na podwyŜszonym ciśnieniu tętniczym krwi skończywszy.

Przyczyny alergii nie są do końca poznane przez naukę, choć wiadomo, Ŝe odczyny alergiczne

mogą wywoływać zarówno białka zawarte w poŜywieniu, jak i pyłki roślin. Powszechną

przyczyną alergii pokarmowych są: niski poziom kwasu Ŝołądkowego i niedobór pewnych

enzymów trawiennych trzustki. Trzustka wydziela enzymy, które rozkładają białko na prostsze

składniki, tzn. aminokwasy. Niedobór enzymów powoduje, Ŝe częściowo strawione białko i te

jego fragmenty, które prowokują alergię pokarmową, przedostają się do jelit, co moŜe wywołać

objawy nie tylko somatyczne, ale i psychiczne.

Reakcje alergiczne u ludzi, szczególnie u dzieci wywołują niektóre powszechnie stosowane w

przemyśle spoŜywczym dodatki, jak kwas benzoesowy (E210), czy barwniki, jak tartrazyna

(E102).

Do najpowszechniejszych czynników alergicznych, czyli alergenów, naleŜą mleko krowie,

jaja, czekolada, pomarańcze, pszenica, ser, pomidory, wołowina i kukurydza, natomiast

najmniej uczula ryŜ, groch i awokado. Sygnałem alergii pokarmowej moŜe być szczególna

ochota na pewne rodzaje poŜywienia, a wykrywaniu pokarmów powodujących uczulenie słuŜą

specjalne testy. Niektóre składniki pokarmów mogą leczyć bądź łagodzić alergie, a naleŜą do

nich witamina C i kwercetyna, działające silnie przeciwhistaminowo, witamina B6, cynk,

witamina E i wapń. Niektórzy specjaliści w dziedzinie Ŝywienia uwaŜają, Ŝe alergie mogą być

powodowane niedoborem składników pokarmowych.

ALKOHOL

Ściślej alkohol etylowy, jest to płyn o charakterystycznej woni i smaku, uzyskiwany przez

fermentację skrobi lub cukru albo syntetycznie; zaliczany do uŜywek.

Mimo Ŝe picie napojów alkoholowych od dawna naleŜy do najwaŜniejszych rytuałów rodzaju

ludzkiego, o czym świadczą zapisy historyczne, trudno polecać alkohol ze względu na wartości

odŜywcze. Picie wina i piwa w umiarkowanych ilościach, w szczególności w sytuacjach

towarzyskich, moŜe sprawiać przyjemność, a tym samym zmniejszać stres. MoŜe jednak takŜe

przyczynić się do uzaleŜnienia.

Intensywne picie alkoholu, zwłaszcza wysokoprocentowego, wpływa bardzo szkodliwie na

procesy metaboliczne zachodzące w organizmie.

Alkohol zawarty w napojach powstaje w trakcie fermentacji. W procesach przemiany materii

rozkładany jest do szkodliwej dla organizmu substancji chemicznej, noszącej nazwę aldehydu

octowego. To jest ten składnik, który powoduje dobrze znany efekt tzw. kaca, często

występujący u osób nadmiernie pijących. Alkohol moŜe zmniejszać w organizmie ilości

najwaŜniejszych witamin i minerałów: witamin B, C, K, cynku, magnezu i potasu. Nawet

umiarkowana konsumpcja ogranicza zdolność wątroby do metabolizmu glukozy i

eliminowania toksycznych produktów przemiany materii. Intensywne picie powoduje

uszkodzenie wątroby i mózgu, naczyń krwionośnych, upośledza procesy krzepnięcia krwi,

przyczynia się do powstawania Ŝylaków, hemoroidów, zakrzepów, uszkodzenia prostaty i

powoduje bezpłodność. Przyspiesza równieŜ rozwój chorób i dolegliwości związanych z

wiekiem, takich jak zaburzenia pracy serca czy zaćma, a takŜe zmarszczki na skórze. Sprzyja

zaburzeniom psychicznym, jak lęki, depresje, zaburzeniom emocjonalnym i umysłowym.

Witaminy B1, PP, C i aminokwas cysteina chronią organizm przed niektórymi szkodliwymi

skutkami spoŜywania alkoholu, a ich niedobory moŜna łagodzić za pomocą dodatków

odŜywczych, takich jak dostępne w sklepach ze zdrową Ŝywnością chińskie ziele kudzu

(opornik), a takŜe preparaty aminokwasu Lglutaminy. Niedobory składników mogą

prowadzić do hipoglikemii (niski poziom cukru we krwi), co moŜna sprawdzić za pomocą

testu tolerancji glukozy (GTT) i zastosować odpowiednią dietę przepisaną przez lekarza.

ALOES

Roślina pochodząca z tropikalnych rejonów Dalekiego Wschodu, południowej Afryki i Indii

Zachodnich (wyspy na Morzu Karaibskim). Obecnie uprawiana w stanach USA o suchym

klimacie; sadzi się ją takŜe w wielu miejscach jako roślinę ozdobną.

Jeśli chodzi o składniki odŜywcze i lecznicze, to najcenniejszy jest gęsty sok wyciskany z

długich liści, który ma właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze.

Sok z aloesu zawiera wiele cennych witamin i minerałów, a takŜe betakaroten, enzymy,

aminokwasy i rodzaj złoŜonych węglowodanów nazywanych mukopolisacharydami.

Substancje te odpowiadają za lecznicze właściwości aloesu. Roślina ta łagodzi zapalenia

przewodu pokarmowego, przynosi ulgę w zaparciach, wzdęciach i objawach nadwraŜliwości

jelit. Galaretowatego soku ze świeŜych liści moŜna teŜ uŜywać zewnętrznie do smarowania ran,

moŜna go wcierać w skórę w miejscach poparzeń słonecznych, zmarszczek, podraŜnień i

mniejszych skaleczeń. Napary nadają się do przemywania ran i oczu. Sok ma nieco

odstręczający smak, toteŜ do uŜytku

wewnętrznego najczęściej miesza się go z sokiem owocowym, by był łatwiejszy do

przełknięcia.

Czysty amerykański sok z aloesu jest obecnie dostępny w większości sklepów ze zdrową

Ŝywnością.

ALUMINIUM (AL)

Lekki pierwiastek metaliczny znany takŜe jako glin, bardzo rozpowszechniony w przyrodzie, w

organizmie ludzkim występuje śladowo. Powszechnym źródłem tego toksycznego składnika są

sery topione, soda oczyszczona, tabletki regulujące równowagę kwasowozasadową, sól

kuchenna i antyperspiranty (E173). Przyczyną przenikania aluminium do organizmu moŜe teŜ

Michael Sharon - Zdrowo jeść.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: