4
Temat: Intencja wypowiedzi, czyli po co mówimy.
Cele lekcji
Uczeń:
- doskonali postawy świadomego użytkownika języka;
- potrafi określić cel wypowiedzi;
- doskonali umiejętności formułowania myśli zgodnie z intencją;
- zwraca uwagę na rolę intonacji w mówieniu.
Pomoce: podręcznik Jutro pójdę w świat kl.5, s.41-43; karty pracy; słownik wyrazów bliskoznacznych.
Tok lekcji
1. Wprowadzenie: dlaczego ludzie porozumiewają się ze sobą? W jaki sposób to czynią? Następnie praca z kartą pracy 1 (np. za pomocą języka, mowy, gestów i mimiki; znaków graficznych, drogowych; znaków dymnych, świetlnych itp.). Wykres można wzbogacić o więcej strzałek.
2. Po uzupełnieniu wykresu uczniowie zastanawiają się:
a) który ze sposobów porozumiewania się jest najwygodniejszy i najbardziej precyzyjny?
b) kiedy nadawca i odbiorca mogliby mieć kłopot z porozumieniem się? – karta pracy 2 (mówią innymi językami; nadawca wyraża się nieprecyzyjnie, niestarannie; inaczej rozumieją pojęcia; używają innego słownictwa, np. osoba starsza nie zna i nie rozumie wyrażeń używanych przez młodzież).
3. Analiza obrazków (podręcznik, s. 41); określenie intencji wypowiedzi na obrazkach. Rozmowa o intencjach wypowiedzi - polecenie dla uczniów: Każdy z was rozmawiał dziś z kimś, coś mówił. W jakim celu zabieraliście głos? Podajcie przykłady np. z dzisiejszych rozmów przy śniadaniu lub w drodze do szkoły.
a) praca ze słownikiem wyrazów bliskoznacznych:
intencja - ........................................................................................................................
(cel, zamiar, zamysł, zamierzenie...)
Część praktyczna
4. Ćw. 2, s. 41-42 – praca wspólna przy pierwszym przykładzie, praca indywidualna przy kolejnych. Odczytanie rozwiązań.
5. Praca w parach – każda para wybiera dwie z intencji zaproponowanych w ramce do poprzedniego ćwiczenia. Następnie układa krótki dialog na dowolny temat, w którym wystąpią wybrane intencje. Prezentacja trzech scenek z określeniem intencji wypowiedzi.
6. Praca w grupach: każda grupa losuje kartę pracy i układa po trzy wypowiedzi zgodne z kontekstem, realizujące wskazane intencje – karty pracy 3.
7. Intencje wypowiedzi w mediach – praca w grupach. Każda grupa otrzymuje jeden z fragmentów tekstu – karty pracy 4. Etapy zadania:
a) próba określenia, z jakich tekstów mogą pochodzić fragmenty (recenzja, reklama, artykuł z poradami, ogłoszenie, apel, notka prasowa, ogłoszenie, instrukcja);
b) określenie intencji każdej wypowiedzi;
c) rozmowa o tym, jakie są najczęstsze intencje wypowiedzi w mediach – karta pracy 5, brylant wartości (wersja łatwiejsza lub trudniejsza), omówienie wyników pracy;
d) ćw. 5, s. 42 oraz odczytanie informacji z ramki na s. 43 – zwrócenie uwagi na znaczenie interpretacji głosowej tekstu także w pracy aktora.
8. Praca domowa: ćw. 3, s. 42 i 6 s. 43
Karty pracy
Karta pracy 1
Ludzie porozumiewają się za pomocą
Karta pracy 2:
Nadawca Odbiorca
Mogą mieć problem z porozumieniem się, gdy:
.......................................................................................
Karty pracy 3
Turysta chce:
- zapytać o drogę:
.....................................................................................................................................................
- wyrazić zachwyt piękna okolicą:
......................................................................................................................................................
- wyrazić niepokój związany z brzydką pogodą:
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Kolega z klasy chce:
- usprawiedliwić swoje nieprzygotowanie do lekcji:
- odmówić pójścia na wagary:
- przekonać klasę do pojechania na wycieczkę:
Mama chce:
- poinformować cię, co możesz zjeść na kolację, gdy jej nie będzie:
- dowiedzieć się, jaki prezent chciałbyś dostać na urodziny:
- wyrazić niezadowolenie z twoich ocen:
Sąsiadka chce:
- ostrzec przed groźnym psem biegającym po ulicy:
- pochwalić kwiaty na waszym balkonie:
- wyrazić wdzięczność za pożyczenie cukru:
Wujek chce:
- zaproponować rodzinie wakacje u niego nad jeziorem:
- przedstawić swoja żonę:
- skrytykować korki na ulicach miasta:
Karty pracy 4
Film jest raczej nieudaną opowieścią o życiu. Razi banałem, nudzi dłużyznami i zbyt wolną akcją.
Ciesz się latem! Nowe żele pod prysznic pachną letnimi aromatami. Wypróbuj!
Aby uratować koszulkę, z której nie można usunąć małej plamki, można po prostu ozdobić ją haftami lub aplikacjami.
Uwaga, uwaga! Instytut Meteorologiczny ostrzega o zagrożeniu silnymi burzami i ulewami. Apelujemy o ostrożność i rozwagę.
Minister odwiedził Bibliotekę Narodową w Warszawie, gdzie otwarta została wystawa poświęcona Adamowi Mickiewiczowi.
Oddam w dobre ręce białego pudelka.
...
kapulinka